لیست مواد خوراکی حرام و لیست نام برخی ماهی های فلس دار و حلال

مطابق نظر آيت الله سيستاني

لیست مواد خوراکی حرام و لیست نام برخی ماهی های فلس دار و حلال

شریعت مقدس اسلام خوردن تعدادی از خوردنی ها و نوشیدنی ها را بر مسلمانان حرام کرده است. و چون شرکتها و مؤسسه غیر اسلامی و سازنده انواع مواد غذایی طبعاً خود را متعهد نمی دانند و از وارد کردن آن مواد حرام در تولیداتشان خودداری نمی کنند شایسته است که مسلمانان ضمن رعایت حدود شرعی، از تولیدات و کنسروهای ساخته شده به وسیله غیر مسلمانان اجتناب کنند و در ذیل، برخی اطلاعاتی را که در زمینه مواد خوراکی حرام به دست آورده ایم به خوانندگان تقدیم می داریم و ترجیح دادیم که در آن باره سخن را طولانی نکنیم تا مسلمانی که گرفتار زندگی های مغرب زمین است در حد امکان به مشکل برنخورد زیرا شریعت اسلام با دقّت و سخت گیری هایی که احیاناً دارد در عین حال سهل و آسان باقی بماند. نخست تذکر دو نکته مهم، سودمند است:

1- برخی مواد اولیه که در ترکیب قسمتی از خوردنی ها و نوشیدنی ها وارد می شوند گاهی در اثر تحولات شیمیایی، خصوصیت اولیه خود را به طور کلی از دست می دهند، طوری که عرفاً مواد جدید به حساب می آیند و همین دگرگونی، آنها را اگرچه در اصل حرام بوده اند از حرمت بیرون می آورد، و این همان استحاله ای است که در رساله عملیه عنوان شده و یکی از مطهّرات و پاک کننده ها به حساب می آید. مثلاً یک ماده اصلی حیوانی که خوردن آن حرام می باشد، اگر به ماده دیگری تحول پیدا کنند حلال می گردد.

2- در اینجا مواد اولیه ای وجود دارد که در صنعت غذایی مورد استفاده اند و درباره آن احتمال داده می شود که قسمتی از آنها حلال و قسمتی دیگر حرام می باشد، در این صورت با نبود علم و یقین به اصل این ماده، جستجو واجب نیست و خوردن چنین ماده مشکوک جایز است (این حکم در مورد گوشت که در تذکیه و عدم آن، شک داریم صادق نمی باشد).

مثلاً اگر در ترکیب بعضی از کنسروها، ماده (Mono et diglycerides) که ممکن است از روغن حیوانی گرفته شده و احتمال هم دارد که از روغن نباتی به دست آمده باشد، در اینجا مادامی که یقین نکنیم که از روغن حیوانی گرفته شده است، پرس و جو از حقیقت آن واجب نیست و آن محکوم به حلـّیّت است و اکنون برخی اطلاعات مربوط به مواد حرام را که به معنای انگلیسی و فرانسوی آنها هم احیاناً اشاره خواهیم کرد یادآوری می کنم.

روغن های حیوانی و نباتی:

دو کلمه (Shortening) و (Fat) انگلیسی و واژه (grasses Matieres) فرانسوی به معنای روغن و یا چربی است و معمولاً بر حسب عرف، به روغن های آمیخته با چند نوع روغن حیوانی اطلاق می گردد که به آن مخلوط، به نسبت معینی روغن نباتی هم احیاناً اضافه می شود.
البته روغن گرفته گرفته شده از خوک در انگلیسی (Lard) و در فرانسه (Saindoux) نام دارد.
در مورد برخی محصولات آمریکایی عبارت:
(Vegetable shortening)
دیده می شود که معادل عربی آن سَمن نباتی یا دُهن نباتی (روغن نباتی) است. این جمله، اطمینان بخش است زیرا برابر قانون آمریکا شرکت های تولیدی، کافی است که هشتاد تا نود درصد از روغن نباتی استفاده کرده و بقیه را روغن حیوانی قاطی کنند و با این وجود اسم آن، روغن نباتی است.
واما جمله ای که بیشتر موجب اطمینان است عبارت است از:
Pure vegetable shortening یا Pure vegetable Ghee
و آن به معنای روغن نباتی خالص است.

