خمس جواهر گرفته شده از دریا
فهرست این نوشتار:
خمس جواهر گرفته شده از دریا
5 جواهری که به واسطه فرو رفتن در دریا به دست می‌آید
مسأله 1819 اگر بواسطه غوّاصی یعنی فرو رفتن در دریا لؤلؤ و مرجان یا جواهر دیگری (که با فرو رفتن در دریا بیرون می‌آید (1) بیرون آورند، روییدنی باشد، یا معدنی (2) چنانچه (بعد از کم کردن مخارجی که برای بیرون آوردن آن کرده‌اند (3)، قیمت آن به 18 نخود طلا برسد، باید خمس آن را بدهند، چه در یک دفعه آن را از دریا بیرون آورده باشند یا (4) در چند دفعه (5) آنچه بیرون آمده از یک جنس باشد یا از چند جنس (6)، ولی اگر چند نفر آن را بیرون آورده باشند هر کدام آنان که قیمت سهمش به 18 نخود طلا برسد فقط او باید خمس بدهد.
(1) [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (گلپایگانی)، (خوئی)، (صافی)، (تبریزی) و (سیستانی) نیست] (2) (خوئی)، (تبریزی): باید خمس آن را بدهند و بنا بر احتیاط، نصابی در آن معتبر نیست، پس هر مقدار که باشد باید خمس آن را داد، چه بیرون آورنده یک نفر باشد، یا چند نفر. [پایان مسأله] (3) (بهجت): چنانچه بعد از کسر هزینه غواصی..
[قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (صافی) و (سیستانی) نیست] (4) (گلپایگانی)، (صافی): یا بنا بر احتیاط لازم..
(5) (بهجت): بقیّه مسأله ذکر نشده.
(سیستانی): البتّه به شرطی که فاصله میان هر دفعه و دفعه دیگر زیاد نباشد و اگر فاصله بین دو دفعه زیاد باشد، مثل آن که در دو فصل غواصی کند، چنانچه هر کدام به قیمت 18 نخود طلا نرسد واجب نیست خمس آن را بدهد؛ و همچنین اگر قسمت هر یک از افراد شرکت کننده در غوص به قیمت 18 نخود طلا نرسد، واجب نیست خمس آن را بدهد.
(6) (گلپایگانی)، (صافی): یک نفر آن را بیرون آورده باشد یا چند نفر. ((صافی): و بنا بر احتیاط واجب در اعتبار نصاب، مخارج بیرون آوردن آن را کم نکنند و مخارج را از مجموع برداشت نمایند).
(مکارم): مسأله هرگاه انسان بواسطه فرو رفتن در دریا جواهراتی مانند لؤلؤ و مرجان و مانند آن از دریا بیرون آورد باید خمس آن را بدهد، به شرط آنکه قیمت آن بعد از کم کردن مخارج بیرون آوردن کمتر از یک مثقال شرعی طلای سکه دار نباشد (مثقال شرعی 18 نخود است) خواه آن جواهرات معدنی باشد یا روییدنی و خواه در یک مرتبه از دریا بیرون آورد یا در چند دفعه پشت سر هم و با فاصله که عرفاً یک مرتبه حساب شود، از یک جنس باشد یا از چند جنس. هرگاه چند نفر جواهراتی را از دریا بیرون آورند بنا بر احتیاط، لازم نیست سهم هر کدام به اندازه نصاب برسد، بلکه اگر مجموعاً به اندازه نصاب باشد، باید خمس آن را بدهند.
[ اگر از روی آب دریا، یا از کنار دریا جواهر بگیرد]
مسأله 1820 اگر بدون فرو رفتن در دریا به وسیله اسبابی جواهر بیرون آورد (1) (و بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده (2) قیمت آن به 18 نخود طلا برسد (3) بنا بر احتیاط، خمس آن واجب است (4) ولی اگر از روی آب دریا، یا از کنار دریا جواهر بگیرد، در صورتی باید خمس آن را بدهد که این کار شغلش باشد و از مخارج سالش به تنهایی یا با منفعتهای دیگر زیاد بیاید (5)
(1) (مکارم): و یا از روی آب دریا و یا از کنار دریا بگیرند، چنانچه قیمت آن بعد از کم کردن مخارج به حدّ نصاب برسد احتیاط واجب آن است خمس آن را بدهند.
(2) [عبارت «بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده» در رساله آیت اللّه (صافی) نیست] (3) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (خوئی)، (سیستانی) و (تبریزی) نیست] (4) (اراکی)، (فاضل): بنا بر احتیاط مستحب ّ خمس آن را بدهد..
(5) (خوئی)، (گلپایگانی)، (صافی)، (تبریزی)، (سیستانی): در صورتی باید خمس آن را بدهد که آنچه را به دست آورده به تنهایی یا با منافع دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.
