احکام شهید

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

احکام شهید

مسأله 603ـ غسل دادن میّت مسلمان و کفن کردن او چنان که گفته شد واجب است ولى دو گروه از این حکم مستثنا هستند: اوّل «شهیدان راه خدا» یعنى کسانى که در میدان جهاد در راه اسلام، همراه پیامبر(صلى الله علیه وآله) یا امام معصوم(علیه السلام) یا نایب خاصّ او کشته شده اند، همچنین کسانى که در حال غیبت امام زمان(ارواحنا فداه) براى دفاع در برابر دشمنان اسلام کشته مى شوند، خواه مرد باشند، یا زن، بزرگ باشند و یا کودک، در این گونه موارد غسل و کفن و حنوط واجب نیست، بلکه باید آنها را با همان لباسهایشان بعد از خواندن نماز دفن کنند.

مسأله 604ـ حکم مسأله سابق درباره کسانى است که در میدان جنگ کشته شده باشند، یعنى پیش از آن که مسلمانان به او برسند جان داده است، امّا اگر به او برسند و زنده باشد، یا به صورت مجروح او را از میدان جنگ خارج سازند و در بیمارستان یا غیر آن از دنیا برود، گرچه ثواب شهیدان را دارد ولى حکم فوق شامل حال آنها نمى شود.

مسأله 605ـ در جنگهاى امروز که میدانهاى جنگ وسعت دارد و گاه کیلومترها یا فرسخها مسافت را در بر مى گیرد و گلوله هاى دشمن و مانند آن تا مسافت زیادى مى رسد، تمام این صحنه که مرکز تجمّع سربازان است میدان جنگ محسوب مى شود، ولى اگر دشمن بوسیله بمباران افرادى را دور از جبهه هاى جنگ به قتل برساند احکام بالا در مورد آنها جارى نیست.

مسأله 606ـ هرگاه به علّتى شهید برهنه شده باشد باید او را کفن کنند و بدون غسل دفن نمایند.

مسأله 607ـ دوم کسانى که قتل آنها به عنوان قصاص یا حدّ شرعى واجب شده است و حاکم شرع به آنها دستور مى دهد مراسم غسل میّت را خودشان در حال حیات انجام دهند و سه غسل را طبق دستورى که قبلاً گذشت به جا آورده، سپس دو قسمت از قسمتهاى سه گانه کفن را یعنى لنگ و پیراهن را مى پوشند و مانند میّت حنوط مى کنند و بعد از کشته شدن، قطعه سوم را بر آنها مى پوشانند و نماز بر آنها خوانده و به همان حال دفنشان مى کنند و لازم نیست خون را از بدن و کفن آنها بشویند، حتّى اگر بر اثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست.

رساله توضیح المسائل آیت الله مکارم شیرازی.

کسانی که غسل و کفن ندارند

افراد مستثناء از حکم وجوب غسل میّت 
پرسش : چه کسانی از حکم وجوب غسل میّت مستثناء می باشند؟
پاسخ : غسل دادن میّت مسلمان و کفن کردن او واجب است ولى دو گروه از این حکم مستثناء هستند: اوّل: «شهیدان راه خدا» یعنى کسانى که در میدان جهاد در راه اسلام، همراه پیامبر(صلى الله علیه وآله) یا امام معصوم(علیه السلام) یا نایب خاصّ او کشته شده اند، همچنین کسانى که در حال غیبت امام زمان(ارواحنا فداه) براى دفاع در برابر دشمنان اسلام کشته مى شوند، خواه مرد باشند، یا زن، بزرگ باشند و یا کودک، در این گونه موارد غسل و کفن و حنوط واجب نیست، بلکه باید آنها را با همان لباسهایشان بعد از خواندن نماز دفن کنند. دوّم: کسانى که قتل آنها به عنوان قصاص یا حدّ شرعى واجب شده است و حاکم شرع به آنها دستور مى دهد مراسم غسل میّت را خودشان در حال حیات انجام دهند و سه غسل را طبق رساله عملیّه به جا آورده، سپس دو قسمت از قسمتهاى سه گانه کفن را یعنى لنگ و پیراهن را مى پوشند و مانند میّت حنوط مى کنند و بعد از کشته شدن، قطعه سوم را بر آنها مى پوشانند و نماز بر آنها خوانده و به همان حال دفنشان مى کنند و لازم نیست خون را از بدن و کفن آنها بشویند، حتّى اگر بر اثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست.

