ضماير جمع برای خدا
ضماير جمع برای خدا
ضماير جمع خدا
با توجه به وحدانيت خداوند چرا در برخى از موارد در قرآن، از عبارات و ضماير جمع (انا و نحن و … ) براى خداوند، استفاده شده است؟
در اين باره بايد دانست؛ در قرآن دو نحوه انتساب انجام كارها، به پروردگار بيان شده است. يكى مواردى كه صيغه جمع به كار برده شده و نشانگر نقش و كاركرد وسايط فيض الهى مانند فرشتگان در تحقق فعل و انجام كارها است. يكى مواردى كه صيغه مفرد به كار رفته كه مى تواند اعم از فعل مباشر خداوند يا كارى باشد كه به اراده او از طريق وسايط فيض انجام گرفته است. لذا اين گونه آيات، دلالت بر اين واقعيت دارند كه امور جهان هستى، دوگونه انتساب پذيرى به ذات اقدس حق دارند: مستقيم و غيرمستقيم.
به طور مثال درباره نزول وحى بر قلب پيامبر صلى الله عليه و آله كه عواملى همچون جبرئيل دخالت داشته اند؛ گفته مى شود «ما» قرآن را نازل كرديم و در قرآن چنين آمده است: «إِنّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنّا لَهُ لَحافِظُونَ»68.
در مورد آيه «فَلَمّا آسَفُونا انْتَقَمْنا مِنْهُمْ»69؛ «هنگامى كه ما را به خشم آوردند از آنها انتقام گرفتيم» از امام صادق عليه السلام روايت كرده است كه: خداوند عزوجل مانند ما، به خشم نمى آيد ولكن براى خودش اولياى آفريده است كه آنها به خشم مى آيند يا خشنود مى شوند پس خشم و خشنودى آنان را خشم و خشنودى خودش دانسته و به صورت جمع به خودش نسبت داده است.70
68. حجر 15، آيه 9.
69. زخرف 43، آيه 55.
70. كافى، ج 1، ص 144 ؛ برهان، ج 4، ص 150 و ج 1، ص 102.
منبع: سایت هدانا برگرفته از پرسمان، پرسش ها و پاسخ ها «قرآن شناسی».