چرا خداوند برخی از انسان‌ها را نابینا یا کر و لال آفرید
آفرینش ناقص الخلقه
چرا خداوند برخی از انسان‌ها را نابینا یا کر و لال آفرید؟ اگر پدر و مادر مشکل داشتند فرزند چه گناهی کرده است؟!
نخست باید دانست؛ این‌گونه تفاوت‌ها که شخصی سالم و شخصی مثلاً فلج باشد، به دلیل قانون‌مندی و نظام‌مندی جهان است. بدیهی است نباید انتظار داشت کسی که مراقبت کرده و برای حفظ سلامتی تلاش کرده با کسی که خودآگاه یا ناخودآگاه شرایط آسیب دیدگی را فراهم آورده در سلامتی و بیماری یکسان باشند. بنابراین آسیب دیدگی مانند کوری و فلج شدن یا ناشی از کوتاهی و بی‌احتیاطی خود فرد است و یا نتیجه بی‌احتیاطی و کوتاهی پدر و مادر و دیگر شرایط است. از این رو لازم است پدر و مادرها و تک تک انسان‌ها با شرایط حفظ سلامتی ودوری از انواع بیماری‌ها و پیشگیری از انتقال عوارض ژنتیکی به نسل بعد آشنا باشند و نظام سلامت از سوی فرد و جامعه به گونه‌ای رعایت گردد که بیماری‌ها و آسیب‌های ناشی از آن کم شود.
هم‌اینک با نگاهی کلان به جهان و زندگی انسان‌ها به خوبی مشاهده می‌شود که خداوند جهان را به‌گونه‌ای آفریده است که نسیم‌های صبحگاهی و شبانگاهی روزانه از تندبادها و طوفان‌های هرچندگاه بیشتر است و چشمه‌ها و آب رودخانه‌ها و دریاها با فاضلاب‌ها قابل مقایسه نیست و کشت و کارها و آبادانی‌ها نسبت به ویرانی‌های تجاوزگران و ستمگران بسیار فراوان‌تر است و خداوند در میان انسان‌ها عقل و اندیشه و توانمندی‌ها را به‌گونه‌ای قرارداده است که رعایت احتیاط‌ها بسیار از بی‌احتیاطی‌ها بیشتر است و بیماران نسبت به افراد سالم اندک هستند و روزی‌های کار و تلاش و خوشی در برابر ناسازگاری‌ها و ناخوشی بسیار نمایان‌تر است. بنابر آنچه گفته شده درباره وجود برخی مشکلات طبیعی و ناکامی‌ها و بیماری‌ها در زندگی بشری، اشاره به چند نکته مهم شایان توجه است:
نخست آن‌که شرور طبیعی -نسبت به خیرات جهان- بسیار کم و ناچیز است. اگر آماری گرفته شود و افراد نابینا، ناشنوا، فلج و… شمارش گردند، نسبت به افرادی که از سلامت کامل جسمی برخوردارند، بسیار اندک‌اند و این نیز از لطف خداوند است که در جهان مادی که اقتضاء امتزاج خیر و شر دارد، شرور طبیعی کمتر از خیرات طبیعی باشد.
دوم آن‌که، برخی شرور طبیعی برای کیفر اعمال انسان‌ها است؛ مانند نزول عذاب الهی بر قوم عاد، لوط، فرعون، اصحاب ایکه و حجر و…[231].
چنان‌که درباره فرعونیان می‌خوانیم:
<وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِینَ وَ نَقْصٍ مِنَ الَّثمَراتِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ>[232]؛
«و در حقیقت ما فرعونیان را به خشکسالی و کمبود محصولات دچار کردیم، باشد که عبرت گیرند».
سوّم آن‌که، بر اساس آیات قرآن و روایات، برخی از شرور طبیعی که نتیجه کوتاهی یا بی‌احتیاطی دیگران و یا شرایط خاص است برای امتحان و آزمایش انسان است؛ همچنان‌که می‌فرماید:
<وَ لَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الَّثمَراتِ وَ بَشِّرِ الصّابِرِینَ>[233]؛
شاید این مطالب را هم بپسندید:
«و قطعاً شما را به چیزی از [قبیل] ترس و گرسنگی، و کاهش در اموال و جان‌ها و محصولات می‌آزماییم؛ و مژده ده شکیبایان را».
چرا که گوهر اصلی انسان در امتحانات هویدا می‌شود.
از دیدگاه احادیث نیز، خداوند در مقابل رنج‌ها، دردها و مصایبی -که برخی از انسان‌ها ناخواسته دچار آنند – در دنیا و آخرت به نوعی دیگر جبران می‌کند و جزای برتری اعطا می‌فرماید:
1. امام صادق (در توجیه نقص‌های بدنی مانند نابینایی و ناشنوایی) تأکید می‌فرماید که:
«خداوند در آخرت به چنین اشخاصی در صورت بردباری و صبر، چنان پاداشی اعطا می‌کند که اگر میان بازگشت به دنیا و تحمل دوباره همین مصایب و باقی ماندن در آخرت مخیّر باشند، بازگشت به بلایا را انتخاب می‌کنند، تا اجرشان افزوده گردد».[234]
2. امام رضا می‌فرمایند:
«بیماری مؤمن موجب پاک شدن او از گناهان و لغزش‌ها و رحمت الهی در حق مؤمن است و برای کافر عذاب و لعن است. بیماری در حالت مؤمن پایدار است تا این‌که گناهان او پاک گردد».[235]
دان که نَبْوَد فعل هم‌رنگ جزا
هیچ خدمت نیست هم‌رنگ عطا
مزد مزدوران نمی‌ماند به کار
کان عرض وین جوهر است و پایدار
آن همه سختی و زور است و عرق
وین همه سیم است و زرّ است و طبق
[236]
[231]. نگا: اعراف (7)، آیه 136 ؛ هود (11)، آیه 82 ؛ فیل (105)، آیه 4 و….
[232]. نگا: المیزان، ج 14، ص 287.
[233]. بقره (2)، آیه 155.
[234]. بحارالانوار، ج 3، ص 71.
[235]. محمدبن علی‌صدوق، ثواب‌الاعمال و عقاب‌الاعمال، ترجمه و تصحیح علی‌اکبر غفاری،ص 429.
[236]. مثنوی، دفتر سوم، ابیات 3445 – 3447.
- منبع: هدانا برگرفته از پرسمان، خداشناسى / مؤلف محمدرضا كاشفى
