نیت اعتکاف چگونه است
فهرست این نوشتار:
نيت اعتكاف
پرسش 10 . نيت اعتكاف از چه زمانى شروع مى‌شود؟ و چگونه بايد نيت شود؟
همه مراجع: از هنگام اذان و طلوع فجر روز اول شروع مى‌شود. البته مى‌توان از شب قبل نيت كرد و از همان زمان بايد اعتكاف نمود.
و نيت آن اينگونه است «از اكنون تا مغرب شرعى روز سوم معتكف مى شوم قربه الى اللّه» و اگر نذر يا نيابت داشت، وفاى به نذر و يا نيابت را نيز اضافه مىكند.
شرط در اعتكاف
پرسش 13 . آيا معتكف مى تواند به هنگام نيت اعتكاف، شرط كند كه هر زمان خواست (هر چند بدون عذر)، از اعتكاف خارج شود؟
امام: مى‌تواند شرط كند كه اگر عذر عرفى يا شرعى برايش پيدا شد، بتواند از اعتكاف خارج شود؛ ولى بدون عذر جايز نيست.
آيات عظام بهجت، صافى، فاضل و نورى: آرى، چنين شرطى جايز است و اگر شرط كرد – هر زمان كه خواست – مى‌تواند از اعتكاف خارج شود[2].
آيات عظام سيستانى، مكارم و وحيد: مى‌تواند شرط كند كه اگر عذر عرفى يا شرعى برايش پيدا شد، بتواند از اعتكاف را خارج شود؛ ولى بدون عذر بنابر احتياط واجب، جايز نيست[3].
روزه قضا در اعتكاف
پرسش 24 . آيا روزه هاى قضا كه بر عهده داريم، مىتوانيم در اعتكاف بگيريم؟
همه مراجع: كسى كه روزه قضا دارد، لازم است روزه هاى اعتكاف را به نيت قضا به جا آورد و اعتكاف او نيز صحيح است[4].
پرسش 25 . آيا مى‌توان روزه روز سوم اعتكاف را كه واجب مى شود، از روزه قضا حساب كرد، يا خودش واجب جداگانه است؟
همه مراجع: اگر روزه قضا دارد، روزه روز سوم را نيز به نيت قضا به جا آورد و اعتكاف او صحيح است[5].
اخلاص معتكف
پرسش 28 . اگر كسى به انگيزه امور مادى در اعتكاف شركت كند، حكم آن چگونه است؟
همه مراجع: در اعتكاف قصد قربت شرط است و بدون آن اعتكاف باطل است؛ ولى اگر كسى براى رضاى خدا در اعتكاف شركت مىكند – هر چند به انگيزه دريافت تشويق مالى باشد – اعتكافش صحيح است[6].
- [1]. امام، تعليقات على العروة، الاعتكاف، م 40.
- [2]. نورى و فاضل، تعليقات على العروة، الاعتكاف، م 40 ؛ بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، م 1207 ؛ تبريزى، منهاجالصالحين، الاعتكاف، م 1074 و صافى،هدايهالعباد، ج 1، م 1416.
- [3]. سيستانى و وحيد، منهاجالصالحين، الاعتكاف، م 1074.
- [4]. العروة الوثقى، كتاب الاعتكاف، م 4.
- [5]. العروة الوثقى، كتاب الاعتكاف، م 4.
- [6]. دفتر: همه مراجع. (احکام اعتکاف/ پرسمان).
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
س. آيا شخص معتکف مى‌تواند در ابتداى اعتکاف هنگام نيت کردن شرط کند که اگر براى او عذرى پيش آيد حتى در روز سوم هم دست از اعتکاف بردارد؟
ج: بله مى‌تواند.
س. معتكفى مى‌خواهد سه روز اعتكاف كند و مدّت 72 ساعت اعتكاف انجام دهد، اگر اعتكافش را از بعد از طلوع فجر ـ مثلاً از ظهر ـ شروع كند و ظهر هم به پايان برساند به‌گونه‌اى كه مجموع آن 72 ساعت شود، آيا اين اعتكاف صحيح است؟
ج: اعتكاف بايد از شروع روز اول تا پايان روز سوم باشد و تلفيق كردن ـ بدين‌گونه كه جزئى از روز اول را با جزئى از روز آخر يك روز كامل به حساب بياورد ـ صحيح نيست.
س. اگر معتكف مثلاً يك ساعت از ابتداى روز ـ بعد از طلوع فجر ـ تأخير كند آيا اين روز به عنوان روز اول اعتكاف حساب مى‌شود؟ چه تأخير عمدى باشد يا اضطرارى؟
ج: در اعتكاف بايد از ابتداى روز اول شروع كرد، لذا روزى كه ناقص مانده جزو اعتكاف محسوب نمى‌شود هرچند كه تأخير از روى اضطرار باشد.
س. اگر انسان نذر کند دو روز معتکف شود نه بيشتر از آن، آيا نذرش منعقد مى‌شود؟
ج: منعقد نمى‌شود.
س. اگر کسى نذر کند سه روز منفصل معتکف شود، آيا نذرش منعقد مى‌شود؟
ج: منعقد نمى‌شود.
