زيارت امام حسين (ع) از نزديک

فضیلت زیارت آن حضرت از نزدیک:

از آن جا که روایات مربوط به فضایل زیارت امام حسین (صلوات الله علیه) بسیار زیاد است، مناسب دیدیم که تنها فهرستى را از اعظم فضایلى که در روایات آمده است بیان کنیم و در این رابطه بهترین شیوه را در این دیدیم که به یکى از مهمترین مصادر و منابع مورد اعتماد علماى شیعه یعنى کتاب «کامل الزیارات»(1) (تألیف محدّث و فقیه جلیل القدر، صاحب صدق و امانت، استاد مرحوم شیخ مفید(رحمه الله) و جمعى از بزرگان دیگر یعنى جعفر بن محمّد بن قولویه) اشاره کنیم; کتابى که یکى از منابع اصلى ما دربخش هاى دیگر این کتاب یعنى بخش هاى مربوط به زیارت رسول مکرّم و سایر ائمّه(علیهم السلام) نیز بوده، و خواهد بود.
83 باب از 108 باب این کتاب، مربوط به فضایل امام حسین (صلوات الله علیه) و بعضى از یاران آن حضرت است که بیش از 560 روایت دارد و ما تنها با مرورى بر روایات بسیار فراوان مربوط به زیارت آن بزرگوار بسنده مى کنیم:

1ـ هیچ ملک مقرّب و پیامبر مرسلى نیست مگر این که از خدا طلب مى کند که اذن زیارت امام حسین(علیه السلام) را برایش صادر کند، پس پیوسته، فوجى از ارواح انبیا و فرشتگان (از آسمانها) پایین مى آیند و فوجى بالا مى روند.(2)
2ـ هر شب هفتاد هزار فرشته از آسمان فرود مى آیند و پس از طواف خانه خدا و زیارت قبر پیامبر(صلى الله علیه وآله) و امیرمؤمنان(علیه السلام)، به زیارت قبر امام حسین(علیه السلام) مى روند و قبل از طلوع خورشید به آسمان عروج مى کنند.(3)
3ـ یکى از یاران امام صادق(علیه السلام) از آن حضرت نقل مى کند که فرمود: «رسول گرامى و على(علیهما السلام) و فاطمه(علیها السلام) و همه ائمّه(علیهم السلام) براى زوّار امام حسین(علیه السلام) دعا مى کنند»(4) و نیز نقل مى کند که روزى بر آن حضرت وارد شدم دیدم با خداى خودش مناجات مى کند ودر حال سجده این دعا را مى خواند… (دعایى بسیار عالى و با مضامین بلند در حقّ زوّار امام حسین(علیه السلام) که در «کامل الزیارات» آمده است) پس از آن که از سجده سر برداشت فرمود: «کسانى که در آسمانها در حقّ زوّار امام حسین(علیه السلام) دعا مى کنند بیش از کسانى هستند که در زمین براى آنها دعا مى کنند»(5) و نیز نقل مى کند که آن حضرت فرمود: «آیا دوست ندارى از کسانى باشى که از دنیا بیرون مى روند در حالى که گناهى بر آنها نیست؟ آیا دوست ندارى از آنانى باشى که رسول الله(صلى الله علیه وآله) با آنان مصافحه مى کند؟»(6) (پس زیارت آن حضرت را فراموش مکن).
4ـ خداوند هزاران فرشته را مأمور قبر امام حسین(علیه السلام) قرار داده، و هیچ زائرى به زیارت آن حضرت نمى رود مگر این که از او استقبال مى کنند، و هیچ زائرى با آن حضرت وداع نمى کند مگر این که او را بدرقه مى نمایند، و هیچ زائرى مریض نمى شود مگر این که از او عیادت مى کنند و هیچ زائرى نمى میرد مگر این که بر جنازه اش نماز مى خوانند و بعد از مرگش براى او استغفار مى کنند،(7) و مطابق روایت دیگرى اگر در اثناى سفر از دنیا برود ملائکه غسلش مى دهند و درهاى بهشت به رویش باز مى شود!.(8)
5ـ هفتاد هزار فرشته را خداوند مأمور قبر امام حسین(علیه السلام) قرار داده که در آن جا عبادت خدا بجا مى آورند و یک نماز آنان برابر با هزار نماز از انسان هاست، ثواب نمازشان براى زوّار قبر امام حسین(علیه السلام) نوشته مى شود!(9)
6ـ هر کس نزد قبر آن حضرت دو رکعت نماز بخواند و چیزى را از خدا طلب کند حاجتش برآورده مى شود، و اگر براى زیارت او در آب فرات غسل کند تمام گناهانش ـ همانند روزى که از مادر متولّد شده ـ ریخته مى شود، و اگر کسى را در این راه کمک کند و هزینه سفرش را بدهد در برابر هر درهمى، خداوند چند برابر به او عطا مى کند و بلاهایى که مقدّر شده بود به او اصابت کند را از او دور مى سازد و از اموالش حفاظت مى شود.(10)
7ـ یکى از یاران امام صادق(علیه السلام) از آن حضرت نقل مى کند: «کسى که به زیارت قبر ابى عبدالله(علیه السلام) برود صله رسول الله(صلى الله علیه وآله) و صله ما را به جا آورده است; غیبت کردن در پشت سر او حرام و گوشتش بر آتش جهنّم نیز حرام مى شود و خداوند پشتیبان او در رفع نیازها و حفظ آنچه (از مال و فرزند و عیال) بر جاى گذاشته، مى باشد; هر حاجتى را از خدا بخواهد دیر یا زود برآورده مى سازد».(11) و مطابق روایت دیگرى در ازاى هر درهمى، ده هزار درهم برایش ثواب نوشته مى شود و درحالى به سوى اهلش باز مى گردد که گناهان او از نامه اعمالش پاک شده است.(12) و مطابق روایت دیگرى بهتر از آن، رضایت خدا و دعاى محمّد(صلى الله علیه وآله) و دعاى امیرمؤمنان و ائمّه(علیهم السلام)است که شامل حالش مى شود.(13)
8ـ کسى که توان زیارت امام حسین(علیه السلام) را داشته باشد و در عین حال (بدون عذر) ترک کند مخالفت با رسول الله(صلى الله علیه وآله) و مخالفت با ما کرده(14) و به حسرت در «یوم الحسرة» گرفتار مى شود!(15)
9ـ بشیر بن دهان از امام صادق(علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: «زائر قبر حسین(علیه السلام) با اوّلین گامى که برمى دارد و از اهل بیتش جدا مى شود، مغفرت گناهانش آغاز مى گردد، سپس پیوسته با قدم هایى که بر مى دارد پاکتر مى شود تا به قبر آن حضرت برسد، وقتى نزد قبر مطهّر آمد خداوند سبحان مى فرماید: بنده من از من طلب کن تا عطایت کنم، دعا کن تا به اجابت رسانم و بر خداست که آنچه را در این راه بذل کرده، به او برگرداند».(16) و در روایت دیگرى آمده است: براى خداوند فرشتگانى موکّل بر قبر امام حسین(علیه السلام) مى باشند که وقتى کسى تصمیم به زیارت قبر امام حسین(علیه السلام) را گرفت خداوند گناهانش را به آن ملائکه مى سپرد و وقتى قدمى برداشت آن گناهان را محو مى کنند و وقتى باز قدمى برداشت حسنات او را زیاد مى کنند و به همین صورت حسنات او زیاد مى شود تا این که بهشت بر او واجب مى گردد. سپس او را در بر مى گیرند و تقدیسش مى کنند، و فرشتگان آسمان ندا مى دهند که زوّار حبیب رسول خدا(صلى الله علیه وآله) را تقدیس کنید، و وقتى غسل زیارت کردند حضرت محمّد(صلى الله علیه وآله) ندایشان مى دهد که اى مسافران الهى! رفاقت با من در بهشت، بر شما بشارت باد! سپس امیرمؤمنان(علیه السلام) ندایشان مى دهد که من ضامن قضاى حوائج و دفع بلاها از شما در دنیا و آخرتم. سپس رسول گرامى(صلى الله علیه وآله) با آنها از راست و چپ ملاقات مى کند تا این که با همراهى آن حضرت به سوى خانواده خود باز گردند.(17)
یادآورى لازم:
روشن است که این ثواب هاى عظیم و پاداش هاى فوق العاده از آن کسانى است که عارف به حقّ امام حسین(علیه السلام) باشند و بدانند آن حضرت براى چه هدفى قیام کرد و در چه راهى شربت شهادت نوشید و در ضمن زیارت، با آن حضرت پیوند تازه اى برقرار کنند و در مسیر اهداف آن بزرگوار قرار گیرند و محتواى سازنده زیارت نامه ها را در وجود خود پیاده کنند و با روحیّه اى تازه از کنار قبر آن بزرگوار بازگردند و لذا در روایتى که ابن عبّاس از پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) درباره زیارت امام حسین(علیه السلام) و پاداش عظیم آن نقل مى کند جمله «عارفاً بحقّه» در آغاز روایت به چشم مى خورد.(18)

 

 

