راه افزایش گریه بر امام حسین
اشک ریختن
چه کنم در هنگام عزادارى و ذکر مصیبت قلب من بشکند و اشک بریزم؟
اولاً، خود حالت تباکى و حزن و اندوه داشتن در هنگام ذکر مصیبت، امرى ارزشمند است؛ چنان که در روایات بدان تصریح شده است.[204]
ثانیا، منشأ گریه ارزشى، معرفت است؛ ازاین رو اگر احساس مى کنیم که در هنگام ذکر مصیبت، حالت گریه نداشته و اشکى از چشمانمان جارى نمى شود، حتى قلبمان نیز متأثر و اندوهگین نمى گردد – البته به شرط آن که مطمئن باشیم نداشتن اشک ریشه در عوارض جسمانى ندارد – باید زمینه هاى ایجاد و توسعه معرفت به اهل بیت را در خود تقویت کرده و موانع معرفت را از میان برداریم.
زمینه هاى ایجاد و توسعه معرفت به اهل البیت عبارت است از:
1. مطالعه تاریخ زندگانى آنان،
2. مطالعه و تفکّر در سخنان ایشان،
3. شناخت خدا؛ زیرا آنان تجلى گاه اوصاف الهى اند وبا شناخت خدا و اوصاف او، مى توان فضایل آنان را دریافت.[205]
موانع معرفت؛ عمدتا به عملکرد ما برگشته، موجب قساوت قلب مى شود[206] و موجب مى گردد که حتى احساسات و عواطف ما در سیطره عقل ما نباشد. این موانع عبارتند از:
1. زیاد سخن گفتن درغیر ذکر خدا[207]،
2. گناه زیاد[208]،
3. آرزوى زیاد[209]،
4. گوش سپارى به امور لهو[210]،
5. جمع کردن مال[211]،
6. ترک عبادات[212]،
7. همنشینى با افراد گمراه و ستمگر[213]،
8. همنشینى با افراد فرومایه و پست[214]،
9. خنده زیاد[215].
براى از بین رفتن قساوت قلب، در روایات امورى ذکر شده که مهم ترین آنها عبارت است از:
شاید این مطالب را هم بپسندید:
1. یاد مرگ[216]،
2. پند و اندرز[217]،
3. تفکر در آیات الهى، قیامت و حال خویشتن[218]،
4. همنشینى با اندیشمندان[219]،
5. معاشرت با اهل فضل[220]،
6. گفت و گوى علمى[221]،
7. اطعام تهى دستان[222]،
8. مهربانى و محبت به ایتام[223]،
9. ذکر خدا[224]،
10. ذکر فضایل و مناقب و مصائب اهل بیت[225]،
11. قرائت قرآن[226]،
12. استغفار[227].
مهم تر از تمامى این امور، آن است که از خداوند متعال عاجزانه بخواهیم: به ما چشم اشک بار عنایت کند و در این میان، اهل بیت را واسطه قرارداده و از خود آنان نیز استمداد جوییم.
چون زتنهایى تو نومیدى شوى
زیر سایه یار خورشیدى شوى
رو بجو یار خدایى را تو زود
چون چنان کردى خدا یار تو بود[228]
204]. خصائص الحسینیه، ص 142 و وسائل الشیعة، ج 4، ص 1121، ص 1124.
[205]. نگا: آیین مهرورزى، بخش محبت به اهل بیت.
[206]. «من علامات الشقاء جمود العین» [حضرت رسول ]، میزان الحکمه، ج 1، ص 455، روایت 1845 و قال على : «ما جفت الدموع الا لقسوة القلوب و ما قست القلوب الالکثرة الذنوب». [همان، ص 455، روایت 18406].
[207]. بحارالانوار، ج 71، ص 281.
[208]. همان، ج 70، ص 55.
[209]. همان، ج 78، ص 83.
[210]. بحارالانوار، ج 75، ص 370.
[211]. مستدرک الوسائل، ج 2، ص 341.
[212]. تنبیه الخواطر، ص 360.
[213]. بحارالانوار، ج 1، ص 203.
[214]. همان، ج 77، ص 45.
[215]. همان جا.
[216]. همان، ج 14، ص 309.
[217]. همان، ج 77، ص 199.
[218]. همان، ج 78، ص 115.
[219]. همان، ص 308.
[220]. معجم الفاظ غررالحکم، ص 863.
[221]. بحارالانوار، ج 1، ص 203.
[222]. مشکاه الانوار، ص 107.
[223]. همانجا.
[224]. نهج البلاغه، خ 222.
[225]. همانجا.
[226]. همان، خ 176.
[227]. بحارالانوار، ج 93، ص 284.
[228]. مثنوى، دفتر 2، ابیات 22 و 23.
منبع: سایت هدانا برگرفته از پرسش ها و پاسخ ها «ویژه محرم»
