استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي
استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي
فهرست این نوشتار:
[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”]
سؤال 1 ـ اگر فقیهى داراى علومى غیر از فقه و اصول باشد سبب ترجیح او در مقام تقلید مى شود؟
جواب: دارا بودن علومى دیگر غیر از فقه و اصول سبب ترجیح فقیهى بر فقیه دیگرنمى شود مگر علومى که در فهم احکام یا تنقیح موضوعات، موثّر بوده باشد.
سؤال 2 ـ آیا مى توان از مجتهد مرده تقلید نمود؟
جواب: احتیاط ترک تقلید ابتدایى میّت است اما بقاى بر تقلید میّت در مسائلى که عمل کرده یا اخذ فتوا براى عمل نموده جایز است.
سؤال 3 ـ کسى که بدون اجازه مجتهد زنده به تقلید میّت باقى مانده است اعمالى که انجام داده چه حکمى دارد؟
جواب: حال باید از مجتهد زنده در مسأله بقاى بر تقلید میّت، تقلید کند چنانچه فتواى مرجع فعلى او جواز بربقا باشد اعمال سابق او صحیح است.
سؤال 4 ـ درچه مسائلى مى توان به فتواى مجتهدى که از دنیا رفته عمل نمود؟
جواب: تنها در مسائلى مى تواند باقى بماند که به آن عمل کرده باشد.
سؤال 5 ـ تفاوت بین فتوا و حکم از کجا سرچشمه مى گیرد که فتوا فقط بر مقلّدین لازم العمل است اما حکم بر جمیع افراد؟ اگر دو فقیه احکام مختلف دهند چه وضعى پیش مى آید؟ اصلا فقیهى که حاکمیّت عامّه ندارد آیا حکمش بر امّت نافذ است؟
جواب: به کتاب «انوارالفقاهه» ما مراجعه نمایید.
سؤال 6 ـ آیا در این عصر که مسائل و مشکلات زندگى انسانها بسیار گسترده و پیچیده شده و قدرت یافتن بر استنباط احکام این مسائل نیاز به احاطه بر علوم و اطّلاعات گسترده اى دارد کسى مى تواند به رتبه اجتهاد مطلق نائل شود؟
جواب: البتّه امکان پذیر است و بهترین دلیل بر امکان، وقوع آن است که ما درحوزه هاى علمیّه شاهد و ناظر آن هستیم.
سؤال 7 ـ اگر مرجع تقلید یا مجتهدى احساس کند که شرایط مرجعیّت یا اجتهاد را از دست داده آیا لازم است که اعلام کند؟
جواب: لازم است اعلام کند.
سؤال 8 ـ اگر انسان بتواند تشخیص دهد که فلان مرجع از نظر مبانى اصولى قویتر است آیا این تشخیص، در اعلم بودن آن مرجع دخیل است؟
جواب: اعلم بودن تنها به آگاهى و اعلمیّت در علم اصول حاصل نمى شود بلکه شرایط دیگرى نیز دارد.
سؤال 9 ـ آیا کسى که مى خواهد عمل به احتیاط بنماید مى تواند مثلا احتیاطات بیع را از فلان مرجع و احتیاطات صلاة را از مرجع دیگر اخذ کند؟
جواب: اگر منظور پیروى کردن در اخذ طریقه احتیاط از دو مجتهدى که هر دو مساوى در فقاهت باشند بوده باشد مانعى ندارد.
سؤال 10 ـ آیا کسى که عمل به احتیاط مى کند باید احکام صادره از مجتهدین میّت را هم لحاظ دارد؟
جواب: اگر مقصودش احتیاط مطلق است باید همه اقوال را ببیند و اگر هدفش احتیاط بین محتمل المرجعیّه هاست، تنها آگاهى از اقوال علماى زنده براى او کافى است.
