سه راهکار برای مدیریت صحیح غريزه و ارتباط با نامحرم

سه راهکار برای مدیریت صحیح غريزه و ارتباط با نامحرم

الف) آموزش و تربیت :

مسأله ارتباط با نامحرم و به تعبیری دیگر «ارتباط با جنس مخالف»، فقط به مسائل جنسی مربوط نمی شود. بلکه علت دیگر آن می تواند خلأهای روحی و عاطفی باشد. وقتی جوان در کانون خانواده از همه ابعاد تربیتی از جانب خانواده برخوردار باشد، هم نیازهای روحی و عاطفی او در کانون خانواده برطرف می گردد و هم نحوه تعامل با اجتماع و به خصوص مسائل مربوط به جنس مخالف را فرا می گیرد و از آفات اجتماعی ناشی از عدم آگاهی در این باره ایمن می ماند. البته نیاز به جنس مخالف هم از لحاظ عاطفی و هم از لحاظ جنسی یک امر طبیعی است و مقصود از کلام این نیست که این نیاز باید سرکوب شود. لکن دقت خانواده و پدر و مادر به امور تربیتی و آموزشی، می تواند این امر را تعدیل کند و فرزندان را از بحران های ناشی از آن بیمه کرده، در آرامش قرار دهد تا به موقع و به صورت صحیح و مشروع، آن را دنبال کنند.
ممکن است بگویید ما با یک معضل مبتلابه سر و کار داریم و در حال حاضر آن طور که باید آموزش و تربیت صحیح صورت نگرفته است. لذا با شرایط فعلی چه باید کرد؟ در چنین شرایطی بحث راه های جبران آموزش و تربیت نادرست مطرح می شود و باید بدانیم چگونه اشتباهات قبلی خود را در این امر باید جبران کنیم و با وجود آثار و آفات رویه سابق، در حال حاضر چگونه برنامه بریزیم.
موضوع جبران تربیت نادرست از دو نگاه مطرح می شود. گاهی پدر و مادر دنبال راه جبران روش های نادرست قبلی خود هستند و گاهی خود فرزند بابت خلأهای ناشی از آن، به فکر چاره می افتد. اگر پد رو مادر دنبال چاره برای جبران نباشند و روش صحیح را در تعمیر و ترمیم وضعیت ایجاد شده به کار نگیرند، قطعاً خود جوان باید برای رهایی از فشار خلأ روحی، این موضوع را دنبال کند و در اینجاست که اگر باز خودش از روش های صحیح آگاهی پیدا نکرده باشد، خود را در معضل دیگری قرار می دهد و با همنشین شدن با رفیق ناباب و یا ارتباط عاطفی با جنس مخالف، گرفتار خطای دوم زندگی خودش خواهد شد!

ب‌) تقوای کاربردی :

