غسل ارتماسی
فهرست این نوشتار:
1-آموزش غسل ترتیبی را حتما از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.
2- در نوشتار قبل غسل ارتماســی در استخر مطرح شد از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.
[غسل ارتماسـی]
مسأله 367 در غسل ارتماسـی اگر به نیّت غسل ارتماسـی به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است (1) و احتیاط آن است که یک دفعه زیر آب رود.
(1) (بهجت:) و احتیاط آن است که از اوّل فرو رفتن در آب، نیّت غسل کردن را داشته باشد به آن چه غسل ارتماسی با آن محقّق و تمام می‌شود و أظهر کفایت نیّت در حال فرو رفتن مجموع بدن در آب است.
(گلپایگانی، خوئی، تبریزی، صافی، زنجانی:) مسأله در غسل ارتماسـی باید در یک آن، آب تمام بدن را فرا بگیرد، پس اگر به نیّت غسل ارتماسـی در آب فرو رود چنانچه پای او روی زمین باشد باید از زمین بلند کند.
(اراکی، فاضل:) مسأله در غسل ارتماســی باید آب در یک آن، تمام بدن را بگیرد، پس اگر به نیت غسل ارتماسی یک باره یا به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است.
(سیستانی:) مسأله غسل ارتماسی به دو نحو انجام می‌گیرد: دفعی و تدریجی. در غسل ارتماسی دفعی، باید در یک آن، آب تمام بدن را فرا بگیرد، ولی معتبر نیست که قبل از شروع در غسل تمام بدن بیرون آب باشد بلکه اگر مقداری از آن بیرون باشد و به نیّت غسل در آب فرو رود کفایت می‌کند. در غسل ارتماسی تدریجی باید بدن را به نیّت غسل تدریجاً با حفظ وحدت عرفی در آب فرو بَرَد و در این قسم لازم است که هر عضو قبل از غسل دادن آن بیرون آب باشد.
(مکارم:) مسأله غسل ارتماسی آن است که بعد از نیّت، تمام بدن را یک دفعه یا به تدریج در آب فرو می‌برد، خواه در مثل حوض و استخر باشد و یا زیر آبشاری که آب آن یک مرتبه تمام بدن را فرا می‌گیرد، امّا غسل ارتماسی زیر دوش معمولی ممکن نیست.
[در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد]
مسأله 368 در غسل ارتماسـی اگر همه بدن زیر آب باشد (1) و بعد از نیّت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او صحیح است (2).
(1) (اراکی:) و نیّت غسل کند، کفایت می‌کند و نیازی به حرکت دادن بدن نمی‌باشد.
(2) (فاضل:) ولی احتیاط مستحب این است که بیشتر بدن خارج از آب باشد و پس از نیت زیر آب رود. (سیستانی:) رجوع کنید به ذیل مسأله (367).
(گلپایگانی:) مسأله در غسل ارتماسی لازم نیست موقعی نیّت کند که مقداری از بدن بیرون آب باشد بلکه اگر در حالتی که تمام بدن زیر آب باشد، نیّت کند و بدن را حرکت دهد، کافی است.
(خوئی، تبریزی:) مسأله در غسل ارتماسی بنا بر احتیاط واجب باید موقعی نیّت کند که مقداری از بدن بیرون آب باشد.
(زنجانی:) مسأله در غسل ارتماسی بنا بر احتیاط مستحب موقعی نیت کند که مقداری از بدن بیرون آب باشد، و اگر در هنگامی که در آب قرار گرفته به قصد غسل ارتماسی بدن را حرکت دهد تا آب جدیدی به بدن برسد یا به حرکت خودِ آب، آب جدیدی به بدن برسد و نیت غسل ارتماسی کند کفایت می‌کند، هر چند خلاف احتیاط استحبابی است.
(مکارم:) مسأله هر گاه مقداری از بدن بیرون آب باشد و نیّت غسل ارتماسی کند و در آب فرو رود کافی است، امّا اگر تمام بدن زیر آب باشد و آن را تکان دهد مشکل است.
(صافی:) مسأله در غسل ارتماسی احتیاط این است که موقعی نیت کند که مقداری از بدن بیرون آب باشد.
[اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسیده]
مسأله 369 اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسیده، (چه جای آن را بداند یا نداند (1)) باید دوباره غسل کند. (2)
(1) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه مکارم نیست]
(2) (زنجانی:) بنا بر احتیاط مستحب دوباره غسل کند؛ ولی بنا بر اقوی تمام یا قسمتی از سر و گردن را که می‌داند شسته است، لازم نیست دوباره بشوید.
(بهجت:) مسأله اگر بلا فاصله بعد از غسل ارتماسی بفهمد که به جائی از بدن آب نرسیده اگر جای آن را بداند، شستن همان مقدار کافی است، و اگر جای آن را نداند یا بعد از مدتی متوجه شود، باید دوباره غسل کند.
[ اگر برای غسل ترتیبی وقت ندارد]
مسأله 370 اگر برای غسل ترتیبی وقت ندارد و برای ارتماسی وقت دارد، باید غسل ارتماسی کند.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
[کسی که روزه واجب گرفته]
مسأله 371 کسی که روزه واجب گرفته (1) یا برای حج یا عمره احرام بسته نمی‌تواند غسل ارتماسی کند (2) ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند صحیح است.
