عند المطالبه بودن مهریه
عند المطالبه بودن مهریه
فهرست این نوشتار:
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
عندالمطالبه و عندالاستطاعة بودن مهریه
پرسش : زن و مردى و یا اولیا و بزرگان آنها قراردادى بین خودشان مى گذارند، مهریّه را هم تعیین مى نمایند، سپس مبلغ دویست هزار تومان از مهریّه نقداً داده مى شود و بقیّه بر ذمّه زوج مى باشد و ارتکاز عرفى بر این است که پس از انجام مراسم عروسى زوجه مى تواند مطالبه نماید و زوج هم باید عندالقدره بپردازد همان طورى که علماى گذشته در عقدنامه ها مى نوشتند (فلها المطالبه بشرط التمکین وله الاداء عندالقدره والامکان) ولى در این زمان دفاتر رسمى ازدواج بناى مذکور را در نظر نگرفته و مى نویسند که زوج باید عندالمطالبه پرداخت نماید و روى این اصل وقتى که اختلافى در بین آنها واقع مى شود زن مى گوید مادامى که شوهر مهریه را نقداً نپردازد حاضر به تمکین نخواهد شد باید نفقه او را هم بدهد آیا زوجه چنین حقّى را دارد؟
پاسخ : در صورتی که شرط شده باشد مهریه را عندالمطالبه بپردازد زن حق مطالبه مهر را دارد و اگر عدم تمکین به استناد عدم پرداخت مهریه باشد حق نفقه نیز دارد و اگر شرط شده باشد و یا قرینه از جهت عرف و عادت وجود داشته باشد که عندالقدره و الاستطاعه بپردازد در صورت عدم توانایی شوهر، زن حق مطالبه ندارد و اگر تمکین ننماید حق نفقه ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
۸پرسش: منظور از عند المطالبه بودن مهریه چیست. آیا اگر با قرض بتوان آن را پرداخت صحیح است. اگر مهریه را زیاد قرار دهند ولی قرار بگزارند که بعد از عقد آن را ببخشند درست است یا نه؟
پاسخ:
عند المطالبه یعنی هرگاه درخواست کند
و قرض کردن برای پرداخت اشکال ندارد
و مورد اخیر هم اشکالی ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
منظور از مهريه عندالمطالبه چیست؟
هر زمان از ازدواج و تشکیل خانواده صحبت میشود، مسأله مهریه و اقسام آن نیز به میان میآید. امروزه در ایران مهریه به یکی از مهمترین مفاهیم حقوق خانواده بدل گشته و خانوادههای بسیاری را نیز با مشکل مواجه کرده است.
مهریه، مالی است که در زمان جاری شدن صیغهی عقد و نکاح، طبق توافق قبلی زوجین و براساس قوانین اسلام و رسوم اجتماعی، مرد به زن پرداخت میکند یا مکلف به پرداخت آن میشود.
البته در آموزههای دینی نوع و مقدار مهریه تعیین نشده و هرچیزی که ارزش اقتصادی و اجتماعی داشته باشد، مانند طلا، نقره، ملک، پول رایج و حتی لوازم زندگی میتواند به عنوان مهریه قرار گیرد.
مهریه با نامهای دیگری چون صداق، صداقیه، کابین و فرض نیز شناخته میشود. در حقیقت مهریه نوعی معاوضه است و زن استفادهی جنسی از خود را در مقابل مهریه به شوهر واگذار میکند و به محض جاری شدن صیغهی عقد نکاح، زوجه مالک آن میگردد.
با توجه به اهمیت نقشی که زن در خانواده و بقای آن دارد، قانون مدنی نیز به دلیل تأکید شرع بر حقوق زن در خانواده، از حقوق آنها بهخصوص حقوق مالی حمایت میکند.
از جملهی آن میتوان به مبحث مهریه اشاره کرد که فصل هفتم از باب اول در کتاب هفتم قانون مدنی به این بحث اختصاص دارد و 24 ماده را به خود اختصاص داده است.
مهریه که فقط مختص دین اسلام است و در ادیان دیگر مانند آن دیده نمیشود، به محض وقوع عقد زوجه مالک آن میشود (مادهی 1028) و به عنوان دِینی بر عهدهی مرد قرار میگیرد و هر زمان که بخواهد چه در زمان تداوم زندگی مشترک و چه در زمان طلاق میتواند آن را مطالبه کند.به همین دلیل است که مهریه را عندالمطالبه میگویند و در سند ازدواج نیز با همین عنوان ذکر میشود.
درصورتی که به دلایل مختلف زوجه بخواهد از طریق قانونی دادخواستی را به دادگاه تقدیم نماید و طی آن خواستاری مطالبهی مهریهی خود شود، میتواند با توجه به مادهی (1085 قانون مدنی) تا دریافت نکردن مهریهی خود از وظایف همسری خود و تمکین همسر امتناع کند.
در این مهریه مدت و زمان آن مشخص است و تمام زوایای آن برای قانون شناخته شده است و در صورتی که زن برای مطالبهی مهریه اقدام کند، قاضی میتواند حکم به قسطی شدن مهریهی زن دهد.
همچنین این نوع مهریه، ضمانتی برای زن محسوب میشود و در صورتی که مرد از پرداخت مهریه سر باز زد یا توان پرداخت آن را نداشت زن میتواند حکم حبس مرد را از دادگاه بگیرد.
باشگاه خبرنگاران/.