وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

حکم شرعی فاركس

8

حکم شرعی فاركس

 

مطابق نظر آيت الله خامنه ای
مطابق نظر آيت الله خامنه ای

سوالات: حکم معاملات فارکس چیست؟

پاسخ: صحت معاملات در این بازار متوقف بر رعایت ضوابط شرعی و قانونی است*.
……………………………………………………………….
* بنا به گفته برخی کارشناسان، کارگزاران بازار فارکس دو دسته اند: دسته اول که اکثر مدعیان کارگزاری از این دسته اند، صرفا یک صفحه مجازی در فضای اینترنت تشکیل داده اند و حضور واقعی در بازار ارز ندارند، این گروه پول مشتریان را دریافت و برای اهداف و برنامه‌های خود استفاده می‌کنند و فقط یک صفحه اینترنتی برای مشتری اختصاص می دهند که مشتری در آن مشغول معاملات به ظاهر ارزی می‌شود، بنابراین معاملات انجام شده غیر واقعی و باطل است و موجب ملکیت درآمد حاصله نمیشود.

دسته دوم کارگزاران واقعی هستند که حضور واقعی در بازار ارز دارند و با پول مشتری اقدام به خرید و فروش ارز می‌کنند، که با رعایت ضوابط شرعی و قانونی، فی نفسه اشکال ندارد ولی باید به نکات زیر توجه شود: 1) معاملات باید به صورت واقعی و خرید و فروش ارز باشد، بنابراین اگر کسب درامد براساس پیش بینی نوسانات قیمت ارز باشد مشروع نیست.

2) معاملات اهرمی، که با اعتبار گرفتن از کارگزار انجام می شود، اگر ماهیت قرض همراه با سود داشته باشد، ربا و حرام است.

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای


طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

. فاركس :

چون فاركس شرايط شرعيّه معاملات را ندارد جايزنيست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی

حتما بخوانيدویژه نامه احکام متفرقه

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

8 نظرات
  1. علی می گوید

    ***

    ایشان باید بفرمایند که کجای معاملات فارکس شرایط شرعیه را ندارد؟
    ***

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      بدیهی است که شما به پزشک رجوع می کنید به دنبال ادله پزشکی نیستید بلکه به دنبال نظر کارشناسی هستید عزیز من.
      اگر می خواهید مبنای فتوا را بدانید لطف کنید به کتب فقهی مفصل فقها رجوع بفرمایید.
      اگر قرار باشد برای هر حکم فقهی ادله با آنهمه روایات و بحثها ضمیمه شود خودش یک کتابخانه مفصل می شود. معمولا یک فقیه حدود ۵۰ سال کار فقهی را در کارنامه خود دارد.
      وفقکم الله لکل خیر

  2. reza می گوید

    سلام با تشکر از شما.
    از مدرک گرایی شما تعجب میکنم که حتما باید طرف دکترای اقتصاد داشته باشه تا حرفش سند باشه.الی ماشاءالله میتونم مثال بیارم از این دکترهایی که شما میفرمائید و از استوانه های علمی اقتصثاد کشور هستن و وضع اقتصاد رو به اینجا رسوندن.دکتر [****]
    خدا عاقبت همه ما رو ختم بخیر کنه
    خدانگهدار

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم برادر عزیز
      لطف کنید دیدگاه های کوتاه تر مطرح کنید، چون حجم سوالات سایر عزیزان در حوزه های دیگر نیز هست.
      ببینید، ما عرض نکردیم که صرفا مدرک مهم هست، اما شما بهتر می دانید برای اینکه ما راهی برای فهم اینکه شما یا عزیزان دیگر چقدر در یک کار صاحب تجربه هستند و حرفشان چقدر دقیق هست نداریم، و نمی توانیم به صرف ادعاها توجه کنیم، بله شاید کسی به قول شما سالها در کاری بدون مدرک تخصص کسب کرده باشد، ما منکر این نیستیم اما از چه راهی می توان یقین به تخصص او کرد؟!. یک راه صریح و درست و عقلانی اعتبار مدارک علمی هست. شرط تام نیست اما شرط لازم است. خب شما یک عمل جراحی مغز سنگین داشته باشید، پیش عطاری محل تشریف می برید یا بررسی می کنید یک فوق تخصص قوی پیدا می کنید که مدارک حرفه ای قوی داشته باشد.