سؤال 11 ـ آیا تصریح به جواز عمل به رساله که معمولا در ابتداى رساله ها نوشته مى شود به معناى نفى دیگران است؟ و آیا مردم نسبت به مرجعى که ناشناخته مانده چون قدرت بیان نداشته است مسؤول هستند؟
جواب: الف) تصریح به جواز عمل به رساله، دلیل بر نفى دیگران نیست، بلکه ممکن است دیگران هم در شرایط مساوى و هر دو یا هر چند نفر جایزالتّقلید باشند. آرى اگر کسى در اوّل رساله خود بنویسد عمل به این رساله متعیّن است و عمل به غیر آن جایز نیست مفهومش نفى دیگران است در حالى که هرگز ندیده ایم احدى در مقدمه رساله چنین چیزى بنویسد.
ب) درست است که قدرت بیان باعث معرفى شخص است امّا اگر کسى بیانى نداشت و مقام علمى او مجهول ماند و بعد از فحص نیز مقام علمى او روشن نشد مردم نسبت به او وظیفه اى ندارند، مانند گنجى است که شناخته نشده و کسى در برابر آن گنج وظیفه اى ندارد.
سؤال 12 ـ چنانچه بین قانون مصوّب و لازم الاجراى جمهورى اسلامى (که از کلّیه مراحل تصویب مجلس و تأیید شوراى نگهبان و غیره گذشته است) با فتواى مراجع تقلید تفاوت وجود داشته باشد وظیفه قاضى مقلّد چیست؟
جواب: قاضى اگر مجتهد باشد به رأى خود حکم مى کند و اگر بر اثر ضرورتها غیرمجتهد براى منصب قضا نصب شود به رأى مرجع تقلید خود عمل خواهد کرد و در تعارض قوانین حکومت اسلامى با رأى مرجع تقلید چنانچه عمل به احتیاط ممکن باشد اولى عمل به احتیاط است و اگر ممکن نباشد یا موجب ضرر و زیان و عسر و حرج گردد، قوانین حکومت اسلامى در مسائل عمومى و اجتماعى مقدم است و در مسائل خصوصى باید به راى مرجع خود عمل کند.
سؤال 13 ـ چنانچه پاسخ سؤال پیش این باشد که از بین قانون و فتواى معارض با هم حتما باید به فتواى مرجع تقلید عمل نمود، بنابر این مرقوم بفرمایید که فلسفه ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامى و فلسفه تشکیل قوّه مقننه و وضع قانون چیست؟ و اگر پاسخ سؤال این است که باید برطبق قانون عمل کرد بنابراین فلسفه تقلید و فلسفه وجودى مراجع تقلید چیست؟ و چه آثارى بر آن مترتّب است و صدور فتوا از ناحیه آنان در ابواب مختلف فقهى که قانون نیز در مورد آنها وجود دارد چه فایده اى خواهد داشت؟
جواب: از آنچه در پاسخ سؤال قبل گفته شد هم فلسفه وجودى حکومت و هم فلسفه مرجعیّت روشن مى شود.
سؤال 14 ـ مستدعى است تعیین فرمایید احتیاطات حضرت عالى را به کدام یک از مراجع عظام مراجعه نماییم؟
جواب: مى توانیدبه یکى ازمراجع معروف در محافل علمى مراجعه فرمایید.
سؤال 15 ـ شخصى ده سال بدون تقلید عبادت مى کند، عبادتش چگونه است؟
جواب: باید هم اکنون تقلید کند و آنچه مطابق دستور مرجع فعلى او واقع شده صحیح است و غیر آن را باید اعاده کند.
سؤال 16 ـ آیا انتشار رساله توسط مجتهدى به معناى این است که او خود را از دیگران اعلم مى داند؟
جواب: چنین دلالتى ندارد.
سؤال 17 ـ در رساله هاى عملیّه نوشته شده است که از باید مجتهد اعلم تقلید کرد، از آن جایى که تشخیص و تعیین فرد اعلم در میان مجتهدین براى اهل علم و خبره مشکل و براى عوام محال و ممتنع است، آیا مى توان در مسائل مورد اختلاف به جاى تقلید از یک شخص معیّن، رأى اکثریت را ملاک عمل قرار داد؟
جواب: رأى اکثریت کافى نیست، اگر اعلم ثابت است باید در مسائل اختلافى از او تقلید کرد و اگر ثابت نیست مردم مخیّر هستند.
