وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

حکم تراشیدن ریش از نظر مراجع

تراشيدن ريش تمام صورت، با ماشين يا تيغ چه حكمى دارد؟

2

حکم تراشیدن ریش از نظر مراجع

فهرست این نوشتار:

حکم تراشیدن ریش از نظر مراجع

آنچه مشهور میان علماست این است كه تراشيدن ريش حرام است، امّا تراشيدن روى گونه‌ها ودو سمت لب پايين اشكال ندارد. و نيز احتياط آن است كه محاسن را بسيار كوتاه كه شبيه تراشيدن است نكنند. ملاک صدق ریش عرف متشرع است.

مستحب است ريش را نه بسيار بلند ونه كوتاه كنند، بلكه در حدّ ميانه بگذارند. وبلند كردن آن بيش از يك قبضه دست، كراهت دارد بلكه احتمال حرمت دارد!. آرایش ریش و سبیل به گونه ای که فرد شبیه فرقه های باطل مثل متصوفه شود اشکال دارد!.

حكم تراشيدن ريش

تراشيدن ريش تمام صورت، با ماشين يا تيغ چه حكمى دارد؟

همه مراجع (به جز بهجت و صافى و مکارم ): تراشيدن ريش – خواه با تيغ باشد يا ماشين بنابر احتياط واجب حرام است.
آيات عظام بهجت و صافى: تراشيدن ريش حرام است.

[آیت الله مکارم شیرازی: احتیاط این است که از ریش تراشى مطلقاً خوددارى شود، ولی چنانچه قسمت چانه به صورت ریش پروفسوری باقی بماند، تراشیدن بقیه اشکالی ندارد. (استفتائات معظم له)]

تراشيدن ريش كم

آيا تراشيدن موهاى كمِ صورت، به منظور رشد و پر پشت شدن آن، اشكال دارد؟

همه مراجع: اگر موهاى صورت كم باشد و صدق ريش بر آن نكند، تراشيدن آن مانعى ندارد.[3]

زدن ریش به خاطر استهزاء مردم!

اگر انسان براى اينكه توهين مردم را نشنود، ريشش را بزند ؛ چه حكمى دارد؟

همه مراجع: گذاشتن ريش براى مسلمانى كه به دينش اهميت مى ‏دهد، باعث خوارى و سرشكستگى نيست و با مسخره كردن ديگران، احكام الهى عوض نمى‏ شود ؛ مگر آنكه باعث حرج بشود و تحمل آن غير ممكن باشد.[4]

  • [1]. امام، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 79 ؛ نورى، استفتاءات، ج 1، س 492 و 493 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 750 و 753 ؛ تبريزى، استفتاءات، س 1089 و 1096 ؛ فاضل، جامع‏ المسائل، ج 1، س 957 و 955 ؛ سيستانى، Sistani.org، ريش تراشى، س 1 و 3 ؛ خامنه ‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1421 و 1416 ؛ دفتر: وحيد.
  • [2]. صافى، جامع الاحكام، ج 2، س 1740 و 1742 ؛ بهجت، توضيح‏ المسائل، متفرقه، م 4.
  • [3]. امام، استفتاءات، ج 2، مكاسب محرمه، س 80 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 753 و ج 1، س 570 ؛ تبريزى، استفتاءات، س 1096 ؛ فاضل، جامع‏ المسائل، ج 1، س 956 و 960 و 958 ؛ سيستانى، Sistani.org، ريش تراشى، س 14 ؛ دفتر: وحيد، بهجت، نورى و صافى.
  • [4]. خامنه ‏اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1418 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 2 س 753 ؛ تبريزى، صراط النجاة، ج 2، س 905 و التعليقه على منهاج الصاحين، م 43 ؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، م 43 ؛ سيستانى، منهاج الصالحين، ج 2، م 46 ؛ دفتر: صافى، بهجت، وحيد، فاضل و امام.
  • منبع: سایت هدانا همراه با ویرایش و اضافات برگرفته از پرسمان / رساله دانشجویی.

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

تراشیدن ریش‏

اجوبه الاستفتائات
س 1410: مراد از فک پائین که باقی گذاشتن موهای آن واجب است چیست؟ آیا شامل گونه‌ها هم می‏شود؟
ج: معيار اين است که از نظر عرف، گذاشتن ريش صدق کند.

س 1411: ریش از نظر کوتاهی و بلندی باید چه مقدار باشد؟
ج: حد معيّنی ندارد، بلکه معيار اين است که عرفاً بر آن ريش صدق کند و بلندبودن آن بيشتر از قبضه دست کراهت دارد.