      لازم به ذکر است ما تحقیر نکردیم، عرض ما این هست شما اعتماد به نفس بالایی دارید و همه افراد دارای دکترا یا اکثر اقتصاد دانها را بی سواد یا نا آگاه معرفی می کنید، خب همین حرف را به عقلا بزنید به چنین حرفهایی با دیده تعجب و حتی خنده نگاه می کنند. در همین دیدگاه هم اسم برخی افراد را آوردید، این روحیه روحیه درستی نیست، عقلا در چنین روحیه ای جهالت می بینند. صرفا حرف بنده نیست!.
      در هر حال فقیه در موضوع شناسی به کارشناس و متخصص هر فن رجوع می کند و حکم را بر اساس موضوع بار می کند، این روش عقلاست. نمی توان گفت تمام اقتصاد دانها نمی فهمند، حرف صحیحی نیست، سالها زحمت علمی، سالها برخی از اینها در مراکز مهم تجاری و اقتصادی کشور و بین المللی کار کرده اند.
      در هر حال ان شاالله سعی می کنیم اگر فرصتی بود در این موضوع مطالب بیشتری را مطرح کنیم.
      وفقکم الله لکل الخیر

  3. reza می گوید

    سلام.به نظر باید در مورد فارکس یه بررسی دقیق تر بشه.من فتوای مراحع رو دراینباره خوندم.به نظرم کارشناسانی که در این مورد به مراجع نظر میدادن یا درباره فارکس اطلاعات درستی نداشتن یا به عمد اطلاعات نادرست دادن به نفع بورس داخل کشور.[****]

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      از توضیحات جامع و طولانی شما تشکر می کنیم. آنچه که باید بدانید تیمهای فقهی دفاتر مراجع از کارشناسان مختلف موضوعات را سوال و مورد بررسی قرار می دهند و از جهات مختلف بررسی می کنند. روند بیان فتوا یک روند یک یا دو روزه نیست بلکه گاهی ماه ها منتظر نتایج تحقیقات می شوند و پس از آن مراجع بر اساس موضوع شناسی فتوا را صادر می کنند. دقت کنید یکی از این حیثیت ها مصلحت کشور و جامعه شیعه نیز هست.
      در هر حال اگر شما اسنادی دارید یا اگر نظر کارشناسی شما دقیق تر از کارشناسان اقتصادی است توصیه می کنم اسنادگردآوری شده را به دفتر مراجع ارائه بدهید، ان شاالله مورد بررسی و نظر لازم داده خواهد شد.
      وفقکم الله لکل الخیر

      1. reza می گوید

        با تشکر از وقت گذاشتن شما و پاسخ به کامنت بنده.این توضیحات هم خیلی کلی بود و اگر شناخت واقعی از این بازار بیشتر بشه قطعا احکامش تغییر میکنه .البته کارشناسان زیادی درباره فارکس حرف زدن و درباره اون توضیحات دادن.از جمله حجةالاسلام دکترسید عباس موسویان کارشناس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که ایشان عضو کمیته فقهی بورس هم هستند.به هر حال بهترین کارشناسان کسانی هستن که بالای ده سال هست در این بازار فعالیت دارن و همچنین در بازار بورس ایران افراد شناخته شده ای هستن و نظرشون درباره فارکس متفاوت هست .البته خدایی نکرده قصد تخطئه نظرات مراجع رو ندارم.متاسفانه خیلی از کارشناسان که فقط تئوری در دانشگاه درس خوندن و یا به صورت تئوری تونستن مدرک تحلیل گری از بازار بورس ایران رو بگیرن درکی از ماهیت این بازار ندارن.خیلی هاشون هنوز تفاوت یک کارگزار مارکت میکر با یک کارگزار otc رو به معنای واقعی نمیدونن.البته این رو هم بگم من خودم بازار فارکس و حتی بورس تهران رو اصلا توصیه نمیکنم چون بازارهایی هستن که در اون بزرگان در اون موضوع مبادرت به معاملات میکنن و افراد مبتدی اگر اموزش های لازم رو نبینن قطعا شکست میخورن و سرمایشون رو از دست میدن.این مطلب مثل این میمونه طلبه پایه یک بخواد بره درس خارج شرکت کنه خب قطعا اگر ضرری نداشته باشه فایده ای هم نداره اگر باعث دل سرد شدن از ادامه تحصیل نشه.ولی درکل مفهومی رو که میخواستم برسونم این بود فارکس اونچیزی که بر علیه ش مطلب مینویسن نیست و نیاز به کنکاش بیشتر داره.امیدوارم مسئولین نظام به این درک برسن که بهترین راه کنترل و قیمت گذاری نرخ ارز همانگونه که در کشورهای پیشرفته دنیا با ابزاری انجام میشه که نامشون بورس و فارکس است و شرایط لازم رو برای کارگزاری هایی که میخوان در این بازار فعالیت کنن فراهم کنن تا دیگه قیمت ارز تو کوچه پس کوچه ها و توسط دلالان سود جو تعیین نشه بلکه با معیارهای جهانی و در یک بازار قانونمند و شفاف به نام فارکس تعیین بشه

