وظیفه سیاسی منتظران
منتظر واقعی
آيا شيعيان و منتظران ظهور، علاوه بر وظايف فردى و دينى، تكاليف سياسى و اجتماعى نيز دارند؟ يعنى، بايد در اجتماع و صحنه سياست نيز اقداماتى انجام دهند كه شايسته عنوان «منتظر واقعى» باشند؟
نکته:
آرى، عرصه سياست و اجتماع، مهم ترين ميدان بروز و ظهور بايسته هاى انتظار و مؤثرترين زمينه در جهت تحقق اهداف امام زمان(عج) در عصر غيبت و قبل از قيام ايشان است.
بعضى از وظايف و بايسته هاى سياسى و اجتماعى منتظران امام زمان(عج) عبارت است از:
1. مبارزه و امر به معروف و نهى از منكر
علاقه مندان و ياوران حضرت مهدى(عج)، هيچ گاه نبايد سيره و روش پيامبر (صلی الله علیه وآله) وسلم و اهل بيت او را فراموش كنند ؛ بلكه بايد همواره آن را در نظر داشته و آماده پيوستن به قيام جهانى حضرت مهدى(عج) باشند و در عين حال خود عليه ظلم و ستم و فساد، مبارزه كنند.
رسول گرامى اسلام فرمود:
«لا يزالونَ قومٌ من امّتى يُقاتلون على الحقّ ظاهرين الى يوم القيامة»[185] ؛
«همواره گروهى از امت من تا روز رستاخيز، پيروزمندانه در راه حق نبرد مى كنند».
در روايات به نمونه اى از منتظران و شيعيان واقعى امام (علیه السلام) در عصر غيبت اشاره شده كه عليه ظلمت و فساد قيام مى كنند و راه امامان خود را تداوم مى بخشند و جانشين ولى عصر(عج) در روى زمين هستند.
امام صادق (علیه السلام) مى فرمايد:
«فيَجعَلُ اللّه قم و اهلَها قائمين مقام الحجّة»[186] ؛
«خداى تبارك و تعالى، قم و اهل قم را قائم مقام حجّت قرار مى دهد» و نيز «قم به اين جهت قم ناميده شده كه اهل آن در محضر قائم آل محمّد(عج) گرد مى آيند و با او قيام مى كنند و از يارى او منحرف نمى شوند»[187].
2. حق خواهى و حق مدارى
تاريخ، صحنه حضور و نزاع دو گروه حقّ و باطل و دو انديشه طغيان گرى و حق گرايى است ؛ راه حقّ و صلاح، راه پيامبران و صالحان و راه باطل و كفر، راه شياطين و سردمداران زر و زور و تزوير است. اين دو گروه و نبرد ميان آنها، هميشه در جامعه بوده و همه منتظران واقعى امام زمان(عج)، بايد پيرو و طرفدار حق و مخالف و دشمن باطل باشند. با ظهور حضرت مهدى(عج)، جهان شاهد مصاف نهايى حق و باطل و پيروزى و غلبه حق به رهبرى آن حضرت خواهد بود و منتظران ظهور نيز در هر حال بايد براى چنين مصافى آماده باشند و خود نيز بايد حق و حق خواهى را محور و مدار برنامه ها و فعاليت هايشان قرار دهند.
رسول خدا (صلی الله علیه وآله) وسلم در اين زمينه مى فرمايد:
«لا تَزالُ طائفة مِن اُمّتى على الحَقّ ظاهرين حتّى يأتى امرُ اللّه»[188] ؛
«گروهى از امت من همواره حق را آشكار مى كنند تا فرمان خدا (امر ظهور) فرا رسد».
حضرت على (علیه السلام) نيز مى فرمايد:
«واللّه ما يكونُ ما تأملون حتّى يهلِك المبطلون و يضمحلّ الجاهلون و يأمن المتّقون…»[189] ؛
«به خدا سوگند! آنچه آرزو مى كنيد، تحقّق نمى يابد، مگر هنگامى كه باطل از بين رود و نادان ها نابود شوند و پرهيزگاران، آرامش خود را باز يابند…».
3. استقامت و ايستادگى در سختى ها
«انتظار ظهور»، يكى از بزرگ ترين عوامل پايدارى، استقامت و مقاومت در برابر سختى ها و مشكلات عصر غيبت است. انتظار مسلمانان – به ويژه شيعيان – را در برابر ظلم ها، فسادها، زورگويى ها و انواع بلاها و سختى ها، ثابت و پا برجا نگه مى دارد و به آنان دل و جرأت مى دهد تا در برابر تهديدها، تطميع ها و سخت گيرى هاى دشمنان اسلام، خود را نبازند و از هيچ چيز و هيچ كس نهراسند.
پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) وسلم به مسلمانان صدر اسلام فرمود:
«بعد از شما قومى خواهد آمد كه پاداش هر يك از آنها برابر پاداش پنجاه نفر از شما است». گفتند: اى رسول خدا! مگر نه اين است كه ما در حضور شما، در بدر و احد و حنين شركت كرديم و قرآن در ميان ما نازل شد؟! فرمود: «اگر آنچه بر آنها روى خواهد داد، بر شما روى مى داد ؛ شما نمى توانستيد چون آنها صبر و شكيبايى را پيشه خود سازيد»[190].