آداب زیارت امام حسین (ع) از نزدیک

آدابى که شایسته است زائر در مسیر زیارت، رعایت کند به قرار زیر است (البتّه بعضى از این آداب در شرایط فعلى میسّر نیست، به آنچه ممکن است اکتفا کند):
1ـ بهتر است قبل از آن که از خانه خارج شود سه روز روزه بدارد و در روز سوم غسل کند و خانواده خود را جمع نماید و بگوید:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْتَوْدِعُکَ الْیَوْمَ نَفْسى وَاَهْلى وَمالى وَوُلْدى وَکُلَّ مَنْ کانَ مِنّى بِسَبیل، اَلشّاهِدَ مِنْهُمْ وَالْغآئِبَ، اَللّـهُمَّ احْفَظْنا بِحِفْظِ الاْیمانِ، وَاحْفَظْ عَلَیْنا، اَللّـهُمَّ اجْعَلْنا فى حِرْزِکَ، وَلا تَسْلُبْنا نِعْمَتَکَ، وَلا تُغَیِّرْ ما بِنا مِنْ نِعْمَة وَعافِیَة، وَزِدْنا مِنْ فَضْلِکَ، اِنّا اِلَیْکَ راغِبُونَ.(19)
خدایا به تو مى سپارم امروز خودم و خاندانم و مال و فرزندم را و هر که با من راهى دارد حاضرشان و غایبشان را خدایا نگهدار ما را به نگهدارى ایمان و نگهدارى کن بر ما خدایا قرار ده ما را در پناه خود و مگیر از ما نعمتت را و تغییر مده آنچه ما داریم از نعمت و تندرستى و بیفزا برما از فضل خود که ما براستى مشتاق توییم.
2ـ آنگاه با خضوع و خشوع از منزل خارج شود و «لاَ اِلهَ إِلاَّ الله» و «اللهُ اَکْبَر» و «اَلْحَمْدُ للهِِ» بسیار بگوید، و صلوات بر محمّد و آل محمّد (صلوات الله علیهم) بفرستد و با آرامش و وقار به راه بیفتد(20) و بداند هر زحمتى در این راه متحمّل شود، اجر و پاداش عظیم دارد.
3ـ امام صادق(علیه السلام) فرمود: «در حالى به زیارت امام حسین(علیه السلام) برو که محزون و ژولیده و غبارآلود و گرسنه و تشنه باشى چرا که آن حضرت با چنین حالاتى به شهادت رسید، آنگاه حاجات خود را طلب کن و برگرد و کنار قبرش را وطن خود قرار مده»!(21)
4ـ توشه خویش را در این سفر، از غذاهاى لذیذ و شیرین قرار ندهد و از غذاهاى ساده استفاده کند چرا که از امام صادق(علیه السلام) روایت شده که فرمود: «شنیده ام جماعتى به زیارت امام حسین(علیه السلام) مى روند در حالى که با خود سفره هایى از بزغاله هاى بریان و حلواها حمل مى کنند، با آن که اگر به زیارت قبر پدران یا دوستان خود مى رفتند چنین عمل نمى کردند».(22)
5ـ اگر ممکن است گاهى با پاى پیاده و با کمال تواضع و فروتنى براى زیارت حرکت کند، چرا که امام صادق(علیه السلام) فرمود: «در ازاى هر گامى که برمى دارد هزار حسنه براى او نوشته مى شود».(23)
6ـ وقتى به شطّ فرات رسید غسل کند و با پاى پیاده و برهنه حرکت کند.(24)
آب فرات و فضیلت آن:
شطّ فرات از کربلا و از نزدیکى نجف یعنى شهر «کوفه» که هم اکنون متّصل به «نجف» شده است مى گذرد. روایات زیادى در فضیلت آب فرات در کتب روایى ما از جمله «کامل الزیارات ابن قولویه»، وارد شده و ویژگى ها و برکاتى را براى آن برشمرده است; از جمله:
الف) یکى از یاران امام باقر(علیه السلام) نقل مى کند که مردى از اهل کوفه بر آن حضرت وارد شد، حضرت فرمود: «آیا هر روز در آب فرات غسل مى کنى؟ گفت خیر، فرمود: هر هفته؟ گفت خیر، فرمود: هر ماه؟ گفت خیر، فرمود: هر سال؟ عرض کرد خیر، فرمود: به یقین که تو از خیر و برکت محرومى».(25)
ب) در روایتى امام صادق(علیه السلام) آیه (وَ آوَیْناهُما إِلى رَبْوَة ذَاتِ قَرَار وَمَعِین)(26) (که درباره مریم و فرزندش حضرت عیسى(علیه السلام) وارد شده و ترجمه اش این است: «و ما عیسى و مادرش را در سرزمین مرتفعى که داراى امنیّت و آب جارى بود، جاى دادیم») را به نجف (که در نزدیکى کوفه است) و آب فرات تفسیر فرمودند.(27)
ج) در روایت دیگرى آن حضرت مى فرماید: «اگر من در نزدیکى فرات بودم صبح و شام کنارش مى رفتم و از آن بهره مى گرفتم».(28)
د) در روایت معتبر دیگرى نهر فرات از نهرهاى چهارگانه بهشتى معرّفى شده است.(29)
یادآورى:
لزومى ندارد که مردم براى تبرّک به آب فرات در نهر غسل کنند بلکه استفاده از آب لوله کشى که از آب فرات برگرفته شده باشد نیز، همین برکات را خواهد داشت، ان شاء الله.
7ـ به نیازمندان و واماندگان در راه کمک کند و تا حدّ ممکن در رفع مشکل آنها اهتمام ورزد و آنها را به منزل برساند; چرا که «شیخ کلینى» به سند معتبر از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده که خطاب به جمعى که در نزد او بودند فرمود: چرا شما ما را خوار و سبک مى انگارید؟! فردى از آن جمع عرض کرد: پناه مى بریم به خداوند از این که بخواهیم شما و یا چیزى را که مربوط به شماست سبک بشماریم. فرمود: آرى! تو خودت یکى از آنها هستى! عرض کرد: به خدا پناه مى برم! فرمود: آیا نزدیک «جحفه» که بودیم صداى استعانت فلان کس را نشنیدى که از تو درخواست کرده بود مرا به قدر یک میل (حدود 5/1 کیلومتر) سوار کن که به خدا سوگند خسته شده ام و تو سرت را بالا گرفتى و با بى اعتنایى از او گذشتى؟! آنگاه فرمود: هر کس مؤمنى را خوار نماید ما را خوار نموده و احترام ما را ضایع کرده است.(30)
لازم به تذکّر است که این نکته اختصاص به زوّار امام حسین(علیه السلام) ندارد، بلکه نظیر قصّه اى که از على بن یقطین در آداب مطلق زیارات گذشت (و آن نیز مربوط به تکریم برادر دینى و پرهیز از بى حرمتى و بى اعتنایى نسبت به مؤمن بود) در هر سفر زیارتى باید مورد توجّه قرار گیرد.
8ـ مصاحبت و معاشرت نیکو داشته باشد و با دوستان و رفقا سخن کم بگوید، بسیار یاد خدا کند و جامه هاى پاکیزه بپوشد، قبل از ورود به حرم، غسل کند و با خشوع و رقّت قلب بوده باشد و نماز بسیار بخواند و بر محمّد و آل محمّد(علیهم السلام) بسیار صلوات بفرستد و از چیزهاى ناشایست، خویشتن را نگه دارد، و از حرام و چیزهاى شبهه ناک، کاملا بپرهیزد، و به برادران مؤمن پریشان حال، احسان کند و اگر کسى را دید که هزینه سفرش تمام شده از او دستگیرى کند و موجودى خود را میان خود و او، تقسیم کند و از جدال و نزاع و همه امورى که خدا از آن نهى کرده، دورى گزیند. همه این آداب را محمّد بن مسلم از امام صادق(علیه السلام) نقل مى کند.(31)
9ـ از ابوسعید مدائنى نقل شده که مى گوید: محضر امام صادق(علیه السلام) رسیدم و پرسیدم: آیا به زیارت قبر حسین بن على(علیه السلام) بروم؟ فرمود: آرى، برو به زیارت قبر امام حسین(علیه السلام)، نیک ترین نیکان، پاکیزه ترین پاکیزگان و نیکوکارترین نیکوکاران، و چون آن حضرت را زیارت کردى نزد آن حضرت دو رکعت نماز بجاى آور و در آن دو رکعت، سوره یس و الرحمن بخوان که اگر چنین کنى ثواب عظیمى براى تو خواهد بود.(32)
10ـ نماز فریضه و نافله را نزد قبر آن حضرت بجا آورد که مقبول است; چرا که نماز واجبى که نزد آن حضرت خوانده مى شود برابر با حج، و نماز نافله برابر با عمره است.(33)
یادآورى: الف) ظاهر اخبار این است که نماز زیارت و یا غیر آن را، هم مى تواند در پشت سر قبر آن حضرت بخواند و هم در بالاى سر،(34) (البتّه اگر مى خواهد در بالاى سر بخواند مقدارى عقب تر بایستد تا محاذى قبر مقدّس نباشد).
ب) دو رکعت نمازى که به عنوان نماز زیارت دربالاى سر خوانده مى شود بهتر است که در رکعت اوّل آن، حمد و سوره یس بخواند و در رکعت دوم، حمد و سوره الرحمن.(35)
ج) ابن قولویه از امام باقر(علیه السلام) روایت کرده که به شخصى فرمود: چه مانعى دارد که هرگاه حاجتى پیدا کردى نزد قبر امام حسین(علیه السلام)بروى و چهار رکعت نماز گزارى و حاجت خویش را از خدا طلب کنى; چرا که نماز فریضه نزد آن حضرت معادل با حج، و نماز نافله معادل با عمره است(36) و از روایت امام باقر(علیه السلام) نیز به دست مى آید که هر کس دو رکعت یا چهار رکعت نماز، کنار قبرش بخواند و حاجتش را طلب کند، حاجتش برآورده خواهد شد(37) و وقتى ابن ابى یعفور خدمت امام صادق(علیه السلام) عرض مى کند: اشتیاق زیارت تو باعث شد که من مشقّت هایى را متحمّل گردم تا به محضرت شرفیاب شوم، حضرت در جوابش فرمودند: از پروردگارت گلایه نکن! چرا نزد کسى که حقّش بر گردن تو از حقّ من بیشتر است نرفتى؟ ابن ابى یعفور مى گوید: این دو جمله حضرت خیلى بر من گران آمد و جمله دوم (چرا نزد کسى که حقّش بیشتر از حقّ من است نرفتى) از جمله اوّل (از پروردگارت گلایه نکن) گرانتر بود، لذا پرسیدم: آن چه کسى است که حقّش بر من از حقّ تو بیشتر است؟ فرمود: حسین بن على(علیهما السلام); چرا نزد امام حسین(علیه السلام) نرفتى و آن جا دعا نکردى و عرض حاجت ننمودى؟!».(38)
در روایات(39) آمده است که خداوند در برابر شهادت، سه چیز به امام حسین(علیه السلام) ارزانى داشت: «جَعَلَ الإِمامَةَ فِی ذُرِیَّتِهِ، وَالشِّفاءَ فِی تُرْبَتِهِ، وَإِجابَةَ الدُّعاءِ عِنْدَ قَبْرِهِ; امامت را در فرزندان او قرار داد و شفا را در تربتش و اجابت دعا را در کنار قبرش (در بعضى از روایات نیز آمده: «تَحْتَ قُبَّتِهِ; زیر قبّه اش»).(40) حاج شیخ عباس قمى(ره) نوشته است از روایات به دست مى آید که اجابت دعا در زیر قبّه آن حضرت از امورى است که حق تعالى در عوض شهادتش به او عنایت فرموده است لذا زائر باید آن را غنیمت بشمرد و در تضرّع و انابه و دعا و عرض حاجات کوتاهى نکند و بهترین دعاها با عالى ترین مضامین را در این مکان مقدّس بخواند، و ما در این جا به چهار دعا اشاره مى کنیم:
یک ـ دعایى که در پایان زیارت امین الله (صفحه 262) وارد شده و از مضامین بسیار بلند و جامعى برخوردار است، که مى تواند همراه با خود این زیارت (که مطابق آنچه ضمن زیارات مطلقه امیرمؤمنان گذشت از معتبرترین زیارتهاست) امام حسین(علیه السلام) را نیز زیارت کند زیرا همچنان که گفته شد این زیارتى است که در همه مشاهد مشرّفه مى توان خواند.
دو ـ دعاهایى که در اواخر این بخش بعد از زیارات جامعه آمده است، (صفحه 552-561).
سه ـ دعاى عالیة المضامین که از جامع ترین دعاهاست و «سیّد بن طاووس» در «مصباح الزائر» بعد از زیارت جامعه ائمّة المؤمنین (سوّمین زیارت جامعه) آن را نقل کرده است و در تتمّه این بخش نیز خواهد آمد، (صفحه 555).
  

