گناه عامل سلب توفقیات

گناه به طور كلى عاملى براى كم توفيقى در انجام عبادات واجب و مستحب مى باشد. همچنين ارتكاب گناه مى تواند زمينه اى براى از بين رفتن ايمان كه عامل اصلى در اجراى اوامر الهى براى عبادت است، باشد. به طور مثال روايات فراوانى گناه را به عنوان يكى از عوامل محروم شدن از نماز شب كه يكى از مستحبات ماكد مى باشد، شمرده است. امام صادق (ع) فرموده ‏اند: «آدمى گناه مى‏ كند و بدان سبب از نماز شب محروم مى‏شود»،(1).

البته گاهى هم خواب ماندن به جهت گناه نيست بلكه علت‏ هاى ديگرى دارد (مثل جلوگيرى از عجب و خودپسندى انسان يا…). توضيح آن كه نماز شب و گناهان مراتب مختلفى دارند همان گونه كه اشخاص نسبت به معرفت و عقل يكسان نيستند.

در نتيجه مى ‏توان گفت هر مرتبه‏ اى از گناه موجب محروميت از مرتبه خاصى از مستحبات و نماز شب مى‏گردد. كسى كه نماز شب اش پوسته ‏اى ظاهرى است و عارى از محتوا و ارتباط عميق قلبى با خدا است و… گناه باعث مى‏ شود همين مرتبه از وى گرفته شود و خواب بر او مسلط گردد.

در حالى كه همان گناه (به عنوان مثال يك گناه صغيره) ممكن است مانع خواب ماندن شخص ديگر نگردد بلكه وى را از مرتبه حضور قلب در نماز شب محروم كند. پس ممكن است نوع گناه انسان طورى باشد كه ارتكاب آن گناه يا حتى مكروه، وى را از مراتب قرب الهى كه با انجام واجبات و مستحبات فراهم مى شود، باز دارد مثلاً درباره برخى از روزه‏داران آمده است كه روزه براى آنان چيزى جز گرسنگى و تشنگى نيست در حالى كه براى برخى ديگر سبب تقواى الهى و قرب به خداوند است.

در خاتمه تذكر يك مطلب هم ضرورى به نظر مى‏رسد و آن اين كه ممكن است خداوند براى تنبيه، برخى را موفق به انجام مستحبات نكند مثلاً در شخصى خباثت باطن و خودپسندى به اندازه‏اى رسيده باشد كه قابليت هدايت در او نباشد. ازاين‏رو خداوند جلوى غرور و خودپسندى وى را نگرفته و به حال خودش واميگذار.

(1) (ترجمه ميزان ‏الحكمه، ج 7، ص 3152)

پرسمان