آيا فطرت قابل اثبات است؟

اصل «فطرت» در وجود انسان به سه روش قابل اثبات مى باشد:

الف) روش نقلى

ب) روش شهودى و وجدانى

ج) روش عقلانى

الف) روش نقلى: خداوند در آيات متعددى از قرآن كريم به وجود «فطرت» در وجود انسان تصريح مى نمايد به عنوان نمونه: 1 «فطره الله اللتى فطره الناس عليها» (روم/ 30)

2 و نفس و ما تسواها فالهمها فجورها و تقواها (شمس/ 8 و 7)

3 در روايت هاى متعدد اين معنى از پيامبر اكرم (ص) نقل شده كه فرمودند:

«كل مولود يولد على الفطره» (سفينه البحار/ ج 7/ ص 115)

بنابراين اصل گرايش فطرى در انسان به وسيله قرآن و سنت اثبات شده است.

ب) روش شهودى و وجدانى: هر انسانى با مراجعه به ضمير و نفس خود با علم حضورى مى يابد كه يك سرى گرايش هاى فطرى در سرشت و نهاد او به وديعت نهاده شده است

گرايش هايى مانند: حس پرستش و كرنش و خضوع در برابر موجود كامل، حس زيبايى دوستى، حس حقيقت طلبى، حس كمال جويى و كمال طلبى و…

ج) روش عقلى: با ذكر دو مقدمه به نتيجه گيرى مى پردازيم:

1 يكى از شاخصه ها و معيارهاى امر فطرى فراگيرى و عموميت آن نسبت به همه انسان هاست اگر امرى فطرى بود بايد در ميان همه انسان ها مشترك باشد.

2 از سوى ديگر هر انسان عاقلى از اثر پى به موثر مى برد زيرا عقلاً مى داند كه هر بنا و ساختمانى نيازمند بانى و سازنده است.

نتيجه: وقتى در كارها و اعمال انسان ها نظرى مى نماييم مى بينيم همه آنها نسبت به امورى خاص واكنش نشان مى دهند مثلاً در برابر يك صحنه و نقاشى يا اثر هنرى زيبا زبان به ستايش و مدح باز نموده و آن را تحسين مى نمايند اين كار حاكى و نشانگر از حس عميق در وجود انسان هاست كه به آن فطرت و زيبادوستى گويند همچنين انسان ها در رفتار خود به اشكال مختلف دنبال كشف حقايق و واقعيت ها هستند، و اين خود نمايانگر و كاشف از فطرت حقيقت جويى در همه انسان هاست.

پرسمان