سؤال 18 ـ کسانى که مجتهد نیستند واجب است در مسائل شرعى و احکام غیر ضرورى دین از دستورات مجتهد جامع الشرایط تقلید کنند، آیا در مسائل سیاسى و حکومتى نیز چنین است مثلا در نظام جمهورى اسلامى ایران آیا اطاعت از قوانین و مقرّرات دولت که به تصویب مجلس شوراى اسلامى و تأیید شوراى نگهبان رسیده، واجب شرعى است؟
جواب: باید از قوانینى که در بالا شرح دادید تخلّف نکنند.
سؤال 19 ـ شخصى پس از فوت مرجع تقلیدش از مجتهدى تقلید نموده، ولى قبل از عمل به فتواى آن مجتهد مجدداً از مرجع قبلى که فوت نموده تقلید کرده است، آیا عدول با توصیف فوق الذکر جایز مى باشد؟ با در نظر گرفتن این که در بعضى از مسائل از جمله در مسائل تقلید، مقلّد همین مجتهد زنده مى باشد.
جواب: چنانچه مجتهد زنده اعلم بوده، عدولش صحیح و بازگشت از آن جایز نیست و اگر میّت اعلم بوده، تقلیدش از مجتهد زنده در موارد علم اجمالى یا تفصیلى به اختلاف جایز نبوده است.
سؤال 20 ـ اگر بر انسان طبق فتواى مرجع قبلى خود، احکامى از قبیل خمس و غیره واجب و یا بعضى از اعمالش باطل و یا مشکوک به نظر برسد، ولى طبق فتواى مرجع فعلى اعمالش صحیح و یا خمس و غیره واجب نباشد، لطفاً مرقوم فرمایید آیا مى تواند طبق فتواى مرجع بعدى خود عمل و در نتیجه اعمالش صحیح و خمس و امثال آن را پرداخت ننماید؟
جواب: خالى از اشکال نیست.
سؤال 21 ـ آیا از مجتهدى که در مسائل روز جامعه و سیاست داخلى و خارجى کشور آگاه نیست ولى داراى شرایطى که در رساله عملیّه ذکر شده مى باشد، تقلید جایز است؟
جواب: جایزاست بشرط آن که فتاواى او موجب مفسده اى در جامعه اسلامى نگردد.
سؤال 22 ـ آیا حضرت عالى حکم حاکم را نافذ مى دانید، بنابراین اگر مرجعى حکم کرد آیا بر همه حتّى مراجع دیگر واجب است عمل کنند؟
جواب: بر همه واجب است عمل نمایند مگر این که خلاف آن، یقینى باشد.
سؤال 23 ـ آیا مرجع باید مجتهد مطلق باشد یا متجزّى هم مى تواند باشد؟
جواب: تقلید متجزّى خالى از اشکال نیست.
سؤال 24 ـ آیا زن مى تواند علوم اسلامى راتحصیل نماید و به مقام اجتهاد برسد؟
جواب: مانعى ندارد و ممکن است به مقام اجتهاد برسد.
سؤال 25 ـ اگر زنى به مقام اجتهاد برسد آیا بر او نیز تقلید حرام است؟
جواب: در این مسأله فرقى میان مرد و زن نیست.
سؤال 26 ـ آیا رجوع از مرجع مساوى به مساوى را جایز مى دانید؟
جواب: جایز نیست.
