وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

رافضی کیست

0

رافضی کیست

رافضی

 

چرا شیعه را رافضی می نامند؟

 

«رافضه» در لغت از ماده «رفض» به معنای ترک کردن و رها کردن است. به سپاهیانی که امیر و سرلشکر خود را ترک و رها کنند، «روافض» گفته می شود.[26] همچنین به عملکرد فردی که گوسفندان و شتر خود را رها و طرد می کند تا هر‌جا خواست بچرد، «رفض» گویند.[27]

ابن خلدون در تعریف اصطلاحی «رافضه» می گوید: «رافضه آن گروهی از امامیه هستند که معتقدند پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) درباره جانشینی و امامت علی(علیه السلام) وصیت کرده است، ازاین‌رو علی(علیه السلام) را «وصّی» گویند و از شیخین (ابوبکر و عمر) به خاطر آن که حق ولایت و امامت علی(علیه السلام) را نداده اند، بیزاری می جویند.[28]

بنابراین «رافضی» به کسی گفته می شود که علی(علیه السلام) را برتر از همه صحابه دانسته و ایشان را خلیفه و جانشین بدون واسطه پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) می داند و از سوی دیگر خلفای سه گانه را «رفض» و ردّ می نماید.[29]

در مورد علت نام گذاری شیعه به «رافضه» از سوی مخالفین امامیه؛ چندین دیدگاه وجود دارد؛ ابوالحسن اشعری می گوید: «دومین گروه از شیعه، رافضه یا امامیه اند که به خاطر انکار خلافت ابوبکر و عمر، از سوی اهل‌سنت بدین نام شهرت یافته اند. همگی بر این باور استوارند که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بر خلافت علی بن ابی طالب(علیه السلام) به نصّ روشن اقرار فرموده و نیت خویش را آشکار ساخته اند. پس از رحلت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) بیشتر صحابه، از اطاعت فرمان او، سرباز زدند و به گمراهی افتادند و علی(علیه السلام) در کلیه امور و مطالب، مصیب و درستکار است و خطایی مرتکب نشده است.[30]

 کلمه «رافضی» لفظ عامی است که گاهی بر گروه و فرقه خاصی از شیعه و گاهی بر همه فرقه های شیعه و گاهی بر کسانی که محبت اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را ابراز می کردند، به کار می رفته است. به عنوان مثال امام شافعی، پیشوای مذهب شافعی در مدح و ستایش اهل بیت(علیهم السلام) و فضایل امام علی(علیه السلام) و فرزندان پاک ایشان اشعاری را سروده است؛ ازاین‌رو برخی وی را از این کار نهی کرده و به او اتهام می زدند که سخن رافضیان را می گویی. شعر امام شافعی بدین قرار است:

إن کان رفضاً حبّ آل محمد              فلیشهد الثّقلان أنّی رافضی[31]

«اگر محبت و دوستی آل محمد نشانه رافضی بودن است؛ پس جن و انس شهادت بدهند که من رافضی هستم».

نکته مهم شایان ذکر آن که لفظ «رافضه» را حکومت های ستمگر و مستبد برای شیعه به کار بردند تا آنها را از صفوف اهل‌سنت و سایر مسلمانان جدا و متمایز ساخته و آنها را منزوی و مطرود سازند؛ و از سوی دیگر دست ستمگران را برای آزار و شکنجه و انتقام از شیعه باز گزارند.[32]

عنوان «رافضی» در عصر بنی امیه و سایر حاکمان ستمگر، گناهی نابخشودنی و به معنای خروج از اسلام بوده که صاحب آن سزاوار قتل و شکنجه می باشد.

شایان ذکر است که لفظ «رافضی» در زمان امامان معصوم(علیهم السلام) از یک بار معنوی و مثبتی برخوردار بوده است؛ به عنوان نمونه: از ابوبصیر نقل شده که گوید به امام صادق(علیه السلام) گفتم: ما را به نامی می خوانند که به سبب آن مال و جانمان را مباح و حلال می دانند و ما را شکنجه می دهند. حضرت فرمودند: به شما می گویند «رافضه»؟ گفتم: آری.

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «به خدا سوگند! آنان شما را «رافضه» ننامیدند، بلکه خداوند شما را به این لقب نامیده است. همانا هفتاد نفر از مردان بنی اسرائیل پیرو راه و روش فرعون بودند، لکن هنگامی که ضلالت و گمراهی فرعون و هدایت و حقانیت موسی(علیه السلام) را دیدند، فرعون را رها و ترک کرده (رفضوا فرعون) و به موسی(علیه السلام) ملحق شدند و در لشکر حضرت موسی(علیه السلام) در عبادت و تلاش کوشاترین مردم بودند. خداوند به حضرت موسی(علیه السلام) وحی نمود که این نام و لقب را برای آنها در تورات ثبت کن، زیرا این نامی است که من به شما و آن افراد بخشیده ام»[33]

بنابراین مفهوم «رافضه» در بردارنده دو عنصر تولّی و تبرّی است؛ به بیان دیگر این مفهوم یک رکن ایجابی دارد و آن اعتقاد به خلافت بلاواسطه امیرمؤ منان علی(علیه السلام) پس از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) است؛ و یک رکن سلبی دارد و آن نفی و ردّ خلافت کسانی است که به ناحق بر مسند جانشینی پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) تکیه زدند و دین خدا را به انحراف کشاندند.

[26]. ترتیب مقاییس اللّغة، ابن فارس، ص 387.
[27]. لسان العرب، ابن منظور، ج 5، ص 267.
[28]. تاریخ ابن خلدون، ج 4، ص 6.
[29]. تشیید المراجعات، سیدعلی میلانی، ج 3، ص 154.
[30]. مقالات الأسلامیین، ج1، ص 16؛ دایرة المعارف تشیع، ج 8، ص 101.
[31]. أعیان الشیعه، سید محسن امین، ج 1، ص 23.
[32]. الغدیر، امینی، ج 10، ص 300؛ اعیان الشیعه، ج 1، ص 23.
[33]. بحارالانوار، مجلسی، ج 47، ص 390 و 391.

 

منبع: هدانا برگرفته از پرسمان، پرسش ها و پاسخ ها « شیعه و اهل سنت »

حتما بخوانيد

ویژه نامه امامت پژوهی و فرقه های مذهبی

ویژه نامه اعتقادات و پاسخ به شبهات

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.