غسل
فهرست این نوشتار:
1-در نوشتار قبل غسل ارتماسی مطرح شد از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.
2- شـرایط غســل مثل فاصله بین شستن و یا غصبی نبودن آب و… را از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.
[در کیفیت غـسل]
[غـسل را چه واجب باشد و چه مستحب به دو قسم میشود]
مسأله 360 غــسل را چه واجب باشد و چه مستحب (1)، به دو قسم میشود انجام داد: ترتیبی و ارتماسی (2).
(1) (سیستانی:) غـسل جنابت را..
(2) (بهجت:) و غـسل ترتیبی أفضل از ارتماسی است.
غــسل ترتیبی
مسأله 361 در غـسـل ترتیبی باید به نیّت غـسل، اول سر و گردن، بعد (1) طرف راست بعد طرف چپ بدن را بشوید (2). و اگر عمداً یا از روی فراموشی یا به واسطه ندانستن مسأله به این ترتیب عمل نکند غسل او باطل است (3).
(1) (صافی:) بنا بر احتیاط..
(2) (مکارم:) بنا بر احتیاط واجب..
(3) (بهجت:) ولی چنانچه قصد قربت داشته، و آن چه را که مقدّم داشته اعاده نماید غــسل صحیح است، و احتیاط واجب رعایت ترتیب در هر عضو از غسـل ترتیبی است، به این صورت که از بالا شروع کند و به قسمتهای پایین عضو ختم کند.
(صافی:) در صورتی که سر و گردن را اول نشوید باطل است، و اگر طرف چپ را پیش از طرف راست بشوید بنا بر احتیاط غسلش باطل است.
(خوئی:) مسأله در غسل ترتیبی باید به نیّت غسل، اول سر و گردن بعد بدن را بشوید و بهتر آن است که اول طرف راست بعد طرف چپ بدن را بشوید (و تحقق غسل ترتیبی به حرکت دادن هر یک از اعضاء سه گانه زیر آب به قصد غسل بی اشکال نیست و احتیاط در اکتفا نکردن به او است) و اگر عمداً یا از روی فراموشی یا به واسطه ندانستن مسأله بدن را قبل از سر بشوید غسل او باطل است.
(سیستانی:) بنا بر احتیاط لازم اوّل تمام سر و گردن..
(زنجانی:) بهتر بلکه مطابق احتیاط استحبابی..
(تبریزی:) با حرکت دادن اعضاء بدن زیر آب به قصد غسل ترتیبی، غسل محقق نمی‌شود..
(سیستانی:) و اگر عمداً بدن را قبل از پایان یافتن غسل تمام سر و گردن بشوید، بنا بر احتیاط، غسل او باطل است.
[قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه زنجانی نیست]
[نصف ناف و نصف عورت را باید با طرف راست بدن بشوید]
مسأله 362 نصف ناف و نصف عورت را باید با طرف راست بدن و نصف دیگر را باید با طرف چپ بشوید (1)، بلکه بهتر است تمام ناف و عورت با هر دو طرف شسته شود.
این مسأله در رساله آیات عظام: خوئی، تبریزی، زنجانی و سیستانی نیست
(1) (بهجت:) بقیه مسأله ذکر نشده.
مسأله اختصاصی
(خوئی، تبریزی، زنجانی:) مسأله 68 3 (سیستانی:) مسأله 361 در صورتی که بدن را قبل از سر بشوید لازم نیست غسل را اعاده کند بلکه چنانچه بدن را دوباره (خوئی: پیش از آن که حدثی از او سر بزند) بشوید، غسل او صحیح خواهد بود.
[برای آن که یقین کند]
مسأله 363 برای آن که یقین کند هر سه قسمت (1)، یعنی سر و گردن و طرف راست و طرف چپ را (2) کاملًا غسل داده، باید هر قسمتی را که می‌شوید مقداری از قسمتهای دیگر را هم با آن قسمت بشوید (3). بلکه احتیاط مستحب ّ (4) آن است که تمام طرف راست گردن را با طرف راست بدن و تمام طرف چپ گردن را با طرف چپ بدن بشوید.