س 1412: بلندکردن سبیل و کوتاه کردن ریش چه حکمی دارد؟
ج: اين کار فی‏ نفسه اشکال ندارد.

س 1413: بعضی از مردان موهای چانه خود را باقی گذاشته و باقی‌مانده را می تراشند، این کار چه حکمی دارد؟
ج: تراشيدن مقداری از ريش حکم تراشيدن تمام آن را دارد.

س 1414: آیا تراشیدن ریش فسق محسوب می‏شود؟
ج: تراشيدن ريش بنا بر احتياط حرام است و احوط اين است که احکام و آثار فسق بر آن مترتّب می‏ شود.

س 1415: تراشیدن سبیل چه حکمی دارد؟ و آیا می توان آن را خیلی بلند کرد؟
ج: تراشيدن سبيل و باقی گذاشتن و بلند نمودن آن فی‏ نفسه اشکال ندارد، بله، بلند نمودن آن به مقداری که هنگام خوردن و آشاميدن با غذا يا آب برخورد کند، مکروه است.

س 1416: تراشیدن ریش با تیغ یا ماشین ریش‌تراشی برای هنرمندی که کارش آن را اقتضا می‏کند، چه حکمی دارد؟
ج: اگر عنوان تراشيدن ريش بر آن صدق کند بنا بر احتياط حرام است، ولی اگر کار هنری او نياز ضروری جامعه اسلامی محسوب شود، مبادرت به تراشيدن ريش به مقدار آن ضرورت، اشکال ندارد.

س 1417: من به اعتبار اینکه مسئول روابط عمومی یکی از شرکتهای تابع جمهوری اسلامی هستم، مجبور به خرید و ارائه لوازم اصلاح به مهمان‌ها برای تراشیدن ریششان می‏باشم، تکلیف من چیست؟
ج: بنا بر احتياط خريد و ارائه لوازم ريش‌تراشی به ديگران جايز نيست مگر در مقام ضرورت.

س 1418: در صورتی که گذاشتن ریش مستلزم اهانت باشد، تراشیدن آن چه حکمی دارد؟
ج: گذاشتن ريش برای مسلمانی که به دينش اهميّت می‏دهد باعث سرشکستگی نيست و بنا بر احتياط، تراشيدن آن جايز نيست مگر در صورتی که گذاشتن ريش باعث ضرر يا حرج شود.

س 1419: آیا تراشیدن ریش در صورتی که گذاشتن آن مانع رسیدن به اهداف مشروع انسان شود جایز است؟
ج: بر مکلّفين واجب است حکم خداوند را امتثال کنند مگر در مواردی که حرج يا ضرر قابل ملاحظه‏ای وجود داشته باشد.

س 1420: آیا خرید و فروش و تولید خمیر اصلاح که کاربرد اصلی آن برای اصلاح ریش است ولی گاهی برای اصلاح غیر از آن هم بکار می رود، جایز است؟
ج: اگر خمير مذکور غير از اصلاح ريش منافع حلال ديگری دارد، توليد و فروش آن بدين منظور اشکال ندارد.

س 1421: آیا منظور از حرمت تراشیدن ریش آن است که موهای صورت به‌طور کامل روییده باشند و سپس تراشیده شوند یا اینکه شامل موردی که مقداری از موهای صورت درآمده باشند هم می‏شود؟
ج: به‌طور کلی تراشيدن آن مقدار از موی صورت که بر آن عنوان تراشيدن ريش صدق می‏کند بنا بر احتياط حرام است ولی تراشيدن مقداری از آن که عنوان مزبور بر آن صدق نمی‏کند اشکال ندارد.

س 1422: آیا اجرتی که آرایشگر بابت تراشیدن ریش می گیرد، حرام است؟ و بر فرض حرمت، اگر با مال حلال مخلوط شود، آیا واجب است هنگام تخمیس آن، خمس آن را دوبار بپردازد یاخیر؟

ج: بنا بر احتياط، گرفتن اجرت در برابر تراشيدن ريش، حرام است و امّا در مورد مال مخلوط به حرام، اگر مقدار حرام و مالک آن را بشناسد واجب است آن را به او برگرداند و يارضايت وی را جلب کند و اگر مالک آن را هرچند درتعداد محصوری نشناسد، واجب است آن را به فقيران صدقه بدهد و اگر مقدار مال حرام را نداند ولی مالک آن را بشناسد واجب است به نحوی رضايت او را به‌دست آورد و اگر مقدار آن را نداند و مالک را هم نشناسد واجب است خمس آن را بپردازد تامالش از حرام پاک شود و در صورتی که مقدار باقی‌مانده بعد از پرداخت خمس، از مؤونه سال زياد بيايد، پرداخت خمس آن به عنوان ادای خمس منفعت کسب، واجب است.