        1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

          سلام علیکم
          تشکر از توضیحات شما.
          لازم به ذکر است قطعا قبل از صدور فتوا؛ شناخت واقعی از این فعالیت بدست می آید. شاید شما شناخت واقعی از فرآیند بررسی موضوعات نداشته باشد که با چه دقتی از از کارشناسان بسیار قوی سوال و تحقیق می شود تا فردا روز کسی نتواند خلل یا حرفی یا حدیثی در این فتاوا ایجاد کند. متاسفانه گاهی افرادی که بخشی از کارها را به نفع خود می بینند فکر می کنند که هنوز شناختی درباره این فعالیت ها وجود ندارد، در هر حال مباحث فقهی با علاقه ها و نظرات شخصی و عوام نیست. بلکه بر اساس نظر کارشناسان و متخصصین است که بیشتر از ما و شما در مسائل آگاه هستند و این عین جهالت هست که نظرات مراجع و کارشناسان دانشگاهی در حوزه اقتصاد را کسی نبیند و توهم کند که آنها متوجه نمی شوند.
          در هر حال بحث بنده کلی هست، و باز معتقدم شما تحقیقات خود را به دفتر مراجع ببرید، مسئله آنچنان سخت و فوق آسمان نیست که شناخت واقعی از آن نداشته باشید، برادر عزیز مسائل سخت تر از اینها در پژوهشگاه های فقهی با حضور عالمان و افراد نخبه در حال بررسی و مطالعه است، این مسائل که دیگر آنچنان سخت نیست، تیم فقهی مراجع از نخبگان دانشگاهی در حوزه اقتصاد ارتباط دارند و سوال می کنند و جلسات مختلف را می گزارند و بعد فتوا می دهند نمی آیند که سلایق چهار نفر عوام را در نظر بگیرند. گاهی برخی از مسائل فقهی نزدیک یکسال در دروس خارج فقه مراجع با حضور صدها نفر به بحث گذاشته می شود، خب کمی طنز گونه هست ما تمام این مراحل و مثلا نظرات اساتید فوق تخصص اقتصاد دانشگاه های تراز اول کشور را نبیند و بگوید نظر من درست است یا همه اینها نفهمیده اند که فلان معامله کیفیتش چگونه است.

          اینکه می فرمایید:«درکل مفهومی رو که میخواستم برسونم این بود فارکس اونچیزی که بر علیه ش مطلب مینویسن نیست و نیاز به کنکاش بیشتر داره.»؛ خب بنده همین توصیه را به شما می کنم لطف کنید اگر دکتری اقتصاد دارید، تصویری از مدرک خود را به ایمیل ما بفرستید تا هماهنگ کنیم در دفتر حضرت آیت الله مکارم دیداری داشته باشید و نظرات کارشناسی خود را مطرح کنید، و اگر تحصیلات دانشگاهی در حوزه اقتصاد ندارید، مطمئن باشید همین مسیر را در فتاوا طی کرده اند. از این بهتر چه می خواهید چون بدیهی است هر کسی از راه برسد و بگوید این اینطور نیست، آن آنطور نیست، سنگ روی سنگ بند نمی شود، شما باید با مستندات حرف بزنید این همان چیزی است که ما در ارتباط با مراجع یاد گرفته ایم که ایشان همواره دنبال مستندات هستند.
          وفقکم الله لکل الخیر