وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد

پرسش : چنانچه فردی بر او کفاره عمد واجب شده باشد، اما توانایی به انجام آن نداشته باشد، وظیفه اش چیست؟

8

اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد

فهرست این نوشتار:

مطابق نظر آيت الله خامنه اي
مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س ۸۱۱: شخصی به مدت ده سال بر اثر جهل نماز نخوانده و روزه نگرفته است، فعلاً توبه نموده و به سوی خدا بازگشته و تصمیم بر جبران آنها گرفته است، ولی توانایی قضای همه روزه ‏های فوت شده را ندارد و مالی هم ندارد که با آن کفّاره ‏هایش را بپردازد، آیا صحیح است که فقط به استغفار اکتفا کند؟

ج: قضاى روزه ‏هاى فوت شده در هيچ صورتى ساقط نمى ‏شود، ولى نسبت به کفّاره افطاره عمدى روزه ماه رمضان، چنانچه قدرت بر روزه دو ماه و يا اطعام شصت مسکين براى هر روز نداشته باشد، بايد به هر تعداد فقير که قادر است غذا بدهد و احتياط آن است که استغفار نيز بکند و اگر به هيچ وجه قادر به دادن غذا به فقرا نيست فقط کافى است که استغفار کند يعنى با دل و زبان خود بگويد: «استغفرالله (از خداوند بخشايش مى‏طلبم)».

س ۸۱۲: من به علّت عدم قدرت مالی و بدنی نتوانستم برای انجام کفّاره‌ هایی که بر من واجب شده بود روزه بگیرم و یا به مساکین اطعام نمایم و در نتیجه، استغفار نمودم لکن به لطف الهی اکنون توان روزه گرفتن یا اطعام نمودن دارم، وظیفه‏ ام چیست؟

ج: در فرض مرقوم، انجام کفّاره لازم نيست گر چه احتياط مستحب آن است که انجام داده شود.

324. اگر هيچ‌يک از سه وظيفه‌‌اى را که مخيَر ميان آنها است، نتواند انجام دهد، بايد به هر تعداد فقير که قادر است، غذا بدهد و احتياط آن است که استغفار نيز بکند. و اگر به هيچ‌وجه قادر بر دادن غذا به فقرا نيست کافى است که استغفار کند، يعنى با دل و زبان بگويد: استغفرالله (از خداوند بخشايش مى‌‌طلبم).

325. کسى که بخاطر عدم توانايى بر روزه و غذا دادن به فقير، وظيفه‌اش استغفار است، اگر بعدها تمکن پيدا کرد که روزه بگيرد يا به فقرا غذا دهد، احتياط آن است که اين کار را بکند، اگرچه کفايت استغفار، بعيد نيست.

ناتوانى از اداى كفّاره

354. شخصى به مدت ده سال بر اثر جهل نماز نخوانده و روزه نگرفته است، فعلاً توبه نموده و به سوى خدا بازگشته و تصميم بر جبران آن‌ها گرفته است، ولى توانايى قضاى همه روزه‌هاى فوت شده را ندارد و مالى هم ندارد که با آن کفّاره‌هايش را بپردازد، آيا صحيح است که فقط به استغفار اکتفا کند؟
ج) قضاى روزه‌ هاى فوت شده در هيچ صورتى ساقط نمى‌‏شود، و نسبت به کفّاره افطاره عمدى روزه ماه رمضان، چنانچه قدرت بر روزه دو ماه و يا اطعام شصت مسکين براى هر روز نداشته باشد، بايد به هر تعداد فقير که قادر است غذا بدهد و احتياط آن است که استغفار نيز بکند و اگر به هيچ وجه قادر به دادن غذا به فقرا نيست فقط کافى است که استغفار کند يعنى با دل و زبان خود بگويد: «استغفرالله (از خداوند بخشايش مى‌‏طلبم)».

355. اگر کسى به علت ضعف و بيمارى نتواند به ازاى هر روز روزه‌اى که باطل کرده 60 روز روزه قضاى آن را به‌جا آورد و به‌طور مستقل هم درآمدى نداشته باشد که کفاره آن را بپردازد، وظيفه او چيست؟
ج) قضاى روزه واجب است و نسبت به کفّاره‌ى افطار عمدى حكم آن در پاسخ مسأله 354 گذشت.