س 1423: گاهی بعضی از مشتریان برای تعمیر ماشین اصلاح خود به من مراجعه می‏کنند، با توجه به اینکه تراشیدن ریش از نظر شرعی حرام است، آیا انجام آن برای من جایز است؟
ج: از آنجا که وسيله مذکور غير از تراشيدن ريش استفاده‏های ديگری هم دارد، بنا بر اين اقدام به تعمير آن و گرفتن اجرت در برابر آن در صورتی که به قصد استفاده از آن برای تراشيدن ريش نباشد، اشکال ندارد.

س 1424: آیا اصلاح موی گونه‏ ها اعم از اینکه با نخ باشد یا با موچین، حرام است؟
ج: اصلاح موی گونه ‏ها هرچند با تراشيدن، حرام نيست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.


طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

اصلاح موهای روی گلو و گونه با تیغ

پرسش : آیا زدن موهای روی گلو و گونه ها با تیغ حرام است؟
پاسخ : اشکالی ندارد.

تراشیدن زیر گلو و روی گونه ها

پرسش : خط ریش بستن با تیغ در زیر گلو و روی صورت چه حکمی دارد ؟
پاسخ : اشکالی ندارد.

حکم تراشیدن ریش

پرسش : آیا تراشیدن ریش از ته و یا بصورتی که فقط در قسمت چانه حفظ شده و مابقی تراشیده شود، جایز است یا خیر؟
پاسخ : احتیاط در ترک تراشیدن ریش است ولی ریش پروفسوری مانعی ندارد.

تراشیدن ریش

پرسش : نظر حضرتعالی در مورد اصلاح صورت با تیغ چیست؟
پاسخ : احتیاط در ترک این کار است ولی چنانچه قسمت چانه باقی بماند، تراشیدن بقیه اشکالی ندارد.

تراشیدن ریش بصورت ستاری

پرسش : آیا تراشیدن ریش بصورت ستاری اشکال دارد؟
پاسخ : اشکالی ندارد.

معنی روایات دال بر مثله بودن ریش تراشی

پرسش : آیا روایات مربوط به این که ریش تراشى مُثله است دلالت بر حرمت تراشیدن ریش نمى کند؟
پاسخ : این روایات شاید ناظر به جایى است که کسى به اجبار محاسن دیگرى را بتراشد و امّا اگر با موافقت او بتراشد داخل عنوان مُثله نیست، هرچند احتیاط واجب ترک آن است.

تراشیدن موی گلو و گونه

پرسش : تراشیدن موى صورت و گلو و گونه با تیغ یا ماشینهاى برقى چه حکمى دارد؟
پاسخ : در مورد موهاى صورت اشكال داردولى در مورد موهاى گونه و گلو اشکال ندارد.

غیبت نمودن از شخص ریش تراش

پرسش : چندى پیش در جریان مسأله اى از احکام معظّم له مبنى بر عدم جواز شرعى غیبت شخص ریش تراش (در خصوص تراشیدن ریش قرار گرفتیم) مضمون مسأله چنین بود که «نظر به این که بعضى از علما و مجتهدین تراشیدن ریش را حرام نمى دانند جایز نیست از شخص ریش تراش در خصوص این عمل غیبت شود» بفرمایید کدام یک از علما این کار را مجاز مى دانند؟
پاسخ : بعضى از مراجع گذشته که الآن در قید حیات نیستند و بعضى از مراجع زنده، حکم به حرمت نمى نمایند، شاید شخص مزبور مقلّد آنها باشد.

بلند کردن سبیل

سؤال 752 ـ آیا بلند کردن سبیل اشکال دارد؟ تراشیدن آن چطور؟

جواب: کوتاه کردن و حتّى تراشیدن سبیل مانعى ندارد و همچنین بلند بودن آن; به شرطى که شبیه کارهاى صوفیان و بعضى فرقِ غُلات (على اللّهى ها) نباشد.

