شرایط اعتکاف و معتکف چیست
شرایط صحت اعتکاف عبارت است از:۱- عقل۲- نیّت۳- روزه۴- توقف حداقل سه روز در مسجد۵- اعتکاف در یکی از مساجد چهارگانه باشد، …
شرایط اعتکاف و معتکف چیست
فهرست این نوشتار:
اعتکاف حداقل سه روز در مسجد و همراه با روزه است.
پرسش 8 . شرايط صحت اعتكاف چيست؟
1. معتكف عاقل باشد.
2. با قصد قربت باشد.
3. اعتكاف حداقل سه روز متوالى باشد.
4. از اذان صبح روز اول تا مغرب شرعى روز سوم در مسجد باشد.
5. از مسجد خارج نشود مگر در ضرورت عرفى، شرعى و عقلى.
6. در يكى از مساجد چهارگانه و يا مسجد جامع شهر باشد.
7. اگر اعتكاف با حق شوهر منافات داشت، با اجازه او باشد.
8. اگر اعتكاف باعث اذيت و آزار پدر و مادر شود، با اجازه آن دو باشد.
اقسام اعتكاف
پرسش 9 . اعتكاف واجب است يا مستحب؟
همه مراجع: اعتكاف در اصل، يك عمل مستحبى است؛ ولى ممكن است به سببى – مانند نذر، عهد يا قسم – واجب شود. به عنوان مثال انسان نذر مىكند يا با خداى خود عهد مىبندد كه اگر در فلان كار، موفق شد، يا از فلان بيمارى شفا پيدا كرد، چند روز در مسجد معتكف شود
پرسش 26 . اگر كسى روزه هاى قضاى خود را بگيرد و شبها را در مسجد به سر ببرد؛ ولى روزها در مسجد نباشد، معتكف محسوب مىشود؟
همه مراجع: خير، معتكف محسوب نمىشود[3].
بلوغ در اعتكاف
پرسش 27 . آيا نوجوانى كه به حد بلوغ نرسيده است، مى‌تواند اعتكاف كند؟
همه مراجع: اگر شرايط اعتكاف را رعايت كند، اعتكافش صحيح است[4].
- [1]. مساجد چهارگانه عبارت است از: مسجد الحرام، مسجد نبوى مدينه، مسجد كوفه و مسجد بصره.
- [2]. العروة الوثقى، ج 2، الاعتكاف.
- 3-العروة الوثقى، ج 2، الاعتكاف، الخامس.
- [4]. امام، سيستانى، مكارم، فاضل و نورى، العروة الوثقى، ج 2 الاعتكاف، م 27؛ بهجت، استفتاآت، ج 2، س3165؛ صافى، هدايهالعباد، ج 1، م 1404 و دفتر:خامنهاى، تبريزى و سيستانى.(احکام اعتکاف/ پرسمان).
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
شرایط صحت اعتکاف
سوال۱: شرایط صحت اعتکاف عبارت است از:
۱- عقل
۲- نیّت
۳- روزه
۴- توقف حداقل سه روز در مسجد
۵- اعتکاف در یکی از مساجد چهارگانه باشد، هرچند اعتکاف در غیر از مساجد چهارگانه* (اعم از جامع و غیر آن) به قصد رجاء مطلوبیت (به امید اینکه مطلوب خداوند باشد) مانعی ندارد.
۶- بنابر احتیاط واجب اعتکاف زن بدون اذن شوهر صحیح نیست، همچنین اعتکاف فرزند بدون اذن پدر و مادر ــ اگر موجب اذیت آنان شود ــ صحیح نیست، هر چند بنابر احتیاط مستحب، به طور مطلق اذن والدین معتبر است.
۷- توقف در مسجد باید حد اقل سه روز متصل و بدون فاصله باشد.
* مسجد الحرام، مسجد النبی (صلی الله علیه وآله وسلّم)، مسجد کوفه و مسجد بصره
شرائط اعتكاف و معتكف
س. آيا بيمار و کسى که روزه برايش ضرر دارد مى‌تواند معتکف شود و اگر در اعتکاف باشد و روزه بگيرد ثوابى مى‌برد؟
ج: با علم و يا احتمال عقلايىِ ضرر داشتنِ روزه، اعتکاف صحيح نيست.
