قصد كند كه كمتر با بيشتر از هفت دور به جا آورد
قصد كند كه كمتر با بيشتر از هفت دور به جا آورد
فهرست این نوشتار:
7- مراعات هفت شوط
هفتم- طواف بايد هفت شوط كامل و بدون زياده و نقصان باشد.
طواف از جهت عدم رعايت عدد اشواط، داراى احكامى به شرح ذيل است:
الف- اضافه نمودن در طواف
قصد زياده و نقيصه
673- اگر طواف كننده، عمداً از اول قصد كند كه كمتر با بيشتر از هفت دور به جا آورد، طوافش باطل[1] است، اگرچه به هفت دور ختم نمايد؛ و اگر از روى جهل به حكم، يا سهو و غفلت باشد، بنابر احتياط واجب، طواف را اعاده كند.[2]
[1] ( 1)- آية اللَّه تبريزى: بنابر احتياط اصل طواف باطل است.
آية اللَّه خويى: با فرض تحقّق قصد قربت طواف او صحيح است.
آية اللَّه گلپايگانى: بنابر احتياط در هر حال طوافش باطل است.( مناسك عربى، ص 112).
[2] ( 2)- آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى، فاضل: در صورت ندانستن مسأله و در صورت سهو و غفلت، چنانچه به هفت دور تمام كند، اعاده طواف لازم نيست گرچه احتياط مستحب اعاده آن است.
آية اللَّه خويى: نظرشان به دست نيامد.
674- اگر در اثناى طواف، قصد كم يا زياد كردن در اشواط نمايد، از همان جا كه اين قصد را نموده،[1] باطل است و بايد اعاده كند؛ و اگر با اين قصد زيادتر آورد، اصل طواف باطل مىشود.[2]
[1] ( 3)- آيات عظام سيستانى، فاضل، نورى: بنابر احتياط اصل طواف باطل مىشود.
آيةاللَّه تبريزى: بنابر احتياط اصل طواف باطل مىشود، اگر ازروى علموعمد، قصد زيادتر آوردن يا كمتر آوردن را كرده باشد.
آية اللَّه خويى: اگر قصد قربت مختل شود اصل طواف اشكال پيدا مىكند.
آية اللَّه مكارم: احتياط آن است كه طواف را به نيّت صحيح تمام كرده و بعد اعاده كند.
[2] ( 4)- آية اللَّه بهجت: آنچه كه مصادف با نيّت زياده بوده است، باطل مىباشد.( مستفاد از مناسك شيخ، ص 43).
نظر آية اللَّه گلپايگانى در مسأله قبل گذشت.
اضافه نمودن يك دور بدون قصد وجوب
675- اگر از اول قصد هشت دور داشته باشد ولى در نظرش اين باشد كه هفت دورِ آن، واجب، و يك دور براى قدم زدن براى تبرك يا قصد ديگر باشد، طواف او صحيح است؛ همچنين اگر گمان كند كه يك دور نيز مستحب است و با قصد هفت دور واجب، يك دور مستحب، دنبال آن بياورد، طواف او صحيح است.
انجام چهارده شوط
676- اگر كسى به قصد چهارده شوط، طواف نمايد، ولو اين كه تصور مىكرده طواف چهارده دور است، طوافش باطل است.[1]
[1] ( 1)- آية اللَّه سيستانى: اگر جاهل قاصر باشد صحيح است وگرنه مشكل است.
آية اللَّه فاضل: اگر جاهل قاصر بوده، طوافش صحيح و اعاده مستحب است.
زياد نمودن سهوى در طواف
677- زيادى سهوى در طواف: اگر كمتر از يك دور باشد، آن را قطع كند و طوافش صحيح است؛ و اگر يك دور يا زيادتر باشد، بنابر احوط[1] آن را با قصد قربت، بدون تعيين مستحب يا واجب، به هفت دور برساند و دو ركعت[2] نماز قبل از سعى و دو ركعت بعد از سعى بخواند، و دو ركعت اول را، بدون اينكه تعيين كند براى طواف اول يا طواف دوم است، براى طواف فريضه قرار دهد.[3]
[1] ( 2)- آية اللَّه صافى، آية اللَّه گلپايگانى: اين احتياط مستحب است.( مناسك، ص 70، مسأله 103).
[2] ( 3)- از اينجا تا آخر مسأله در مناسك آية اللَّه خويى مذكور نيست.
[3] ( 4)- آية اللَّه بهجت: احتياط در اين است كه دو ركعت فريضه قبل از سعى بجاى آورد و دو ركعت نافله را مىتواند بعد از سعى بهجاى آورد.( مناسك، مسأله 318).
آية اللَّه سيستانى: اگر از روى اشتباه چيزى بر شوطهاى طواف خود بيافزايد، پس اگر بعد از رسيدن به ركن عراقى يادش آمد، مقدار افزوده را تا يك طواف كامل به اتمام برساند و احتياط واجب اين است كه طواف دوّم را در اين هنگام بهقصد قربت بدون اينكه واجب يا مستحب بودن آن را قصد كند به اتمام برساند، و پس از آن چهار ركعت نماز بخواند و احتياط مستحب اين است كه بين آنها فاصلهاى بيندازد؛ به اين معنا كه دو ركعت قبل از سعى جهت طواف واجب بهجا آورد و دو ركعت پس از سعى جهت طواف مستحبى بهجا آورد. و همچنين است بنابر احتياط واجب اگر پيش از رسيدن به ركن عراقى يادش بيايد.( مناسك، مسأله 314).
آية اللَّه فاضل: و احتياط مستحب آن است كه دو ركعت نماز بعد از سعى براى غير فريضه انجام دهد.
678- اگر در هنگام خروج از مطاف، بعد از پايان هفت شوط، عمداً مقدارى از مسافت را به قصد جزئيت بجا بياورد، طواف باطل است؛ و در صورت سهو، اگر از همان جا قطع كند، طوافش صحيح است.[1]
[1] ( 5)- به ذيل مسأله 677 مراجعه شود.
آية اللَّه سيستانى: در مورد سهو، مراجعه شود به حاشيه مسأله 677، و اگر جاهل باشد، صحّت طواف او مورد اشكال است مگر اينكه جاهل قاصر باشد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از مناسك حج با حواشى و مطابق با فتاوای دوازده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: خامنه ای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، وحید خراسانی، بهجت،فاضل ، خویی، گلپایگانی، تبریزی.