س. آيا بيشتر از سه روز مى‌توان معتکف بود به‌طورى که آن زياده بخشى از يک روز يا شب باشد؟
ج: اعتکاف بيشتر از سه روز جايز و صحيح است و در طرف زياده حدّى ندارد، ولى زياد کردن بخشى از روز يا بخشى از شب به نيت اعتکاف محل اشکال است.
س. اگر معتكف نيّت چهار روز اعتكاف كند، آيا روز چهارم هم جزو اعتكاف است يا اينكه بايد شش روز را تكميل كند تا روز چهارم به حساب آيد؟
ج: روز چهارم نيز داخل در اعتكاف است، و اگر پنج روز اعتكاف كند، واجب است روز ششم را كامل كند.
نيت اعتكاف
س. زمان نيت اعتکاف چه وقت است آيا مى‌توان اول شب نيت کرد؟
ج: وقت نيت اعتکاف، اول طلوع فجر روز اول است و نيت اول شب در صورتى صحيح است که اول شب شروع در اعتکاف نموده باشد.
س. آيا قصد وجه* در اعتکاف لازم است؟
ج: لازم نيست.
ــــــــــــــ
قصد وجه: نيت از جهت استحباب يا وجوب عمل
س. آيا تجديد نيت در روز سوم اعتکافِ مستحب لازم است؟
ج: لازم نيست، گرچه بهتر است.
س. آيا مى‌توان به علّتى يا بدون علّت در روز اول يا دوم، اعتكاف را قطع نمود؟ و اگر در قطع نمودن اعتكاف ترديد كنم آيا نيّت اعتكاف به‌هم مى‌خورد و در نتيجه اعتكاف باطل مى‌شود؟ و آيا لازم است كه نيّت مستمر باشد؟
ج: در اعتكاف مستحبى جايز است كه در روز اول و دوم اعتكاف قطع شود و نيّت اعتكاف بايد تا پايان روز سوم ادامه پيدا كند.
س. آيا در اعتکاف نيازى به قصد نمودن عبادت ديگرى هم هست؟
ج: نيازى نيست. استفتائات جدید مقام معظم رهبری.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
نیت روزه در اعتکاف [احکام اعتکاف]
پرسش : آیا روزه در اعتکاف باید به نیت خود اعتکاف باشد ؟
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پاسخ : لازم نیست روزه مخصوص اعتکاف باشد، بلکه با هر روزه اى اعتکاف تحقّق مى یابد. بنابراین، مى تواند با روزه هاى مستحبى، یا روزه قضاى ماه رمضان، یا روزه کفّاره ماه مبارک، یا کفّاره نذر و عهد و قسم و قتل و مانند آن، معتکف شود. حتّى اگر نذر اعتکاف کرده باشد (که بدین وسیله اعتکاف واجب گردیده) مى تواند روزه مستحبى بگیرد. البتّه یک استثنا وجود دارد، و آن روزه استیجارى است، که قناعت کردن به آن مشکل است.
لزوم قصد قربت در اعتکاف [قصد قربت ]
پرسش : آیا قصد قربت در اعتکاف شرط می باشد؟
پاسخ : قصد قربت (یعنى انجام اعتکاف صرفاً براى رضایت پروردگار عالم) در همه عبادات، از جمله اعتکاف شرط است؛ بنابراین چنانچه هدف معتکف ریاو خودنمایى و مانند آن باشد، اعتکافش باطل است.
لزوم تعیین مورد اعتکاف در نیّت [قصد قربت ]
پرسش : اگر بر فردی چند اعتکاف به سبب نذر یا قسم و مانند آن واجب شده باشد،آیا باید در نیت اعتکاف مورد آن را مشخص نماید؟
پاسخ : در صورتى که اعتکافهاى متعدّدى برعهده داشته باشد، (مثل اینکه بر اثر نذر، قسم، عهد و شرط ضمن عقد، چهار اعتکاف بر خویش واجب کرده باشد) باید علاوه بر قصد قربت، در نیّت خود هر چند اجمالا معیّن کند که کدام یک از اعتکافهاى مذکور را بجا مى آورد.
عدم لزوم قصد وجه در اعتکاف [قصد قربت ]
پرسش : آیا معتکف در نیت خود باید وجوب یا استحباب اعتکاف را تصریح نماید؟
پاسخ : « قصد وجه » در اعتکاف، همانند سایر عبادتها، واجب نمى باشد(یعنى لازم نیست در نیّت خود وجوب یا استحباب اعتکافى که بجا مى آورد را تصریح کند).
زمان نیّت اعتکاف [قصد قربت ]
پرسش : معتکف در چه زمانی می تواند نیّت اعتکاف کند؟
پاسخ : هنگام نیّت اعتکاف، قبل از اذان صبح است. امّا مى تواند شب هنگام، قبل از خواب نیز نیّت کند، مشروط بر اینکه این نیّت در اعماق ذهنش باقى بماند.