س. آيا بيمار و کسى که روزه برايش ضرر دارد مى‌تواند معتکف شود و اگر در اعتکاف باشد و روزه بگيرد ثوابى مى‌برد؟
ج: با علم و يا احتمال عقلايىِ ضرر داشتنِ روزه، اعتکاف صحيح نيست.
س. چه نوع روزه‌هايى را نمى‌توان در اعتکاف گرفت؟
ج: هر نوع روزه‌اى را در اعتکاف مى‌توان گرفت.
س. آيا زن‌ها مى‌توانند معتکف شوند؟
ج: اعتکاف اختصاص به مردان ندارد ولى چنانچه اعتکاف وى موجب از بين رفتن حق شوهر باشد بنا بر احتياط واجب بايد از او اجازه بگيرد.
س. آيا اعتكاف بچه مميّز صحيح است؟
ج: اعتكاف او نيز صحيح است.
س. آيا مشغول بودن به عبادات بر معتكف واجب است يا صِرف ماندن در مسجد كافى است؟
ج: عبادات مستحبى، فى نفسه بر معتكف واجب نيست.
س. آيا عدالت امام جماعت مسجد جامع در صحّت اعتكاف شرط است؟
ج: عدالت امام جماعت مسجد در صحّت اعتكاف شرط نيست.
استفتائات جدید مقام معظم رهبری.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
شرایط اعتکاف [کلیات اعتکاف ]
پرسش : شروط صحت اعتکاف را بیان فرمایید؟
پاسخ : هشت چیز در صحّت اعتکاف شرط است: 1ـ ایمان. 2ـ عقل. 3ـ قصد قربت. 4ـ روزه. 5ـ کمتر از سه روز نباشد. 6ـ در مسجد جامع باشد. 7ـ اذن زوج، والدین و صاحب کار. 8ـ از مسجد خارج نشود.
استحباب ذاتی اعتکاف [اقسام اعتکاف ]
پرسش : اعتکاف چه حکمی دارد؟
پاسخ : اعتکاف در اصل مستحب است؛ ولى ممکن است به سبب نذر، یا عهد، یا قسم، یا شرط ضمن عقد، یا مانند آن واجب شود.
ایمان شرط قبول اعتکاف [ایمان]
پرسش : ایمان به ولایت، شرط صحت اعتکاف می باشد یا شرط قبول؟
پاسخ : هر چند فقهاى بزرگوار ما (رحمهم الله) ایمان را شرط صحّت اعتکاف دانسته اند، امّا ایمان به ولایت شرط قبول است، نه شرط صحّت.
حکم ارتداد در حین اعتکاف [ایمان]
پرسش : اگر مسلمان در حین اعتکاف مرتد شود، اعتکاف او چه حکمی دارد؟
پاسخ : اگر مسلمانى به هنگام اعتکاف مرتد شود، اعتکافش باطل مى شود (هر چند فوراً توبه کند،) مشروط بر اینکه در اثناى روز باشد، بلکه اقوى عدم تفاوت بین شب و روز در این مساله است.
حکم اعتکاف شخص دیوانه و مست [عقل]
پرسش : اعتکاف شخص دیوانه و مست چه حکمی دارد؟
پاسخ : اعتکاف شخص دیوانه، حتّى دیوانه ادوارى چنانچه در دور جنونش معتکف شود و نیز اعتکاف کسى که مست شده، یا به هر دلیل دیگر از نعمت بى بدیل عقل محروم است، صحیح نمى باشد.
تفاوت حکم اغماء با جنون در شرط صحت اعتکاف [عقل]
پرسش : هرگاه معتكف به هر علّتى از هوش برود، يا بنابر ضرورت وى را بى هوش كنند، اعتكافش چه حكمى دارد؟
پاسخ : گرچه بسیارى از فقها اغما را با جنون یکسان دانسته اند، ولى با توجّه به تفاوت مهمّى که این دو با هم دارد حکم جنون بر اغما جارى نمى شود.