چهار ـ دعایى که در ضمن یکى از زیارات امام حسین(علیه السلام) نقل شده، به این صورت که دست هاى خود را به سوى آسمان بالا برده، مى گویى:

اَللّهُمَّ قَدْ تَرى مَکانى، وَتَسْمَعُ کَلامى، وَتَرى مَقامى وَتَضَرُّعى، وَمَلاذى بِقَبْرِ وَلِیِّکَ وحُجَّتِکَ، وَابْنِ نَبِیِّکَ،
خدایا تو مى بینى جاى مرا و مى شنوى سخنم را و بنگرى توقّفگاهم و زاریم و پناه جستنم را به قبر ولى و حجّتت و فرزند پیامبرت
وَقَدْ عَلِمْتَ یا سَیِّدى حَوائِجى، وَلا یَخْفى عَلَیْکَ حالى، وَقَدْ تَوَجَّهْتُ اِلَیْکَ بِابْنِ رَسُولِکَ وَحُجَّتِکَ وَاَمینِکَ،
و بخوبى مى دانى اى آقاى من حاجتهایم را و پوشیده نیست بر تو حالم و اکنون رو کرده ام بسویت بوسیله فرزند رسول تو و حجّتت و امانتدارت
وَقَدْ اَتَیْتُکَ مُتَقَرِّباً بِهِ اِلَیْکَ وَاِلى رَسُولِکَ، فَاجْعَلْنى بِهِ عِنْدَکَ وَجیهاً فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبینَ،
و آمده ام تقرّب جویان بوسیله او بدرگاهت و بدرگاه رسولت پس قرارم ده بوسیله او در پیش خود آبرومند در دنیا و آخرت و از نزدیکان
وَاَعْطِنى بِزِیارَتى اَمَلى، وَهَبْ لى مُناىَ، وَتَفَضَّلْ عَلَىَّ بِشَهْوَتى وَرَغْبَتى،
و عطا کن به من بوسیله زیارتم آرزویم را و ببخش به من آرمانم را و تفضّل کن بر من بدادن خواسته و اشتیاقم
وَاقْضِ لى حَوآئِجى وَلاتَرُدَّنى خآئِباً، وَلا تَقْطَعْ رَجآئى، وَلا تُخَیِّبْ دُعآئى،
و برآور حاجاتم را و بازم مگردان نا امید و قطع مکن امیدم را و نومید مکن دعایم را
وَعَرِّفْنِى الاِْجابَةَ فى جَمیعِ ما دَعَوْتُکَ مِنْ اَمْرِالدّینِ وَالدُّنْیا وَالاْخِرَةِ،
و نشانم ده اجابت دعایم را در تمام دعاهایى که کردم از کار دین و دنیا و آخرت
وَاجْعَلْنى مِنْ عِبادِکَ الَّذینَ صَرَفْتَ عَنْهُمُ الْبَلایا، وَالاَْمْراضَ وَالْفِتَنَ وَالاَْعْراضَ،
و قرارم ده از آن بندگانت که گردانى از ایشان بلاها و بیماریها و آشوبها و عوارض (و پیش آمدها) را
مِنَ الَّذینَ تُحْییهِمْ فى عافِیَة، وَتُمیتُهُمْ فى عافِیَة،
از آنهایى که زنده شان دارى در تندرستى و بمیرانیشان در سلامتى
وَتُدْخِلُهُمُ الْجَنَّةَ فى عافِیَة، وَتُجیرُهُمْ مِنَ النّارِ فى عافِیَة،
و وارد بهشتشان کنى در سلامتى و پناهشان دهى از آتش در سلامتى
وَ وَفِّقْ لى بِمَنٍّ مِنْکَ صَلاحَ ما اُؤَمِّلُ فى نَفْسى وَاَهْلى وَوُلْدى وَاِخْوانى وَمالى،
و فراهم کن برایم به منّت خود صلاح آنچه را آرزو دارم درباره خودم و خاندانم و فرزندانم و برادرانم و مال و داراییم
وَجَمیعِ ما اَنْعَمْتَ بِهِ عَلَىَّ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.(41)
و همه آن نعمتهایى که از کرم به من داده اى مهربانترین مهربانان.
11ـ در داخل حرم بر آن حضرت صلوات بفرستد و بهتر است این صلوات را که مرحوم «علاّمه مجلسى» از «سیّد بن طاووس» نقل کرده، بخواند:

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد،وَصَلِّ عَلى الْحُسَیْنِ الْمَظْلُومِ الشَّهیدِ،
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و درود فرست بر حسین مظلوم و شهید
قَتیلِ الْعَبَراتِ، وَاَسیرِ الْکُرُباتِ، صَلاةً نامِیَةً زاکِیَةً مُبارَکَةً، یَصْعَدُ اَوَّلُها، وَلا یَنْفَدُ آخِرُها،
کشته اشکهاى دیدگان و اسیر گرفتاریها درودى فزاینده و پاکیزه و با برکت که بالا رود آغازش و پایان نپذیرد انجامش
اَفْضَلَ ما صَلَّیْتَ على اَحَد مِنْ اَوْلادِ الاَْنْبِیآءِ وَالْمُرْسَلینَ، یا رَبَّ الْعالِمینَ،
بهترین درودى که فرستى بر یکى از فرزندان پیمبران و رسولان اى پروردگار جهانیان
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلَى الاِْمامِ الشَّهیدِ الْمَقْتُولِ الْمَظْلُومِ الْمَخْذُولِ، وَالسَّیِّدِ الْقآئِدِ،
خدایا درود فرست بر امام شهید کشته (راه حق) آن مظلوم بى کس و آن آقاى پیشوا
اَلْعابِدِ الزّاهِدِ، اَلْوَصِىِّ الْخَلیفَةِ، اَلاِْمامِ الصِّدّیقِ، اَلطُّهْرِ الطّاهِرِ، اَلطَّیِّبِ الْمُبارَکِ،
و آن عابد پارسا و وصىّ جانشین و امام راستگو و پاک پاکیزه خوب و مبارک آن راضى
وَ الرَّضِىِّ الْمَرْضِىِّ، وَالتَّقِىِّ الْهادِى الْمَهْدِىِّ، اَلزّاهِدِ الذّائِدِ الْمُجاهِدِ الْعالِمِ،
و پسندیده و با تقواى راهنماى راه یافته آن زاهد مدافع (دین) و مجاهد (راه حق) و عالم
اِمامِ الْهُدى، وَ سِبْطِ الرَّسُولِ، وَقُرَّةِ عَیْنِ الْبَتُولِ، صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ،
پیشواى هدایت نوه رسول (خدا) و نور دیده زهراى بتول درود خدا بر او وآلش و سلام،
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى سَیِّدى وَمَوْلاىَ، کَما عَمِلَ بِطاعَتِکَ، وَنَهى عَنْ مَعْصِیَتِکَ، وَبالَغَ فى رِضْوانِکَ،
خدایا درود فرست بر آقا و سرور من چنانچه عمل کرد به طاعت تو و نهى کرد از نافرمانیت و سخت کوشید در راه خشنودیت
وَ اَقْبَلَ عَلى اِیمانِکَ غَیْرَ قابِل فیکَ عُذْراً، سِرّاً وَعَلانِیَةً یَدْعُو الْعِبادَ اِلَیْکَ، وَیَدُلُّهُمْ عَلَیْکَ،
و رو آورد بر ایمان تو بدون آن که درباره تو عذر و بهانه اى بپذیرد چه پنهانى و چه آشکارا مى خواند بندگانت را بسوى تو و راهنماییشان مى کرد بر تو
وَقامَ بَیْنَ یَدَیْکَ، یَهْدِمُ الْجَوْرَ بِالصَّوابِ، وَیُحْیِى السُّنَّةَ بِالْکِتابِ،
و بپاخواست در پیش رویت، ویران کرد (کاخ ظلم و) جور را با درستى و زنده کرد طریقه و آیین (پیمبر) را به قرآن
فَعاشَ فى رِضْوانِکَ مَکْدُوداً، وَمَضى عَلى طاعَتِکَ وَفى اَوْلِیآئِکَ مَکْدُوحاً،
پس زندگى کرد در خشنودى تو با سختى و مشقّت و درگذشت بر حال اطاعت تو و در زمره دوستانت با حال رنج و ناراحتى
وَ قَضى اِلَیْکَ مَفْقُوداً، لَمْ یَعْصِکَ فى لَیْل وَلا نَهار، بَلْ جاهَدَ فیکَ الْمُنافِقینَ وَالْکُفّارَ،
و جان خود را به تو تسلیم کرد چون گم گشته، نافرمانیت نکرد نه در شب و نه در روز بلکه پیکار کرد درباره تو با منافقان و کفار
اَللّـهُمَّ فَاجْزِهِ خَیْرَ جَزآءِ الصّادِقینَ الأَْبْرارِ، وَضاعِفْ عَلَیْهِمُ الْعَذابَ،
خدایا پس او را پاداش ده به بهترین پاداش راستگویان نیک کردار و چند برابر کن بر آنها (منافقان و کفار) عذاب را
وَلِقاتِلیهِ الْعِقابَ، فَقَدْ قاتَلَ کَریماً، وَقُتِلَ مَظْلُوماً، وَمَضى مَرْحُوماً،
و براى کشندگانش کیفر را زیرا که آن حضرت بزرگوارانه جنگید و مظلومانه کشته شد و در حالى که مورد مهر خدا بود درگذشت،
یَقُولُ اَنَا ابْنُ رَسُولِ اللهِ مُحَمَّد، وَابْنُ مَنْ زَکّى وَعَبَدَ،
در آن حالى که مى فرمود منم فرزند رسول خدا محمّد، وفرزند آن کس که زکات داد و خدا را پرستش کرد
فَقَتَلُوهُ بِالْعَمْدِ الْمُعْتَمَدِ، قَتَلُوهُ عَلَى الاْیمانِ، وَاَطاعُوا فى قَتْلِهِ الشَّیْطانَ، وَلَمْ یُراقِبُوا فیهِ الرَّحْمنَ،
پس او را دانسته و از روى عمد کشتند، کشتندش بر حال ایمان و پیروى کردند در کشتن آن حضرت از شیطان و ملاحظه نکردند درباره آن حضرت از خداى رحمان
اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى سَیِّدى وَمَوْلاىَ، صَلاةً تَرْفَعُ بِها ذِکْرَهُ، وَتُظْهِرُ بِها اَمْرَهُ،
خدایا درود فرست بر آقا و مولایم درودى که بالا برى بدان نامش را و چیره سازى بدان فرمانش را
وَتُعَجِّلُ بِها نَصْرَهُ، وَ اخْصُصْهُ بِاَفْضَلِ قِسَمِ الْفَضآئِلِ یَوْمَ الْقِیمَةِ،
و شتاب کنى بدان در یاریش و مخصوصش گردان به بهترین اقسام فضایل در روز قیامت
وَزِدْهُ شَرَفاً فى اَعْلى عِلِّیّینَ، وَبَلِّغْهُ اَعْلى شَرَفِ الْمُکَرَّمینَ،
و بیفزا بر شرفش در بلندترین درجات بهشت و برسان او را به برترین شرافت گرامى داشتگان
وَارْفَعْهُ مِنْ شَرَفِ رَحْمَتِکَ فى شَرَفِ الْمُقَرَّبینَ فىِ الرَّفیعِ الأَْعْلى،
و بالا بر او را از شرافت رحمتت به شرافت مقرّبان در بلندترین جایگاهها
وَ بَلِّغْهُ الْوَسیلَةَ، وَالْمَنْزِلَةَ الْجَلیلَةَ، وَالْفَضْلَ وَالْفَضیلَةَ، وَالْکَرامَةَ الْجَزیلَةَ،
و او را برسان به مقام وسیله و منزلت شایسته و فضل و فضیلت و بزرگوارى بس شایان خدا،
اَللّـهُمَّ وَاجْزِهِ عَنّا اَفْضَلَ ما جازَیْتَ اِماماً عَنْ رَعِیَّتِهِ،
و او را پاداش ده از ما بهترین پاداشى که به یک پیشوا از رعیتش مى دهى
وَصَلِّ عَلى سَیِّدى ومَوْلاىَ، کُلَّما ذُکِرَ وَکُلَّما لَمْ یُذْکَرْ،
و درود فرست بر آقا و سرورم هر زمان که نامش برده شود و هرگاه که برده نشود
یا سَیِّدى وَمَوْلاىَ، اَدْخِلْنى فى حِزْبِکَ وَزُمْرَتِکَ،
اى آقاى من و اى مولاى من مرا در حزب خود و زمره خود داخل گردان
وَاسْتَوْهِبْنى مِنْ رَبِّکَ وَرَبّى، فَاِنَّ لَکَ عِنْدَاللهِ جاهاً وَقَدْراً وَمَنْزِلَةً رَفیعَةً،
و بخواه بخششم را از پروردگار خودت و پروردگار من زیرا تو را نزد خدا آبرو و مقام و منزلتى والا است
اِنْ سَئَلْتَ اُعْطیتَ، وَاِنْ شَفَعْتَ شُفِّعْتَ، اَللهَ اللهَ فى عَبْدِکَ وَمَوْلاکَ،
که اگر چیزى بخواهى به تو مى دهد و اگر وساطت کنى پذیرفته مى شود خداى را خداى را (در نظر بگیر) درباره بنده و دوستت
لا تُخَلِّنى عِنْدَ الشَّدآئِدِ وَالأَْهْوالِ لِسُوءِ عَمَلى، وَقَبیحِ فِعْلى، وَعَظیمِ جُرْمى،
وامگذار مرا هنگام سختیها و هراسها در برابر کردار بد و رفتار زشت و گناه بزرگم
فَاِنَّکَ اَمَلى وَ رَجآئى وَثِقَتى وَمُعْتَمَدى، وَوَسیلَتى اِلىَ اللهِ رَبّى وَرَبِّکَ،
زیرا تویى آرزو و امید و تکیه گاه و محل اعتماد و وسیله ام به درگاه خدا پروردگار من و پروردگار تو
لَمْ یَتَوَسَّلِ الْمُتَوَسِّلُونَ اِلَى اللهِ بِوَسیلَة هِىَ اَعْظَمُ حَقّاً، وَلا اَوْجَبُ حُرْمَةً، وَلا اَجَلُّ قَدْراً عِنْدَهُ مِنْکُمْ اَهْلَ الْبَیْتِ،
کسى متوسّل نشود به خدا بوسیله اى که حقّش بزرگتر و حرمتش لازمتر و مقامش شایسته تر باشد در پیش او از شما خاندان،
لاخَلَّفَنِىَ اللهُ عَنْکُمْ بِذُنُوبى، وَجَمَعَنى وَاِیّاکُمْ فى جَنَّةِ عَدْن الَّتى اَعَدَّها لَکُمْ وَلاَِوْلِیآئِکُمْ،
خدا مرا از شما جدا نکند بخاطر گناهانم و گرد آورد مرا با شما در بهشت عدن که آماده کرده است آن را براى شما و دوستان شما
اِنَّهُ خَیْرُ الْغافِرینَ، وَاَرْحَمُ الرّاحِمینَ،
که براستى او بهترین آمرزندگان و مهربانترین مهربانان است
اَللّـهُمَّ اَبْلِغْ سَیِّدى وَمَوْلاىَ تَحِیَّةً کَثیرَةً وَسَلاماً، وَارْدُدْ عَلَیْنا مِنْهُ السَّلامَ، اِنَّکَ جَوادٌ کَریمٌ،
خدایا برسان به آقاى من و سرورم تحیّتى بسیار و سلامى (زیاد) و بازگردان از او نیز بر ما سلامى که براستى تو بخشنده و بزرگوارى
وَ صَلِّ عَلَیْهِ کُلَّما ذُکِرَ السَّلامُ وَکُلَّما لَمْ یُذْکَرْ، یا رَبَّ الْعالَمینَ.(42)
و درود فرست بر او هر زمان که ذکر سلامى بشود و هرگاه نشود اى پروردگار جهانیان.
یادآورى: در پایان این بخش (بخش زیارات، صفحه 561) صلواتى بر معصومین(علیهم السلام) نقل خواهد شد که مشتمل بر صلواتى بر امام حسین(علیه السلام) نیز هست، علاقه مندان مى توانند آن را نیز قرائت کنند.
12ـ «ابن فهد» در «عدّة الداعى» از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده که فرمود: هر کس به درگاه خداى عزّوجل حاجتى دارد، بالاى سر امام حسین(علیه السلام) بایستد و بگوید:

یا اَبا عَبْدِ اللهِ، اَشْهَدُ اَنَّکَ تَشْهَدُ مَقامى، وَتَسْمَعُ کَلامى،
اى ابا عبدالله گواهى دهم که براستى تو جاى مرا مى نگرى و سخنم را مى شنوى و تو زنده اى در پیش
وَ اَنَّکَ حَىٌّ عِنْـدَ رَبِّـکَ تُـرْزَقُ، فَـاسْئَلْ رَبَّـکَ وَرَبّـى فى قَـضآءِ حَوآئِجى.
پروردگارت و روزى مى خورى پس بخواه از پروردگار خودت و من، برآوردن حاجاتم را.
به یقین حاجت او برآورده مى شود، ان شاءالله تعالى.(43)

13ـ اگر مشکل و یا کار مهمّى دارد مى تواند زیر آن قبّه شریف استخاره و طلب خیر کند; به این نحو که در قسمت بالاى سر امام حسین(علیه السلام) بایستد، صد مرتبه طلب خیر کند و «اَلْحَمْدُ لِلّه» و «لا اِلهَ اِلاَّ الله» و «سُبْحانَ الله» بگوید و خدا را به بزرگى یاد کند و حمد و ثناى او – آن گونه که سزاوار اوست – بجا آورد که اگر چنین کند مطابق روایت «قرب الاسناد حمیرى» که به سند صحیح نقل شده، آنچه خیر اوست به او داده مى شود(44) و طلب خیر – مطابق روایات دیگر – به این نحو است که صد مرتبه بگوید: «اَسْتَخیرُ اللهَ بِرَحْمَتِهِ خِیَرَةً فى عافِیَة».(45)
14ـ در روایتى از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است که به یکى از یارانش فرمود: «به من خبر رسیده که گروهى در نیمه ماه شعبان از اطراف کوفه و غیر آن، نزد قبر امام حسین(علیه السلام) مى آیند و نوحه گرى مى کنند; عدّه اى مصیبت مى خوانند و عدّه اى دیگر اشک مى ریزند و گروهى مرثیه مى خوانند؟» عرض کرد: آرى
فدایت شوم من خودم شاهد بعضى از آنچه مى فرمایید بودم. فرمود: «سپاس خداوندى را که در میان مردم کسانى را قرار داد که نزد ما مى آیند و ما را مدح مى کنند و براى ما مرثیه مى خوانند، و دشمن ما را از کسانى قرار داد که بر آنها طعنه مى زنند و آنها را تهدید کرده، کارهایشان را زشت مى شمرند».(46)
در صدر همین روایت آمده: امام حسین(علیه السلام) کسى است که آن کس که به زیارتش مى رود برایش مى گرید و کسى که توفیق زیارتش را نیابد بر او محزون مى شود، و کسى که بر قبر پسرش در پایین پاى او، نظر مى افکند قلبش به ترحّم مى آید، خصوصاً وقتى ملاحظه مى کند که در بیابان، غریبانه و بدون دوست و خویشان و نزدیکان افتاده، حقّش را غصب کردند و جمعى از مرتدّین و برگشتگان از دین، دست به دست هم دادند و او را شهید کردند; حتّى او را دفن نکرده در بیابان رهایشان ساختند و از آب فراتى که حتّى حیوانات از آن مى نوشند، منعش کردند و از این طریق، حقّ رسول الله(صلى الله علیه وآله) و وصیّتى را که آن حضرت در حقّ او و اهل بیتش کرده بود، ضایع نمودند…(47)
15ـ «علاّمه مجلسى» به نقل از «سیّدبن طاووس» مى گوید: مستحب است کسى که از زیارت آن حضرت فارغ شد و مى خواهد از حرم مطهر بیرون رود، ضریح را ببوسد (اگر ممکن است) و بگوید:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلاىَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ،
سلام بر تو اى مولاى من سلام بر تو اى حجت خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا صَفْوَةَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خالِصَةَ اللهِ،
سلام بر تو اى برگزیده خدا سلام بر تو اى بنده زبده خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا قَتیلَ الظَّمآءِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا غَریبَ الْغُرَبآءِ،
سلام بر تو اى کشته تشنگى سلام بر تو اى غریب تر از هر غریب
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ سَلامَ مُوَدِّع لا سَئِم وَلا قال،
سلام بر تو سلام خداحافظى کننده اى که نه خسته شده و نه خشمگین
فَاِنْ اَمْضِ فَلا عَنْ مَلالَة، وَاِنْ اُقِمْ فَلا عَنْ سُوءِ ظَنٍّ بِما وَعَدَ اللهُ الصّابِرینَ،
پس اگر بروم نه از روى ملال است و اگر بمانم نه از روى بدگمانى به وعده اى است که خدا به بردباران داده قرارش ندهد
لا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّى لِزِیارَتِکَ، وَرَزَقَنِىَ اللهُ الْعَوْدَ اِلى مَشْهَدِکَ، وَالْمَقامَ بِفِنآئِکَ، وَالْقِیامَ فى حَرَمِکَ،
خدا آخرین بار زیارت من از تو و روزیم کند خدا بازگشت بسوى زیارتگاه تو را و ماندن در آستانت و ایستادن در حرمت را
وَاِیّاهُ اَسْئَلُ اَنْ یُسْعِدَنى بِکُمْ، وَیَجْعَلَنى مَعَکُمْ فى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ.(48)
و از خدا خواهم که مرا بوسیله شما سعادتمند کند و با شما قرارم دهد در دنیا و آخرت.
و این در واقع، زیارت وداع آن حضرت به حساب مى آید.

 

 

کیفیت زیارت امام حسین (ع) از نزدیک

زیاراتى که براى امام حسین(علیه السلام) نقل شده، بر دو قسم است: نخست زیاراتى است که مقیّد به زمان خاصّى نیست و «زیارات مطلقه» نام گرفته است. دیگر زیاراتى است که مخصوص زمان معیّنى مى باشد و «زیارات مخصوصه» نام دارد:”

زیارات مطلقۀ امام حسین (ع) از نزدیک

زیارات مطلقه آن حضرت زیاد است و ما به ذکر هفت زیارت اکتفا مى کنیم:

زیارت اوّل:

