حالات پيامبر هنگام گزارش از معاد چگونه بود؟
حالات پيامبر هنگام گزارش از معاد چگونه بود؟
شيخ مفيد (رحمه الله) در حديثى از امام صادق (ع) نقل كرده است كه رسول اكرم (ص) آنگاه كه از قيامت خبر مى داد، مانند كسى بود كه با حالت جدّى و احساس خطر از حمله ناگهانى سپاه نيرومند و مسلح خصم بدانديش گزارش مىدهد: «كأنّه مُنذر جَيش جَرّار». چنانكه هنگامى كه سخن از جهنّم به ميان مى آمد، گونه هاى مبارك آن حضرت به سرخى مىگراييد: «تحمارّ وَجَنانه»(1)، زيرا رسول اكرم (ص) همان گونه كه شاهد نتيجه اعمال ابرار كه عليين است بود، نتيجه اعمال فجار را نيز كه سجين است مشاهده مىكرد: «اِنَّ كِتاب الأبرَار لفى عِليّين و ما أدراك ما عِلّيّون كتاب مَرقوم يَشهده المقُربون»(2)
اين كه موعظه برخى واعظان اثر ندارد، براى اين است كه اهل درد نيستند، كسى كه آتش را نبيند سخن او اعلان خطر نيست، بر خلاف درد آشنايان معاد كه هم علم آنان شهودى است و خودِ آتش را مىبينند نه دود آن را، و هم گزارش آنان از دوزخ دردمندانه و شاهدانه است. اگر ديگران هم آنچه را پيامبر گرامى (ص) مىديد ببينند، اعلان خطر آنها هم گدازنده خواهد بود و تأثير آن در خود عالمان، واعظان، مرشدان، رهبران و مربيان جامعه ظهور مىكرد، آنگاه در شنوندگانِ خطابه و خوانندگان كتاب و بينندگان آثار هنرى و تجسمى ديگر. البته كسى كه بر اثر تبهكارى مستمر، صلاحيت اندرز پذيرى را از دست داده است، نصايح اولياى دلسوخته هم در او اثر نمىكند، زيرا منشأ اتّغاظ، قلب است و اگر دل محجوب بود، راهى براى نفوذ وعظ در آن نيست.
آيه الله جوادى آملى، تفسير موضوعى قرآن كريم ج 9 (سيره رسول اكرم در قرآن)
(1) (امالى شيخ مفيد/ مجلس 211/ 24)
000 (2) مطففين/ 18-. 20
پرسمان