حکم اعتکاف کسی که در روز سوم دور جنونش آغاز گردد [عقل]
پرسش : اگر مجنون ادوارى به هنگامى كه عاقل است معتكف شود، و در روز سوم دور جنونش آغاز گردد، اعتكافش چه حكمى دارد؟
پاسخ : اعتکافش باطل مى شود.
حکم اعتکاف افراد معتاد [عقل]
پرسش : با توجه به اينكه افراد معتاد، پس از استعمال موادّ مخدّر از عقل و هوش كافى برخوردار نيستند، آيا اعتكاف آنها صحيح است؟
پاسخ : هرگاه واقعاً شبیه افراد مست یا دیوانه باشند اعتکافشان صحیح نیست، ولى همیشه معتادان به این صورت نیستند.
لزوم روزه داری در صحت اعتکاف [روزه ]
پرسش : آیا اعتکاف بدون روزه داری محقق می شود؟
پاسخ : اعتکاف بدون روزه تحقّق پیدا نمى کند. بنابراین اعتکاف مسافرى که نمازش شکسته است و اعتکاف زن حائض و نفساء که نمى تواند روزه بگیرد، صحیح نیست. همانطور که اعتکاف در روز عید فطر و قربان صحیح نمى باشد.
حکم اعتکاف از دو روز قبل از عیدین [روزه ]
پرسش : اگر انسان از دو روز قبل از عیدین معتکف گردد چه حکمی دارد؟ در صورت غفلت چطور؟
پاسخ : اگر شخصى دو روز قبل از عید اعتکاف را شروع کند، با توجّه به اینکه روز سوم در عید واقع مى شود، اعتکافش صحیح نخواهد بود; هر چند به هنگام شروع غافل از این مساله بوده است.
جواز روزه داری با غیر از روزه مخصوص اعتکاف [روزه ]
پرسش : آیا برای صحت اعتکاف، باید فقط روزه مخصوص اعتکاف گرفته شود؟
پاسخ : لازم نیست روزه مخصوص اعتکاف باشد، بلکه با هر روزه اى اعتکاف تحقّق مى یابد. بنابراین مى تواند با روزه هاى مستحبى، یا روزه قضاى ماه رمضان، یا روزه کفّاره ماه مبارک، یا کفّاره نذر و عهد و قسم و قتل و مانند آن، معتکف شود. حتّى اگر نذر اعتکاف کرده باشد (که بدین وسیله اعتکاف واجب گردیده) مى تواند روزه مستحبى بگیرد. البتّه با روزه استیجاری که مربوط به دیگری است یا به قصد تبرع برای اموات انجام می¬دهد، نمی توان اعتکاف کرد.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
حکم اعتکاف برای بیمار [روزه ]
پرسش : آيا بيمار و كسى كه روزه برايش ضرر دارد، مى تواند معتكف شود؟
پاسخ : با توجه به اینکه روزه چنین شخصى صحیح نیست، اعتکافش نیز صحیح نخواهد بود.
حکم اعتکاف برای مسافر [روزه ]
پرسش : آيا مسافر مى تواند معتكف شود؟
پاسخ : در صورتى که قصد ده روز کند مانعى ندارد، در غیر این صورت اشکال دارد.
حکم اعتکاف در مدینه [روزه ]
پرسش : آیا مسافر مدینه می تواند سه روز روزه مستحبی آن شهر را در مسجد النبی (ص) معتکف شود؟
پاسخ : مجاز است و اشکالی ندارد.
حکم اعتکاف با روزه مستحبی با وجود روزه قضا [روزه ]
پرسش : اگر کسی نداند که تا روزه قضا دارد، نمی تواند روزه مستحبی بگیرد؛ لذا روزه مستحبی گرفته و با آن معتکف شده است آیا روزه و اعتکافش باطل است؟
پاسخ : اعتکاف او درست نیست و چون نیت خیر داشته، ان شاء الله ثواب اعتکاف را به او می دهند.
