خيار غبن فاحش و افحش

خيار غبن فاحش و افحش
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
حکم قید “غبن فاحش و افحش” در بیع نامه ها [موارد فسخ معامله (خیارات)]
پرسش : در بيع نامه ها چنين آمده است كه «خيار غبن فاحش و افحش نيز ساقط باشد» حال دو سؤال در این مورد وجود دارد :
الف) اگر شخصى ادّعا كند كه «اين قيد را در بيع نامه نخوانده ام» چه حكمى دارد؟
ب) ميزان غبن فاحش و يا افحش تا كجاست و آيا هرگونه غبنى را شامل مى شود؟
پاسخ :
الف: به خاطر ظاهر حال حرف او مورد قبول نیست و از او پذیرفته نمى شود. البته اگر واقعا یقین داشته باشیم که نخوانده و آگاه نبوده مى توان حرف او را پذیرفت.
ب: اگر غبن به صورت غیر معمولى باشد، مثل این که خانه اى را به دو برابر قیمت خریده که نه فاحش است و نه افحش بلکه منصرف از اینهاست و حق فسخ باقى است؛ ولى اگر مثلاً در معامله اى معلوم شد حدود 10 درصد گران خریده این مصداق غبن فاحش است و افحش آن است که معلوم شود مثلاً حدود 30 درصد گران خریده. عبارت بالا شامل اینگونه غبنها مى شود و حق فسخ در این موارد ساقط است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی .