وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

بلند یا آهسته خواندن نماز

وجوبِ بلند خواندن در نمازهاى مغرب و عشا و صبح و وجوبِ آهسته خواندن در نماز ظهر و عصر، مختص به قرائت حمد و سوره است. همانگونه که وجوب آهسته خواندن در غير از دو رکعت اول نماز مغرب و عشا، فقط مخصوص قرائت حمد يا تسبيحات در رکعت سوم و چهارم است. ولى در ذکر رکوع و سجده و تشهد و سلام و ديگر ذکرهاى واجب در نمازهاى پنجگانه، مکلّف بين آهسته يا بلند خواندن مخيّر است.

24

بلند یا آهسته خواندن نماز

فهرست این نوشتار:

در نوشتار قبل حکم جهر خواندن (بلند خواندن) و اخوات (آهسته خواندن) در نماز جماعت مطرح شد از اینجا کلیک کنید و بخوانید. در ادامه حکم جهر و اخفات در نماز فرادی مطرح می شود. 

-در نماز ظهر و عصر مستحب است بسم الله الرحمن الرحيم بصورت جهر (بلند) خوانده شود.

 

نکته وجوبِ بلند خواندن در نمازهاى مغرب و عشا و صبح و وجوبِ آهسته خواندن در نماز ظهر و عصر، مختص به قرائت حمد و سوره است. همانگونه که وجوب آهسته خواندن در غير از دو رکعت اول نماز مغرب و عشا، فقط مخصوص قرائت حمد يا تسبيحات در رکعت سوم و چهارم است. ولى در ذکر رکوع و سجده و تشهد و سلام و ديگر ذکرهاى واجب در نمازهاى پنجگانه، مکلّف بين آهسته يا بلند خواندن مخيّر است.

 

رساله توضيح المسائل نماز

 بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند]

مسأله 992 بر مرد واجب است (1) حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است (2) حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند (3).

(1) (سیستانی:) بنا بر احتیاط..

(2) (سیستانی:) بنا بر احتیاط..

(3) (بهجت:) مگر در ظهر جمعه که مستحب ّ است دو رکعت اوّل را بلند بخوانند.

(زنجانی:) البته مستحب است مردها حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه و بسم اللّه الرحمن الرحیم را در همه نمازهای ظهر و عصر بلند بخوانند.

[مرد باید در نماز صبح و مغرب و عشا مواظب باشد]

مسأله 993 مرد باید (1) در نماز صبح و مغرب و عشا مواظب باشد که تمام کلمات حمد و سوره حتی حرف آخر آنها را بلند بخواند.

این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست

(1) (سیستانی:) بنا بر احتیاط باید..

(مکارم:) مسأله در جایی که باید حمد و سوره را بلند بخواند، اگر عمداً یک کلمه را آهسته بخواند نماز باطل است، هم چنین در جایی که باید آهسته بخواند، اگر یک کلمه را بلند بخواند نماز باطل می شود.

[زن می تواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند]

اشاره

مسأله 994 زن می تواند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخواند، ولی اگر نامحرم صدایش را بشنود (1) بنا بر احتیاط واجب باید آهسته بخواند. (2).

(1) (سیستانی:) و موردی باشد که شنواندن صدا به نامحرم حرام است باید آهسته بخواند. و اگر عمداً بلند بخواند، بنا بر احتیاط نمازش باطل است.

(2) (خوئی، تبریزی، زنجانی:) اگر نامحرم صدایش را بشنود بنا بر احتیاط (زنجانی: بنا بر احتیاط مستحب) آهسته بخواند.

(بهجت:) اگر نامحرم صدایش را بشنود باید آهسته بخواند در صورتی که شنیدن صدای او حرام باشد مثلًا ترس فتنه و لذّت بردن در بین باشد، بنا بر اظهر.

(مکارم:) احتیاط مستحب ّ آن است که آهسته بخواند.

مسأله اختصاصی

(مکارم:) مسأله 909 هر گاه در اثناءِ حمد و سوره متوجّه شود مقداری را بر خلاف دستور بالا سهواً بلند یا آهسته خوانده، لازم نیست بر گردد هر چند بهتر است که برگردد و صحیح بخواند.

[ اگر در جایی که باید نماز را بلند خواند]

مسأله 995 اگر در جایی که باید نماز را بلند خواند عمداً آهسته بخواند، یا در جایی که باید آهسته خواند عمداً بلند بخواند، نمازش باطل است (1) ولی اگر از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد صحیح است (2) و اگر در بین خواندن حمد و سوره هم بفهمد اشتباه کرده (3)، لازم نیست (4) مقداری را که خوانده دوباره بخواند.

(1) (سیستانی:) بنا بر احتیاط..

(زنجانی:) اگر با علم و عمد یا در حال تردید در مسأله در جایی که باید نماز را بلند بخواند آهسته بخواند یا در جایی که باید آهسته بخواند بلند بخواند نمازش باطل است..

(2) (مکارم:) مگر این که در یاد گرفتن مسأله کوتاهی کرده باشد که بنا بر احتیاط واجب اعاده می کند.

(بهجت:) اگر از روی فراموشی باشد، یا مسأله را نداند و احتمال خلاف هم ندهد و تردید در صحت عملش نداشته باشد، به طوری که قصد قربت از او حاصل بشود نمازش صحیح است..

(3) (زنجانی:) بفهمد فراموش کرده..

(4) (بهجت:) بنا بر أظهر لازم نیست..

[اگر کسی در خواندن حمد و سوره بیشتر از معمول صدایش را بلند کند]

مسأله 996 اگر کسی در خواندن حمد و سوره بیشتر از معمول صدایش را بلند کند، مثل آن که آنها را با فریاد بخواند، نمازش باطل است (1).

(1) (بهجت:) بنا بر احتیاط.

(زنجانی:) مسأله اگر کسی در خواندن حمد و سوره صدایش را به قدری بلند کند که به آن فریاد گفته شود؛ نه قرائت، نمازش باطل است.

(مکارم:) مسأله هر گاه کسی در قرائت و ذکر نماز صدای خود را بیش از حدّ معمول بلند کند و با فریاد بخواند، نمازش باطل است.

  • توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س 458: نمازی که قرائت آن بلند خوانده نشده باشد، چه حکمی دارد؟

ج: بر مردان واجب است که حمد و سوره را در نمازهای صبح و مغرب و عشاء بلند بخوانند. اگر سهواً یا جهلًا آهسته بخوانند نماز صحیح است، ولی اگر از روی عمد باشد، نماز باطل است.

س 459: آیا اگر قصد خواندن قضای نماز صبح را داشته باشیم باید آن را بلند بخوانیم یا آهسته؟

ج: واجب است که قرائت حمد و سوره در نمازهای صبح و مغرب و عشاء چه اداء باشد و چه قضاء در هر حالی بلند باشد، حتی اگر قضای آنها در روز خوانده شود، و اگر عمداً بلند خوانده نشود، نماز باطل است.

س 460: می دانیم که یک رکعت از نماز متشکل از نیت، تکبیره الاحرام، حمد، سوره، رکوع و سجده است، و از طرف دیگر در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت سوم و چهارم نماز عشاء آهسته خواندن واجب است. ولی در نماز جماعتی که از رادیو و تلویزیون مستقیماً پخش می کنند، مشاهده می شود که امام جماعت ذکر رکوع و سجده رکعت سوم را بلند می خواند، با توجه به این که آن رکوع و سجده دو جزء رکعتی هستند که آهسته خواندن در آن واجب است. این مسأله چه حکمی دارد؟

ج: وجوب ِ بلند خواندن در نمازهای مغرب و عشاء و صبح و وجوب ِ آهسته خواندن در نماز ظهر و عصر، مختص به قرائت حمد و سوره است. همان گونه که وجوب آهسته خواندن در غیر از دو رکعت اول نماز مغرب و عشا، فقط مخصوص قرائت حمد یا تسبیحات در رکعت سوم و چهارم است. ولی در ذکر رکوع و سجده و تشهد و سلام و دیگر ذکرهای واجب در نمازهای پنجگانه، مکلّف بین آهسته یا بلند خواندن مخیّر است.