حکم نیّت روزه روز سوم اعتکاف [روزه ]
پرسش : معتکف در روزه روز سوم، چه نیّتی باید بکند؟
پاسخ : هر سه روز را نیت روزه قضا کند و کسی که قضا ندارد نیت قصد قربت کند
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
اموری که در اعتکاف معتبر است
مسأله ۱۷۲۳ – در اعتکاف اموری معتبر است:
اوّل: معتکف مسلمان باشد.
دوّم: معتکف عاقل باشد.
سوّم: اعتکاف با قصد قربت انجام شود.
مسأله ۱۷۲۴ – اعتکاف کننده، باید قصد قربت به گونه‌ای که در وضو گذشت، داشته باشد و اعتکاف را از آغاز تا پایان آن به قصد قربت با رعایت اخلاص معتبر در آن به جا آورد.
چهارم: مدّت اعتکاف حداقل سه روز باشد.
مسأله ۱۷۲۵ – حداقل مدّت اعتکاف سه روز است، و اعتکاف در کمتر از سه روز صحیح نیست و اما برای آن حداکثری نیست همچنان که توضیح آن در مسأله (۱۷۲۱) گذشت.
پنجم: معتکف در ایام اعتکاف روزه باشد.
مسأله ۱۷۲۶ – اعتکاف کننده باید در ایّام اعتکاف، روزه باشد، بنابراین کسی که نمی‌تواند روزه بگیرد مانند مسافری که قصد اقامه ده روز ندارد و مریض و زن حائض و نفساء اعتکافش صحیح نیست، و در ایام اعتکاف لازم نیست که روزه مخصوص به اعتکاف باشد بلکه هر روزه‌ای باشد صحیح است حتّی روزه استیجاری، مستحبی و قضاء هم کافی است.
مسأله ۱۷۲۷ – در مدّت زمانی که معتکف روزه است یعنی از اذان صبح تا مغربِ هر روز، هر کاری که روزه را باطل می‌کند، موجب بطلان اعتکاف نیز می‌گردد، بنابراین معتکف باید در هنگام روزه از ارتکاب عمدی مبطلات روزه خودداری نماید.
ششم: اعتکاف در مساجد چهارگانه یا در مسجد جامع باشد.
مسأله ۱۷۲۸ – اعتکاف در مسجد الحرام یا مسجد النّبی (صلّی الله علیه و آله) یا مسجد کوفه یا مسجد بصره صحیح است، همچنین اعتکاف در مسجد جامع هر شهر صحیح می‌باشد مگر در زمانی که امامت آن مسجد اختصاص به فرد غیر عادل داشته باشد که در این هنگام ـ بنا بر احتیاط لازم ـ اعتکاف صحیح نمی‌باشد، و مراد از مسجد جامع مسجدی است که اختصاص به محلّه یا منطقه خاص یا گروه خاصّی نداشته باشد و محلّ اجتماع و رفت‌وآمد مردم مناطق و محله‌های مختلف شهر باشد، و مشروعیت اعتکاف در هیچ مسجدی غیر مسجد جامع ثابت نیست ولی آوردن آن به احتمال مطلوب بودنش اشکال ندارد، اما اعتکاف در جایی که مسجد نیست و مثلاً حسینیه است یا فقط نمازخانه است صحیح نیست و مشروعیت ندارد.
هفتم: اعتکاف در یک مسجد انجام شود.
مسأله ۱۷۲۹ – اعتکاف لازم است در یک مسجد انجام شود. بنابراین یک اعتکاف را نمی‌توان در دو مسجد انجام داد چه جدا از هم باشند یا متصل‌به‌هم باشند مگر به گونه‌ای به هم متّصل باشند که عرفاً یک مسجد حساب شوند.
هشتم: اعتکاف با اذن کسی که اذن او شرعاً معتبر است باشد.
مسأله ۱۷۳۰ – اعتکاف باید با اذن کسی که اذن او شرعاً معتبر است باشد. بنابراین زمانی که توقّفِ زن در مسجد حرام باشد مثل موردی که زن بدون اجازه از منزل خارج شده باشد، اعتکاف باطل است، و در صورتی که توقّفِ زن در مسجد، حرام نباشد ولی اعتکاف منافی با حق شوهر باشد، صحّت اعتکافش در صورتی که بدون اذن شوهرش باشد، محلّ اشکال است. همچنین در صورتی که اعتکاف موجب آزار و اذیت والدین باشد و این اذیت، ناشی از شفقت و دلسوزی باشد، اذن فرزند از آنان لازم است و اگر موجب اذیت آنان نباشد، احتیاط مستحب آن است که اجازه بگیرد.