این مسأله در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (خوئی، تبریزی:) کسی که روزه‌ای گرفته که واجب معیّن است..
(2) (سیستانی:) کسی که برای حج ّ یا عمره احرام بسته نباید غسل ارتماسی کند..
(زنجانی:) مسأله کسی که روزه ماه رمضان گرفته چه پیش از ظهر چه بعد از آن، یا قضای ماه رمضان را گرفته، با تفصیلی که در مسأله [1700] خواهد آمد، یا برای حج یا عمره احرام بسته، نباید غسل ارتماسی کند. و اگر بدون عذر غسل ارتماسی کند بنا بر احتیاط واجب غسل او باطل می‌باشد و در این حکم فرق بین زن و مرد نیست ولی اگر کسی به جهت عذری چون فراموشی یا ندانستن مسأله بدون تقصیر غسل ارتماسی کند غسلش صحیح است.
(مکارم:) مسأله احتیاط واجب آن است که کسی که روزه واجب گرفته، یا برای حج یا عمره احرام بسته، غسل ارتماسی نکند و سر خود را زیر آب فرو نبرد، ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، صحیح است و ضرر به روزه و احرام او نمی‌زند.
مسائل اختصاصی
(مکارم:) مسأله 385 در غسل ارتماسی باید پاها را نیز از زمین بلند کند تا آب به زیر آن برسد.
(مکارم:) مسأله 388 در غسل ترتیبی می‌تواند سه بار در آب فرو رود: یک بار به نیّت سر و گردن، دیگری به نیت طرف راست و دیگری را به نیّت طرف چپ.
احکام غسل کردن
[در غسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد]
مسأله 372 در غسل ارتماسی باید (1) تمام بدن پاک باشد (2) ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست. و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است (3).
(1) (مکارم:) بنا بر احتیاط واجب باید..
(2) (بهجت:) مگر این که در آن ِ واحد هم بدن پاک شود و هم غسل انجام گیرد..
(3) (بهجت:) ولی پاک بودن تمام بدن قبل از شروع در غسل، مطلقاً، موافق احتیاط است.
(خوئی، تبریزی، زنجانی، سیستانی:) مسأله در غسل ارتماسی یا ترتیبی پاک بودن تمام بدن پیش از غسل لازم نیست، بلکه اگر به فرو رفتن در آب یا ریختن آب به قصد غسل، بدن پاک شود غسل محقّق می‌شود (سیستانی: به شرط آن که آبی که با آن غسل می‌کند از پاک بودن خارج نشود مثلًا با آب کر غسل کند).
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
کیفیت غسل
غسل را به دو گونه می‌شود انجام داد:
ترتیبی: اول این که با ترتیب مخصوص بدن را بشوید، به این که ابتدا سر و گردن، بعد بعد تمام نیمه راست بدن و در آخر تمام نیمه چپ بدن را بشوید.
ارتماسی: دوم این که تمام بدن را یک‌باره در آب فرو ببرد به طوری که آب به همه جای بدن برسد.
توجه:
در غسل، بنابر احتیاط واجب شستن موهای بلند و زیر آن لازم است، بنابراین بانوان بایستی- بنابر احتیاط واجب- علاوه بر رساندن آب به پوست سر، تمام موهای خود را نیز بشویند.
رو به قبله ایستادن در وقت غسل واجب نیست.
شستن پشت و یا هر عضوی از اعضای بدن قبل از نیت غسل و شروع آن، اشکال ندارد.
اگر غسل ترتیبی را بر خلاف ترتیبی که قبلاً گفته شد به جا آورد – چه عمداً باشد و چه از روی فراموشی و چه به سبب ندانستن مسأله – باطل است. رساله آموزشی .
غسل ارتماسی به دو روش انجام می‌گیرد: «دفعی» و «تدریجی».
مسأله 433. در غسل ارتماسی دفعی باید در یک لحظه، آب تمام بدن را فرا بگیرد، ولی لازم نیست که قبل از شروع در غسل، تمام بدن بیرون آب باشد بلکه اگر مقداری از آن بیرون باشد و به نیّت غسل در آب فرو رود، کافی است.
مسأله 434. در غسل ارتماسی تدریجی باید بدن را به نیّت غسل، تدریجاً در آب فرو برد طوری که فاصله بین فرو بردن اعضاء زیاد نباشد و موالات در شستن اعضاء رعایت گردد به گونه‌ای که بگویند مشغول انجام غسل ارتماسی است و در این صورت لازم است هر عضو، قبل از غسل دادنِ آن عضو، بیرون آب باشد.
شایان ذکر است در این نوع غسل لازم نیست تمام بدن در یک لحظه زیر آب باشد. بنابر این فرد می‌تواند پس از فرو بردن بعضی از اعضاء به نیّت غسل در آب، آن قسمت را بیرون بیاورد و بعد قسمت دیگری را فروبرد.
مسأله 435. اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد که به مقداری از بدن، آب نرسیده، چه جای آن را بداند یا نداند باید دوباره غسل کند.
مسأله 436.اگر فرد برای غسل ترتیبی وقت ندارد ولی برای ارتماسی وقت دارد، باید غسل ارتماسی کند.
مسأله 437. کسی که برای حج یا عمره احرام بسته، نباید غسل ارتماسی کند ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی کند، غسلش صحیح است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی سیستانی