(1) (خوئی، تبریزی:) هر دو قسمت..
(2) (خوئی:) سر و گردن و بدن را..
(3) (خوئی، تبریزی، بهجت، نوری:) بقیه مسأله ذکر نشده.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
(4) (گلپایگانی، صافی:) احتیاط..
(زنجانی:) مسأله در هر دو قسمت، یعنی سر و گردن و بدن باید یقین کند که آن قسمت را کاملًا شسته است.
(سیستانی:) مسأله اگر یقین نکند که هر دو قسمت یعنی سر و گردن و بدن را کاملًا غسل داده باید برای آن که یقین کند، هر قسمتی را که می‌شوید مقداری از قسمت دیگر را هم با آن قسمت بشوید.
احکام غسل کردن
[در غــسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد]
مسأله 372 در غسل ارتماسی باید (1) تمام بدن پاک باشد (2) ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست. و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است (3).
(1) (مکارم:) بنا بر احتیاط واجب باید..
(2) (بهجت:) مگر این که در آن ِ واحد هم بدن پاک شود و هم غسل انجام گیرد..
(3) (بهجت:) ولی پاک بودن تمام بدن قبل از شروع در غسل، مطلقاً، موافق احتیاط است.
(خوئی، تبریزی، زنجانی، سیستانی:) مسأله در غسل ارتماسی یا ترتیبی پاک بودن تمام بدن پیش از غسل لازم نیست، بلکه اگر به فرو رفتن در آب یا ریختن آب به قصد غسل، بدن پاک شود غسل محقّق میشود (سیستانی: به شرط آن که آبی که با آن غسل میکند از پاک بودن خارج نشود مثلًا با آب کر غسل کند).
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
کیفیت غـسـل
غـسـل را به دو گونه میشود انجام داد:
ترتیبی: اول این که با ترتیب مخصوص بدن را بشوید، به این که ابتدا سر و گردن، بعد بعد تمام نیمه راست بدن و در آخر تمام نیمه چپ بدن را بشوید.
ارتماسی: دوم این که تمام بدن را یکباره در آب فرو ببرد به طوری که آب به همه جای بدن برسد.
توجه:
در غــسـل، بنابر احتیاط واجب شستن موهای بلند و زیر آن لازم است، بنابراین بانوان بایستی- بنابر احتیاط واجب- علاوه بر رساندن آب به پوست سر، تمام موهای خود را نیز بشویند.
رو به قبله ایستادن در وقت غسل واجب نیست.
شستن پشت و یا هر عضوی از اعضای بدن قبل از نیت غســل و شروع آن، اشکال ندارد.
اگر غســل ترتیبی را بر خلاف ترتیبی که قبلاً گفته شد به جا آورد – چه عمداً باشد و چه از روی فراموشی و چه به سبب ندانستن مسأله – باطل است. رساله آموزشی .
س 191: آیا در غسل جنابت مراعات ترتیب بین سر و سایر اعضای بدن کافی است یا این که باید بین طرف راست و چپ بدن هم ترتیب رعایت شود؟
ج: ترتیب بین دو طرف بدن با مقدم داشتن طرف راست بر چپ، بنا بر احتیاط واجب باید مراعات شود.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای.
طریقه انجام غسل ترتیبی
پرسش :طریقه انجام غسل ترتیبی را بیان فرمایید؟
پاسخ :غسل ترتیبی به این صورت است که بعد از نیت، نخست سر و گردن، سپس نیمه راست و پس از آن نیمه چپ را می شوید و رعایت این ترتیب، مستحب است. بنابراین اگر همه بدن به هر صورتی شسته شود غسل صحیح است، هر چند توصیه ما این است که در حد توان این ترتیب را رعایت نمایند و تمام غسلهای واجب و مستحب در عمل با یکدیگر فرقى ندارند مگر در نیّت.