در حالی که روغن نباتی خالص به (Pure vegetable oil) تعبیر می کنند. و سودمند است به این نکته اشاره کنم که روغن نباتی در اصل روغنی است مایع و لکن آن را با هیدروژن غنی می کنند تا از مایع بودن به جامد تبدیل می شود.

و اما کره یا روغن برگرفته از شیر که به انگلیسی (Butter) وبه فرانسه (Beurre) گفته می شود و کره ای که در بازارها عرضه می شود فقط کره برگرفته از شیر است آنها اشکال ندارند و نوعی دیگر هم وجود ندارد.

اما انواع پنیرها:

در ساختن آنها روغن خوک وارد نمی شود آنگونه که برخی می پندارند اما در به عمل آوردن آن، از مایه بهره می گیرند و آن چیزی است که از معده برخی حیوانات مثل گاو، گوساله و خوک گرفته می شود و در انگلیسی به آن (Pepsin)، (Renin)، (Rennen) و در فرانسه: (Presure) گفته می شود.

و مایه خوک حرام است. اما مایه به دست آمده از گاو و یا گوساله مردار و تذکیه نشده هرچند دراصل پاک است و استعمال آن جایز می باشد ولی ظرف آن (شکمبه، سیرابی) با ملاقات آن نجس می شود. چون سایر اعضای حیوان مرطوب و خیس بوده است. اگر ندانیم که ظرف متنجّس، در ساختن پنیر، مورد استفاده قرار گرفته مانعی از خوردن آن نیست و شایسته است که به انواع دیگری از آنچه که در ساختن پنیر مورد استفاده قرارمی گیرد توجه کرد که برخی از آنها نباتی و برخی دیگر شیمیایی (آنزیم میکربی) است. و در حلـّیّت و پاکی آنها تردیدی نیست و هنگامی که در ماده به کار رفته در ساختن چنین پنیرهایی شک و تردید کنیم که آیا از مایه طبیعی حرام و یا ناپاک تهیه شده و یا دیگر اشیاء بنابر حلـّیّت آن، می گذاریم، اما ژله ای که در ساختن ژلاتین مورد استفاده قرار می گیرد آن نیز ماده ای است از اصل حیوانی. اما می ماند سؤال از نوع خاصی از ژله که در ساختن آن برخی ماده ها که از نباتات و گیاهان دریایی به دست می آید به کار می رود. اما نوشابه های گازداری که دارای الکل نمی باشند مانند کوکا کولا، پپسی کولا، سون آپ و کانادا درای، در آنها هیچ گونه ماده حیوانی و یا الکلی به کار نرفته است.
در اینجا تذکر دو نکته مهم است:

الف – در تهیّه این لیست به طور اساسی به سخنان دکتر احمد حسین صقر رئیس دانشگاه شرق و غرب در شیکاگو، آمریکا، اعتماد کرده ایم.
ب – در فراهم کردن این ستون به منابع ذیل مراجعه شده است:

1- موسوعه ای درعلوم طبیعی، ادوارد غالب (ج 1 و2) بیروت 1965 – 1966.

2- Le Guide marabout de la peche en mer Michel van Havre -1982 – FRANCE.

3- Les Poissons Deau Douce – Jiri Cihar 1976 FRANCE.

4- Guide des Poissons D’eau Douce et Pe’che Bent J. Muvs et Preben Dahistrom 1981 – SUISSE.

5- Encyclopedie Illustree des Poissons Stanislav Frank PARIS.

6- Encyclopedie du Monde Animal Tome 4 (Les Poissons 1 et Les reptiles) Maurice Burton. Bibliotheque Marabout PARIS.

لیست نام برخی ماهی های فلس دار و حلال

نام عربی
نام فرانسوی
نام انگلیسی
نام علمی (به لاتین)

____________________

سـردیـــن
Sardines – Sarda
Sardine
Alosa Sardina , Clupea Sardina

____________________

البلشار (نوعی شبیه سردین)
Pilchard -célan
Pilchard

____________________

نازلی
Colin – Lieu noir
Coal Fish
____________________
شـبـّـوط
Carpe
Carp
Cyprinus – Carpio

____________________

بوری/ بیّاح (بیشتر از صد نوع)
Muge – Mulet , Mullet
Mugil – Grey , Mulet
Mugil

____________________

تـُـن / تون/ طون
Thon
Tunny – Tuna
Thynnus , Alaionga

____________________

تون ابیض/ طون ابیض/ کنعد/ کعند
Thon Blanc Germon
White Tunny Fish
Thynnua Alaionga