سؤال 27 ـ شخصى از مرجعى تقلید مى کرده است، پس از فوت او با اجازه مرجع دوّم زنده به تقلید مرجع اوّل باقى مانده است، سپس مرجع دوّم از دنیا رفته است و اکنون از مرجع سوّم که زنده است تقلید مى کند، اکنون آیا با اجازه مرجع زنده باید بر تقلید از مرجع اوّل باقى بماند یا مرجع دوّم؟
جواب: به تقلید مرجع اوّل باقى بماند
سؤال 28 ـ تقلید بر مجتهد حرام است آیا این مسأله شامل فضلا و طلاّبى که در مسائل اندکى مجتهد هستند مى شود؟
جواب: شامل مجتهد مطلق و متجزّى هردو مى شود.
سؤال 29 ـ خواهشمندم بفرمایید چرا تقلید واجب است؟
جواب: به دلیل عقل و بناى عقلاى دنیا که جاهل در هر مسأله اى باید به عالم رجوع کند، آیا شما هرگاه مریض شوید از طبیب دستور نمى گیرید، احکام دین را نیز باید از متخصّصان آن فراگرفت.
سؤال 30 ـ بنده از حضرت آیت اللّه العظمى اراکى (رضوان اللّه تعالى علیه) تقلید مى کردم و بعد از فوت ایشان به فتواى شما بر تقلید ایشان باقى ماندم، آیا باید حتماً مسائل جدیدى که پیش مى آید را از شما سؤال کنم یا مى توانم به مراجع دیگر رجوع کنم و اگر به کس دیگرى رجوع کردم در حالى که استفتائاتى از جناب عالى نموده بودم و به بعضى از آنها عمل کردم مى توانم همان سؤالات را از او سؤال کنم؟
جواب: چنانچه به ما رجوع کرده اید، باید مسائل تازه را از ما سؤال کنید.
وجوب عمل به تکالیف شرعی [/fusion_builder_column][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][کلیات تقلید ]
پرسش : هر فرد از چه زمانی موظف به انجام تکالیف شرعی می گردد؟
پاسخ : ملاک انجام عبادات و تکالیف شرعى از نظر قرآن و روایات رسیدن به« بلوغ شرعى» است.
منظور از تقلید [کلیات تقلید ]
پرسش : منظور از تقلید در احکام چیست؟
پاسخ : حقیقت تقلید در احکام، عمل کردن به تکالیف شرعی مطابق با دستور مجتهد است.
تقليد در زمان ائمّه [کلیات تقلید ]
پرسش : تقلید از چه زمانی جزء احکام شرعی قرار گرفته؟
پاسخ : تقلید از زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله بهصورت ساده تر از امروز وجود داشته و اصحاب ائمّه نیز بعضاً تقلید مىکردند و بسیارى از اصحاب ائمّه از علماى محلّ خود تقلید مىکردند.
تحقیق در دین و اعتقاد به یکى از مذاهب غیر از اسلام [کلیات تقلید ]
پرسش : جنابعالى در ابتداى رساله مرقوم فرموده اید: « عقیده مسلمان به اصول دین، باید از روى دلیل باشد.» اگر مسلمانى به دنبال تحقیق رفت، و در نتیجه دینى غیر از اسلام را برگزید، آیا حق دارد پیرو آن دین شود؟ آیا حکم مرتد بر او جارى نمى شود؟ اگر جارى مى شود، چرا؟ آیا این فتوا با فتواى به لزوم تحقیق در اصول دین، و عدم جواز تقلید در آن سازگار است؟ اصولا کسى که مى داند، اگر به نتیجه اى غیر از دین پدر و مادرش برسد کشته خواهد شد، چگونه مى تواند با فکرى آزاد در اصل دین تحقیق کند؟
پاسخ : تحقیق در دین و اعتقاد به یکى از مذاهب، غیر از تظاهر به آن است. توضیح این که: بر همه واجب است در اصول دین به اندازه توانایى خود تحقیق کنند، و اگر واقعاً بعد از تحقیق کامل و کمک گرفتن از آگاهان، به آیینى غیر از آیین اسلام معتقد شوند، معذور هستند; زیرا وظیفه عقلى و شرعى خود را انجام داده، ولى به خطا رفته اند. امّا کسى که قبلا مسلمان بوده، و به عللى دین جدید اختیار کرده، اگر تظاهر کند محکوم به احکام مرتد است; و احکام مرتد در واقع از جمله احکام سیاسى اسلام، براى جلوگیرى از نفوذ دشمنان در محیط اسلام، و اغفال و اغواى مردم است.