نهم: معتکف محرّمات اعتکاف را ترک نماید.
مسأله ۱۷۳۱ – کسی که در حالِ اعتکاف می‌باشد، باید از محرّمات اعتکاف که در ذیل می‌آید اجتناب نماید و ارتکاب آنها اعتکاف را باطل می‌کند، ولی وجوب اجتناب از آنها در اعتکافی که واجبِ معیّن نیست، در غیر جماع، بنا بر احتیاط است:
۱ ـ بوی خوش.
۲ ـ جماع و آمیزش با همسر.
۳ ـ استمناء و لمس و بوسیدن از روی شهوت (بنا بر احتیاط واجب).
۴ ـ ممارات و مجادله کردن.
۵ ـ خرید و فروش.
مسأله ۱۷۳۲ – برای معتکف بوییدن عطریات مطلقاً – چه از بوییدنش لذّت ببرد و چه لذّت نبرد – جایز نیست، و بوییدن گیاهان خوشبو در صورتی که از بوییدن آن لذت می‌برد جایز نیست و اگر از بوییدن آن لذت نمی‌برد اشکال ندارد. همچنین معتکف می‌تواند از مواد شوینده معطّر و خوشبو از جمله صابون مایع یا جامد، شامپو و خمیردندان خوشبو استفاده نماید و در مساجدی که معمولاً غیر معتکفین عطر می‌زنند، استشمام بوی عطر آنان جایز نیست، ولی احساس بوی عطر ظاهراً مانعی ندارد و لازم نیست بینی خود را بگیرد.
مسأله ۱۷۳۳ – جماع و آمیزش با همسر در حال اعتکاف جایز نیست هرچند موجب انزال و خروج منی نشود، و ارتکاب عمدی آن اعتکاف را باطل می‌کند.
مسأله ۱۷۳۴ – معتکف بنا بر احتیاط واجب، باید از استمناء (هرچند به صورت حلال) و مباشرت زن به لمس و بوسیدن به شهوت هم اجتناب کند، و نگاه کردن با شهوت به همسر در ایام اعتکاف مبطل اعتکاف نیست ولی احتیاط مستحب آن است که در ایام اعتکاف از آن اجتناب شود.
مسأله ۱۷۳۵ – در حال اعتکاف جدال بر سر مسائل دنیوی یا دینی در صورتی که به قصد غلبه برطرف مقابل و اظهار فضلیت و برتری باشد، حرام است اما اگر به قصد اظهار حق و روشن شدن حقیقت و برطرف کردن خطا و اشتباه طرف مقابل باشد نه تنها حرام نیست بلکه از بهترین عبادات است. بنابراین ملاک، قصد و نیت معتکف است.
مسأله ۱۷۳۶ – در حال اعتکاف خرید و فروش و بنا بر احتیاط واجب، هر نوع داد و ستدی مانند اجاره، مضاربه، معاوضه و … حرام است هرچند معامله انجام شده صحیح است.
مسأله ۱۷۳۷ – هرگاه معتکف برای تهیه مواد خوراکی یا آشامیدنی یا سایر حوائج اعتکاف ناچار به خرید و فروش شود و شخص غیر معتکفی که این کار را به وکالت انجام دهد، نیابد و تهیه اجناس مذکور بدون خرید مثل هدیه یا قرض گرفتن امکان نداشته باشد، در این صورت، خرید و فروش مانعی ندارد.
مسأله ۱۷۳۸ – اگر معتکف محرّمات اعتکاف را عمداً و با وجود اطّلاع از حکم شرعی انجام دهد، اعتکافش باطل می‌شود.
مسأله ۱۷۳۹ – اگر معتکف یکی از محرّمات اعتکاف را سهواً و از روی فراموشی انجام دهد، مطلقاً مبطل اعتکاف نیست.