حکم انجام غسل ترتیبی با لباس
پرسش :انجام غسل ترتیبی با لباس چه حکمی دارد؟
پاسخ :در فرض سوال با لباس گشاد می توان انجام داد و با تکان دادن لباس به طوری که آب به زیر آن برود و مقداری از بدن را از آب بیرون آورد و سپس به زیر آب برگرداند مانعی ندارد.
چگونگی انجام غسل ترتیبی در داخل آب
پرسش :انجام غسل ترتیبی در داخل آب مانند آب استخر چگونه می باشد؟
پاسخ :در غسل ترتیبی مى تواند سه بار در آب فرو رفت، با رعایت استحباب در ترتیب، بدین گونه که : یک بار به نیّت سر وگردن، دیگرى به نیّت طرف راست و دیگرى را به نیّت طرف چپ،داخل آب فرو می رود، البته لازم نیست تمام بدن را از آب بیرون آورد و دومرتبه زیر آب رود، بلکه کافی است سر و گردن را بیرون آورد و به نیت غسل زیر آب رود و سپس کمی از سمت راست را از آب بیرون آورد و به نیت غسل زیر آب رود و به همین ترتیب سمت چپ را انجام دهد.
وظیفه ی کسی که طبق فتوای مرجع سابق خود ترتیب در غسل را رعایت نکرده
پرسش :فردی مقلد مرجعی بوده است که رعایت ترتیب در غسل را لازم می دانسته اما ترتیب را رعایت نمی کرده و فعلا از حضرت آیت الله مکارم شیرازی (دامت برکاته) تقلید می کند، تکلیف او نسبت به غسل و عبادات سابق چیست؟
پاسخ :غسل و عبادات او صحیح می باشد.
حکم انجام غسل به صورت ترکیبی از ارتماسی و ترتیبی
پرسش :آیا می توان در غسل بعضی از اعضاء را به صورت ارتماسی و بعضی دیگر را به صورت ترتیبی شست؟
پاسخ :در فرض سوال مانعی ندارد و غسل صحیح است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
غسل ترتیبی
مسأله ۴۳۰. در غسل ترتیبی انسان باید به نیّت غسل، بنابر احتیاط لازم، اوّل تمام سر و گردن و بعد بدن را بشوید و احتياط مستحب آن است كه اوّل طرف راست، بعد طرف چپ بدن را بشوید.[۲]
مسأله ۴۳۱. غسل ترتیبی را می‌توان با فرو رفتن در آب هم انجام داد، بنابراین اگر فرد دو بار در آب فرو رود؛ یک بار به نیّت سر و گردن، بار دوم به نیّت بدن، غسل او صحیح است هرچند احتیاط مستحب است سه بار در آب فرو رود؛ یک بار به نیّت سر و گردن، بار دوم به نیّت طرف راست و بار سوم به نیّت طرف چپ.
مسأله ۴۳۲. چنانچه فردی تمام یا قسمتی از بدنش قبل از اینکه آن قسمت را به نیّت غسل ترتیبی بشوید زیر آب باشد و بخواهد با حرکت دادن یا بدون حرکت دادن آن در زیر آب نیّت غسل کند، بنابر احتیاط واجب غسلش صحیح محسوب نمی‌شود. بنابر این اگر داخل حوض یا استخر آب است و می‌خواهد غسل ترتیبی نماید، احتیاط واجب آن است كه از آب بیرون آید یا حداقل محلّی را كه می‌خواهد غسل دهد از داخل آب بیرون آورد و بعد به قصد غسل ترتیبی داخل آب نماید.
همچنین اگر سر یا بدن زیر دوش است و آب بر آن جریان دارد بنابر احتیاط لازم، محلّی را كه می‌خواهد غسل دهد از دوش كنار ببرد و بعد به قصد غسل زیر دوش قرار دهد و كسی كه این مسأله را نمی‌دانسته و در غسلهای گذشته آن را مراعات نمی‌كرده، ازآنجا که حکم بنابر احتیاط واجب است، مانند سایر موارد احتیاط واجب، می‌تواند به مجتهد دیگری که از سایر مجتهدین اعلم است، رجوع کند و اگر وی رعایت این نکته را لازم نمی‌دانست، در این مسأله از او تقلید نماید تا غسل‌هایی که بدون رعايت اين نكته انجام داده و از این به بعد به اين گونه، انجام می‌دهد، بدون اشکال باشد. رساله آیت الله سیستانی.