حکم اشتباه در قصد وجه اعتکاف [قصد قربت ]
پرسش : اگر معتکف در قصد وجه اعتکاف اشتباه نماید چه حکمی دارد؟
پاسخ : چنانچه دراعتکاف مستحبى اشتباهاً قصد وجوب کند، یا دراعتکاف واجب اشتباهاً نیّت استحباب کند، ضررى به اعتکافش نمى زند.
حکم بازگشت از نیّت اعتکاف [قصد قربت ]
پرسش : آیا معتکف می تواند از نیّت اعتکاف خود برگردد؟
پاسخ : بازگشت و عدول از نیّت اعتکاف جایز نیست; هر چند هر دو مستحب یا واجب باشد. بنابراین کسى که دو اعتکاف بر اثر نذر و قسم بر او واجب شده، و اکنون به نیت انجام اعتکاف نذرى معتکف گردیده، نمى تواند نیّت خود را به اعتکاف دیگر تغییر دهد. همچنین تغییر نیّت اعتکافى که به نیابت از سوى فلان میّت صورت گرفته، به میّت دیگر، یا به انسان زنده جایز نیست. همانگونه که تغییر اعتکاف استیجارى به اعتکاف براى خویشتن، یا بالعکس جایز نمى باشد.
عدم لزوم تغییر قصد وجه اعتکاف در روز سوم [قصد قربت ]
پرسش : با توجّه به اينكه اعتكاف مستحبّى در روز سوم واجب مى شود، آيا تغییر قصد وجه در روز سوم اعتكاف لازم است؟
پاسخ : تغییر قصد وجه لازم نیست.
حکم اعتکاف به قصد برآورده شدن حاجت [قصد قربت ]
پرسش : اگر كسى نذر كند كه براى برآورده شدن حاجات مادّى يا معنوى معتكف شود، چه حكمى دارد؟
پاسخ : نذر اعتکاف به عنوان شکرانه قضاى حوائج مانعى ندارد.
جواز شرط عدول از اعتکاف [عدول از اعتکاف ]
پرسش : آیا معتکف می تواند در اعتکاف شرط عدول نماید؟ شرط انجام منافیات اعتکاف چطور؟
پاسخ : معتکف مى تواند به هنگام نیّت اعتکاف، شرط کند که هر زمان خواست، حتّى در روز سوم، از اعتکاف خارج شود; اعمّ از اینکه خروج از اعتکاف را مشروط به حادث شدن امرى کند یا نه و احتیاط آن است که شرط مذکور براى عذرى هر چند عرفى باشد، ولى نمى تواند شرط کند که منافیات اعتکاف، نظیر همبستر شدن با همسر و مانند آن را در حال اعتکاف انجام دهد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
مسأله ۱۷۵۹ – انسان می‌تواند از آغاز هنگام نیتِ اعتکاف در غیر اعتکافِ واجبِ معین شرط کند که اگر مشکلی پیش آمد اعتکاف را رها کند. بنابراین وی می‌تواند با قرار دادن این شرط، در وقت پیش آمدن مشکل و مانع، اعتکاف را رها کند و اشکالی هم ندارد حتّی در روز سوّم، اما اگر معتکف شرط کند بدون عارض شدن هیچ سببی بتواند اعتکاف را قطع نماید، صحّت چنین شرطی، محلّ اشکال است. شایان ذکر است قرار دادن شرط مذکور (شرط رها کردن اعتکاف در اثنای آن) بعد از شروع اعتکاف یا قبل از شروع آن صحیح نیست بلکه باید همزمان و مقارن با نیت اعتکاف باشد.
مسأله ۱۷۶۷ – عدول از اعتکاف به اعتکاف دیگر جایز نیست، چه هر دو واجب باشند مثل آنکه یکی را به نذر و دیگری را به قسم بر خود واجب کرده باشد، یا هر دو مستحب باشند، یا یکی واجب و دیگری مستحب باشد، یا یکی برای خود و دیگری به نیابت یا اجاره برای غیر باشد، یا هر دو به نیابت از غیر باشد.
پرسش: آیا می توان در ایام البیض ( اعتکاف ) نیت به روزه قضاء عن ماء فی الذمه گرفت؟
پاسخ: اشکال ندارد .
پرسش: آیا شروع اعتکاف و نیت آن حتما باید از اذان صبح روز اول باشد یا از شب می توان به مسجد رفت و نیت اعتکاف کرد؟
پاسخ: می تواند شب نیت اعتکاف کند و باید به واجبات اعتکاف عمل کرده و از محرمات آن بپرهیزد.
پرسش: روز سوم که اعتکاف و روزه آن روز بر معتکف واجب می شود آیا باید نیت روزه اعتکاف کرد یا نیت های دیگر نیز صحیح است؟
پاسخ: نیت های دیگر صحیح است بلکه اگر قضا داشته باشد باید نیت قضا بکند.استفتائات آیت الله سیستانی.
*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.
- شرایط اعتکاف و معتکف چیست
- اعمال اعتکاف چیست
- اعتکاف در رجب یا در ماه رمضان
- تاریخچه اعتکاف از چه زمانی است
- اعتکاف در قرآن کریم
- معنی اعتکاف چیست
کلید: نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه استنیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است نیت اعتکاف چگونه است[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