مسأله ۱۷۴۰ – اگر معتکف یکی از محرّمات اعتکاف را به خاطر ندانستن مسأله انجام داده، در صورتی که جاهل مقصّر بوده، اعتکافش باطل می‌شود و اگر جاهل قاصر بوده، اعتکافش صحیح است و حکم سهو را دارد.
مسأله ۱۷۴۱ – اگر شخص معتکف به وسیله ارتکاب یکی از مُفسداتی که در مسائل پیش بیان شد، اعتکافش را باطل کند، پس اگر اعتکاف واجبِ معین باشد، بنا بر احتیاط واجب باید اعتکاف را قضاء کند، و اگر اعتکاف واجبِ غیر معین باشد مثل آنکه اعتکاف را بدون آنکه در وقت معیّنی باشد نذر کند، واجب است که اعتکاف را دوباره از سر گیرد، و اگر در اعتکاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف را باطل کند، بنا بر احتیاط وجوبی اعتکاف را قضاء کند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتکاف مستحب را باطل کند، چیزی بر عهده او نیست و قضاء ندارد.
دهم: معتکف در مکان اعتکاف باقی بماند و از آن خارج نشود مگر در مواردی که خروج شرعاً جایز است.
مسأله ۱۷۴۲ – در مواردی که جایز است از مسجد بیرون رود، بیشتر از زمانی که برای انجام آن امر لازم است، نباید خارج مسجد نماند.
خروج از محل اعتکاف
مسأله ۱۷۴۳ – خروج از محلّ اعتکاف برای ضروراتی که چاره‌ای از آن نیست، مثل توالت کردن، جایز است و خروج از مسجد برای غسل جنابت جایز بلکه واجب است، همچنین خروج بانوان برای انجام غسل استحاضه جایز است. و زن مستحاضه‌ای که غسل بر او واجب است در صورتی که غسل‌های واجب خود را انجام ندهد، مضرّ به صحّت اعتکافش نیست.
مسأله ۱۷۴۴ – خروج از محلّ اعتکاف برای وضوی نماز واجبِ اداء، جایز است هرچند وقت نماز داخل نشده باشد و خارج شدن برای وضوی نماز واجبِ قضاء در صورتی که وقت قضاء وسعت داشته باشد، محلّ اشکال است.
مسأله ۱۷۴۵ – چنانچه شرایط برای وضو گرفتن در خود مسجد فراهم باشد فرد معتکف نمی‌تواند به خارج از مسجد برای وضو گرفتن برود.
مسأله ۱۷۴۶ – اگر بر اعتکاف کننده غسل واجب شود، در صورتی که آن غسل از غسل‌هایی است که انجام آن در مسجد، مانع داشته و جایز نباشد مثل غسل جنابت که مستلزم ماندن در مسجد با جنابت است یا موجب نجس شدن مسجد می‌گردد، باید خارج شود وگرنه اعتکاف او باطل می‌شود و در صورتی که غسل کردن در مسجد مانعی نداشته باشد مانند غسل مسّ میّت و امکان غسل نیز باشد، بنا بر احتیاط واجب، جایز نیست از مسجد خارج شود.
مسأله ۱۷۴۷ – خروج از محلّ اعتکاف برای غسل‌های مستحبی مثل غسل جمعه یا غسل اعمال «اُمّ داوود» و همچنین برای وضوی مستحبی، محلّ اشکال است. و به طور کلّی خارج شدن از مسجد برای امور راجحه (دارای رجحان) در غیر آنچه ضرورت عرفی به حساب می‌آید، محلّ اشکال و احتیاط است، ولی معتکف برای تشییع جنازه و تجهیز میّت مانند غسل و نماز و دفن میّت و برای عیادت مریض و نماز جمعه می‌تواند از محلّ اعتکاف خارج شود.
مسأله ۱۷۴۸ – خروج فرد معتکف برای شرکت در نماز جماعتی که خارج از محلّ اعتکاف برگزار می‌شود، بنا بر احتیاط واجب، جایز نیست مگر فردی که در مکه مکرّمه معتکف شده باشد که وی می‌تواند برای نماز جماعت یا فرادی از مسجد خارج شود و در هر جای مکه که می‌خواهد نماز بخواند.