سلام وقت بخير ابی که بیرون از محیط خانه به ادم پاشیده شود نجس است و نیاز به شستشو دارد مثل ابی که از بالای ساختمان پاشیده شود
سلام علیکم
اگر یقین به نجاست ندارید پاک است.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام یک سوال داشتم برای نیت غسل یک بار نیت کردن کافی هست یا باید برای هر مرحله نیت کرد؟؟؟؟؟ مثلا بگیم غسل حیض انجام میدم برای رضای خدا از فرق سر تا گردن و دوباره برای شستن طرف راست بگیم غسل حیض انجام میدم برای رضای خدا غسل طرف راست بدن
سلام علیکم
همین که می دانید می خواهید غسل بکنید همین نیت است نیاز نیست برای هر قسمت نیت را بر زبان جاری کنید.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام
میخواستم بدونم ترک های پاشنه پا که به صورت پوست ضخیمی است که مقداری از پوست جدا شده ولی هنوز په پوست متصل هست
ایا هنگام غسل باید اب به زیر ان برسانیم؟
سلام علیکم
بله
وفقکم الله لکل الخیر
سلام در غسل شنیده ام باید بعد از شستن سر و گردن مکث کرد و بعد با شستن طرف راست پرداخت. و در مورد طرف چپ هم به همین صورت. این حرف درسته یا خیر؟ در ضمن بنده مقلد مقام معظم رهبری هستم
سلام علیکم
نیازی به مکث نیست. همینکه ترتیب را رعایت کنید کافی است.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام ایت الله سیستانی در حکم خود گفته اند که در غسل ترتیبی اول سرو گردن بنا بر احتیاط واجب و بعد گفته انداگربا نیت غسل ترایبی در اب فرو رود اگر فرد دو بار در آب فرو رود؛ یک بار به نیّت سر و گردن، بار دوم به نیّت بدن، غسل او صحیح است هرچند احتیاط مستحب است که سه بار رود و ایت الله مکارم گفته اند که رعابت ترتیب لازم نیست بنابراین اگر همه بدن به هر صورتی شسته شود غسل صحیح است هرچند توصیه مبکنیم که رعایت شود… حال سوال اینجاست که اگر من در ابن مسئله سرو گردن رجوع کنم ایا با ایستادن من زیر دوش و شستن تمام بدن بدون رعایت ترتیب غسل مثل زمانی که دوش میگیریم فقط با این فرق که نیت غسل کنیم… غسل من صحیح هست یعنی تیت کنم وایسم زیردوش تا کل بدن یکباره خیس شودهمزمان بدون اینکه نگران این باشم که اول راست را بشوین بعد چپ….
سلام علیکم
مطابق نظر آیت الله مکارم شیرازی: غسل ترتیبی به این صورت است که بعد از نیت، نخست سر و گردن، سپس نیمه راست و پس از آن نیمه چپ را می شوید و رعایت این ترتیب، مستحب است. بنابراین اگر همه بدن به هر صورتی شسته شود غسل صحیح است، هر چند توصیه ما این است که در حد توان این ترتیب را رعایت نمایند و تمام غسلهای واجب و مستحب در عمل با یکدیگر فرقى ندارند مگر در نیّت.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام علیکم
ببخشید برای شستن ناف توی غسل ، اگه چرکی توی ناف باشه باید فقط قسمت ظاهری رو بشوییم یا درونش هم پاک کنیم؟؟
اگه چرک پاک نشه باید چه کنیم؟؟
اگه میشه زود جواب بدید چون همه نمازام دارن قضا میشن.
