عبادت حضرت آدم چگونه بود

آيا حضرت آدم در زمان خودعبادت مى كرد و آن عبادت آيا همان نماز بوده يا خير نماز فقط در زمان پيامبر اسلام آمده است ؟

تمام انبياء الهى از حضرت آدم گرفته تا حضرت خاتم همه خداوند خود را عبادت و پرستش مى نمودند و همگان را به عبادت خداوند متعال دعوت مى كردند يكى از آن انبياء الهى آدم «عليه السلام» بوده است كه عبادت مى كرده است منتها نوع عبادت و شرائط آن در مواردى فرق مى كرده است مثلا به اين شكل كه ما نماز مى خوانيم شايد نبوده است ولى جوهره و شالكه عبادت را انجام مى داده اند حضرت آدم «عليه السلام» اولين كسى بوده است كه نماز خوانده است.

گفته اند اول كسى كه نماز بامداد كرد آدم بود آن خواجه خاكى آن بديع قدرت وضيع فطرت و نسيج ارادت چون از آسمان به زمين آمد آخر روز بود تا روشنى روز ميدميد لختى آرام داشت چون آفتاب نهان شد دل آرام معدن اندهان شد.

شب آمد چون من سوگوار نجم بجامدسياه و بچهره دژم

آدم هرگز شب نديده و مقاساه تاريكى و اندوه نكشيده بود ناگاه آن ظلمت ديد كه به همه عالم برسيد و خود غريب و رنجور و از جفت خود مهجور در آن تاريكى كه آن گه آه كردى گه روى فراماه كردى گه قصد مناجات درگاه كردى

ذكر تو مرا مونس يارست شب وز ذكر توام هيچ نياسايد لب

اصل همه غريبان آدم بود پيشين همه غمخواران آدم، نخستين همه گريندگان آدم بود بنياد دوستى در عالم آدم نهاد آئين بيدارى شب آدم نهاد نوحه كردن از درد هجران و زاريدن به نيم شبان سنتى است كه آدم نهاد اندران شب گه نوحم كردى بزارى گه بناليدى از خوارى گه فرياد كردى گر بزارى دوست را ياد كردى

همه شب مردمان در خواب من بيدار چون باشم عنوره هر كسى با ياد من بى يار چون باشم

آخر چون نسيم سحر عاشق و از نفس بر زد و لشكر صبح كمين برگشاد، و بانك بر ظلمت شب زد جبرئيل آمد ببشارت كه يا آدم صبح آمد و صلح آمد نور آمد و سرور آمد روشنائى آمد و آشنائى آمد بر خيزايى آدم و اندرين حال دو ركعت نماز كن يكى شكر گذشتن شب هجرت و فرقت را يكى لشكر دميدن صبح دولت و وصلت را با زبان حال مى گويد (1)

وصل آمد و از بيم جدائى رستيم با دلبر خود بكام دل بنشستيم

پس سوال كننده محترم: اولا حضرت آدم «عليه السلام» عبادت مى كرده است نماز مى خوانده حج انجام مى داده است (2) حضرت آدم روزه مى گرفته است (3)

ثانيا: حضرت آدم نماز مى خوانده است ولى كيفيت نمازش فرق مى كرده.

ثالثا: نماز همان نماز مى باشد ولى در مورد شرايط و نوع و زمان آن كمى فرق كرده است ونمازى كه ما مى خوانيم در شب معراج حضرت رسول نازل شده است كيفيت آن.

منابع:

1- تفسير كشف الاسرار وحده الابرار، خواجه عبدالله انصارى، تاليف: ابوالفضل رشيدالدين الميبدى ج 1 ص. 651

2- تفسير كشف الاسرار، ج 14 ص. 358

3- تفسير كشف الاسرار، ج 1، ص. 484 به نقل از اداره پاسخگويى آستان قدس رضوى