وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

کفاره جمع چیست

در ادامه نظر مراجع عظام تقلید درباره کفاره جمع را بخوانید.

10

کفاره جمع چیست

فهرست این نوشتار:

کفاره جمع چیست

کفاره روزه در نوشتار قبل مطرح شد از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.

رساله توضيح المسائل

[کفاره جمع ]

مسأله 1665 اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند (1)، چه آن چیز اصلًا حرام باشد مثل شراب و زنا، یا به جهتی حرام شده باشد، مثل (2) نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، بنا بر احتیاط (3) کفاره جمع بر او واجب می شود یعنی باید یک بنده آزاد کند (4) و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند، یا به هر کدام آنها یک مد که تقریباً ده سیر است گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد (5).

و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها که ممکن است باید انجام دهد (6).

(1) (زنجانی:) چنانچه آن مفطر، جماع حرام یا خوردن و آشامیدن حرام باشد..

(2) (گلپایگانی، تبریزی، صافی:) مثل خوردن غذای حلالی که برای انسان ضرر دارد (صافی: ضرر معتنی بهی دارد) و..

(خوئی، سیستانی:) مثل خوردن غذای حلالی که برای انسان ضرر کلی دارد و..

(زنجانی:) مثل خوردن غذای حلالی که برای انسان ضرری دارد که موجب فساد بدن می شود و..

(3) (فاضل، مکارم:) بنا بر احتیاط واجب..

[عبارت «بنا بر احتیاط» در رساله آیات عظام: اراکی، گلپایگانی، صافی و زنجانی نیست]

(4) (سیستانی:) یک کفاره کافی است ولی احتیاط مستحب آن است که کفاره جمع بدهد یعنی یک بنده آزاد کند..

(5) (سیستانی، بهجت:) یک مد گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد..

(زنجانی، فاضل:) یک مُد طعام بدهد..

(6) (زنجانی:) و اگر آن چیز حرام غیر از جماع و خوردن و آشامیدن باشد کفّاره تخییری، به تفصیلی که در مسأله [(1660)] گذشت بر او واجب می شود و احتیاط مستحب آن است که کفّاره جمع بدهد.

  • توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

مقدار کفاره و کیفیت آن

الف) کفـاره‌ی افطار عمـدی روزه‌ی ماه مبارک رمضان در شرع اسلام یکی از سه چیز است:
۱. آزاد کردن یک برده.
۲. دو ماه (شصت روز) روزه گرفتن.
۳. شصت فقیر را غذا دادن.

توجه:

از آن جایی که در این دوران ظاهراً برده‌یی وجود ندارد که بتوان آزاد کرد مکلف باید یکی از آن دو کار دیگر را انجام دهد.

در مقدار کفاره تفاوتی نیست بین آن که روزه‌دار، به چیز حلال روزه‌ی خود را باطل کند یا به چیز حرام، مثل زنا یا استمنا یا خوردن و آشامیدن حرام، گر چه احتیاط مستحب در افطار به چیز حرام آن است که کفاره‌ی جمع بپردازد یعنی هم یک برده آزاد کند و هم دو ماه روزه بگیرد و هم شصت فقیر را غذا دهد.

 هرگاه هیچ یک از این سه کار ممکن نشود باید به هر تعداد فقیر که قادر است غذا بدهد و احتیاط (واجب) آن است که استغفار نیز بکند و اگر به هیچ وجه قادر به دادن غذا به فقرا نیست فقط کافی است که استغفار کند یعنی با دل و زبان بگوید: «اَسْتَغْفِرُاللهَ» (از خداوند بخشایش می‌طلبم).

 کسی که به خاطر عدم توانایی بر روزه و غذا دادن به فقیر، وظیفه‌اش استغفار است، اگر بعدها تمکن کرد که روزه بگیرد یا به فقرا غذا دهد، لازم نیست این کار را بکند، گر چه موافق احتیاط مستحبی است.

