شرایط ظرف آب وضو
فهرست این نوشتار:
شرط چهارم: آن که ظرف آب وضو مباح باشد.
شرط پنجم: آن که ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد.
این دو شرط، در رساله آیت اللّه سیستانی نیست.
(خوئی، تبریزی:) شرط چهارم: آن که ظرف آب وضو مباح باشد. شرط پنجم: آن که ظرف آب وضو (خوئی: بنا بر احتیاط واجب) طلا و نقره نباشد. و تفصیل این دو شرط در مسأله بعدی ذکر می‌شود.
(بهجت:) شرط چهارم: ظرف آب وضو مباح باشد (غصبی نباشد) ولی مانند شرط سوّم، ممکن است کسی وضوی صحیح بگیرد به این صورت که موقع آب برداشتن، قصد وضو نداشته باشد چنانکه در [مسأله اختصاصی (271)، صفحه (164)] گذشت. شرط پنجم: ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد.
(زنجانی:) شرط چهارم: آن که ظرف آب وضو بنا بر احتیاط واجب مباح باشد.
شرط پنجم: آن که ظرف آب وضو بنا بر احتیاط طلا و نقره نباشد. و تفصیل این دو شرط در مسأله بعدی ذکر می‌شود.
(مکارم:) شرط چهارم آن است که ظرف آب وضو بنا بر احتیاط واجب از طلا و نقره نباشد.
[اگر آب وضو در ظرف غصبی است]
مسأله 273 اگر آب وضو در ظرف غصبی است و غیر از آن، آب دیگری ندارد باید تیمم کند و چنانچه با آن آب وضو بگیرد باطل است. و اگر آب مباح دیگری دارد چنانچه در آن ظرف غصبی، وضوی ارتماسی بگیرد و یا با آن ظرف، آب به صورت و دستها بریزد وضویش باطل است، ولی اگر با کف دست، آب از آن ظرف بردارد و به صورت و دستها بریزد وضویش صحیح است، اگر چه از جهت تصرّف در ظرف غصبی، فعل حرام، مرتکب شده است و وضوی او از ظرف طلا و نقره، به احتیاط واجب (1) مثل وضوی از ظرف غصبی است.
(1) [عبارت «به احتیاط واجب» در رساله آیت اللّه اراکی نیست]
(خوئی، تبریزی، زنجانی:) مسأله اگر آب وضو در ظرف غصبی (تبریزی: یا طلا و نقره) است و غیر از آن، آب دیگری ندارد در صورتی که بتواند به وجه مشروعی آن آب را در ظرف دیگر خالی نماید لازم است خالی کرده و بعداً وضو بگیرد و چنانچه میسور نباشد باید تیمّم کند و اگر آب دیگری دارد لازم است با آن وضو بگیرد و در هر دو صورت (تبریزی: در هر صورت) اگر معصیت کرده و با دست و مانند آن آب را بر اعضاءِ وضو بریزد و وضو بگیرد وضویش صحیح است (خوئی: و با این کیفیّت اگر از ظرف طلا یا نقره وضو بگیرد وضوی او صحیح است چه آب دیگری داشته یا نداشته باشد؛) و اگر در ظرف غصبی (تبریزی: یا طلا و نقره) وضوی ارتماسی بگیرد، وضوی او باطل است چه آب دیگری داشته باشد یا نه (خوئی: و امّا اگر در ظرف طلا و نقره وضوی ارتماسی بگیرد صحّت آن محل ّ اشکال است).
(زنجانی:) و در هر دو صورت اگر معصیت کرده و از آن آب بردارد و وضوی ترتیبی بگیرد وضویش صحیح است و هم چنین اگر بخواهد از ظرف طلا یا نقره وضوی ترتیبی بگیرد، و وضوی ارتماسی در ظرف غصبی بنا بر احتیاط واجب و در ظرف طلا و نقره بنا بر احتیاط باطل است.