(معتبرترین زیارت(1)) طبق نقل «کلینى» و «ابن قولویه» گروهى از یاران امام صادق(علیه السلام) نزد آن حضرت بودند، یکى از بزرگان آنها عرض کرد:
فدایت شوم، من بسیارى از اوقات امام حسین(علیه السلام) را یاد مى کنم، در آن لحظه چه بگویم؟ فرمود: سه مرتبه بگو: «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِالله»(2) چرا که سلام، از دور یا نزدیک به آن حضرت مى رسد. سپس فرمود: هنگامى که اباعبدالله(علیه السلام) به شهادت رسید آسمانها و زمین هاى هفتگانه و آنچه در آنها و مابین آنهاست، بر او گریه کردند… عرض کردم: من تصمیم مى گیرم که به زیارت آن حضرت بروم چه بگویم و چگونه عمل کنم؟ فرمود: وقتى به زیارت حضرتش رفتى، با آب فرات غسل کن و سپس جامه هاى پاکت را بپوش… و هنگام رفتن بسیار «اَللهُ اَکْبَرُ» و «لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ» و «سُبْحانَ اللهِ» و «اَلحَمدُللهِ» بگو و صلوات بر محمّد و آل محمّد بفرست، تا به دَرِ حرم حسینى برسى، وقتى به آن جا رسیدى بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ وَابْنَ حُجَّتِهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا مَلائِکَةَ اللهِ وَزُوّارَ قَبْرِ ابْنِ نَبِىِّ اللهِ
سلام بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت خدا سلام بر شما اى فرشتگان خدا و زائرین قبر فرزند پیغمبر خدا
سپس ده گام بردار و توقّف کن و سى مرتبه «الله اکبر» بگو، آنگاه به جانب قبر مقدّس حرکت کن و مقابل آن ـ در حالى که پشت به قبله کرده اى ـ بایست و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ وَابْنَ حُجَّتِهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا قَتیلَ اللهِ وَابْنَ قَتیلِهِ،
سلام بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت خدا سلام بر تو اى کشته راه خدا و فرزند کشته راه خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللهِ وَابْنَ ثارِهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وِتْرَ اللهِ الْمَوْتُورَ فِى السَّمواتِ وَالاَْرْضِ،
سلام بر تو اى خون (ریخته در راه) خدا و فرزند چنین خونى سلام بر تو اى خون بازجسته خدا که انتقام نگرفتى از کشتگانت در آسمانها و زمین
اَشْهَدُ اَنَّ دَمَکَ سَکَنَ فِى الْخُلْدِ، وَاقْشَعَرَّتْ لَهُ اَظِلَّةُ الْعَرْشِ،
گواهى دهم که خون تو جایگیر شد در بهشت جاوید و بلرزید براى آن سایه هاى عرش
وَبَکى لَهُ جَمیعُ الْخَلایِقِ، وَبَکَتْ لَهُ السَّمواتُ السَّبْعُ، وَالاَْرَضُونَ السَّبْعُ، وَما فیهِنَّ وَما بَیْنَهُنَّ،
و گریه کردند برایش تمام خلایق و گریست بر آن آسمانهاى هفتگانه و زمینهاى هفتگانه و آنچه در آنها و مابین آنهاست
وَمَنْ یَتَقَلَّبُ فى الْجَنَّةِ وَالنّارِ مِنْ خَلْقِ رَبِّنا، وَما یُرى وَما لا یُرى،
و هر که مى گردد در بهشت و دوزخ از مخلوقات پروردگار ما و آنچه دیده شود و آنچه دیده نشود
اَشْهَدُ اَنَّکَ حُجَّةُ اللهِ وَابْنُ حُجَّتِهِ، وَاَشْهَدُ اَنَّکَ قَتیلُ اللهِ وابْنُ قَتیلِهِ،
گواهى دهم که تو حجّت خدا و فرزند حجّت خدایى و گواهى دهم که تو کشته خدا و فرزند کشته خدایى
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ ثارُ اللهِ وَابْنُ ثارِهِ(3)، وَاَشْهَدُ اَنَّکَ وِتْرُ اللهِ الْمَوْتُورُ فِى السَّمواتِ وَالاَْرْضِ،
و گواهى دهم که تویى کسى که خدا خونخواهیت کند و فرزند چنین خونى و گواهى دهم که تویى کشته اى که انتقام کشتگانت را نگرفتى در آسمانها و زمین
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ بَلَّغْتَ وَنَصَحْتَ وَوَفَیْتَ وَاَوْفَیْتَ وَجاهَدْتَ فى سَبیلِ اللهِ،
و گواهى دهم که تو برساندى (آنچه برعهده داشتى) و خیرخواهى کردى و وفادارى کردى و حق را کامل ادا کردى و در راه خدا جهاد کردى
وَمَضَیْتَ لِلَّذى کُنْتَ عَلَیْهِ شَهیداً وَمُسْتَشْهِداً، وَشاهِداً وَمَشْهُوداً،
و بدنبال هدفى که داشتى از جهان درگذشتى بصورت شهادت و شهادت جویى و گواه و مورد گواهى (حق)
اَنَا عَبْدُاللهِ وَمَوْلاکَ وَفى طاعَتِکَ، وَالْوافِدُ اِلَیْکَ، اَلْتَمِسُ کَمالَ الْمَنْزِلَةِ عِنْدَاللهِ،
من بنده خدا و دوست تو و در تحت اطاعت تو و وارد بر توام که جویایم مقام کاملى را در پیش خدا
وَثَباتَ الْقَدَمِ فِى الْهِجْرَةِ اِلَیْکَ، وَالسَّبیلَ الَّذى لا یَخْتَلِجُ دُونَکَ مِنَ الدُّخُولِ فى کِفالَتِکَ الَّتى اُمِرْتَ بِها،
و پایدارى در هجرت کردن بدرگاهت و (ورود بدان) راهى که در پیش تو اضطراب (و دغدغه) ندارد از وارد شدن در تحت سرپرستى تو که بدان مأمور گشته اى،
مَنْ اَرادَ اللهَ بَدَءَ بِکُمْ، بِکُمْ یُبَیِّنُ اللهُ الْکَذِبَ، وَبِکُمْ یُباعِدُ اللهُ الزَّمانَ الْکَلِبَ،
هر که آهنگ خدا کند از شما آغاز کند، بوسیله شما خدا آشکار کند دروغ را و بخاطر شما دور کند خداوند روزگار دشوار و گزنده را
وَبِکُمْ فَتَحَ اللهُ، وَبِکُمْ یَخْتِمُ اللهُ، وَبِکُمْ یَمْحُو ما یَشآءُ وَبِکُمْ یُثْبِتُ،
و بوسیله شما خداوند (در خیر) بگشاید و به شما ببندد و بوسیله شما محو کند آنچه را خواهد و (یا) ثبت کند
وَبِکُمْ یَفُکُّ الذُّلَّ مِنْ رِقابِنا،وَبِکُمْ یُدْرِکُ اللهُ تِرَةَ کُلِّ مُؤْمِن یُطْلَبُ بِها،
و به شما باز کند (طوق) خوارى را از گردنهاى ما و به شما بگیرد خدا انتقام خون هر مؤمنى را که مورد مطالبه است
وَبِکُمْ تُنْبِتُ الاَْرْضُ اَشْجارَها، وَبِکُمْ تُخْرِجُ الاَْرْضُ اَثْمارَها،
و به شما برویاند زمین بر خود درختان را و به شما بیرون آرد زمین میوه هاى خود را
وَبِکُمْ تُنْزِلُ السَّمآءُ قَطْرَها وَرِزْقَها، وَبِکُمْ یَکْشِفُ اللهُ الْکَرْبَ،
و به شما ببارد آسمان قطرات بارانش و روزیش را و به شما برطرف گرداند خدا گرفتارى را
وَبِکُمْ یُنَزِّلُ اللهُ الْغَیْثَ، وَبِکُمْ تُسَبِّحُ الاَْرْضُ(4) الَّتى تَحْمِلُ اَبْدانَکُمْ، وَتَسْتَقِرُّ جِبالُها عَنْ مَراسیها،
و به شما فرو بارد خدا باران را و بوسیله شما تسبیح گوید زمینى که بدنهاى مطهر شما را برخود دارد و مستقر گردد کوههایش بوسیله لنگرهاى آن،
اِرادَةُ الرَّبِّ فى مَقادیرِ اُمُورِهِ تَهْبِطُ اِلَیْکُمْ، وَتَصْدُرُ مِنْ بُیُوتِکُمْ، وَالصّادِرُ عَمّا فُصِّلَ مِنْ اَحْکامِ الْعِبادِ،
و خواست پروردگار در اندازه گیرى کارهایش بسوى شما فرود آید و از خانه هاى شما صادر گردد و نیز آنچه صدور یابد از تفصیل احکام بندگان،
لُعِنَتْ اُمَّةٌ قَتَلَتْکُمْ، وَاُمَّةٌ خالَفَتْکُمْ، وَاُمَّةٌ جَحَدَتْ وِلایَتَکُمْ، وَاُمَّةٌ ظـاهَرَتْ عَلَیْکُمْ، وَاُمَّةٌ شَهِدَتْ وَلَمْ تُسْتَشْهَدْ،
لعنت بر آن امتى که شما را کشتند وآن مردمى که با شما مخالفت کردند و آن جمعیتى که منکر شدند ولایت شما را و آن امتى که از دشمن شما پشتیبانى کردند و آن ملتى که حاضر بودند ولى تن به شهادت ندادند
اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذى جَعَلَ النّارَ مَاْویهُمْ(5)، وَبِئْسَ وِرْدُ الْوارِدینَ، وَبِئْسَ الْوِرْدُ الْمَوْرُودُ، وَالْحَمْدُ للهِِ رَبِّ الْعالَمینَ.
ستایش خدایى را که دوزخ را جایگاهشان قرار داد و بد جایى است بـراى واردیـن و چـه بـد جـایگـاهى است ورودگـاهشـان و ستـایش بـراى خـدا پـروردگار جهانیان.
آنگاه سه مرتبه بگو:

«صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ، أَنَا اِلَى اللهِ مِمَّنْ خالَفَکَ بَرىءٌ»
درود خدا بر تو باد اى اباعبدالله من به سوى خداوند از هر کس که با تو مخالفت کرد بیزارم
سپس بر مى خیزى و نزد قبر فرزند آن حضرت، على بن الحسین(علیهما السلام) (على اکبر) که در پایین پاى آن حضرت مدفون است مى روى و مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند امیر مؤمنان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ(6)، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا بْنَ خَدیجَةَ وَفاطِمَةَ *
سلام بر تو اى فرزند حسن و حسین سلام بر تو اى فرزند خدیجه و فاطمه *
سپس سه مرتبه مى گویى:

صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ، لَعَنَ اللهُ مَنْ قَتَلَکَ *
درود خدا بر تو لعنت خدا بر کسى که تو را کشت
و نیز سه مرتبه مى گویى:

أَنَا اِلَى اللهِ مِنْهُمْ بَرىءٌ
من بسوى خدا از آنها بیزاریم
سپس برمى خیزى و با دست خود به سوى سایر شهدا اشاره مى کنى و مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ، فُزْتُمْ وَاللهِ، فُزْتُمْ وَاللهِ، فُزْتُمْ وَاللهِ، فَلَیْتَ اَنّى مَعَکُمْ فَاَفُوزَ فَوْزاً عَظیماً.
سلام بر شما سلام بر شما سلام بر شما رستگار شدید به خدا، رستگار شدید به خدا، رستگار شدید به خدا، و اى کاش من هم با شما بودم و به رستگارى بزرگى نائل مى گشتم.
بعد از آن دور مى زنى و پشت قبر ابى عبدالله(علیه السلام) رو به قبله مى ایستى و شش رکعت نماز بجا مى آورى، وقتى چنین کردى زیارتت به اتمام مى رسد. آنگاه اگر خواستى توقّف مى کنى و اگر خواستى برمى گردى.(7) (البتّه بجا آوردن تمام این آداب براى همه زوّار در حال حاضر مشکل است، کافى است در کنارى بایستند و با توجّه متن زیارت را بخوانند).