س 461: اگر شخص بخواهد علاوه بر هفده رکعت نماز واجب روزانه، هفده رکعت نماز قضاء احتیاطی هم بخواند، آیا قرائت دو رکعت اول و دوم نمازهای صبح و مغرب و عشاء را باید بلند بخواند یا آهسته؟

ج: در وجوب جهر و اخفات در نمازهای واجب فرقی بین نماز اداء و قضا وجود ندارد، هر چند نماز قضا احتیاطی باشد.

س 471: آیا بانوان می توانند، حمد و سوره نمازهای صبح و مغرب و عشاء را بلند بخوانند؟

ج: می توانند بلند یا آهسته بخوانند ولی اگر نامحرم صدایشان را می شنود، بهتر است آهسته بخوانند.

س 472: طبق نظر امام خمینی «قدس سره» ملاک آهسته خواندن قرائت در نماز ظهر و عصر، عدم جهر است و ما می دانیم که به استثنای ده حرف، بقیه حروف با صدا هستند، بنا بر این اگر نماز ظهر و عصر را آهسته و بدون صدا بخوانیم، هجده حرف صدا دار درست تلفظ نخواهند شد، خواهشمند است این مسأله را توضیح فرمائید.

ج: ملاک اخفات (آهسته خواندن) عدم وجود جوهر صدا نیست، بلکه ملاک آشکار نکردن آن است و در مقابل، ملاک جهر (بلند خواندن) آشکار کردن جوهر صدا است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای


حضرت آیت الله مکارم شیرازی
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
پرسش : سلام علیکم اگر کسی سالها نمازهایی را که باید بلند بخواند را به صورت اخفات خوانده است. حکم نمازهای چند ساله او چیست؟
پاسخ : اگر در یادگیری حکم کوتاهی نکرده نمازهای گذشته صحیح است

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر استفتائات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی


مطابق نظر آيت الله سيستانيمطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: احکام جهر و اخفات را برای مرد و زن به صورت کامل برایم توضیح دهید.

پاسخ:

بر مرد ـ بنابر احتیاط ـ واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند ، و بر مرد و زن ـ بنابر احتیاط ـ واجب است که تسبیحات اربعه یا حمد را در رکعت سوم و چهارم و همچنین حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند مگر در دو رکعت اول و دوم نماز ظهر جمعه که مستحب است حمد و سوره خود را بلند بخوانند.
و زنان میتوانند حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند یا آهسته بخوانند ، ولى اگر نامحرم صدایشان را بشنود و موردى باشد که شنواندن صدا به نامحرم حرام باشد، باید آهسته بخوانند ، و اگر عمداً بلند بخوانند ـ بنابر احتیاط واجب ـ نمازشان باطل است.
و اگر در جائى که نمازگذار باید نماز را بلند بخواند عمداً آهسته بخواند ، یا در جائى که باید آهسته بخواند عمداً بلند بخواند ـ بنابر احتیاط واجب ـ نمازش باطل است . ولى اگر از روى فراموشى یا ندانستن مسأله باشد ، صحیح است . و اگر در بین خواندن حمد و سوره هم بفهمد اشتباه کرده ، لازم نیست مقدارى را که خوانده دوباره بخواند.

پرسش: در نمازهایی که باید آهسته خوانده شود ایا حرکت دادن لب ها و زبان فقط کفایت می کند ؟
یعنی هیچ گونه صوتی از حنجره خارج نشود.

پاسخ:

لازم است در قرائت قرآن واذکار وادعیه به نحوى ادا شود که عرفا صدق تکلم کند به این معنى که صدا از مخارج الفاظ خارج شود که امکان شنیدن همهمه آن از سوى خواننده در شرایط مناسب باشد وکافى نیست که الفاظ را تصور کند یا به قلب خود بگذراند چه زبان ولب را تکان ندهد وچه تکان بدهد ولى صدایى خارج نشود البته لازم نیست خود او الفاظ را به وضوح بشنود یا به نحوى باشد که اگر شرایط مناسب بود مى شنید گرچه مستحب است نمازگزار در جایى نماز بخواند که موانع نباشد وصداى خود را بشنود.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.