ب) کسی که می‌خواهد دو ماه کفاره‌ی روزه‌ی ماه رمضان را بگیرد باید یک ماه تمام و حداقل یک روز از ماه دوم را پی‌در‌پی بگیرد و اگر بقیه‌ی ماه دوم پی‌در‌پی نباشد اشکال ندارد.

ج) زنی که می‌خواهد شصت روز روزه‌ی کفاره بگیرد و در اثنای روز به روزهای عادت ماهانه و امثال آن برسد پس از پایان آن روزها می‌تواند بقیه‌ی روزه‌ها را بگیرد و لازم نیست آنها را از سر بگیرد.

د) غذا دادن به شصت فقیر را می‌توان به دو صورت انجام داد
۱. این که با غذای آماده آنان را سیر کند.
۲. این که به هر نفر به اندازه‌ی ۷۵۰ گرم (یک مد) گندم یا آرد یا نان یا برنج یا امثال آن بدهد.

هـ) کسی که برای کفاره‌ی روزه می‌خواهد به شصت فقیر غذا دهد (به شرحی که در مسأله‌ی قبل گفتیم) اگر به شصت فقیر دسترسی دارد نمی‌تواند سهم دو نفر یا بیشتر را به یک نفر بدهد، بلکه لازم است به تمام شصت نفر به اندازه‌ی سهم هر یک غذا بدهد. البته می‌تواند به عدد افراد خانواده‌ی شخص فقیر مقدار سهم آنان را به او واگذار کند و او آن را مصرف آنان نماید.

توجه:

در فقیر، تفاوتی میان بچه و بزرگ و زن و مرد نیست.

۳. احکام کفاره

۱. اگر روزه‌دار در یک روز بیش از یک‌بار کاری که روزه را باطل می‌کند انجام دهد فقط یک کفاره بر او واجب می‌شود. بلی اگر این کار، آمیزش جنسی یا استمنا باشد احتیاط واجب آن است که به عدد دفعات آمیزش جنسی یا استمنا کفاره بدهد.

۲. کسی که عمداً روزه‌ی خود را باطل کرده، اگر پس از آن به سفر برود کفاره از او ساقط نمی‌شود، بنابراین اگر با حالت جنابت از خواب بیدار شود و علم به جنب بودن خود داشته باشد و قبل از فجر اقدام به غسل یا تیمم نکند و برای فرار از روزه تصمیم بگیرد بعد از طلوع فجر مسافرت کند و این کار را نیز انجام دهد، صرف تصمیم و قصد سفر در شب و رفتن به مسافرت در روز برای سقوط کفاره از او کافی نیست.

۳. کسی که کفاره بر او واجب شده، لازم نیست که آن را فوراً بدهد، ولی نباید آن را به قدری تأخیر بیندازد که کوتاهی در ادای واجب شمرده شود.

۴. کفاره‌ی واجب را اگر چند سال بگذرد و ندهد، چیزی بر آن اضافه نمی‌شود.

۵. در کفاره‌ی روزه، بین قضا و کفاره، ترتیب واجب نیست. رساله آموزشی رهبری.


مطابق نظر آيت الله سيستانيمطابق نظر آيت الله سيستاني

۲پرسش: آیا می توان در کفاره جمع به جای ۶۰ روز روزه به ۶۰ فقیر طعام داد؟

پاسخ:

در افطار به حرام کفاره جمع به نظر آقای سیستانی (حفظه الله) واجب نیست و همان اطعام (۶۰) فقیر کافی است فقط در کفاره قتل عمدی کفاره جمع هست و در این صورت باید شصت روز روزه بگیرد و ۶۰ فقیر را اطعام کند یعنی به هر یک مد (۴/۳ کیلو) طعام بدهد (۷۵۰ گرم) ولی نمی تواند به جای روزه فقط آنها را اطعام کند.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.