توانايى بر اداى كفاره بعد از استغفار به‌جاى آن
356. من به علّت عدم قدرت مالى و بدنى نتوانستم براى انجام کفّاره‌هايى که بر من واجب شده بود روزه بگيرم و يا به مساکين اطعام نمايم و در نتيجه، استغفار نمودم لکن به لطف الهى اکنون توان روزه گرفتن يا اطعام نمودن دارم، وظيفه‌‏ام چيست؟
ج) در فرض مرقوم، انجام کفّاره لازم نيست گر چه احتياط مستحبّ آن است که انجام داده شود.

استغفار و أداء کفارات

س. در کفاره ی غیر عمد، فدیه یا کفاره ی تأخیر، اگر شخص الان فقیر باشد واستغفار کند و بعداً غنی شود، آیا مثل کفاره عمدی است که فراغ ذمه پیدا می کند و یا این که ذمّه اش مشغول می ماند؟

ج. در مورد فدیه و کفاره تأخیر تا زمانی که توان مالی ندارد فعلا ًتکلیفی ندارد و هر گاه توان مالی پیدا کرد باید بپردازد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای


 

مطابق نظر آيت الله سيستاني
مطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: من اگر کفاره روزه بگیرم همه می فهمند، وسعت مالی هم ندارم، شما بگویید چه کنم؟

پاسخ: فهمیدن مردم مهم نیست و نیز می توانید به طور توریه وانمود کنید که روزه مستحب می گیرید و نیز می توانید مبلغ را به شخص دیگری بدهید و او را وکیل کنید تا با آن غذا بخرد ( ۷۵۰ گرم نان یا آرد یا ماکارونی یا مانند آن ) وآن را تملیک فقیر کند ، همچنانکه می توانید قیمت را به مستحق داده و او را وکیل کنید تا با آن – به وکالت از شما – غذا بخرد وبرای خود قبول کند ، ولی ذمه شما مشغول می ماند تا اینکه وکیل یا مستحق این فعل را به وکالت از شما انجام دهد، پس باید یقین به آن پیدا کرد . استفتائات سايت معظم له.

 مسأله ۲۰۵۴. در كفّاره افطار عمدی روزه ماه رمضان، فرد باید یک بنده آزاد كند، یا به دستوری كه در مسائل بعد گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد، یا شصت فقیر را سیر كند یا به هر كدام یک مُدّ كه تقریباً «750 گرم» است، طعام یعنی گندم یا جو یا نان و مانند اینها بدهد و  چنانچه برایش ممكن نباشد، باید به هر تعداد فقیری که می‌تواند، یک مد طعام بپردازد و اگر آن هم ممكن نیست، استغفار نماید و احتیاط واجب آن است كه در این دو صورت (صدقه و استغفار)، هر وقت در آینده برایش توانایی حاصل گردید، كفّاره را بپردازد یا آن را كامل نماید.

رساله توضيح المسائل جامع آيت الله سيستاني .


 

مطابق نظر آيت الله مكارم شيرازي
مطابق نظر آيت الله مكارم شيرازي

مسأله 1401ـ کفّاره روزه یکی از سه چیز است : آزاد کردن یک بنده، یا دو ماه روزه گرفتن، یا شصت فقیر را سیر کردن (و اگر به هر کدام یک «مُدّ» که تقریباً 750گرم است گندم یا جو یا مانند آنها بدهد کافی است). و در زمان ما که بنده آزاد کردن موضوع ندارد در میان دو چیز دیگر مخیّر است و به جای گندم می تواند مقدار نانی بدهد که گندم آن به اندازه یک «مُدّ» است. همچنین پرداخت پول به جای مُدّ کافی نیست مگر این که یقین داشته باشد فقیر، آن را صرف نان می کند.

مسأله 1402ـ هرگاه هیچ یک از این سه کار ممکن نشود هر چند «مُد» که مى تواند به فقرا اطعام کند و اگر نتواند باید 18 روز روزه بگیرد و اگر نتواند هر چند روز که مى تواند به جا آورد و اگر نتواند استغفار کند و همین اندازه که در قلب بگوید: «استغفراللّه» کافى است و واجب نیست بعداً که قدرت پیدا کرد کفّاره رابدهد.

