آيا جن وجود دارد؟!

پرسش:

آيا جن وجود دارد و اگر وجود دارد چگونه از آن آگاه شويم؟

پاسخ:

1ـ وجود جنّها تاکنون نه از راه علوم تجربی به اثبات رسیده و نه فلاسفه برهانی بر وجود آنها دارند.

امّا اینکه فلاسفه برهانی بر وجود آنها ندارند ، چون وجود یک نوع مادّی ـ چه نوع مادّی محسوس باشد و چه نامحسوس ـ از امور جزئی (غیر کلّی ) است و وجود امور جزئی با برهان عقلی قابل اثبات نیست ؛ همان گونه که وجود هیچکدام از حیوانات موجود در روی زمین از راه برهان عقلی قابل اثبات نیست. لذا همان گونه که حیوانات کمیاب را با تجسس اثبات می کنند، اثبات وجود جنّها نیز راهی از این سنخ می خواهد.

امّا اینکه علوم تجربی موفّق به اثبات وجود جنّها نشده برای این است که:

اوّلاً دانشمندان علوم تجربی این موضوع را کما کان از خرافات می پندارند و تحقیق بر سر این موضوع را کاری غیر علمی و نوعی اتلاف وقت و سرمایه قلمداد می کنند. لذا این موضوع تا به امروز از طرف محقّقین معتبر و مورد اعتماد در علوم تجربی ، مورد بررسی علمی قرار نگرفته و الّا ممکن بود با کمک افرادی که قدرت ارتباط با جنّها را دارند ، بتوانند شواهد تجربی بر وجود جنّها پیدا نمایند. البته برخی افراد علاقمند به امور عجیبه تحقیقاتی در این زمینه نموده و شواهدی از وجود جنّها را یافته اند که در کتب متعدّدی ــ که در بازار کتاب به راحتی پیدا می شوند ــ ثبت شده است ؛ لکن شخصیّت این افراد به آن اندازه شناخته شده در جهان علم نیست که جامعه ی علمی حاصل تحقیقات آنها را به عنوان یک یافته ی علمی بپذیرد.

از این گذشته، علم غربی به خاطر بنیانهای پوزیتیویستی اش شدیداً سکولار است؛ و هر چیزی که به نوعی دین را مورد تأیید قرار بدهد، در این علم بنا دارند که انکارش کنند. لذا می بینیم که وقتی برخی اساتید دانشگاه با دلائل علمی یک نظریّه ی ضدّ مثل نظریّه تکامل داروین را زیر سوال می برند، از دانشگاه اخراج می شوند. یا مورد بی مهری قرار می گیرند. البته در ظاهر مدّعی اند که علم کاری با سیاست و فرهنگ ندارد؛ امّا در مقام عمل چنین نیست؛ و دانشگاهها همواره توسّط نظامهای سیاسی و فرهنگی کنترل می شوند. اندیشمندان برون دانشگاهی نیز حرفشان در جهان علم خریدار ندارد.

ثانیاً دانشمندان علوم تجربی خود را محدود به تحقیق در شاخه های شناخته شده ی علوم کرده اند و معمولاً خارج از آن محدوده تحقیق نمی کنند ؛ و شاخه ای علمی به نام جنّ شناسی یا رشته ی شناخت موجودات نامحسوس ، در بین رشته های علوم تجربی وجود ندارد. لذا کسی از محقّقین علوم تجربی هم گرایشی به تحقیق در این باره نشان نمی دهد  و کسانی هم که خارج از این محدوده تحقیق می کنند ، از نظر دانشمندان علوم تجربی افرادی غیر علمی شناخته می شوند.

ثالثاً بشر امروز با علوم تجربی موجود ، حتّی از تفسیر بسیاری از پدیده های محسوس و در دسترس نیز عاجز است کجا رسد که بتواند درباره جنّهای نامحسوس اظهار نظر نماید ؛ لکن بعید نیست که در آینده و با پیشرفتهای بیشتر بتواند وجود جنّها را هم از راه تجربی اثبات نماید ؛ و شاید حتّی بتواند وسائلی برای ارتباط با آنها اختراع نماید. الله اعلم.

آلبرت اینشتین گفته است: « این فرض که موج و ذرّه ، تنها اشکال ممکن مادّه هستند اختیاری است و چیزی تضمین نمی کند که در آینده صورتهای دیگر مادّه کشف نشوند. حدّ اکثر می توان گفت که تا این زمان نتوانسته ایم به بیش از این دست یابیم.» (تحلیلی از دیدگاههای فلسفی فیزیکدانان معاصر ، نوشته دکتر مهدی گلشنی ، ص73)

2ـ تا اینجا گفته شد که علوم تجربی و فلسفه از شناسایی جنّها عاجز بوده اند ولی این بدان معنا نیست که ما نتوانیم به وجود جنّها یقین حاصل نماییم. راههای عامّ و خاصّی وجود دارند که می توان از راه آنها به وجود جنّها یقین نمود.