زیارت دوم:

مؤلّف «کامل الزیارات» از سلیمان بن حفص مروزى، از امام هادى(علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: نزد قبر امام حسین(علیه السلام) مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ فى اَرْضِهِ، وَشاهِدَهُ عَلى خَلْقِهِ،
سلام بر تو اى ابا عبدالله سلام بر تو اى حجّت خدا در زمین و گواه خدا بر خلق
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا بْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا بْنَ عَلىٍّ الْمُرْتَضى، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ فاطِمَةَ الزَّهْرآءِ،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند على مرتضى سلام بر تو اى فرزند فاطمه زهرا
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ،
گواهى دهم که تو براستى برپا داشتى نماز را و بدادى زکات را و امر کردى به معروف (کار نیک) و نهى کردى از منکر (کار زشت)
وَجاهَدْتَ فى سَبیلِ اللهِ حَتّى اَتاکَ الْیَقینُ،فَصَلَّى اللهُ عَلَیْکَ حَیّاً وَمَیِّتاً *
و جهاد کردى در راه خدا تا مرگت فرا رسید پس درود خدا بر تو در زندگى و مرگت
سپس گونه راستت را بر ضریح مى گذارى و مى گویى:

اَشْهَدُ اَنَّکَ عَلى بَیِّنَة مِنْ رَبِّکَ، جِئْتُکَ مُقِرّاً بِالذُّنُوبِ، لِتَشْفَعَ لى عِنْدَ رَبِّکَ یَا بْنَ رَسُولِ اللهِ
گواهى دهم که براستى تو (در کار خود) برهانى روشن از پروردگارت داشتى، من آمده ام به درگاهت با اقرار به گناهانم تا وساطت کنى برایم در نزد پروردگارت اى پسر رسول خدا
آنگاه تک تک ائمّه(علیهم السلام) را با نام هاى شریفشان بر زبان جارى مى کنى (یا على بن ابى طالب و…) و مى گویى:

«اَشْهَدُ اَنَّکُمْ حُجَجُ اللهِ»
گواهى دهم که شمایید حجّتهاى خدا
سپس مى گویى:

اُکْتُبْ لى عِنْدَکَ میثاقاً وَعَهْداً، اِنّى اَتَیْتُکَ مُجَدِّداً الْمیثاقَ، فَاشْهَدْ لى عِنْدَ رَبِّکَ، اِنَّکَ اَنْتَ الشّاهِدُ.(1)
ثبت کن برایم در پیش خود پیمان و عهدى که براستى من آمده ام براى تجدید پیمان پس گواهى ده براى من در نزد پروردگارت که براستى تویى گواه.

زیارت سوم:

امام صادق(علیه السلام) به جابر جعفى فرمود: مسافت بین شما و قبر امام حسین(علیه السلام) چقدر است؟ مى گوید: عرض کردم: کمى بیش از یک روز، فرمود: آن حضرت را زیارت مى کنى؟ گفتم: آرى، فرمود: دوست ندارى که تو را به ثواب زیارتش خشنود سازم و بشارت دهم؟ عرض کردم: آرى فدایت شوم، فرمود: هر کس از شما که براى زیارتش مهیّا مى شود اهل آسمان یکدیگر را مژده مى دهند، هنگامى که از منزلش، سواره یا پیاده، بیرون مى رود خداوند متعال چهار هزار فرشته را موکّل بر او قرار مى دهد که بر او تا رسیدن به قبر امام حسین(علیه السلام)، درود بفرستند. سپس فرمود: هرگاه به حرم آن حضرت رسیدى بر دَرِ حرم مقدّس بایست و این کلمات را بگو که در ازاى هر کلمه اى، بهره اى از رحمت الهى مى برى، گفتم: آن کلمات کدام است؟(1) فرمود: مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ نُوح نَبِىِّ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث آدم برگزیده خدا سلام بر تو اى وارث نوح پیامبر خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اِبْراهیمَ خَلیلِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُوسى کَلیمِ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث ابراهیم خلیل خدا سلام بر تو اى وارث موسى هم سخن خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ عیسى رُوحِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُحَمَّد سَیِّدِ رُسُلِ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث عیسى روح خدا سلام بر تو اى وارث محمّد آقاى رسولان خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ وَخَیْرِ الْوَصِیّینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ الْحَسَنِ الرَّضِىِّ الطّاهِرِ الرّاضِى الْمَرْضِىِّ،
سلام بر تو اى وارث امیر مؤمنان و بهترین اوصیا سلام بر تو اى وارث حضرت حسن آن امام پسندیده پاک و راضى (به مقدارت خدا) و مورد پسند حق
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الصِّدّیقُ الاَْکْبَرُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْوَصِىُّ الْبَرُّ التَّقِىُّ،
سلام بر تو اى بزرگترین راستگو سلام بر تو اى وصىّ نیکوکار با تقوا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلىَ الاَْرْواحِ الَّتى حَلَّتْ بِفِنآئِکَ، وَاَناخَتْ بِرَحْلِکَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلَى الْمَلائِکَةِ الْحافّینَ بِکَ،
سلام بر تو و بر ارواحى که فرود آمدند به آستانت و بار انداختند بدرگاهت سلام بر تو و بر فرشتگانى که گرداگرد توأند
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ،
گواهى دهم که تو براستى برپا داشتى نماز را و بدادى زکات را و امر به معروف (کار نیک) کردى و نهى کردى از منکر (کار زشت)
وَجاهَدْتَ الْمُلْحِدینَ، وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُـهُ.
و با بى دینان ستیزه جو پیکار کردى و خدا را پرستش کردى تا این که رحلتت فرا رسید سلام بر تو و رحمت خدا و برکاتش.
آنگاه به سوى قبر مطّهر مى روى، وقتى به قبر رسیدى و نزد آن ایستادى دست خود را بر ضریح بگذار و بگو: «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ فى اَرْضِهِ» سپس به نماز روى آور و بدان که در مقابل هر رکعتى که نزد آن حضرت بجا مى آورى، ثوابهاى بسیار عظیمى دارى.(2)

زیارت چهارم:

معاویة بن عمّار مى گوید: محضر امام صادق(علیه السلام) عرض کردم که وقتى به زیارت امام حسین(علیه السلام) شرفیاب شدم چه بگویم؟ فرمود: بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِاللهِ، صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِ اللهِ، رَحِمَکَ اللهُ یا اَبا عَبْدِاللهِ،
سلام بر تو اى ابا عبدالله درود خدا بر تو باد اى ابا عبدالله، خدا مورد مهر خویش قرارت دهد اى ابا عبدالله،
لَعَنَ اللهُ مَنْ قَتَلَکَ، وَلَعَنَ اللهُ مَنْ شَرِکَ فى دَمِکَ، وَلَعَنَ اللهُ مَـنْ بَلَغَهُ ذلِکَ فَـرَضِـىَ بِهِ، اَنَا اِلَى اللهِ مَنْ ذلِکَ بَرىءٌ.(1)
خدا لعنت کند کسى که تو را کشت و کسى را که در خون تو شرکت جست و خدا لعنت کند کسى که این جریان به اطلاع او رسید و بدان خشنود بود من بســوى خـدا از ایـن جریـان بیـزارى جــویـم.

زیارت پنجم:

به سند معتبر از ابراهیم بن ابى البلاد نقل شده که مى گوید: امام موسى بن جعفر(علیه السلام) به من فرمود: هرگاه به زیارت امام حسین(علیه السلام)مى روى چه مى گویى؟ عرض کردم: مى گویم:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَبا عَبْدِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ،
سلام بر تو اى ابا عبدالله سلام بر تو اى فرزند رسول خدا
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ،
گواهى دهم که تو براستى بپا داشتى نماز را و بدادى زکات را و امر کردى به معروف (کار نیک) و نهى کردى از منکر (کار زشت)
وَدَعَوْتَ اِلى سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ،
و دعوت کردى به راه پروردگارت با فرزانگى و پند دادن نیکو
وَاَشْهَدُ اَنَّ الَّذینَ سَفَکُوا دَمَکَ، وَاسْتَحَلُّوا حُرْمَتَکَ، مَلْعُونُونَ مُعَذَّبُونَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَعیسَى بْنِ مَرْیَمَ، ذلِکَ بِما عَصَوْا وَکانُوا یَعْتَدُونَ.
و گواهى دهم که حقّاً آنان که ریختند خونت را و حرمت تو را از بین بردند ملعونند (و از رحمت حق دورند) و معذّب هستند بر زبان داوود و عیسى بن مریم و این بخاطر آن گناهى است که کردند و مردمى تجاوزکار بودند.
فرمود: آرى! چنین است.(1)

زیارت ششم:

عمّار ساباطى از امام صادق(علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: وقتى نزد قبر آن حضرت رسیدى بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند امیر مؤمنان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا اَبا عَبْدِاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سَیِّدَ شَبابِ اَهْلِ الْجَنَّةِ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ،
سلام بر تو اى ابا عبدالله سلام بر تو اى آقاى جوانان اهل بهشت و رحمت خدا و برکاتش
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یامَنْ رِضاهُ مِنْ رِضَى الرَّحْمنِ، وَسَخَطُهُ مِنْ سَخَطِ الرَّحْمنِ،
سلام بر تو اى که خشنودیش از خشنودى خداى رحمان و خشمش نیز از خشم خداى رحمان سرچشمه گیرد
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَمینَ اللهِ، وَحُجَّةَ اللهِ، وَبابَ اللهِ، وَالدَّلیلَ عَلَى اللهِ، وَالدّاعِىَ اِلَى اللهِ،
سلام بر تو اى امانتدار و حجّت خدا و درگاه خدا و راهنماى بر خدا و خواننده بسوى خداى
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ حَلَّلْتَ حَلالَ اللهِ، وَحَرَّمْتَ حَرامَ اللهِ، وَاَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ،
گواهى دهم که تو براستى حلال کردى حلال خدا را و حرام کردى حرام خدا را و بپا داشتى نماز را و بدادى زکات را
وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ، وَدَعَوْتَ اِلى سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ،
و امر کردى به معروف (کار نیک) و نهى کردى از منکر (کار زشت) و دعوت کردى به راه پروردگارت با فرزانگى و پند دادن نیکو
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ وَ مَنْ قُتِلَ مَعَکَ شُهَدآءٌ اَحْیآءٌ عِنْدَ رَبِّکُمْ تُرْزَقُونَ،
و گواهى دهم که تو و هر که با تو کشته شد شهیدانى هستید زنده که درنزد پروردگارتان روزى مى خورید
وَاَشْهَدُ اَنَّ قاتِلَکَ فِى النّارِ، اَدینُ اللهَ بِالْبَرآئَةِ مِمَّنْ قَتَلَکَ، وَمِمَّنْ قاتَلَکَ،
و گواهى دهم که براستى کشنده تو در آتش است پیروى کنم از خدا به بیزارى جستن از کسى که تو را کشت و جنگ کرد با تو
وَشایَعَ عَلَیْکَ، وَمِمَّنْ جَمَعَ عَلَیْکَ، وَمِمَّنْ سَمِعَ صَوْتَکَ وَلَمْ یُعِنْکَ،
و بر علیه تو از دشمنانت پیروى کرد و از کسانى که دشمن برایت جمع کرد و از آن کس که آوازت شنید ولى یاریت نکرد
یا لَیْتَنى کُنْتُ مَعَکُمْ فَاَفُوزَ فَوْزاً عَظیماً.(1)
اى کاش من با شما بودم و به رستگارى بزرگى نائل مى شدم.