____________________
سمک سلیمان / سلمون
Saumon
Salmon
Salmo Saiar

____________________
تـَـروتة / اُطروط
Truite
Trout
Trutta

____________________

سمک موسی
Sole
Sole
Solea

____________________
رنـکــة
Hareng
Herring
Clupea

____________________
سمک الـفـرخ
Perche
Perch
Perca fluvatilis

____________________
غادُس/ غـُـدس/ غَیدس/ مورة
Morue – Gede
cod – codfish
Gadus

____________________
غادُس أسمر
Cabillaud
Cod
____________________
راقود
Platycéphale
Flathead
Platycephalus

____________________
قاروس/ قَروس
Bar – Loup Louvine Loubine
Sea Bass
Morone Labrax

____________________
لـُـخ / کـَـبیت
Loche D’étang
Pond Loach
Cobitis – Fossilis

____________________
صـَــنـْـدر
Sandre
Pike – Perch
Lucioperca , Lucioperca

____________________
سمک البنفسخ
Eperlan
Smelt
osmerus , Eperlanus

____________________
عـَــتوم
Ombre
Graylig
Thymallus , Thymallus

____________________
شـابـل
Alose
Allice Shad
Alosa

____________________
حـُـسْـرم/ حـُـمرور/ أبو عین
Priacantha
Catalufa Bigeeye
Priacanthus

____________________
کـمـهـة
Tanche
Tench
Tinca Tinca

____________________
بـُـنّـی / بـَـربیس
Barbeau Commun , Barbot
Barbel – Barbus
Barbus Barbus

____________________
بـرعـان أحـمـر
Rotengle
Rudd
Scardinius , Eryhophtalmus

____________________
قـنـومـة
Bouviére
Bitterling
Rhodeus Amarus , Bloch

____________________
سمکة بیضاء
Able de , Stymphale
Rain – Bleak
Leucespius , delineatus

____________________
سمکة بیضاء (نوع دوم)
Ablette Riviére spirlin
Stream – Bleak
Alburnoides Bipunctatus

____________________
سمکة بیضاء (نوع دیگر)
Ablette
Bleak
Alburnus Alburnus

____________________
برعـان (دانوبی)
Gardon Galant
Danube Roach
Rutilus Pigus
____________________
Rasoir
Sabre Carp
Pelecus Cultratus
____________________
Zope
Zope
Abramis – Ballerus

____________________
ربـَـاک
Daurade
Gilt – Head
Chrysophrys

____________________
سمک التـِّــرس
Flet
Flounder
Platichthys – Flesus

____________________
سمک البَریل
Barbue
Brill
____________________
مُطوّقة/ ام حَسْرَد
Aspe
____________________
Aspius – Aspius
فرخ غجومی
Grémille
Ruffe – Pope
Acerina Cernua
____________________
Nase Commun
Common Nose
Chondrostoma Nanus
فـرخ أسود
Black – Bass
Black – Bass
Micropterus Salmoidea
فاندوازة
Vandoise
Dase
Squaalius – Leuciscus

____________________
قـُـجاج
Pagre
Porgy
Pagrus

____________________
برعان
Gardon Commun
Roach
Rutilus – rutilus
____________________
Zahrte
Zaerthe
Abramis Vimba

____________________
سمک الارجوان
lde – Mélanote
lde
Leuciscus ldus ldus ldus

____________________
فـیـرون
Vairon
Minnow
Phoxinus Phoxinus

____________________
سمک الطحان
Chevine Chevenne
Chub
Squalius Cephalus Leuciscuc Cephalus

____________________
إسقـُمری/ طراخور
Maquereau
Maquerel Mackerel
Scomber Scombrus

____________________
أبرامیس/ برامیس
Braine – Bremr
Abramis – Bream
Abramis- Brama

____________________
فرّیدی
Pagel – pageau Pageul
Braise – Braize Red Porgy
Pagellus

____________________
سرغوس
Sargue
Sargo – Sargue
Sargus

منبع: سایت هدانا برگرفته از کتاب فقه برای غرب نشینان، آیت الله العظمی سیستانی.

ویژه نامه احکام متفرقه[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]