حتما بخوانيد

ویژه نامه احکام روزه

کفاره روزه چیست

مبلغ فطریه و كفاره امسال براي هر نفر

  1. – كفاره نزديكي جنسي زن و شوهر در روزه
  2. – كفاره استمنا در روزه چيست
  3. فرق کفاره افطار عمدى با کفاره مريض
  4.  حكم تاخير در پرداخت كفاره روزه
  5. – كفاره آميزش و يا خوردن حرام در روزه
  6. – كفاره روزه نگرفتن در ماه رمضا
نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

10 نظرات
  1. سمانه می گوید

    مرجعم آقای خامنه ای
    میشه راهنمایی کنید کفاره جمع به کردنم هست یا نه
    تکلیفم چیه؟
    در یک روز هم استمنا داشتم و هم بر اثر باد کلو غذایی که از حالت خودش کاملا خارج شده بود و وارد دهانم شدو میدونستم روزرو باطل میکنه و عمدا و کاملا و قورتش دادم
    و یک بار هم دهانم خون اومده بود و اونم میدونستم روزرو باطل میکنه عمدا قورتش دادم
    تکلیف من چیه واضح و کامل بگید لطفا
    تکلیفم چیه؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      نظرات مراجع در این زمینه متفاوت است باید به نظر مرجع خود عمل کنید.
      وفقکم الله لکل الخیر

  2. حسین می گوید

    سلام ببخشید من به خاطر نفس و شهوت دست به گناه آیتمان در حالت روزه شدم اما از اینکه روزه باطل میشه خبر دار بودم اما از کفاره آن اطلاع نداشتم و با اینکه میدانیتم روزه ام باطل شده اما تا افطار چیزی نخوردم میخواستم بدانم آیا آلان من باید دوماه روزه بگیرم و ۶۰ نفر رو طعام بدم در صورتی که من امکان دوماه روزه و صدام دادن به اندازه ۶۰ نفر را ندارم شاید ۱۰ نفر را بتوانم صدام دهم حکم من چیست مرجع تقلید من آیت الله سیستانی ممنون

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      کفاره استمنا را در سایت سرچ کنید و کامل بخوانید.
      اگر توان کفاره را ندارید در سایت سرچ کنید در مطلب جداگانه ای منتشر شده است.
      وفقکم الله لکل الخیر

  3. لیلا می گوید

    سلام من ماه رمضان امسال دو بار روزه ام را به چیز حرام باطل کردم اما چون نمی دانستم روزه ام باطل شده ( یعنی اصل مساله را فراموش کرده بودم ) روزه ام را تا بعد از اذان مغرب نگه داشتم می خواستم درمورد آزاد کردن بنده بپرسم که بنده باید چه ویژگی هایی داشته باشد تا با آزاد کردنش بتوان کفاره ی روزه را داد؟ با تشکر.

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      الان در عصر ما بنده ای وجود ندارد و نیازی هم به آزاد کردن آن نیست، سایر موارد که در کفاره آمده است را باید انجام بدهید.
      وفقکم الله لکل الخیر

      1. لیلا می گوید

        این که میگویید نیازی نیست یعنی من نیاز به آزاد کردن آن ندارم یا بنده ای نیست که نیاز به آزاد کردن داشته باشد؟

        1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

          سلام علیکم
          متن پاسخ قبل کاملا گویا و بسیار واضح است!.
          نیازی به آزاد کردن بنده نیست.
          وفقکم الله لکل الخیر

          1. لیلا می گوید

            سلام ببخشید منظورم این است که آیا آزاد کردن بنده برای من واجب است یا خیر ؟ و اگر ان شاء الله مجدد بنده بوجود بیاید آیا باید آن را آزاد کرد یا نیازی نیست ؟

          2. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

            سلام علیکم
            خواهش می کنم.
            بر شما واجب نیست. بنده مربوط به زمانهای گذشته است و از بین رفته است.
            وفقکم الله لکل الخیر