آيا از حديث (لولاك لما خلقت الافلاك) استنباط می شود كه رتبه پيامبر پايين تر از علی و زهرا است؟

آيا از حديث (لولاك لما خلقت الافلاك) استنباط مي شود كه رتبه پيامبرپايين تر از علي و زهرا است؟

پاسخ:
براساس روايات چهارده معصوم(ع) همه يك نور هستند[ بحارالانوار، ج 25، ص 1 و ج 36، ص 280] يعني آنها در مقام وحدت نوري، كثرتي ندارند تا يكي اول وديگري دوم باشد. اين كه در زيارت جامعه مي خوانيم و ان ارواحكم و طينتكم واحدة اشاره به همين حقيقت دارد كه چهارده معصوم(ع) يك نوراند و در اين جهت با هم اتحاد دارند. براساس روايات اين اتحاد نه تنها در اول خلقت بوده؛ بلكه در نظام مادي و زندگي دنيا حقيقت آنان يكي بوده است و در عين تعدد صوري و ظاهري و جسماني با همديگر وحدت و اتحاد دارند. در اين باب نكا: انسان و خلافت الهي، استاد محمد شجاعي، تهران، مؤسسه فرهنگي خدمات رسا، 1362 ش، صص 139 – 142. بر مثال موج ها اعدادشان در عدد آورده باشد بادشان (مثنوي، دفتر دوم، بيت 185) ازاين رو اين كه در برخي روايات، اولين مخلوق نور حضرت محمد(ص) و در پاره اي روايات نور رسول خدا(ص) و ائمه هدا(ع) مطرح شده است، (نگا: بحارالانوار، ج 1، ص 97 – ج 57، ص 170 – تفسيرالميزان، ج 1، ص 121) نبايد پنداشت كه اين روايات بر كثرت و غيريت اين انوار دلالت دارند.

امام باقر(ع) مي فرمايند: يا جابر ان الله اول ماخلق خلق محمداً و عترته الهداة المهتدين، فكانوا اشباح نور بين يدي الله، قلت و ما الاشباح؟ قال: ظل النور، ابدان نورية بلا ارواح و كان مؤيداً بروح واحد و هي روح القدس ؛ اي جابر! اول مخلوقي كه خداوند خلق فرمود، محمد و عترت هدايت شده آن حضرت بودند پس آنان اشباح نور در برابر خداوند بودند. جابر مي گويد: به حضرت عرض كردم، اشباح چيست؟ فرمود: سايه نور، بدن هاي نوري بدون روح كه مؤيد به يك روح يگانه و واحد بودند و آن روح القدس بود… ، (به نقل از انسان و خلافت الهي، همان) .

اين روايت به روشني حكايتگر اين حقيقت است كه روح القدس در عين اين كه يك حقيقت و موجود واحد است، حقيقت همه چهارده معصوم است؛ يعني، هم حقيقت رسول الله(ص) است و هم حقيقت تك تك عترت آن حضرت و در عين يكي بودن متعدد هم هستند و همه ظهورات روح واحد و حقيقت واحد مي باشند اين روايت با صراحت كامل مي فرمايد كه آنان ابدان نوري بودند كه ارواح متعدد نداشتند، بلكه مؤيد به يك روح بودند و آن عبارت است از «روح القدس» و به روشني به اين نكته اشاره دارد كه حقيقت روح و جان همه يكي بود (روح القدس) و ظهورات (كه ابدان نوري و يا اشباح نوري اند) متعدد بود.

بر اين اساس، روايتي كه مطرح فرموديد، دلالت ندارد بر اين كه عدم خلق جهان متوقف باشد به صورت انحصاري، بر حضرت علي(ع) و حضرت فاطمه(س)، بلكه از آنجا كه همه چهارده معصوم نور واحدند، اين روايت اشاره به همان حقيقت نوري دارد كه همان چهارده معصوم در آن وحدت دارند. به عبارت ديگر، هر چند در اين حديث به ظاهر به نور [روحي و بدني ] حضرت علي(ع) و حضرت فاطمه(س) اشاره شده است ولي به دليل وحدت نوري چهارده معصوم، گويا اين حديث مي خواهد بگويد اگر شما چهارده معصوم و اگر شما «روح القدس» نبوديد جهان را خلق نمي كرديم. به بيان سوم، ظاهر اين روايت خطاب به آن دو عزيز است ولي به دليل وحدت آن ها با دوازده معصوم ديگر مقصود حقيقتي است كه همه آنها در آن اتحاد داشته و هيچ گونه تعدد و كثرتي ندارند تا بحث رتبه و تقدم و تأخر پيش آيد.