وجوب غسل و کفنِ کسي که در ميدان جنگ به شهادت نرسد

پرسش : آیا کسانی که در خارج از میدان جنگ به شهادن می رسند مانند شهید در معرکه از وجوب غسل و کفن مستثناء می باشند؟
پاسخ : این حکم فقط شامل کسانى است که در میدان جنگ کشته شده باشند، یعنى پیش از آن که مسلمانان به او برسند جان داده است، امّا اگر به او برسند و زنده باشد، یا به صورت مجروح او را از میدان جنگ خارج سازند و در بیمارستان یا غیر آن از دنیا برود، گرچه ثواب شهیدان را دارد ولى باید غسل و کفن شوند.

حدّ معرکه در جنگ های امروزی

پرسش : با توجه به وسعت میدان نبرد در جنگ های امروزی، حدّ معرکه را بیان فرمایید؟
پاسخ : در جنگهاى امروز که میدانهاى جنگ وسعت دارد و گاه کیلومترها یا فرسخها مسافت را در بر مى‏گیرد و گلوله‏ هاى دشمن و مانند آن تا مسافت زیادى مى‏رسد، تمام این صحنه که مرکز تجمّع سربازان است میدان جنگ محسوب مى‏شود، ولى اگر دشمن بوسیله بمباران افرادى را دور از جبهه‏ هاى جنگ به قتل برساند(حکم عدم وجوب غسل و کفن) در مورد آنها جارى نیست.

تکلیف نسبت به شهید برهنه 

پرسش : چنانچه شهید برهنه باشد تکلیف چه می باشد؟
پاسخ : هرگاه به هر علّتى شهید برهنه شده باشد باید او را کفن کنند و بدون غسل دفن نمایند.

تعریف شهيد از نظر اسلام

پرسش : اگر پرسنل نيروی های مسلّح در درگيرى با اشرار يا قاچاقچيان كشته شوند حکم فقهی شهید را دارند؟
پاسخ : از نظر دین اسلام شهید بر دو قسم است، یکى شهید به معناى خاص؛ یعنى کسى که در معرکه جنگ کشته شود البتّه درگیرى 2 یا 3 نفر از اشرار مثلاً با 2 یا 3 نفر از نیروى انتظامى صدق جنگ بر آن ن مى‏شود ولى اگر دو گروه قابل توجه با هم درگیر شوند و جنگ کوچکى رخ دهد این مصداق معرکه جنگ، است و حتى در معرکه جنگ، خط اوّل و دوم فرقى ندارد و اگر کسى به خاطر اصابت بمب یا امثال آن در پشت سر کشته شد همین که در محدوده جنگ باشد کفایت مى‏کند وصدق معرکه مى‏کند. اما شهید به معناى عام یعنى هر کس که در حال انجام وظیفه کشته شود که این نوع شهادت احکام خاص شهید مثل عدم لزوم غسل و کفن و امثال آن را ندارد اگر چه شهید حساب مى‏شود و اجر شهید را دارند.

ساقط شدن غسل بر ذمّه بعد از شهادت

پرسش : اگر شخصی در حالت جنابت به شهادت برسد باید غسل جنابت داده شود؟
پاسخ : غسل لازم نیست

استفتائات آیت الله مکارم شیرازی.

لینک کوتاه مطلب: http://goo.gl/sWsfse

*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک  خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.

• ویژه نامه احکام اموات

1. احکام محتضر / رساله 10 مرجع
2. آيا رو به قبله نمودن محتضر واجب است
3. دعا و سوره برای راحت جان دادن محتضر
4. مستحبات بعد از مرگ
5. وجوب غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان
6. اجازه ولی یا وصی میت در دفن میت
7. احکام غسل میت / رساله 10 مرجع
8. غسل ميت توسط محارم 
9. روش تيمم ميت
10. غسل ارتماسي ميت
11. احکام کفن میت / رساله 10 مرجع
12. احکام حنوط / رساله 10 مرجع
13. نماز میت / رساله 10 مرجع

---

---

کلید: تفاوت شهید و مردگان در احکام شرعی تفاوت شهید و مردگان در احکام شرعیشهید به چه کسی می گویند احکام دفن میت  احکام شهید احکام شهید احکام شهید احکام شهید احکام شهید احکام شهید احکام شهید احکام شهید احکام شهید