آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم

[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”]

س ۲۴: بعد از احراز صلاحیت مجتهدی برای مرجعیت تقلید به وسیله شهادت دو فرد عادل، آیا لازم است در این‌باره از اشخاص دیگر نیز تحقیق کنم؟

ج: شهادت دو فرد عادل و اهل خبره بر صلاحيت و جامع‌الشرايط بودن مجتهد براى جواز تقليد از او کافى است و تحقيق از افراد ديگر لازم نيست.

س ۲۵: راههای انتخاب مرجع و به دست آوردن فتوا کدام است؟

ج: احراز اجتهاد و اعلميت مرجع تقليد به وسيله امتحان يا تحصيل يقين ولو از شهرت ‏مفيدِ علم يا اطمينان، يا با شهادت دو نفر عادل از اهل خبره صورت‏ مى‏ گيرد.

راههاى به دست آوردن فتواى مجتهد عبارتند از: ۱٫ شنيدن از خود مجتهد ۲٫ شنيدن از دو يا يک فرد عادل‏ ۳٫ شنيدن از يک نفر مورد اطمينان‏ ۴٫ ديدن در رساله مجتهد، در صورتى که رساله وى مصون از اشتباه باشد. اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري .

---

اجتهاد اهل خبره

پرسش ۳۰ . آيا اهل خبره ـ به عنوان مرجع تشخيص اعلم ـ بايد مجتهد باشند؟

همه مراجع: خير لازم نيست مجتهد باشند؛ ولى بايد در حدى از مرتبه علم باشند كه بتوانند مجتهد را از غير مجتهد و اعلم را از غير اعلم تشخيص دهند.[/fusion_builder_column][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][۵۲]

تبصره. كلام مراجع تقليد در رساله هاى عمليه «مطلق» است و اهل خبره را به «مجتهد» تفسير نكرده اند.

[۵۲]. تبريزى، استفتائات، س ۵۶؛ توضيح المسائل، م ۳؛ نورى و وحيد، توضيح المسائل، م ۳؛ خامنه اى، اجوبه الاستفتائات، س ۲۴ و ۲۵؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۲، س ۱۱؛ العروة الوثقى، ج۱، م ۱۷٫ (احكام تقليد و بلوغ؛ سيد مجتبي حسيني، ص۵۱).

---

اهل خبره

تعریف اهل خبره
اهل خبره عبارتند از افرادی که نسبت به چیزهایی اطلاع دقیق و عمیق دارند، مانند، فقیه و پزشک.

جایگاه اهل خبره
از شیوه‏های پذیرفته و رایج نزد عقلا که شارع مقدس نیز آن را تأیید کرده رجوع جاهل به چیزی به عالم و خبره آن چیز است. و آن از مهم‏ترین دلیلهای مشروعیت تقلید به شمار می‏رود. ^[۱]
میزان در شناخت صحیح موضوعاتی که آثار شرعی دارند، ارزش گذاری میزان آسیبهای وارد شده بر آسیب دیده در جنایات رجوع به اهل خبره است.
رجوع بیمار به پزشک برای تشخیص ضرر داشتن عباداتی برای بیمار، رجوع زن برای تشخیص آبستنی و مدت آن و تشخیص عیب هایی که مجوز فسخ نکاح در زن و شوهر است، از موارد رجوع به اهل خبره در شرع مقدس است.

اقسام موضوعات متعلق احکام شرع

موارد رجوع به اهل خبره
رجوع به اهل خبره یا در مواردی است که «علم» معتبر است یا در مواردی که «ظن» کفایت می‏کند.

← شرایط معتبر در موارد اعتبار علم
در موارد اعتبار «علم»، شرایطی که در شهادت معتبر است- مانند ایمان، عدالت و تعدد- در اهل خبره نیز معتبر است.

← شرایط معتبر در موارد کفایت ظن
در موارد کفایت «ظن»، شرایط معتبر در شهادت، در اهل خبره معتبر نیست. گفته کارشناس فاسق و حتی کافر نیز اگر موجب ظن به موضوع گردد، حجت است.