زیارت هفتم: (زیارت وارث)

مرحوم «شیخ طوسى» در «مصباح المتهجّد» از صفوان جمّال نقل مى کند که مى گوید: براى زیارت مولایمان امام حسین(علیه السلام) از امام صادق(علیه السلام) رخصت طلبیدم و از او استدعا کردم که دستورالعملى را در زیارت آن حضرت برایم ذکر کند، فرمود: اى صفوان! قبل از حرکت سه روز روزه بگیر و در روز سوم غسل کن، سپس خانواده خود را جمع نما و بگو: «اَللّهُمَّ إِنّى اَسْتَوْدِعُکَ…» (تا آخر. این دعا با مختصر تفاوت در بخش آداب زیارت امام حسین(علیه السلام)، صفحه 361 گذشت) سپس با آب فرات غسل کن، پدرم از پدرانش، از رسول گرامى(صلى الله علیه وآله)به من خبر داد که فرمود: این فرزندم امام حسین(علیه السلام) بعد از من در کنار فرات کشته خواهد شد، پس هر کس پس از غسل با آب فرات، او را زیارت کند گناهانش به گونه اى مى ریزد و پاک مى شود که گویا تازه از مادر متولّد شده است. آنگاه بعد از ذکر دستوراتى، از جمله گفتن تکبیر و لا اله الاّ الله و صلوات بر محمّد وآل محمّد و به خصوص صلوات بر امام حسین(علیه السلام) و لعنت بر قاتلان آن حضرت، فرمود: چون به دَرِ حرم رسیدى بایست و بگو:

اَللهُ اَکْبَرُ کَبِیراً، وَالْحَمْدُللهِ کَثِیراً، وَسُبْحَانَ اللهِ بُکْرَةً وَاَصِیلا،
خدا بزرگتر از حدّ اندیشه و توصیف است و حمد و ثناى بسیار مخصوص خداست و صبح و شام او را تسبیح و تنزیه مى کنیم
وَاَلْحَمْدُ للهِ الَّذِی هَدانَا لِهذا، وَما کُنّا لِنَهْتَدِیَ لَوْلاَ أَنْ هَدَانَا اللهُ، لَقَدْ جَائَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ
و ستایش خدایى را که ما را بر این درگاه (رحمت) رهنمائى کرد که اگر خدا ما را هدایت نمى فرمود ما به خود راه بدین آستان عزّت نمى یافتیم همانا رسولان پروردگار به حق آمدند
سپس بگو: اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا رَسُولُ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیکَ یَا نَبِىَّ اللهِ،
تحیّت و سلام بر تو اى رسول (گرامى) خدا درود و سلام بر تو اى پیغمبر (بزرگ) خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا خَاتَمَ النَّبِیِّینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا سَیِّدَ الْمُرْسَلِینَ،
سلام (حق) بر تو اى خاتم پیغمبران بر حق سلام بر تو اى سیّد رسولان (مطلق)
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا حَبِیبَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ،
سلام بر تو اى حبیب خدا سلام بر تو اى امیر اهل ایمان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سَیِّدَالْوَصِیِّینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا قائِدَ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ،
سلام بر تو اى سیّد اوصیاى پیغمبران سلام بر تو اى پیشواى رو سفیدان و آبرومندان عالم
اَلسَّلامُ عَلى فاطِمَةَ(1) سَیِّدَةِ نِساءِ الْعالَمِینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلَى الاَْئِمَّةِ مِنْ وُلْدِکَ،
سلام بر فاطمه زهراء بزرگ زنان عالم سلام و تحیّت بر تو و بر امامان (معصوم) از فرزندان تو باد
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَصِىَّ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا الصِّدِّیقُ الشَّهِیدُ،
سلام بر تو اى وصى و جانشین امیرالمؤمنین سلام بر تو اى راستگوى شهید
أَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا مَلائِکَةَ اللهِ الْمُقِیمِینَ فِی هذَا الْمَقامِ الشَّرِیفِ،
سلام بر شما اى فرشتگان خدا که رحل اقامت افکنده اید در این آستان شریف
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا مَلائِکَةَ رَبِّیَ الْمُحْدِقِینَ بِقَبْرِ الْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ،
سلام بر شما اى فرشتگان پروردگار که بگرد قبر مطهر حسین علیه السلام حلقه زده اید
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ مِنِّی أَبَداً ما بَقِیتُ وَبَقِیَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ
سلام و تحیت ابدى از من بر شما باد مادامى که من هستم و شب و روز در جهان بر قرار است
آنگاه مى گویى: اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباعَبْدِاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ،
سلام و تحیت بر تو اى اباعبدالله الحسین سلام بر تو اى فرزند (عزیز) رسول خدا
[اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ اَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ](2)، عَبْدُکَ وَابْنُ عَبْدِکَ وَابْنُ اَمَتِکَ،
سلام بر تو اى فرزند امیرالمؤمنین (اى اباعبدالله) من بنده طاعت تو و بنده
اَلْمُقِرُّ بِالرِّقِّ، وَالتّارِکُ لِلْخِلافِ عَلَیْکُمْ، وَالْمُوالی لِوَلِیِّکُمْ، وَالْمُعادی لِعَدُوِّکُمْ،
زاده و کنیز زاده بدرگاه تو مقر و معترف به بندگى فرمان تو و بى هیچ مخالفت با شما و دوست دوستان و دشمن دشمنان شما
قَصَدَ حَرَمَکَ، وَاسْتَجارَ بِمَشْهَدِکَ، وَتَقَرَّبَ إِلَیْک بِقَصْدِک،
آمده ام به قصد زیارتت در این حرم شریف و پناه آورده ام (از هر رنج و غم و بلا) به مشهد و مدفن مبارکت و بدرگاهت تقرّب بدین قصد مى طلبم
ءَأَدْخُلُ یا رَسُولُ اللهِ، ءَاَدْخُلُ یا نَبِىِّ اللهِ، ءَاَدْخُلُ یا أَمِیرَالْمُؤْمِنِینَ، ءَاَدْخُلُ یا سَیِّدَالْوَصِیِّینَ،
آیا داخل شوم اى رسول خدا آیا داخل شوم اى پیغمبر خدا آیا داخل شوم اى امیرالمؤمنین آیا داخل شوم اى بزرگ اوصیاء پیغمبران
ءَاَدْخُلُ یا فاطِمَةُ سَیِّدَةَ نِساءِ الْعالَمِینَ، ءَاَدْخُلُ یامَوْلاىَ یااَباعَبْدِاللهِ، ءَاَدْخُلُ یامَوْلاىَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ،
آیا داخل شوم اى فاطمه زهرا سید زنان عالم آیا داخل شوم اى مولاى من اى اباعبدالله آیا داخل شوم اى مولاى من اى فرزند گرامى رسول خدا
پس اگر دلت خاشع شد و اشکت سرازیر گردید، بدان که آن نشانه اجازه شرفیابى است، آنگاه داخل شو و بگو:

اَلْحَمْدُللهِ الْواحِدِ الاَْحَدِ الْفَرْدِ الصَّمَدِ، اَلَّذِی هَدانِی لِوِلایَتِکَ، وَخَصَّنِی بِزِیارَتِکَ، وَسَهَّلَ لِی قَصْدَکَ
سپاس و ستایش مخصوص پروردگار یگانه و یکتا وفرد و بى نیاز است خدایى که مرا بولایت و دوستى تو (اى اباعبدالله) رهبرى فرمود و مرا به زیارتت مخصوص گردانید و توجه به آستانت را برایم آسان گردانید
سپس بالاى سر مى ایستى و مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ آدَمَ صَفْوَةِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ نُوح نَبِىِّ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث آدم برگزیده خدا سلام بر تو اى وارث نوح پیغمبر خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اِبْراهیمَ خَلیلِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُوسى کَلیمِ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث ابراهیم خلیل خدا سلام بر تو اى وارث موسى هم سخن با خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ عیسى رُوحِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ مُحَمَّد حَبیبِ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث عیسى روح خدا سلام بر تو اى وارث محمّد حبیب خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وارِثَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ عَلَیْهِ السَّلامُ وَلِىِّ اللهِ،
سلام بر تو اى وارث امیر مؤمنان علیه السّلام ولى خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ مُحَمَّد الْمُصْطَفى، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ عَلِىٍّ الْمُرْتَضى،
سلام بر تو اى فرزند محمّد مصطفى سلام بر تو اى فرزند على مرتضى
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ فاطِمَةَ الزَّهْرآءِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ خَدیجَةَ الْکُبْرى،
سلام بر تو اى فرزند فاطمه زهرا سلام بر تو اى فرزند خدیجه کبرى
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَاللهِ وَابْنَ ثارِهِ، وَالْوِتْرَ الْمَوْتُورُ،
سلام بر تو اى کسى که خدا خونخواهیش کند و فرزند چنین خونى و اى تک و تنها مانده اى که انتقام خونت گرفته نشد
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنْ الْمُنْکَرِ،
گواهى دهم که تو بپا داشتى نماز را و بدادى زکات را و امر کردى به معروف (کار نیک) و نهى کردى از منکر (کار زشت)
وَاَطَعْتَ اللهَ وَرَسُولَهُ حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ، فَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً قَتَلَتْکَ،
و پیروى کردى از خدا و رسولش تا به شهادت رسیدى پس خدا لعنت کند مردمى که تو را کشتند
وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً ظَلَمَتْکَ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً سَمِعَتْ بِذلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ،
و خدا لعنت کند مردمى که به تو ستم کردند و خدا لعنت کند مردمى که این جریان را شنیدند و بدان راضى شدند
یا مَوْلاىَ یا اَبا عَبْدِاللهِ، اَشْهَدُ اَنَّکَ کُنْتَ نُوراً فِى الاَْصْلابِ الشّامِخَةِ، وَالاَْرْحامِ الْمُطَهَّرَةِ،
اى مولاى من اى ابا عبدالله گواهى دهم که تو براستى نورى بودى در صُلبهاى شامخ (و بلند) و رَحِمْهاى پاک،
لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجاهِلِیَّةُ بِاَنْجاسِها، وَلَمْ تُلْبِسْکَ مِنْ مُدْلَهِمّاتِ ثِیابِها،
آلوده ات نکرد زمان جاهلیت به پلیدیهایش و نپوشاندت از جامه هاى آلوده و چرکش
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ مِنْ دَعآئِمِ الدّینِ وَاَرْکانِ الْمُؤْمِنینَ،
و گواهى دهم که براستى تو از جمله ستونهاى دین و پایه هاى محکم مردان با ایمانى
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ الاِْمامُ الْبَرُّ التَّقِىُّ، اَلرَّضِىُّ الزَّکِىُّ،اَلْهادِى الْمَهْدِىُّ،
و گواهى دهم که براستى تو پیشوایى هستى نیکوکار و با تقوا و پسندیده و پاکیزه و راهنماى راه یافته
وَاَشْهَدُ اَنَّ الاَْئِّمَّةَ مِنْ وُلْدِکَ کَلِمَةُ التَّقْوى، وَاَعْلامُ الْهُدى، وَالْعُروَةُ الْوُثْقى،
و گواهى دهم که امامان از فرزندان تو اساس (و حقیقت) تقوا و نشانه هاى هدایت و دستاویز محکم (حق)
وَالْحُجَّةُ عَلى اَهْلِ الدُّنْیا، وَاُشْهِدُ اللهَ وَمَلائِکَتَهُ، وَاَنْبِیآئَهُ وَرُسُلَهُ،
و حجّتهایى بر مردم دنیا هستند و گواه گیرم خدا و فرشتگانش و پیمبرانش و رسولانش را
اَنّى بِکُمْ مُؤْمِنٌ، وَبِاِیابِکُمْ مُوقِنٌ، بِشَرایـِعِ دینى، وَخَواتیمِ عَمَلى، وَقَلْبى لِقَلْبِکُمْ سِلْمٌ،وَاَمْرى لاَِمْرِکُمْ مُتَّبِعٌ،
که من براستى به شما ایمان دارم و به بازگشتتان یقین دارم طبق مقرّرات دین و مذهبم و پایان کردارم و دلم تسلیم دل شماست و کارم پیرو کار شماست
صَلَواتُ اللهِ عَلَیْکُمْ، وَعَلى اَرْواحِکُمْ، وَعَلى اَجْسادِکُمْ، وَعَلى اَجْسامِکُمْ،
درودهاى خدا بر شما و بر روانهایتان و بر جسدهاتان و بر پیکرتان
وَعَلى شاهِدِکُمْ، وَعَلى غائِبِکُمْ، وَعَلى ظاهِرِکُمْ، وَعَلى باطِنِکُمْ
و بر حاضرتان و بر غایبتان و بر آشکارتان و بر نهانتان
آنگاه (در صورت امکان) قبر را ببوس و بگو:

بِاَبى اَنْتَ وَاُمّى یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، بِاَبى اَنْتَ وَاُمّى یا اَباعَبْدِاللهِ،
پدر و مادرم به فداى تو اى فرزند رسول خدا پدر و مادرم فداى تو اى ابا عبدالله
لَقَدْ عَظُمَتِ الرَّزِیَّةُ، وَجَلَّتِ الْمُصیبَةُ بِکَ عَلَیْنا، وَعَلى جَمیعِ اَهْلِ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ،
براستى بزرگ گشت عزایت و گران شد مصیبت تو بر ما و بر همه اهل آسمانها و زمین
فَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً اَسْرَجَتْ وَاَلْجَمَتْ وَتَهَیَّأَتْ لِقِتالِکَ،
پس خدا لعنت کند مردمى را که اسبان را زین کردند و دهانه زدند و آماده کشتارت شدند
یا مَوْلاىَ یا اَبا عَبْدِاللهِ، قَصَدْتُ حَرَمَکَ، وَاَتَیْتُ اِلى مَشْهَدِکَ،
اى مولاى من اى ابا عبدالله من آهنگ کردم حرم تو را و آمدم به زیارتگاهت
اَسْئَلُ اللهَ بِالشَّاْنِ الَّذى لَکَ عِنْدَهُ، وَبِالْمَحَلِّ الَّذى لَکَ لَدَیْهِ،
از خدا خواهم بدان منزلتى که در پیش او دارى و بدان مقامى که نزدش دارى
اَنْ یُصَلِىَّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَنْ یَجْعَلَنى مَعَکُمْ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ
که درود فرستد بر محمّد و آل محمّد و قرار دهد مرا با شما در دنیا و آخرت

سپس برخیز و دو رکعت نماز با حمد و هر سوره اى که خواستى بخوان و وقتى از نماز فارغ شدى، بگو:

اَللّـهُمَّ اِنّى صَلَّیْتُ وَرَکَعْتُ وَسَجَدْتُ لَکَ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ،
خدایا من نماز خواندم و رکوع کردم و سجده بجا آوردم براى تو تنها که شریک ندارى
لاَِنَّ الصَّلاةَ وَالرُّکُوعَ وَالسُّجُودَ لا یَکُونُ اِلاَّ لَکَ، لاَِنَّکَ اَنْتَ اللهُ لا اِلـهَ الاَّ اَنْتَ،
زیرا نماز و رکوع و سجده نیست جز براى تو چون که تویى خدایى که معبودى جز تو نیست
اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَبْلِغْهُمْ عَنّى اَفْضَلَ السَّلامِ وَالتَّحِیَّةِ، وَارْدُدْ عَلَىَّ مِنْهُمُ السَّلامَ،
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و برسان از جانب من بدانها بهترین سلام و تحیّت را و باز گردان از جانب آنها نیز بر من سلام
اَللّـهُمَّ وَهاتانِ الرَّکْعَتانِ هَدِیَّةٌ مِنّى اِلى مَوْلاىَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِىٍّ عَلَیْهِمَا السَّلامُ،
خدایا و این دو رکعت نمازى که خواندم هدیه اى است از من به پیشگاه سرورم حضرت حسین بن على (علیهماالسلام)
اَللّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّد وَعَلَیْهِ، وَتَقَبَّلْ مِنّى،
خدایا درود فرست بر محمّد و بر آن حضرت و بپذیر از من
وَأْجُرْنى عَلى ذلِکَ بِاَفْضَلِ اَمَلى، وَرَجآئى فیکَ، وَفى وَلِیِّکَ یا وَلِىَّ الْمُؤْمِنینَ
و پاداشم بده در برابر آن برطبق بهترین آرزو و امیدى که درباره ولىّ تو دارم اى سرپرست مؤمنان
* آنگاه برخیز و به پایین پاى آن حضرت برو و بالاى سر علىّ بن الحسین(علیهما السلام) (على اکبر) بایست و خطاب به آن حضرت بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ نَبِىِّ اللهِ،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند پیامبر خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ الْحُسَیْنِ الشَّهیدِ،
سلام بر تو اى فرزند امیرمؤمنان سلام بر تو اى فرزند حسین شهید
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الشَّهیدُ وَابْنُ الشَّهیدِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْمَظْلُومُ وَابْنُ الْمَظْلُومِ،
سلام بر تو اى شهید و فرزند شهید سلام بر تو اى ستم رسیده و فرزند (آن امام) ستمدیده
لَعَنَ اللهُ اُمَّةً قَتَلَتْکَ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً ظَلَمَتْکَ، وَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً سَمِعَتْ بِذلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ
خدا لعنت کند مردمى که تو را کشتند و خدا لعنت کند مردمى که به تو ستم کردند و خدا لعنت کند مردمى را که از این جریان اطلاع پیدا کرده و بدان راضى شدند
آنگاه ضریح را ببوس و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللهِ وَابْنَ وَلِیِّهِ، لَقَدْ عَظُمَتِ الْمُصیبَةُ،
سلام بر تو اى ولىّ خدا و فرزند ولىّ خدا براستى که بزرگ گشت مصیبت تو
وَ جَلَّتِ الرَّزِیَّةُ بِکَ عَلَیْنا، وَعَلى جَمیعِ الْمُسْلِمینَ،
و گران شد عزاى تو بر ما و بر تمام مسلمانان،
فَلَعَنَ اللهُ اُمَّةً قَتَلَتْکَ، وَاَبْرَءُ اِلَى اللهِ وَاِلَیْکَ مِنْهُمْ
خدا لعنت کند مردمى که تو را کشتند و بیزارى جویم بسوى خدا و بسوى تو از آنها
سپس متوجّه سایر شهدا شو و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَوْلِیآءَ اللهِ وَاَحِبّائَهُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَصْفِیآءَ اللهِ وَاَوِدّآئَهُ،
سلام بر شما اى اولیاى خدا و دوستانش سلام بر شما اى برگزیدگان خدا و دوستدارانش
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَنْصارَ دینِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَنْصارَ رَسُولِ اللهِ،
سلام بر شما اى یاران دین خدا سلام بر شما اى یاران رسول خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَنْصارَ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَنْصارَ فاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسآءِ الْعالَمینَ،
سلام بر شما اى یاران امیرمؤمنان سلام بر شما اى یاران فاطمه بانوى زنان جهانیان
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَنْصارَ اَبى مُحَمَّدالْحَسَنِ بْنِ عَلِىٍّ الْوَلِىِّ النّاصِحِ،
سلام بر شما اى یاران حضرت ابا محمّد حسن بن على آن دوست خیرخواه
اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ یا اَنْصارَ اَبى عَبْدِاللهِ، بِاَبى اَنْتُمْ وَاُمّى،
سلام بر شما اى یاران حضرت اباعبدالله پدر و مادرم به فداى شما
طِبْتُمْ وَ طابَتِ الاَْرْضُ الَّتى فیها دُفِنْتُمْ،
براستى پاکیزه شدید و پاکیزه گشت آن زمینى که شما در آن مدفون شدید
وَفُزْتُمْ فَوْزاً عَظیماً، فَیا لَیْتَنى کُنْتُ مَعَکُمْ فَاَفُـوزَ مَعَکُمْ.
و به رستگارى بزرگـى رسیدید پس اى کاش من هم با شما بودم که با شما رستگار گردم.
آنگاه به بالاى سر امام حسین(علیه السلام) برگرد و براى خود و اهل و اولاد و پدر و مادر و برادران خود، بسیار دعا کن; چرا که دعاى دعاکننده و سؤال سؤال کننده در آن روضه مطهّره، رد نخواهد شد.(3)

یادآورى لازم:

توجّه به این نکته لازم است که بعضى از ناآگاهان جمله هایى از پیش خود به زیارت وارث افزوده اند و این کار در موارد دیگرى نیز تکرار شده، در حالى که این گونه بدعتها و اضافات از پیش خود، کارى خطرناک و نزد ائمّه(علیهم السلام) مردود است و تدریجاً سبب مسخ کلمات آن بزرگواران مى شود. بر همین اساس، مرحوم حاج شیخ عبّاس قمى(رحمه الله) پس از نقل زیارت وارث شکوائیّه مبسوطى را دراین رابطه ابراز مى دارد، و در ضمن آن گلایه اى را که استادش مرحوم «حاجى نورى» در کتاب «لؤلؤ و مرجان» در همین ارتباط دارد ذکر نموده، آنگاه به نمونه هاى متعدّدى از این «اضافات جاهلانه» اشاره مى کند و در پایان تحفّظ شدیدى که اصحاب و علماى امامیّه در نقل روایت و صحیح بودن و نبودن آن و اصرارى که بر عرضه کردن بعضى از کتابها به بعضى از ائمّه(علیهم السلام) داشتند را گوشزد مى نماید و به همین مناسبت، داستان عرضه کردن «ابوهاشم جعفرى» کتاب «یونس بن عبدالرحمن» را به «امام حسن عسکرى(علیه السلام)» و نیز قصّه عرضه کردن «بورق شنجانى هراتى» کتاب «یوم ولیله» فضل بن شاذان به آن حضرت را مطرح مى سازد و پس از اشاره به دقّتى که خود، در نقل دعاها و زیارات از نسخه هاى اصلى و عرضه آن بر نسخه هاى متعدّد داشته، در پایان از «شیخ کلینى» از «عبدالرحیم قصیر» نقل مى کند که خدمت امام صادق(علیه السلام)رسید و عرض کرد: فدایت شوم، من از پیش خود دعایى اختراع کرده ام، حضرت فرمود: «رها کن و نسبت به اختراع خود مرا به حالم واگذار»(4) (کنایه از این که لازم نیست آن را برایم نقل کنى، که مردود است).
عبدالله بن سنان نیز از امام صادق(علیه السلام) نقل مى کند که فرمود: «به زودى شبهات، بر شما هجوم مى آورد در حالى که راهنما و پیشوایى براى شما نیست; در چنین زمانى کسى نجات مى یابد که دعاى غریق را بخواند» عرض کردم: دعاى غریق چیست؟ فرمود مى گویى:
«یا اللهُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ، یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ، ثَبِّتْ قَلْبى عَلى دینِکَ» من با اضافه کردن کلمه «والأبصار» به این دعا گفتم: «یا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالاَْبْصارِ ثَبِّتْ قَلْبى عَلى دینِکَ» فرمود: شکّى نیست که خداوند «مقلّب القلُوب و الاْبصار» است، ولى آن گونه که من گفتم بگو و همان کافى است. (و چیزى اضافه نکن).(5)

 

فهرست کامل مفاتیح الجنان