مسأله ۱۷۴۹ – خروج معتکف از مسجد برای آوردن وسایل مورد احتیاجش در فرضی که می‌تواند فرد غیر معتکفی را برای آوردن آن وسایل مأمور نماید، جایز نیست.
مسأله ۱۷۵۰ – معتکف برای شرکت در امتحانات دبیرستان یا دانشگاه یا حوزه چنانچه ضرورت عرفی باشد می‌تواند از محل اعتکاف خارج شود ولی نباید مدّت خروجش طولانی گردد، به گونه‌ای که صورت اعتکاف از بین برود، مثلاً تا دو ساعت اشکال ندارد.
مسأله ۱۷۵۱ – اگر معتکف به خاطر کار ضروری از مسجد خارج شود ولی مدّت خروجش طولانی گردد، به گونه‌ای که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکافش باطل است، هرچند خروجش از روی اکراه یا اجبار یا اضطرار و یا فراموشی باشد.
مسأله ۱۷۵۲ – اگر معتکف از محلّ اعتکاف عمداً و اختیاراً و با وجود اطّلاع از حکم شرعی در غیر موارد ضروری و مجاز برای خروج، خارج گردد، اعتکافش باطل می‌شود.
مسأله ۱۷۵۳ – اگر معتکف از محلّ اعتکاف به خاطر ندانستن مسأله و جهل به حکم شرعی در غیر موارد ضروری و مجاز برای خروج، خارج گردد، اعتکافش باطل می‌شود.
مسأله ۱۷۵۴ – اگر معتکف از روی فراموشی از مسجد خارج شود، اعتکاف باطل می‌شود و اگر معتکف از روی اکراه و اجبار از مسجد خارج شود، اعتکافش باطل نمی‌شود مگر مدّت خروجش طولانی گردد، به گونه‌ای که صورت اعتکاف از بین برود که در این فرض، اعتکافش باطل می‌شود.
مسأله ۱۷۵۵ – اگر بر معتکف خروج از محلّ اعتکاف، واجب باشد مثل اداء بدهی و دینی که بر عهده او واجب است و سررسید آن فرا رسیده است و تمکّن از ادای آن را دارد و طلبکار هم آن را مطالبه می‌کند یا اداء واجب دیگری که انجام آن متوقّف بر خروج است ولی او خلاف وظیفه رفتار نموده و خارج نشود، گناهکار است اما اعتکافش باطل نمی‌شود.
مسأله ۱۷۵۶ – معتکف نباید بیش از مقدار حاجت و ضرورت و نیاز بیرون مسجد بماند و در خارج از مسجد، در صورت امکان، نباید زیر سایه بنشیند ولی نشستن زیر سایه در خارج از محلّ اعتکاف، اگر قضاء حاجت و رفع نیاز متوقّف بر نشستن زیر سایه باشد، اشکال ندارد و بنا بر احتیاط واجب، بعد از قضاء حاجت و رفع نیاز مطلقاً ننشیند مگر ضرورت پیش آید.
مسأله ۱۷۵۷ – معتکف می‌تواند در بیرون مسجد زیر سایه راه برود هرچند احتیاط مستحب ترک آن است.
مسأله ۱۷۵۸ – مراعات نزدیک‌ترین مسیر در هنگام خروج از محلّ اعتکاف یا برگشت به محلّ اعتکاف، بنا بر احتیاط واجب، لازم است مگر آنکه انتخاب مسیر دورتر مستلزم توقّفِ کمتر در خارج مسجد باشد که باید آن را انتخاب کند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
- اعمال اعتکاف چیست
- اعتکاف در رجب یا در ماه رمضان
- تاریخچه اعتکاف از چه زمانی است
- اعتکاف در قرآن کریم
- معنی اعتکاف چیست
- اعتکاف از منظر آیت الله جوادی آملی
کلید: شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست اعتکاف نابالغ اعتکاف کسی که که به بلوغ نرسیده است آیا شخصی که به بلوغ نرسیده شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست شرایط اعتکاف و معتکف چیست