با تشکر
سلام علیکم
وسواس نداشته باشید همینکه آب به پوست برسد کافی است.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام ببخشید سوالی دارم اگر بعد از غسل متوجه بشیم که در شیار لای گوش خارجی پوست های سفیدی است که به ظاهر دراثر چربی پوست پیوسته میشه شک کنیم مانع رسیدن اب به پوست درغسل میشه باید دوباره غسل کنیم؟ من دوباره غسل کردم ولی دوباره چرک رو دیدم چه باید انجاموبدم
سلام علیکم
اگر آب به پوست برسد کفایت می کند و وسواس در این زمینه نداشته باشید.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام ببخشید سوالی دارم اگر زیر دوش هنگام شستن سر از هر دو دست برای شستن سر و گردن استفاده کنم یا برای شستن سمت راست بدن از دست سمت چپ و بالعکس استفاده کنم غسلم باطل میشود؟؟
و آیا یکبار غسل جنابت برای چند بار جنب شدن کافیست؟
سلام علیکم
نیازی به استفاده از دست نیست، اگر هم استفاده شود اشکالی ندارد.
چند غسل واجب را می توانید با هم نیت کنید و یکبار غسل کنید، اشکالی ندارد.
وفقکم الله لکل خیر
سلام
منظورم اینه که نیازی نیست برا شستن(غسل) هر قسمت از زیر دوش بیایم بیرون نیت کنیم و دوباره بریم زیر دوش؟
میشه یه تیکه زیر دوش بود؟
مرجع:ایت‌الله مکارم شیرازی
سلام علیکم
کاملا منظور روشن است و می توان زیر دوش بود و غسل بود.
وفقکم الله لکل خیر
سلام وقت بخیر
من موقع غسل از زیر دوش نمیام بیرون و همش زیر دوشم و نیت سر و گردن و طرف راست و چپ میکنم و غسل میکنم(البته موقعی که طرف راست بدن میشورم طرف چپ بدن بیرون از اب و برعکس)
و برای سر وگردن هم سرمو میشورم و زیر دوشم که نیت سر وگردن میکنم(بیرون نمیام از زیر دوش)
آیا غسل من تابحال درست بوده؟اگر نه تکلیف نماز و روزه هایی که گرفته‌ام چه میشود؟
مرجع:ایت‌الله مکارم شیرازی
سلام علیکم
بله با این توضیحات غسل صحیح است.
وفقکم الله لکل خیر
آیا در صورت شک در جنابت که حکم به جنب نشدن است آیا نشانه دیگر بجز سه نشانه دارد مثلا حالت بدن تغیر میکند و یا در صورت غسل نکردن در بدن تغیری می آید که بفهمیم.
سلام علیکم
برای جنب شدن فقط همان نشانه هایی هست که در سایت و رساله مطرح شده است.در سایت سرچ کنید و بیشتر دراین باره بخوانید.
وفقکم الله لکل الخیر
سلام. وقت به خیر
در مورد مسأله ۳۶۲ (نصف ناف و نصف عورت را باید با طرف راست بدن و نصف دیگر را باید با طرف چپ بشوید (۱)، بلکه بهتر است تمام ناف و عورت با هر دو طرف شسته شود.)
در این زمینه در سایت آقای مکارم اومده که؛ (مساله ۳۷۸ـ احتیاط آن است که تمام ناف و عورت را با هر دو طرف بشوید)؛
با توجه به اینکه من مقلد اقای مکارم هستم و ایشون احتیاط دادن، آیا می توان برای غسل ناف از فتوا به احتیاط اقای مکارم، یعنی شستن تمام ناف پیروی کرد و در غسل قسمت دیگر بدن (عو…) به عمل مجتهد دیگر که اعلم بعد ایشان و یا هم طراز ایشان هستن عمل کرد و نیمه ( عو…) را با طرف راست شست؟
با تشکر از شما
سلام علیکم
نیازی به رجوع نیست، تمام مراجع نظرشان این است که می توانید تمام ناف را یکبار با سمت راست و یکبار با سمت چپ بشوید و این مطابق احتیاط هست. متن را یکبار دیگر بخوانید.
وفقکم الله لکل الخیر