رساله توضيح المسائل آيت الله مكارم شيرازي .

کفاره ی بطلان عمدی روزه [ احکام کفاره روزه]

پرسش : اگر فردی روزه ی ماه رمضان را عمدا باطل نماید، کفاره ی آن چیست؟

پاسخ : کفّاره روزه یکى از سه چیز است: آزاد کردن یک بنده، یا دو ماه روزه گرفتن، یا شصت فقیر را سیر کردن (و اگر به هر کدام یک «مُد» که تقریباً 750 گرم است گندم یا جو یا مانند آنها بدهد کافى است). و در زمان ما که بنده آزاد کردن موضوع ندارد در میان دو چیز دیگر مخیّر است و به جاى گندم مى ‏تواند مقدار نانى بدهد که گندم آن به اندازه یک «مُد» است.

وظیفه شخص در صورت ناتوانی در پرداخت کفاره عمد [ احکام کفاره روزه]

پرسش : چنانچه فردی بر او کفاره عمد واجب شده باشد، اما توانایی به انجام آن نداشته باشد، وظیفه اش چیست؟
پاسخ : هرگاه هیچ یک از این سه کار ممکن نشود هر چند «مُد» که مى ‏تواند به فقرا اطعام کند و اگر نتواند باید 18 روز روزه بگیرد و اگر نتواند هر چند روز که مى‏ تواند به جا آورد و اگر نتواند استغفار کند و همین اندازه که در قلب بگوید: «استغفراللَّه» کافى است و واجب نیست بعداً که قدرت پیدا کرد کفّاره رابدهد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی


 

طبق نظر آيت الله صافي گلپايگاني
طبق نظر آيت الله صافي گلپايگاني

كفاره روزه

مسأله ۱۶۶۹. كسي كه كفاره روزه رمضان بر او واجب است، بايد يك بنده آزاد كند، يا به دستوري كه در مسأله بعد گفته مي‎شود دو ماه روزه بگيرد، يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام يك مد كه تقريباً ده سير است طعام، يعني گندم يا جو و مانند اين‌ها بدهد، و چنان‌‌چه اين‌ها برايش ممكن نباشد هر مقدار مي‎تواند صدقه به فقرا بدهد و استغفار كند، و اگر از دادن صدقه هم عاجز باشد اكتفا به استغفار نمايد اگر چه مثلاً يك مرتبه بگويد «اَسْتَغْفِرُ الله»، و احتياط واجب آن است كه هر وقت بتواند كفاره را بدهد.

مسأله ۱۶۷۰. كسي كه مي‎خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، بايد سي و يك روز آن را پي‎درپي بگيرد، و اگر بقيه آن پي‎درپي نباشد، اشكال ندارد.

مسأله ۱۶۷۱. كسي كه مي‎خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، نبايد موقعي شروع كند كه در بين سي و يك روز، روزي باشد كه مانند عيد قربان، روزه آن حرام است. رساله توضيح المسائل آيت الله صافي گلپايگاني     .

س28. تكليف‌ شخصي‌ كه‌ چندين‌ كفّاره‌ جمع‌ بر گردن‌ دارد، ليكن‌ فعلاً نه‌ وسع‌ مالي‌ دارد كه‌ اطعام‌ فقرا بدهد و نه‌ توان‌ جسمي‌ دارد كه‌ چندين‌ ماه‌ روزه‌ بگيرد، در حال‌ حاضر چيست‌؟ (در اين‌مورد نيز ميزان‌ دقيق‌ در دست‌ نيست‌) آيا چنين‌ فردي‌ از گرفتن‌ روزه‌ مستحبي‌ محروم‌ است‌؟
ج‌ ـ به‌ مسأله‌ شماره‌ 1669 توضيح‌ المسائل‌ مراجعه‌ نماييد و اگر چنين‌ شخصي‌ قدرت‌ بر روزه‌ گرفتن‌ ندارد،قهراً قدرت‌ بر روزه‌ مستحبي‌ هم‌ ندارد مگر اينكه‌ مثلاً قدرت‌ بر دو و سه‌ روز، روزه‌ گرفتن‌ دارد ولي‌ چون‌ روزه‌كفّاره‌ بايد سي‌ و يك‌ روز آن‌ پشت‌ سر هم‌ باشد، قدرت‌ بر آن‌ نداشته‌ باشد، كه‌ در اين‌ صورت‌ اگر روزه‌ قضا نداشته‌ باشد روزه‌ مستحبي‌ اشكال‌ ندارد. واللّه‌ العالم‌.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی صافي گلپايگاني .