وقتی سخن از تقوا می شود، صرفاً اینچنین نیست که بدون تدبیر و چشم بسته بگوئیم که جوان باید تقوا داشته باشد و بعد توقع داشته باشیم جوان در امر تقوا معجزه کند. بلکه تقوا باید کاربردی باشد؛ به این معنی که شرایط و زمینه های لازم برای آن مهیا گردد. در اینجا به سه زمینه لازم جهت کسب این تقوا، اشاره می نماییم :
– وقتی انسان با غذای لذیذی روبرو گردد، نسبت بدان طمع می کند. این طمع ناشی از میل و خواسته از سرنیاز آدمی است و نباید آن را سرکوب کرد؛ بلکه باید تعدیل کرد و جلوی افراط در آن را گرفت و راهش این است که در غیر موقع مشروع، آنچه عطش انسان نسبت به آن خواسته را بر می انگیزد، بر او عرضه نگردد. لذا در دین اینطور به ما دستور داده نشده که با جنس مخالف ارتباط برقرار کنید و بعد از ایجاد حرص خود را محروم کنید؛ بلکه از یک طرف دستور قرآنی به «حجاب» داده شده و آمده:« يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلابِيبِهِنَّ» و از طرفی نیز در همین قرآن دستور به محافظت چشم داده شده و آمده:« قُُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ» تا جلوی طغیان نفس گرفته شود و انسان از ایجاد زمینه های گناه بیمه گردد. همچنین در روایات نیز از برقراری ارتباط بین دو نامحرم به غیر ضرورت نهی شده است. این در حالی است که در جامعه ما، روابط آزاد شکل می گیرد و وقتی جوان در معرض گناه قرار گرفت، کار بر او سخت می گردد و اینجاست که بر اثر جذبه روحی و جنسی جنس مخالف، گرفتار وابستگی هایی می گردد که روح و روان او را پریشان می سازد و این تنها به این دلیل است که در این زمینه، تقوای کاربردی را طبق دستور قرآن عمل نکرده است. این نوع مراقبت و پیشگیری به عنوان تقوای کاربردی نه تنها در زمینه ارتباط با جنس مخالف، بلکه فرمولی عام است تا انسان را از لبه پرتگاه ها دور گرداند. همانطور که به حضرت آدم و حوا اینگونه دستور داده نشده که از میوه درخت تناول نکنید؛ بلکه دستور این بوده که:« وَلا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ». یعنی: حتی نزدیک به آن درخت هم نشوید!
– یکی از چیزهایی که در صورت عدم آموزش و تربیت صحیح راه خود را پیدا نمی کند و در بیراهه مشکل می آفریند، غرور دوران جوانی است. بسیاری از جوان هایی که از ابتدا کار آموزشی و تربیتی صحیح بر روی آنها اعمال نشده، از میان راه، دیگر در برابر آموزش و تربیت صحیح تمکین نمی کنند و این امر را نوعی تحمیل و تحقیر برای خود دانسته، کرنش در برابر حقائق را کسر شأن خود می پندارند و یا در مواقعی که مرتکب گناه و خطا می شوند، با برخوردها و رفتارهایی که از خود نشان می دهند، به آن دامن می زنند و این بر اثر غرور است.
اما توجه جوانان به یک نکته می تواند آفات ناشی از این امر را برطرف سازد و بلکه آنها را در مسیری موجه و پسندیده قرار دهد و آن اینکه : غرور خود را به نحو دیگری به کار گیرند. یعنی مثلاً اگر جوانی بر اثر غرور در برابر نهی از منکر تمکین نمی کند، همین غرور را به جای آنکه در برابر حق به کار گیرد، در برابر باطل خرج کند. دختری که غرور دارد، با حجابش غرور خود را در برابر پسر نامحرم به کار گیرد و یا پسری که می بیند یک دختر در برابر او به خود نمایی و دلربایی شیطانی می پردازد، با کمک گرفتن از غرورش از او چشم پوشی کند و در یک کلام، این غرور در برابر تحریک و فریب شیطانی قرار گیرد تا آنها از عواقب ارتباط نادرست، در امان بمانند!
– اگر انسان شأن خود را در زندگیش دریابد و از سپری کردن بیهوده عمر فارغ شده، متناسب با شأن خلیفة اللهی خود هدفی را در زندگی برای خود برگزیند، دیگر حاضر نمی شود شأن بالای انسانی خود را با لذت های پوچ ناشی از هوسرانی پایمال سازد. لذا در صدد جستجوی لذتهای حقیقی بوده؛ انگیزه و اراده خویش را در راستای شأن والای خودش قرار می دهد. اراده قوی و انگیزه، خود دو امر بسیار مهم و قابل توجه هستند که با کمک گرفتن شایان از معنویات حاصل می گردند. این در حالی است که گرایشهای معنوی بسیاری از خلأهای عاطفی را پر و خسارتهای ناشی از عدم عواطف را جبران خواهد کرد که البته با توجه به مشکل دین گریزی برخی افراد در فضاهای مسموم جامعه، ایجاد گرایش معنوی نیز خود، نیاز به آموزش و تربیتی عمیق دارد که باید در فضای خانواده بدان توجه کرد.

ج) ازدواج :

بعد از اینکه مطالب فوق همه مورد عنایت قرار گرفت و عملی شد و جوان تا قبل از سن ازدواج از ارتباط مسموم با نامحرم بیمه شد، بحث ازدواج مطرح می گردد تا جوان بتواند قبل از اینکه سنش بالا رود و شور و اشتیاق به ازدواج را از دست بدهد، اقدام به این امر نماید تا هم بعد از آن، از روابط نامشروع در امان بماند و هم اینکه در شرایطی که جنس مخالف برای او تازگی دارد، بیشترین و بهترین بهره ها را از همه جهت به خصوص از لحاظ عاطفی داشته باشد که البته تحقق چنین چیزی، لازمه اش عدم توجه به موانع کاذب پیش روی ازدواج است از جمله :
– مسائل اقتصادی که امروزه به عنوان معضل بزرگی برای ازدواج یاد می شود، یکی از موانع کاذب برای ازدواج است. چرا که خدای متعال با صراحت در قرآن به این امر اشاره می کند و می فرماید:« إِن یكُونُوا فُقَرَاء یغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ». آری! خدایی که حکیم است و انسان را خلق می کند، حتماً از روی حکمت روزی او را نیز در نظر می گیرد و وقتی در آیه قرآن می فرماید: در صورت ازدواج فقیر را از فضلش بی نیاز می کند، نعوذ بالله لغو نمی گوید! لکن لازمه اش این است که تلاش کرده و ایمان و اعتقاد به وعده الهی داشته باشیم تا در این امتحان الهی پیروز گردیم؛ نه اینکه ما بنا بر امتحان خدا بگذاریم و بگوییم: راست می گوئی اول روزی را بفرست تا من ازدواج کنم!
– پرهیز از سنن سیئه، یکی دیگر از عوامل موفقیت در امر ازدواج است. برخی از مردم گاهی به قدری دنبال رسم و رسوم دست و پا گیر ازدواج می روند که گویا از وحی منزل بالاتر است و همین نگاه تعصبی به عرفیات غلط، خود معضلی برای جوانان ما جهت ازدواج به موقع و پاکی از گناه است. در حالیکه در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله، جوانی که میل به ازدواج داشت به مسجد می رفت و بعد از دقائقی، متأهل از مسجد بیرون می آمد. إن شاء الله ما هم بتوانیم با الگو گیری از حضرت رسول اکرم (ص)، چنین شرایطی را برای جوانان خود مهیا نماییم.
منبع: پرسمان