دلیل وجوب تقلید [کلیات تقلید ]
پرسش : خواهشمندم بفرمایید چرا تقلید واجب است؟
پاسخ : به دلیل عقل و بناى عقلاى دنیا که جاهل در هر مساله اى باید به عالم رجوع کند، آیا شما هرگاه مریض شوید از طبیب دستور نمى گیرید، احکام دین را نیز باید از متخصّصان آن فراگرفت.
لزوم تبعیت در احکام بر اساس فتاوای مرجع [کلیات تقلید ]
پرسش : ملاك و ميزان براى اعمال ما كيست؟ مرجع تقليدمان يا ديگر مراجع يا علما، عرفا، زهاد يا غير آنها؟
پاسخ : هر کس باید اعمالش را بر اساس فتاواى مرجع تقلیدش بجا آورد.
لزوم بیان احکام شرعی توسط روحانیون محترم [کلیات تقلید ]
پرسش : امروزه متأسّفانه بيان احكام شرعى در برخى منابر و مجالس مذهبى به فراموشى سپرده شده، يا به اندازه كافى به آن پرداخته نمىشود. و از سوى ديگر، برخى از افراد و روزنامهها و كتابهاى فاقد صلاحيّت، به اظهار نظر در مسائل شرعى مىپردازند. توصيه شما به دو گروه فوق و مردم چيست؟
پاسخ : احکام شرع را باید از طرقى که در ابتداى رسالهها نوشته شده گرفت: از مجتهد بلاواسطه، یا از رساله او، یا از افراد مسالهدان. و بر روحانیّون محترم لازم است که در منابر خود به بحث احکام اهمیّت دهند.
تبعیت پیرو مذهب شافعی مطابق فتاوای مذهب شیعه [کلیات تقلید ]
پرسش : با عنايت به اين كه مذهب شيعه و شافعى از نظر اصولى بسيار به هم نزديكند و علماى عظام شيعه و اهل سنّت نيز بر اين موضوع واقفند، اين جانب كه پيرو مذهب شافعى هستم در بسيارى از موارد از فتاواى حضرت عالى تقليد مىنمايم. آيا تقليد اين جانب صحيح است؟
پاسخ : تقلید شما اشکالى ندارد.
تقلید زن مجتهد [کلیات تقلید ]
پرسش : اگر زنى به مقام اجتهاد برسد آیا بر او نیز تقلید حرام است؟
پاسخ : در این مساله فرقى میان مرد و زن نیست.
عمل به قوانین و مقررات مصوب دولت و مجلس شورا و شورای نگهبان [کلیات تقلید ]
پرسش : کسانى که مجتهد نیستند واجب است در مسائل شرعى و احکام غیر ضرورى دین از دستورات مجتهد جامع الشرایط تقلید کنند، آیا در مسائل سیاسى و حکومتى نیز چنین است مثلا در نظام جمهورى اسلامى ایران آیا اطاعت از قوانین و مقرّرات دولت که به تصویب مجلس شوراى اسلامى و تأیید شوراى نگهبان رسیده، واجب شرعى است؟
پاسخ : باید از قوانینى که در بالا شرح دادید تخلّف نکنند.
وظیفه والدین در مورد فرزندانی که به سن تکلیف می رسند [کلیات تقلید ]
پرسش : وظیفه والدین دختری که به نه سالگی میرسد در خصوص تعیین مرجع تقلید وی چیست؟
پاسخ : لازم است او را راهنمایی کنند و اطلاعاتشان را در اختیار وی بگذارند و اگر دختر از سخن والدین اطمینان پیدا کرد می تواند عمل کند.