تراشیدن ریش بخاطر مسخره کردن دیگران

سؤال 753 ـ تراشیدن ریش و یا ماشین کردن آن بطورى که صدق ریش نکند، چه حکمى دارد؟ آیا به واسطه مسخره کردن دیگران و یا تازه روییدن ریش به صورتِ ناموزون در افراد تازه بالغ، و یا جهت بازى در تئاتر، حکم تغییر مى کند؟

جواب: احتیاط این است که از ریش تراشى مطلقاً خوددارى شود; ولى اگر به صورتِ کم و ناموزون باشد و آن را بتراشند تا به صورتِ طبیعى درآید، اشکالى ندارد و با مسخره کردن، احکام خداوند عوض نمى شود، بلکه پایدارى سبب مى شود که به صورت یک فرهنگ مقبول گردد.

اقتدا در نماز به فردی که ریش خود را تراشیده

پرسش : در شرکت ما روزهایی که روحانی برای نماز جماعت نمی آید بعضی از اوقات یکی از همکاران که ریش خود را کاملاً تراشیده به عنوان امام جماعت حاضر می شود. آیا می توان به او اقتدا کرد؟
پاسخ : اشکال دارد.

محل مراجعه در مسائل اختلافی [اختلاف نظر مراجع ]

پرسش : حضرت عالى در پاسخ سؤال جواز غیبت شخصى که ریش خود را مى تراشد، فرموده اید: «با توجّه به این که بعضى از علما در گذشته و حال فتوا به جواز عمل فوق مى دهند، غیبت این فرد جایز نیست.» با عنایت به همین پاسخ، و با توجّه به این که حضرتعالى در مورد عدم جواز تراشیدن ریش احتیاط فرموده اید، آیا مى توان با همین علم اجمالى به فتواى عدّه اى از علماى زنده در مورد جواز آن، استناد کرد، و بدان عمل نمود؟

پاسخ : باید در مسائل اختلافى اعلمیّت احراز شود.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.


مطابق نظر آيت الله سيستاني

مطابق نظر آيت الله سيستاني

 تراشیدن ریش

۱پرسش: گاهی برخی شرکت های اروپایی برای استخدام در شرکت خود امتیازی برای افراد ریش تراشیده قایل می شوند آیا جایز است برای استخدام در آن شرکت، ریش را تراشید؟
پاسخ: بنابر حرمت ریش تراشی، چنانکه مقتضای احتیاط است مطلب فرضی سؤال، جایز نمی شود.

۲پرسش: آیا والدین می توانند فرزندان خود را از گوش دادن به موسیقی روز ویا تراشیدن ریش منع کنند؟
پاسخ: حق دارند.

۳پرسش: زدن ریش با ماشین که از ته نمیزند و چانه را با شماره کمتر چه حکمی دارد ؟
پاسخ: اگر به مقداری بماند که عنوان ریش صدق کند مانعی ندارد .

۴پرسش: من جوان هستم و بخشی از موی صورتم روییده آیا کوتاه کردن آن با پایین ترین شماره ماشین اصلاح اشکال دارد؟
پاسخ: کوتاه کردن آن به مقداری که عرفا صدق ریش کند مانعی ندارد.

۵پرسش: زدن ریش با تیغ چه مساله دارد و در این موضوع میشه عدول کرد به مرجع دیگری؟
پاسخ: بنا به احتیاط واجب جایز نیست و مجتهدی نیست که فتوای به حلیّت داده باشد.

۶پرسش: آیا گذاشتن ریش که مستلزم حرج باشد جایز است ؟
پاسخ: تراشیدن ریش ـ بنابر احتیاط واجب ـ جایز نیست مگر این که مورد اضطرار باشد ، یا ترک آن موجب ضرر یا حرجى باشد که معمولاً تحمّل نمی شود ، هر چند از جهت استهزاء وتوهین باشد.

۷پرسش: اقتداء کردن به کسی که موی صورتش را با ماشین شماره صفر می تراشد چه حکمی دارد؟
پاسخ: در جماعت باید عدالت امام را احراز نمود.

۸پرسش: تراشیدن ریش با ماشین فیلیپس با درجه صفر چه حکمی دارد؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.

۹پرسش: تراشیدن ریش به اندازه ای که صورت سفید شود حکمش چیست؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب جایز نیست.

۱۰پرسش: در صورت حرمت تراشیدن ریش حدود آن کدام است؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب نباید تراشیده شود و در حدی ریش بگذارد که در عرف گفته شود ریش دارد.