حتما بخوانيد

ويژه نامه احكام نماز

کلید: بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز بلند یا آهسته خواندن نماز  بلند خواندن نماز ظهر بلند خواندن نماز ظهر در روز جمعه نماز جهریه چیست بلند خواندن نماز ظهر و عصر میزان بلندی صدا در نماز بلند خواندن نماز صبح خواندن نماز ظهر با صدای بلند حکم بلند خواندن تسبیحات اربعه چرا باید نماز ظهر و عصر با صدای آهسته خوانده شود وجوب بلند خواندن نماز برای مرد جهر و اخفات در نماز

 

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

24 نظرات
  1. ملیکا می گوید

    سلام خداقوات
    وقتی که نماز را آهسته میخوانم
    اگه نامحرمی یا پدر یا همسر صدای نماز خواندن مرا بشنوند آیا نماز باطل است؟
    چون ممکن است دریک مکان ساکت باشیم یا نامحرمی وارد مسجد ساکت و خلوت یا مکانی شد
    من نمیتوانم نمازم را خیلی آهسته بخوانم که خودمم نشنوم

    1. حجت الاسلام دکتر مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      اگر آهسته بخوانید، در فرض سوال و نامحرم بشنود در صورتی که ایجاد فتنه نکند، نماز باطل نیست.
      وفقکم الله لکل الخیر

  2. ABC می گوید

    سلام علیکم اگر نماز صبح را برای اینکه خانواده بیدار نشوند آهسته بخوانیم چه حکمی دارد؟ نماز درست است یا خیر؟
    با تشکر

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      همین اندازه که خودتان بشنوید کافی است، نیاز نیست آنچنان بلند بخوانید که بیدار شوند.
      منظور از اخفات خواندن یعنی به نحوی گرفته و با صدای پایین بخوانید در هر دو حالت باعث بیدار شدن کسی نمی شود. می توانید به امام جماعت مسجد هم مراجعه کنید و جهر و اخفات را یاد بگیرد.
      وفقکم الله لکل الخیر

  3. سیدرضا می گوید

    سلام پدر خانم من امروز سر این موضوع با من بحث کرد و به من گفت اصلا واجب نیست بلندخونده بشه و کلا آهسته میخونن

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      فتوا کاملا مشخص است.
      وفقکم الله لکل الخیر

  4. زهرا می گوید

    من نماز ظهر و عصر ذکر کردم که در مطالب ذکر نشده که تسبیحات اربعه واجب است اهسته بخوانیم
    این به این معنی تیست که میشه اختیاری بلند یا اهسته خواند

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      تسبیحات اربعه در تمام نمازها باید آهسته و به صورت اخفات خوانده شود.
      وفقکم الله لکل الخیر

  5. زهرا می گوید

    سلام خسته نباشید
    با توجه به مطالب بالا یعنی میتونیم تسبیحات اربعه در نماز ظهر و عصر با صدای بلند بخونیم؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      با توجه به مطلب بالا هیچ کجا نگفته که تسبیحات اربعه را بلند بخوانید، بلکه باید اخفات بخوانید.
      وفقکم الله لکل الخیر

  6. عارف می گوید

    سلام ممنون از اینکه این موارد رو به دقت توضیح دادید راستش من تا به حال از این آداب نماز خوندن به درستی اطلاعی نداشتم و همه نماز هایی که خونم رو با صدای آهسته خوندم میخواستم بدونم آیا نمازهای من باطله یا قبوله ؟؟؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      اگر در یادگیری حکم کوتاهی نکرده نمازهای گذشته صحیح است.
      با دفتر مرجعتان نیز تماس حاصل فرمایید.
      وفقکم الله لکل الخیر

  7. مهدی می گوید

    سلام نماز های نافله را باید اهسته خواند یا بلند یا اختیاریه؟
    میشه نماز های نافله مثل نافله عشا بعد از حمد هر سوره ای را که بخواهیم بخوانیم؟ چون سوره واقعه طولانیه