تکلیف عبادات بعد از اطلاع از اشتباه بودن تقلید [کلیات تقلید ]
پرسش : تکليف فردي که قبلاً از مجتهدي تقليد مي کرده و اعمال خود را مطابق فتواي او انجام مي داده و الان متوجه اشتباه خود در انتخاب مرجع شده، چيست؟
پاسخ : اگر با تحقیق مرجعش را انتخاب کرده، اعمال گذشته او قضا ندارد.
شک در مرجعی که از او تقلید کرده [کلیات تقلید ]
پرسش : چند سال پیش یادم رفته بود که بعد از سن تکلیف مرجع تقلیدم آقای بهجت بود یا آقای مکارم شیرازی تا اینکه خودم آقای مکارم شیرازی را انتخاب کردم حالا تکلیف اون چند سالی که تو شک بودم چیست؟
پاسخ : اعمالی انجام شده در آن چند سالی که شک در مرجعی که از او تقلید کرده داشته اشکالی ندارد.
تاخیر در انجام عبادات به فتوای مرجع خود [کلیات تقلید ]
پرسش : دخترى طبق فتواى مرجع تقليدش 13 سالگى را مبناى تكليف خود قرار داده و بعد از آن به شما رجوع كرده. آيا لازم است نماز و روزههاى 9 تا 13 سالگىاش را قضا كند؟
پاسخ : عمل او طبق فتواى مرجع تقلیدش درست بوده است و نیازى به قضا نیست.
رجوع به مجتهد دیگر در احتیاطات واجب [کلیات تقلید ]
پرسش : آیا در احتیاطات واجب مى توان به هر مجتهدى مراجعه کرد؟
پاسخ : رجوع به مجتهدى که اعلمیا حداقل مساوى دیگران باشد، مانعى ندارد.
دائم البقا بودن فقه [متفرقه تقلید ]
پرسش : احکام فقه اسلامی ادائم البقا است که به مرور زمان ظهور پیدا کرده باشد؟
پاسخ : احکام فقه اسلامی دائم البقا است جز در مواردی که احکام نفی می شود.
تغییر احکام صریح قرآن توسط مجتهد [متفرقه تقلید ]
پرسش : آیا می توان در مورد مسایلی که در متن صریح قرآن آمده نظر داد؟ و آیا یک مجتهد می تواند با توجه به اجتهاد خود نظر دهد که این آیه به فرض در زمان کنونی با زمان پیامبر(ص) فرق می کند و نظر جدیدی بدهد؟ مثلا در مورد مقدار دیه زن و مرد که در متن صریح قرآن آمده است با توجه به شرایط کنونی مقدار آن را تغییر داد؟
پاسخ : آنچه در آیات قرآن با صراحت آمده به هیچ وجه قابل تغییر نیست.
پاسخگو بودن فقه نسبت به تمام اعصار [متفرقه تقلید ]
پرسش : با پیشرفت علم، ممکن است مسائلى پیش آید که در قرآن و دیگر منابع اسلامى ذکرى از آن به میان نیامده باشد، و کمک گرفتن از عقل به تنهایى، با توجّه به این که اشتباهات بسیارى دارد، کافى نباشد. با توجّه به این مطلب، آیا مراجع محترم مى توانند پاسخگوى تمام مسائل شرعى نسل آینده باشند؟
پاسخ : در اسلام یک سلسله قواعد کلّى وجود دارد که پاسخگوى همه مشکلات در تمام اعصار است. و به همین جهت هر سوالى از ما در مورد مسائل جدید بشود به کمک آنها به حمدالله پاسخ گو هستیم، و هیچ بن بستى وجود ندارد.
زمان شروع مرجعیت [متفرقه تقلید ]
پرسش : مرجعیت در اسلام از چه زمانی شروع شده است؟
پاسخ : مرجعیت بعنوان نیابت خاصه (یا اجازه خصوصی از طرف پیامبر (ص) یا امام (ع) از زمان خود پیامبر (ص) و ائمه (ع) شروع شده است و به عنوان نیابت عامه (اجازه عمومی) از زمان غیبت امام زمان (عج) شروع شده است.
عدم اسقاط ادله فقهی در زمان حضور امام [متفرقه تقلید ]
پرسش : در زمان حضور امام کدام ادله فقهی ساقط می شود؟
پاسخ : هیچ کدام از ادله فقهی ساقط نمی شود.
اقسام دستورهای عملی اسلام [متفرقه تقلید ]
پرسش : لطفا بفرمایید احکام به چه چیزهایی گفته میشود؟
پاسخ : دستورهاى عملى اسلام، که وظیفه انسانها را، نسبت به کارهایى که باید انجام دهند و یا از آن دورى جویند مشخّص مى کند، «احکام» نام دارد. هر کارى که انسان انجام مى دهد، در اسلام داراى حکم خاصّى است، احکامى که تکلیف ما را نسبت به کارها مشخّص مى کند پنج قسم است: 1. واجب; کارى است که انجام آن لازم مى باشد و ترک آن عذاب دارد; مانند نماز، روزه و… . 2. حرام; کارى است که ترک آن لازم و انجامش عذاب دارد; مانند دروغ، ظلم و… . 3. مستحب; به کارى گویند که انجامش نیکوست و ثواب دارد; ولى ترک آن عذاب ندارد; مانند سلام کردن و صدقه دادن. 4. مکروه; کارى است که ترک آن نیکو مى باشد و ثواب دارد; ولى انجامش عذاب ندارد; مانند فوت کردن به غذا و خوردن غذاى داغ. 5. مباح; به کارى گویند که انجام و ترک آن مساوى است، نه عذابى دارد و نه ثوابى; مانند راه رفتن و نشستن.
منبع مسائل موجود در رساله مراجع [متفرقه تقلید ]
پرسش : آیا تمام مسائلى که در رساله مراجع تقلید وجود دارد، برگرفته شده از احادیث و آیات قرآنى است؟ یا این که مى توان بعضى از مسائل را با دلیل عقلى بیان کرد؟
پاسخ : معمولاً تمام مسائل مزبور، از قرآن و اخبار اسلامى گرفته شده است; ولى دلیل عقلى نیز یکى از ادلّه چهارگانه فقهى است.
تقلید در اصول و فروع دین [تقلید صحیح و غیر صحیح ]
پرسش : جایگاه تقلید در اصول دین و در فروع دین و علت آن را بیان کنید؟
پاسخ : هیچ مسلمانى نمىتواند در اصول دین تقلید نماید، بلکه باید آنها را از روى دلیل- به فراخور حال خویش- بداند ولى در فروع دین یعنى احکام و دستورات عملى، اگر مجتهد باشد (یعنى بتواند احکام الهى را از روى دلیل به دست آورد) به عقیده خود عمل مىکند و اگر مجتهد نباشد باید از مجتهدى تقلید کند، همانگونه که مردم در تمام امورى که تخصّص و اطّلاع ندارند، به اهل اطّلاع مراجعه مىکنند و از آنها پیروى مىنمایند.
مصداق تقلید نادرست [تقلید صحیح و غیر صحیح ]
پرسش : مصداق تقلید نادرست چیست؟
پاسخ : تقلید جاهل از جاهل و یا عالم از جاهل
عمل به یقین در موضوع خاص بدون سوال از مرجع [تقلید صحیح و غیر صحیح ]
پرسش : اگر مرجع تقلید در موضوعی از موضوعات اظهار نظر کند آیا بر مقلد واجب است که از نظر او پیروی کند؟ در فرضی که مقلد یقین به موضوع خاصی مانند کثیر السفر دارد و بر این اساس عمل کند آیا لازم است که از مرجع تقلید خود در این زمینه نیز استفتاء کند یا عمل به یقین خود کافی است؟
پاسخ : اگر به مقدار مرجع در این مسئله آگاهی دارد اشکالی ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی
كليد: استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي استفتائات تقليد آيت الله مكارم شيرازي[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]