پرسش: یک ملاک برای ریش بگویید. آیا ریش مدل دار مجاز است؟
پاسخ: آنچه بنابر احتیاط لازم است این است که مقداری ریش بگذارد که گفته شود ریش دارد.

۱۲پرسش: آیا درآوردن توی ریش یعنی زدن تیغ در قسمت بالایی ریش و روی لپ ها حرام است یا خیر؟
پاسخ: حرام نیست.

۱۳پرسش: تراشیدن ریش با تیغ یا با ماشین صفر آیا اشکال دارد؟ برای کسی که صدق ریش نکرده چطور؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب جایز نیست. و تراشیدن موهای نازکی که از کودکی می روید اشکال ندارد.

۱۴پرسش: زدن ریش بطوریکه بر روی چانه باقی باشد چه حکمی دارد ؟
پاسخ: بنا بر احتیاط واجب جایز نیست .

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.


آيت الله صافي گلپايگانيآيت الله صافي گلپايگاني

تراشيدن ريش

561. تراشيدن ريش با تيغ چه حكمي دارد؟

تراشيدن ريش با تيغ و كوتاه كردن آن، اگر مثل تراشيدن باشد، حرام است. البته لازم نيست ريش بلند گذاشته شود؛ بلكه به مقداري كه صدق ريش كند كافي است.

562. موهاي صورتم كم رشد و تُنُك است و زيبا نيست آيا مي‎توانم صورتم را تيغ بزنم تا موهاي آن رشد بيشتري پيدا كند؟

اگر صدق ريش كند، تراشيدن آن جايز نيست؛ البته لازم نيست كه موهاي صورت خود را بلند بگذاريد تا به‌خاطر تنك بودن، به زيبايي شما لطمه بخورد؛ بلكه اگر با ماشيني اصلاح كنيد كه مقدار باقي‌مانده، صدق ريش‌كند، كافي‌است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی صافي گلپايگاني .


حضرت آيت الله بهجت

حضرت آيت الله بهجت

ريش تراشى

484. گرفتن مزد در مقابل ريش تراشى با تيغ چه حكمى دارد؟

ج. حرام است.

485. تراشيدن ريش جهت حفظ بهداشت و نظافت چه حكمى دارد؟

ج. حرام است.

486. اگر انسان براى اين كه توهين مردم را نشنود، ريشش را بزند، چه حكمى دارد؟

ج. جايز نيست.

487. كوتاه كردن ريش تا چه حدى بدون اشكال است؟

ج. اگر در عرف به آن تراشيدن ريش بگويند، اشكال دارد.

488. آيا ريش پرفسورى كافى است؟

ج. كافى نيست.

489. تراش موهاى زير گلو و بالاى ريش با خودتراش، چه حكمى دارد؟

ج. تراشيدن زير گلو و روى گونه ها در حدّ اصلاح، مانعى ندارد.

490. آيا براى اين كه انسان در بعضى محيط ها انگشت نما نشود، مى  تواند صورت خود را با تيغ بتراشد؟

ج. جايز نيست.

491. گذاشتن خط ريش چه حكمى دارد؟

ج. در حدّ اصلاح روى گونه  ها، اشكال ندارد.

492. صورتم خيلى كم مو است، آيا تراشيدن اين موها به منظور رشد و پرپشت شدن ريش، اشكال دارد؟ با توجه به اين كه ديگران مرا با اين وضع مسخره مى  كنند؟

ج. اگر عرفا به آن ريش اطلاق مى  شود، جايز نيست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی بهجت.


آيت الله شبيري زنجانيآيت الله شبيري زنجاني

تراشیدن ریش

315 – آیا تراشیدن ریش به گونه ای که مقداری از ناحیه چانه یا اطراف آنرا باقی بگذارد، جایز است؟

پاسخ:

تراشیدن تمام ریش، بنابراحتیاط جایز نیست. ولی اگر بخشی از آن را بگذارند- مثل چانه- به گونه ای که عرفا بگویند فرد ریش دارد مانعی ندارد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی شبیری زنجانی.

حتما بخوانيد

 

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

2 نظرات
  1. حسین دارابی می گوید

    سلام خسته نباشید
    ما در خونمون ماشین ریش تراش داریم که در ارایشگاه ها استفاده میشود
    ایا زدن ریش با این ماشین حرام است
    منظور از زدن ریش حرام است،یعنی جوری بزنیم که از تَه،ریشه مو کنده شود؟

    1. حجت الاسلام دکتر مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      بله، این کار جایز نیست.
      وفقکم الله لکل الخیر