(گلپایگانی، صافی، بهجت:) مسأله اگر آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره است و غیر از آن، آب دیگری ندارد (بهجت: و نمی‌تواند آب را در ظرف ِ دیگری بریزد) باید تیمّم کند (گلپایگانی، صافی: و نمی‌تواند با آب آنها وضو بگیرد.) و اگر آب دیگری دارد چنانچه در ظرف غصبی یا طلا و نقره، وضوی ارتماسی بگیرد یا با آنها آب را به صورت و دستها بریزد، وضوی او باطل است و در صورتی که با مشت یا چیز دیگر آب را از آنها بردارد و به صورت و دستها بریزد وضوی او صحیح است؛ هر چند به واسطه تصرّف در ظرف غصبی معصیت کرده است.
(بهجت:) مگر به صورتی که در [مسأله اختصاصی (271)، صفحه (164)] گذشت.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
(سیستانی:) مسأله اگر آب وضو ملک اوست ولی در ظرف غصبی است و غیر از آن آب دیگری ندارد در صورتی که بتواند به وجه مشروعی آن آب را در ظرف دیگر خالی نماید لازم است خالی کرده و بعداً وضو بگیرد و چنانچه میسور نباشد باید تیمّم کند و اگر آب دیگری دارد لازم است با آن وضو بگیرد و در هر دو صورت اگر مخالفت کرده و با آب ظرف غصبی وضو بگیرد وضویش صحیح است.
(مکارم:) مسأله هر گاه آب وضو در ظرف غصبی یا طلا و نقره است و غیر از آن، آب دیگری ندارد، باید تیمّم کند و اگر وضو بگیرد اشکال دارد، خواه وضو را به صورت ارتماسی بگیرد و یا با دست آب را برداشته به صورت و دست بریزد، امّا می‌تواند آبی را که در ظرف طلا و نقره است در ظرف دیگری بریزد و از آن وضو بگیرد.
[اگر در حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است]
مسأله 274 اگر در حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است وضو بگیرد صحیح است (1) ولی اگر وضوی او تصرف در غصب حساب شود گناه کار است.
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (فاضل:) بقیه مسأله ذکر نشده.
(اراکی:) صحیح بودن آن محل ّ اشکال است. [پایان مسأله] (مکارم:) اگر وضوی او تصرّف در غصب محسوب شود اشکال دارد، هم چنین اگر شیر آب یا قسمتی از لوله کشی غصبی باشد.
(خوئی، تبریزی، سیستانی:) مسأله حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است، در صورتی که برداشتن آب در نظر عُرف تصرّف در آن آجر یا سنگ نباشد اشکالی ندارد و در صورتی که تصرّف باشد برداشتن آب حرام، ولی وضو صحیح است.
(گلپایگانی، صافی:) مسأله بنا بر احتیاط واجب، باید در حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است وضو نگیرد.
(زنجانی:) مسأله وضو گرفتن در حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است، در صورتی که برداشتن آب به نظر عُرف تصرّف در آن آجر یا سنگ نباشد اشکالی ندارد، و در صورتی که تصرّف باشد، وضوی ارتماسی او بنا بر احتیاط واجب باطل است؛ ولی وضوی ترتیبی او صحیح می‌باشد، اگر چه مرتکب کار حرامی شده است.
[اگر در صحن یکی از امامان که سابقاً قبرستان بوده حوض یا نهری بسازند]
مسأله 275 اگر در صحن یکی از امامان یا امام زادگان که سابقاً قبرستان بوده حوض یا نهری بسازند، چنانچه انسان نداند که زمین صحن را برای قبرستان وقف کرده‌اند، وضو گرفتن در آن حوض و نهر اشکال ندارد (1).
(1) (بهجت:) ولی اگر فهمید زمین برای قبرستان وقف شده و نشود زیر حوض یا نهر، میّتی را دفن کرد وضو اشکال دارد. و نیز اگر ایجاد حوض یا نهر موجب بی حرمتی به بدن مسلمان بشود مثلًا آب به بدن او برسد، وضو اشکال دارد اگر چه زمین قبرستان، مباح بوده و موقوفه هم نباشد.
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
لینک کوتاه مطلب: http://goo.gl/CkbOVU
*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.
- شستن صورت در وضو
- شستن صورت در وضو با دست چپ
- چند بار شستن دست و صورت در وضو
- نحوه شستن دستها در وضو
- محل مسح سر و مقدار مسح در وضو
- مسح پا چگونه است
- وضوی ارتماسی
- دعای وضو