امّا قبل از بیان این راهها عرض می شود که اعتقاد به وجود جنّها نه جزء اصول دین مسلمین است و نه جزء فروعشان. از طرف دیگر شناخت آنها نفع خاصّی هم به حال بشر ندارد. لذا سزا نیست که مسلمان وقت و عمر خود را صرف شناخت تفصیلی این موجودات نماید. همین اندازه که انسان با راههای عامّ به وجود آنها یقین حاصل نماید برای او کافی است. لذا بیان راههای خاصّ برای این نیست که شما بزرگوار آن را طیّ کنید، بلکه صرفاً برای آگاهی رسانی است.

ـ راههای عامّ

الف ـ اوّلین راه عمومی برای رسیدن به یقین درباره وجود جنّها این است که ما با برهان عقلی ، وجود خدا و برخی صفات او را اثبات کرده ، آنگاه با اتّکا به نتیجه ی براهین وجود خدا و صفات او ، ضرورت نبوّت را با عقل اثبات نموده و در مرحله ی سوم از راه برهان معجزه ، نبوّت رسول الله (ص) را اثبات نماییم. آنگاه از راه شواهد متواتر تاریخی اثبات می کنیم که قرآن کریم تماماً از لبان مبارک آن حضرت خارج شده و وحی قطعی است. همچنین از آنجا که خود قرآن کریم ادّعای اعجاز دارد و معجزه بودن آن ثابت است ؛ یقین حاصل می کنیم که این کتاب ، کلام خداست. پس در درستی اخبار قرآن کریم نمی توان شک نمود.  از طرف دیگر قرآن کریم به صراحت تمام از وجود جنّها خبر داده است. پس با این روند عقلائی برای ما یقین حاصل می شود که جنّها وجود دارند.

در این روش اگر چه وجود جنّها با برهان مستقیم عقلی اثبات نمی شود ولی چون معجزه بودن قرآن کریم و صادق بودن آن متّکی به براهین عقلی است ؛ لذا وجود جنّها ، بالعرض و با واسطه ، از طریق برهان عقلی اثبات شده است.

ب ـ راه عمومی دوم تحقیق شخصی یا اعتماد به تحقیقات دیگران است. افراد فراوانی بوده و هستند که مدّعی مشاهده جنّها یا ارتباط با جنّها می باشند. همچنین فروان نقل شده که در برخی موارد جنّها در امور انسانها دخالت نموده و حوادثی پدید آورده اند.

بدون شکّ ، صرف این ادّعاها کافی برای اثبات وجود جنّها نیست ولی شخص کنجکاو می تواند خود شخصاً این گونه ادّعاها را بررسی نماید تا برای او معلوم شود که آیا مدّعیان مشاهده ی جنّها یا مدّعیان ارتباط با جنّها راست می گویند یا نه؟ البته این راه اگر چه بی خطر است ولی بی شکّ ، صرف زمانی طولانی و هزینه ای فراوان را طلب می کند.

حتّی شخص کنجکاو می تواند از افراد مدّعی ارتباط با جنّها بخواهد که جنّها را احضار نمایند تا خود این شخص ، شواهد عینی وجود آنها را ملاحظه نماید. امّا ما به هیچ وجه این راه را توصیه نمی کنیم ؛ چون به تجربه دیده شده که برخی از افراد مرتبط با چنین افراد و جریانهایی دچار مشکلات روحی و روانی می شوند. در این باره می توان به گزارشات افراد مطمئنّی که شواهد عینی وجود جنّها را دیده اند اکتفا نمود.

ـ راههای خاصّ

الف ـ برخی مدّعی اند که علومی سرّی به نام علوم غریبه وجود دارند ، که یکی از این علوم یا بخشی از آن ، علم تسخیر جنّ می باشد. از راه یادگیری این علم نیز می توان به وجود جنّها پی برد. لکن باید توجّه داشت که اوّلاً اکثر مدّعیان آشنایی با علوم غریبه افرادی شیّاد و دروغگو هستند ؛ و به دروغ ادّعای آشنایی به چنین علومی را دارند. لذا اگر کسی بخواهد چنین علمی را فرا بگیرد باید از اهلش بیاموزد ؛ که البته آنها نیز هر کسی را مورد آموزش قرار نمی دهند. ثانیاً به تجربه دیده شده که برخی از مبادرت کنندگاه به یادگیری علوم غریبه و بخصوص علم تسخیر جنّ ، دچار مشکلات عدیده ی جسمانی و روحانی می شوند ؛ حتّی در مواردی کار این گونه افراد به دیوانگی کشیده شده. از همین روست که دارندگان واقعی این علوم ، آن را به هر کسی تعلیم نمی دهند.

ب ـ راه دیگر کسب بصیرت عارفانه است که از راه عبودیّت حاصل می شود. لکن باید توجّه داشت که همه ی اهل بصیرت موفّق به مشاهده جنّها نمی شوند. ولی برخی از آنها که انسانهای وارسته و مورد اطمینانی بوده اند از مشاهده ی جنّها خبر داده اند.