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      نافله را می توانید آهسته بخوانید.
      می توانید در نافله عشا هر سوره ای را که دوست دارید بخوانید.
      وفقکم الله لکل الخیر

  8. A.B می گوید

    اشکالی دارد هنگام خواندن نماز صبح و مغرب و عشا جوهره صدا را آشکار نکنیم و فقط طوری بخوانیم که اطرافیان صدای ما را بشنوند؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      همینکه اطرافیان صدای شما را می شنوند کافی است. شاید به درستی تفاوت قرائت نماز ظهر و عصر را با نماز مغرب و عشا برای شما روشن نشده است.
      توصیه می کنیم از امام جماعت مسجت تفاوت این دو قرائت را سوال کنید که عملی هم به شما نشان بدهند.
      وفقکم الله لکل خیر

  9. امیر حسین می گوید

    سلام . اگه تو تسبیحات اربعه جمله ی سبحان الله , سب اولش رو بلند بخونیم موجب بطلان نماز میشه؟ خیلی ذهنم رو درگیر کرده.
    انقدر که نمازم رو با جدیت و وسواسی میخونم هیچ احدی تو جهان مثل من نیست . به خاطر همین هم وقتی نماز میخونم انگار میخوام اپولو ۱۱ به هوا بندازم از بس که شک وسواس دارم . اصلا تو نماز به جای اینکه با خضوع وخشوع باشم و لذت ببرم , فقط تو فکر اینم مبادا ذکری رو اشتباه یا بلند اهسته بخونم .
    با تشکر یا علی خدا نگهدار در پناه حق باشید

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      اگر سهوی گفته شده، نماز شما صحیح است.
      اینقدر سخت نگیرید، با روحانی محترم مسجد محل از نزدیک صحبت کنید تا در حل این مشکل به شما کمک نماید.
      وفقکم الله لکل خیر

  10. مجتبی می گوید

    سلام وقتتون بخیر تروخدا تاکید کنید تو نماز خونه های عمومی اقایون نمازشون انقدر بلند نخونند چون ما در قسمت زنانه که داریم اروم نماز میخونم اصلا نمیتونیم تمرکز کنیم و ناخودگاه موجب حواس پرتی ما میشه نمیشه که همه چی مال اقایون باشه حق ما هم هست که بتونیم از ارامش و لذت ارتباط با خدا لذت ببریم چرا اصلا رعایت حال ما خانوما نمیکنید…

  11. شهاب می گوید

    من الان قاطی کردم و احساس میکنم اشتباه کردم بنده تمام ۱۷ رکعت را بلند میخوانم از اول بگویید واجب است کدام رکعت کدام نمازها با صدای بلند باشد کدام رکعت ها با صدای آهسته واجب است؟ بعد نمازهای خوانده شده با این اشتباه سهوی را باید دوباره بخوانم؟؟؟ جدا از مرجع تقلیدم بیان کنید میخواهم به صورت کلی بدانم

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      لطف کنید متن نوشتار را کامل بخوانید، کامل توضیح داده ایم.
      دقت کنید۱- واجب است که قرائت حمد و سوره در نمازهای صبح و مغرب و عشاء چه اداء باشد و چه قضاء در هر حالی باید بلند بخوانید.
      ۲- نماز ظهر و عصر واجب است اخفات خوانده شود.
      لطف کنید در اینترنت فیلم نماز جماعت یکی از علما یا مراجع را ببینید. میزان بلندی و اخفات را متوجه می شوید.
      و توصیه می کنیم از امام جماعت محترم مسجد نیز سوال کنید کامل توضیح می دهند.
      وفقکم الله لکل الخیر

  12. امیر می گوید

    سلام. من سالن مطالعه میرم و نماز مغرب رو اگر بخوام اول وقت بخونم ، میوفته وسط درس خواندن. و اگر بخوام بلند بخونم مزاحم بقیه میشم . باید آروم بخونم یا نماز را به تاخیر بیندازم؟؟

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      همین اندازه بلند بخوانید که به گوش شما برسد، همین اندازه کافی هست. لذا اول وقت بخوانید.
      وفقکم الله لکل الخیر

      1. امیر می گوید

        مرسی از پاسخ سریعتان.