(فاضل): در صورتی باید خمس آن را بدهد که از مخارج سالش زیاد بیاید.
(بهجت): مسأله اگر از روی آب دریا یا از کنار دریا جواهر بگیرد، در صورتی باید خمس آن را بدهد که این کار شغلش باشد و از مخارج سالش به تنهایی یا با منفعت دیگر زیاد بیاید، و اگر بوسیله اسبابی جواهر را بیرون آورد ملحق شدن آن، به صورتی که خودش روی آب آمده باشد که خمس ندارد، بی وجه نیست.
[خمس ماهی گیری]
مسأله 1821 خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می‌گیرد در صورتی واجب است که برای کسب بگیرد و به تنهایی (1) یا با منفعت های دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.
(1) (خوئی)، (سیستانی)، (تبریزی): در صورتی واجب است که به تنهایی..
(گلپایگانی): مسأله در ماهی و حیوانات دیگری که انسان با فرو رفتن و یا بدون فرو رفتن در دریا می‌گیرد اگر به حدّ نصاب برسد احتیاط لازم دادن خمس است بدون کم کردن مخارج سال و اگر به حدّ نصاب نرسد در صورتی که صرف در مؤونه سال نشود بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهند.
(مکارم): مسأله ماهی و حیوانات دیگری را که از دریا می‌گیرند خمس ندارد، ولی جزء در آمد کسب حساب می‌شود که اگر در آخر سال چیزی از آن یا قیمت آن اضافه بماند خمس دارد.
(بهجت): مسأله خمس ماهی و حیوانات دیگری که بدون فرو رفتن در دریا صید می‌شوند در صورتی واجب است که برای کسب، صید کنند و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر، از مخارج سالش زیادتر باشد.
(صافی): مسأله پرداخت خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان با فرو رفتن و یا بدون فرو رفتن در دریا می‌گیرد در صورتی که صرف در مؤونه سال نشده باشد واجب است.
[اگر اتفاقی جواهری از دریا پیدا کند]
مسأله 1822 اگر انسان بدون قصد این که چیزی از دریا بیرون آورد در دریا فرو رود و اتفاقاً جواهری به دستش آید (1) در صورتی که قصد کند که آن چیز ملکش باشد باید خمس آن را بدهد (2)
(1) (اراکی): بنا بر احتیاط واجب خمس آن را بدهد.
(خوئی)، (تبریزی): بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد.
(گلپایگانی)، (صافی): و قصد تملک آن را بنماید بنا بر احتیاط واجب اگر به حدّ نصاب باشد ((گلپایگانی): بدون کم کردن مؤونه سال) باید خمس آن را بدهد.
(سیستانی): و قصد تملک آن را نماید باید خمس آن را بدهد بلکه احتیاط واجب آن است که در هر حال خمس آن را بدهد.
(نوری): باید خمس آن را بدهد.
(2) (بهجت): بنا بر أظهر باید خمس آن را بدهد.
(مکارم): مسأله لازم نیست انسان به قصد صید جواهرات در دریا فرو برود بلکه اگر به قصد دیگری برود و جواهراتی به دستش آید باید خمس آن را بدهد.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
[جواهر در شکم ماهی یا صدف]
مسأله 1823 اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را بیرون آورد و در شکم آن جواهری پیدا کند (که قیمتش هیجده نخود طلا یا بیشتر باشد (1) چنانچه آن حیوان مانند صدف باشد که نوعاً در شکمش جواهر است (2) باید خمس آن را بدهد و اگر اتفاقاً جواهر بلعیده باشد احتیاط آن است که حکم گنج را در آن جاری کنند (3)
(1) (مکارم): قیمتش بعد از کم کردن مخارج، به حدّ نصاب برسد..
[قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (خوئی)، (تبریزی) و (سیستانی) نیست]
(2) (سیستانی): اگر به حدّ نصاب برسد.. (3) (اراکی): احتیاط مستحب ّ است که خمس آن را بدهد.
(خوئی)، (گلپایگانی)، (صافی)، (تبریزی)، (نوری): در صورتی خمس آن واجب است ((نوری): لازم است) که به تنهایی یا با منفعتهای دیگر کسب او از مخارج سالش زیادتر باشد.
(فاضل): از این باب خمس ندارد، بلکه از باب ارباح مکاسب باید تخمیس شود.
(مکارم): احتیاط واجب پرداختن خمس آن است.
(سیستانی): احتیاط لازم آن است که هر چند به حد نصاب نرسیده باشد، خمس آن را بدهد.
(بهجت): مسأله اگر انسان در دریا فرو رود و حیوانی را صید کند، آن حیوان خمس ندارد ولی اگر در شکم آن حیوان جواهری پیدا شود، مثل جواهر پیدا شده در شکم ِ حیوان ِ صحرایی است که حکم آن گذشت.
[جواهر در رودخانه]
مسأله 1824 اگر در رودخانه‌های بزرگ مانند دجله و فرات فرو رود و جواهری بیرون آورد، (چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل می‌آید (1)، باید خمس آن را بدهد.
(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه (سیستانی) نیست] (مکارم): مسأله جواهراتی که از رودخانه‌های بزرگی که محل ّ پرورش جواهر و صید صدف است بیرون می‌آورند نیز خمس دارد.
[خمس عنبر]
مسأله 1825 اگر در آب فرو رود و مقداری عنبر بیرون آورد (1) که قیمت آن 18 نخود طلا یا بیشتر باشد، باید خمس آن را بدهد (2) و چنانچه از روی آب یا از کنار دریا به دست آورد (3) اگر قیمت آن به مقدار 18 نخود طلا هم نرسد (4) در صورتی که این کار کسبش باشد و به تنهایی یا با منفعتهای دیگر او از مخارج سالش زیاد بیاید، باید خمس آن را بدهد.
(1) (خوئی): باید خمس آن را بدهد. بلکه چنانچه از روی آب یا از کنار دریا به دست آورد، بنا بر احتیاط خمس آن واجب است. [پایان مسأله] (تبریزی): باید خمس آن را بدهد و چنانچه از روی آب یا از کنار دریا بدست آورد در صورتی خمس آن واجب است که به تنهایی یا با منفعت های دیگر او از مخارج سالش زیادتر باشد.
(2) (سیستانی): بلکه چنانچه از روی آب یا از کنار دریا به دست آورد، باز هم همین حکم را دارد. [پایان مسأله]
(3) (اراکی): بنا بر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد، هر چند قیمت آن کمتر از 18 نخود طلا باشد. [پایان مسأله] (صافی): اگر قیمت آن به مقدار 18 نخود طلا برسد، بنا بر احتیاط همین حکم را دارد، بلکه اگر به مقدار نصاب هم نرسد بنا بر احتیاط خمس آن را بدون استثناء مؤونه سال بپردازد.
(4) (گلپایگانی)، (فاضل): بنا بر احتیاط، خمس آن واجب است.
(مکارم): مسأله «عنبر» ماده خوشبویی که از دریا می‌گیرند، هرگاه به وسیله غوّاصی بیرون آورند خمس دارد و اگر از روی آب، یا کنار دریا به دست آورند باز هم بنا بر احتیاط واجب باید خمسش را بدهند.
[اضافه آمدن پول معدن یا جواهر خمس داده شده]
مسأله 1826 کسی که کسبش غوّاصی یا بیرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد و چیزی از مخارج سالش زیاد بیاید، لازم نیست دوباره خمس آن را بدهد.
این مسأله، در رساله آیت اللّه (بهجت) نیست
[مسأله 1827]
مسأله 1827 اگر بچه‌ای معدنی را بیرون آورد (یا مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد (1) یا گنجی پیدا کند، یا بواسطه فرو رفتن در دریا جواهری بیرون آورد (2) ولی ّ او باید خمس آنها را بدهد (3)
این مسأله، در رساله آیت اللّه (بهجت) نیست
(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (خوئی)، (تبریزی) و (سیستانی) نیست] (2) (خوئی)، (تبریزی): خمس ندارد ولی اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد ولی ّ او باید آن مال را تطهیر نماید. (3) (سیستانی): و چنانچه ندهد باید خود او بعد از بلوغ خمسش را بدهد و همچنین اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد ولی ّ او باید به احکامی که درباره مال مخلوط گفته شد عمل نماید.
(فاضل): ولی ّ او بنا بر احتیاط واجب باید خمس آنها را بدهد و الا بر خودش بعد از بلوغ واجب است که بلا فاصله خمس آن را بدهد.
(مکارم): رجوع کنید به ذیل مسأله 1802.
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
لینک کوتاه مطلب: http://goo.gl/l36pVr
- خمس صرفه جویی و قناعت در مخارج
- خمس کشاورزی و باغداری
- خمس فقیر
- خرید و فروش با پول و مال خمس داده نشده
- خمس معامله یا دریافت مال از کافر
- خمس افزایش قیمت سرمایه
- کسر ضرر و خسارت از خمس
- حکم مخارج و هزینه ها در بین سال خمسی
- خمس جهیزیه
- خمس سرمایه
- خمس مال مخلوط به حرام
- شراکت با افرادی که خمس نمی دهند
- مصالحه و دست گردان خمس
- تکلیف کسی که تاکنون خمس نداده چیست
کلید: خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا خمس جواهر گرفته شده از دریا[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