كليد : اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد اگر توانايي پرداخت كفاره روزه را ندارد نمي توانم كفاره را انجام دهم  كفاره زيادي بر گردن دارم نتواند كفاره را انجام دهد

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

8 نظرات
  1. سيد خدابخش احمدی می گوید

    با عرض سلام و قبولی طاعات و عبادات شما
    بنده با اینکه اذان صبح را از بیرون شنیدم، ولی چون دیر بیدار شدیم و…تا اذان صبح تلویزیون صبر کردیم.
    آیا روزه ما درست است؟ اگر نیست آبا کفاره دارد، عمد یا غیر عمد؟مرجع آیه الله العظمی وحید و مقام معظم رهبری

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      با دفتر مرجعتان تماس حاصل فرمایید.
      وفقکم الله لکل الخیر

  2. رضایی می گوید

    سلام، سال اول تکلیفم که ۹ ساله بودم اراده ام قوی نبود و گاهی در زمان روزه چیزی میخوردم، آن زمان که توانایی مالی و علم به حکم کفاره نداشتم، الان هم توان مالی ندارم یعنی اگر بخواهم کفاره بدهم نیازهای ضروری خودم می ماند. ضمن اینکه با توجه به گذشت سالیان زیاد به یاد ندارم چند روزه را باطل کردم، تکلیفم چیست؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      قضای روزه ها بر شما در هر صورت بر شما واجب است. اگر تعداد را نمی دانید برخی مراجع تعداد کمتر را که یقین دارید قضا شده باید بگیرید.
      در باره کفاره هم مطابق نظر مرجعتان آنگونه که در متن آمده عمل نمایید.
      وفقکم الله لکل الخیر

  3. Ana می گوید

    ببخشید ما زنها عادت میشیم چجوری این ۳۱ روز پشت سر هم روزه بگیریم ؟؟؟ حکمش چیه؟؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      در روزه کفاره روزه ها گرفته می شود، اگر عادت خانم عادت شد، روزه نمی گیرد و ادامه روز ها را پس از عادت به حساب می آورد. مثلا ۱۵ روز روزه گرفت و چند روز عادت بود روز ۱۶ را پس از عادت حساب می کند و تا ۳۱ ادامه می دهد.
      وفقکم الله لکل الخیر

  4. و می گوید

    سلام. من ی پسر ۱۸ ساله ام و به طور عمد چندین مرتبه شده که در ماه رمضان و یا بعد از بستن عهد استمنا کنم ….اما در باره ی کفاره نمیتونم عمل کنم چون که اینقدر اعتقاد هایم قوی نیست ک بتونم خودم رو مجبور کنم یا اینکه پایبند باشم ب ۶۰ روز روزه (خیلی عذر خواهم از این حرف امید وارم بفهمید ک خواستم حقیقت رو بگم)…الان شاید نخوام توبه کنم..یعنی روم نمیشه که توبه کنم و گناه ها هم روی دوشم احساس سنگینی میکنه…نمیدونم….۶۰ فقیر رو هم ک نمشه پیدا کرد البته بماند ک درامدی هم ندارم…. من باید چکار کنم؟!! اگه ج ب ایمیلم بدید واقعا ممنونمیشم

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      استمنا گناه هست، و روزه را باطل می کند. در سایت راه های ترک خودارضایی را سرچ کنید و بخوانید. و هیچگاه از توبه خسته نشوید.
      قضای روزه را از این رمضان تا رمضان بعد باید بگیرید اگر نگرفتید باید ۷۵۰ گرم کفاره تاخیر بدهید و قضای روزه هیچگاه از شما ساقط نمی شود و بعدا باید بگیرید.
      درباره کفاره روزه اینجا کلیک کنید و نظر مرجعتان را بخوانید.
      وفقکم الله لکل الخیر