ذکر مصادیقی از موارد رجوع به اهل خبره

← مصادیق اعتبار علم آوری در اهل خبره

←← عدالت و تعدد در باب قضاء ودعاوی
در باب قضا و دعاوی (دادخواهی)، دلیل خاص بر عدم پذیرش قول فرد مطلعِ مورد وثوق – هرچند یک نفر و یا کافر باشد – و اعتبار عدالت و تعدد (دو یا بیشتر بودن) در اهل خبره وجود دارد. ^{[۲] [۳] [۴][۵] [۶] [۷]}

←← ثبوت اجتهاد و اعلمیت مجتهد
اجتهاد فرد و اعلمیت مجتهد، به شهادت دو عادل از اهل خبره ثابت می‏شود. ^[۸]

←← اثرگذاری شیردادن در احکام رضاع
شیر دادن زن به نوزاد به حدی که بر اثر آن، گوشت بروید و استخوان محکم شود، موجب ترتب احکام رضاع می‏شود، و در صورت شک در اثر گذاری تا آن حد، به دو کارشناس عادل رجوع می‏شود. ^[۹]

←← اثبات ثبوت قصاص اعضاء
در قصاص اعضا، در صورت شک در امکان استیفا به مثل ^[۱۰] ، و نیز در مواردی که مجنی علیه یا ولی او مدعی از بین رفتن یا نقص حس بینایی یا چشایی یا بویایی و یا عقل وی باشند، برای اثباتآن به دو کارشناس عادل رجوع می‏شود. ^{[۱۱] [۱۲] [۱۳]}
همچنین اثبات روییدن مو- در صورت وقوع جنایت بر عضو دارای مو- منوط به نظر اهل خبره است. ^{[۱۴] [۱۵]}

←← اثبات تعلق ارش بر اعضاء
اعتبار شرایط شهادت در اهل خبره در مورد تعیین ارش، مورد اختلاف است.

← مصادیق کفایت حصول ظن در اهل خبره
برای تشخیص قبله ^[۱۶] ، محاذات میقات در صورت عدم امکان تحصیل علم ^{[۱۷] [۱۸]} و نیز بیماری‏ای که روزه نگرفتن ^[۱۹] و تیمم ^[۲۰] را بر مکلف روا مى‏دارد، به اهل خبره هر چند فاسق يا کافر، مراجعه مى‏شود.

پانویس 

۱.	↑ الرسائل الفقهیة (وحید بهبهانی)، ص۱۱.
۲.	↑ المبسوط ج۲، ص۱۰۴.
۳.	↑ قواعد الاحکام ج۳، ص۶۸۶.
۴.	↑ جواهر الکلام ج۲۳، ص۲۹۰.
۵.	↑ جواهر الکلام ج۲۹، ص۲۷۶.
۶.	↑ تحریر الوسیلة ج۱، ص۵۳۰.
۷.	↑ مصباح الفقاهة ج۷، ص۲۸۷.
۸.	↑ العروة الوثقی ج۱، ص۲۳.
۹.	↑ جواهر الکلام ج۲۹، ص۲۷۶.
۱۰.	↑ جواهر الکلام ج۴۲، ص۴۰۲.
۱۱.	↑ جواهر الکلام ج۴۳، ص۳۰۲.
۱۲.	↑ جواهر الکلام ج۴۳، ص۳۱۱.
۱۳.	↑ تحریر الوسیلة ج۲، ص۵۸۸-۵۹۱.
۱۴.	↑ الروضة البهیة ج۱۰، ص۲۰۰.
۱۵.	↑ تحریر الوسیلة ج۲، ص۵۷۱.
۱۶.	↑ جواهر الکلام ج۷، ص۳۴۵-۳۴۸.
۱۷.	↑ العروة الوثقی ج۴، ص۶۳۷.
۱۸.	↑ العروة الوثقی(ط-ج) ج۴، ص۶۳۷.
۱۹.	↑ جواهر الکلام ج۱۶، ص۳۴۶.
۲۰.	↑ جواهر الکلام ج۵، ص۱۱۰.

منبع:فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۶۶-۷۶۷.(ويكي فقه).    

لینک کوتاه مطلب:https://hadana.ir/?p=16987

*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.

* ویژه نامه احکام تقلید

– از چه راهي مي توان مرجع اعلم را بشناسيم

آیا فقه پاسخگوی مسایل جدید هست

وظیفه کسی که فتوا را اشتباه نقل کند

چگونه فتوای مرجع تقلید را بدست آوریم

شرعا رعايت قوانين كشور تا چه حد لازم است

---

---

كليد : آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم  آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم مرجع تشخيص اعلم مرجع تشخيص اعلم مرجع تشخيص اعلم  مرجع تشخيص اعلم مرجع تشخيص اعلم مرجع تشخيص اعلم مرجع تشخيص اعلم اجتهاد اهل خبره  اجتهاد اهل خبره اجتهاد اهل خبره اجتهاد اهل خبره اجتهاد اهل خبره اجتهاد اهل خبره اجتهاد اهل خبره كيست اهل خبره كيست  اهل خبره كيستاهل خبره كيست  اهل خبره كيست اهل خبره كيست اهل خبره كيست اهل خبره كيست اهل خبره كيست آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم آيا از راه مجتهد بايد اعلم را بشناسيم  آيا از راه مجتهد بايد

[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]