شاید این مطالب را هم بپسندید:
و نيز فرمود:
«… برادران من كسانى اند كه در آخرالزمان مى آيند و نديده، به من ايمان مى آورند… استقامت هر يك از آنها در دين خود، از كندن خارهاى گَوَن در شب تاريك و به دست گرفتن آتش گداخته، سخت تر است. آنها مشعل هاى هدايت اند كه خداوند آنان را از فتنه هاى تيره و تار، نجات مى بخشد»[191].
امام حسين (علیه السلام) نيز در اين باره مى فرمايد:
«… امّا الصابر فى غيبته على الاذى و التكذيب، بمنزلة المجاهد بالسيف بين يدى رسول اللّه»[192] ؛
«… كسانى كه در زمان غيبت او در مقابل آزار و تكذيب، استقامت مى كنند، مانند كسانى اند كه در حضور رسول خدا شمشير زده اند».
4. كسب آمادگى براى ظهور
امام صادق (علیه السلام) نيز فرموده است:
«هر يك از شما بايد براى خروج حضرت قائم [سلاحى] مهيّا كند – هر چند يك تير باشد – خداى تعالى هرگاه بداند كسى چنين نيتى دارد، اميد آن است كه عمرش را طولانى كند تا آن حضرت را درك كند [و از ياران و همراهانش قرار گيرد[193]]».
پس براى ظهور حضرت مهدى(عج) و يارى آن حضرت، بايد در هر لحظه اى آماده بود و خود را مهيّا نگه داشت و اين شامل آمادگى نظامى، جسمانى و… مى شود ؛ اما مهم تر از همه آمادگى فكرى، علمى و سياسى در عصر غيبت است.
5. اتحاد و همدلى
مهم ترين چيزى كه در عصر غيبت واجب است، يكپارچگى و اتحاد شيعيان و پاى بندى به عهدشان با امام زمان(عج) است. هرگونه اخلال در صفوف متحد منتظران، منافى با وظايف دينى آنان و كمك به دشمنان آن حضرت است.
امام(ره) در توقيع معروف خود به شيخ مفيد(ره) مى نويسد:
«ولو انّ اشياعنا – وفقهم الله لطاعة – على اجتماع من القلوب فى الوفاء بالعهد عليهم لما تأخّر عنهم اليمن بلقائنا و لتعجلت لهم السعادة بمشاهدتنا على حق المعرفة منهم بنا»[194] ؛
«اگر شيعيان ما – كه خداوند به اطاعت خويش موفقشان بدارد – در وفا به پيمانى كه با ما دارند، يكپارچه مى شدند و هرگز از ميمنت ملاقات ما محروم نشده و ظهور ما به تأخير نمى افتاد و البته سعادت حضور در محضر ما، با معرفتى حقيقى هر چه زودتر نصيبشان مى شد».
6. رعايت حقوق ديگران
از مهم ترين امور در زندگى محبّان و منتظران قائم(عج) رعايت حقوق برادران و مسلمانان و كمك به آنان است. انسان منتظر، نمى تواند به گونه اى زندگى كند كه حقوق ديگران بر عهده اش باشد و در عين حال خود را دوستدار و منتظر مهدى موعود بداند؟!
امام باقر (علیه السلام) به جابر جعفى فرمود:
«اى جابر! آيا كسى كه ادعاى تشيّع مى كند، براى او اين قول كه دوست اهل بيت هستم، كافى است؟! سوگند به خدا، شيعه ما نيست، مگر كسى كه پرهيزگار بوده و اطاعت از خداوند كند. شيعيان ما را به اين صفات بشناسيد: تواضع، خشوع، امانت دارى، بسيار در ياد خدا بودن… اى جابر! به ولايت و دوستى ما، جز از راه عمل و پرهيزگارى نمى توانى برسى[195]».
به همين جهت امام صادق (علیه السلام) وظايف شيعيان را در رابطه با برادران مسلمان خود، چنين معرّفى مى كند:
آنچه را براى برادر مسلمانت دوست بدارى كه براى خودت دوست مى دارى ؛ از خشمگين كردن برادر مسلمان دورى كنى و آنچه را كه مورد رضايتش است، انجام دهى و اوامرش را اطاعت كنى ؛ چشم و راهنما و آيينه او باشى و… وقتى چنين كردى، دوستى خود را، به دوستى او و دوستى او را به دوستى خود پيوند داده اى[196]».
نتيجه اينكه:
علاقه مندان و ياران امام مهدى(عج)، بايد كاملاً خود را وظيفه شناس و پايبند به اسلام و متعهّد و مسئول بدانند و همواره مراقب احوال و كارهاى خود باشند و از انحرافات دورى جسته و پناه به خدا ببرند و مو به مو احكام اسلام را عمل نمايند تا شايستگى سربازى آن حضرت را پيدا كنند[197].
7. اطاعت از نايبان امام (علیه السلام)
عصر غيبت، دوران پنهان زيستى امام و عدم دسترسى به او است ؛ در اين صورت براى اخذ احكام و تعاليم دينى و عمل به وظايف و تكاليف سياسى، اجتماعى و عقيدتى، بايد به نايبان عام آن حضرت مراجعه كرد و به ولايت و رهبرى آنان گردن نهاد. فقها و علما، به عنوان جانشينان امام معصوم (علیه السلام) ، راهبران جامعه و هاديان امت و محل رجوع مردم هستند و احكام دينى را با اجتهاد و تفقه خود، به آنان ابلاغ مى كنند.
منبع: هدانا برگرفته ازپرسش ها و پاسخ ها«مهدویت پیش از ظهور».
