حسنات الابرار سیئات المقربین به چه معناست
هر اندازه انسانِ سالك ولو به مقام خليفةاللهي هم برسد خود را از خدا دور مي‌يابد، لذا جا براي توبه و استغفار هست. خواه اين شخص جزء ابرار باشد، خواه جزء مقرّبين و خواه جزء اقرب‌المقرّبين باشد. چون براي همه، مسئلهٴ «بُعد عن الله» مطرح است، از اين جهت گفته شد: «حَسَناتُ الأبرارِ سَيِّئاتُ المُقَرَّبين»
حسنات الابرار سیئات المقربین به چه معناست
در توبه، بيش از «بُعد عن الله» مطرح نيست؛ وقتي توبه محقّق است كه اين بندهٴ تائب، خود را از ساحت قدس خدا دور احساس كند. «رجوع عن الله» در توبه مأخوذ نيست، بلكه «بُعد عن الله» مأخوذ است. اگر «رجوع عن الله» مأخوذ بود، هر توبه‌اي مسبوق به ذنب بود ولو ذنب رقيق. ولي در توبه كه همان «رجوع الي الله» است «بُعد عن الله» مطرح است، نه «رجوع عن الله» و از آن جهت كه هر انساني ولو هر اندازه مقرّب درگاه الهي باشد خود را بعيد مي‌يابد، چون فاصلهٴ متناهي و نامتناهي به اندازه نامتناهي است؛ هر اندازه انسانِ سالك ولو به مقام خليفةاللهي هم برسد خود را از خدا دور مي‌يابد، لذا جا براي توبه و استغفار هست. خواه اين شخص جزء ابرار باشد، خواه جزء مقرّبين و خواه جزء اقرب‌المقرّبين باشد. چون براي همه، مسئلهٴ «بُعد عن الله» مطرح است، از اين جهت گفته شد: «حَسَناتُ الأبرارِ سَيِّئاتُ المُقَرَّبين»[1] و مانند آن.
هر اندازه كه انسان به خدا متقرّب باشد، باز جا براي تقرّب جديد هست و توبه هم «رجوع الي الله» است، از اين جهت به اين معنا براي همه انسانها توبه تصوّر مي‌شود؛
بعضيها توبهٴ از گناهِ كبيره دارند،
بعضي توبه از گناه صغيره دارند،
شاید این مطالب را هم بپسندید:
بعضي توبه از مكروهات دارند،
بعضي توبه از مباحات دارند،
بعضي توبه از توجه به غير خدا دارند و مانند آن.
اين مراحل هفت‌گانه‌اي كه مرحوم آقاشيخ محمدحسين(رضوان الله عليه) در همان رساله اجتهاد و تقليد به مناسبت بحث عدالت كه در مرجع، عدالت شرط است، آنجا مسائلي را درباره توبه و مانند آن مطرح كردند گناهاني كه منافي با عدالت است مطرح كردند و بحث توبه را طرح كردند، آن‌گاه آن درجات هفت‌گانه را شمردند، آن درجات هفت‌گانه حصر عقلي ندارد [بلكه] قابل تكثير هم است، ممكن است درجات برتر و رقيق‌تري هم در كار باشد.
هر اندازه كه انسان سالك، خود را از خدا دور احساس مي‌كند به همان اندازه مي‌تواند به خدا رجوع كند و اگر نعمت جديدي نصيب انسان شده است بايد شاكر باشد و همين شكر به نوبهٴ خود «رجوع الي الله» است و مي‌توان از آن به توبه ياد كرد. اگر در سورهٴ مباركهٴ «نصر» آمده است كه ﴿وَرَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجاً ٭ فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّاباً﴾[2] از همين قبيل است. اينجا سخن از گناه نيست، سخن از دريافت نعمت فتح و پيروزي است و جاي شكر است؛ به هر اندازه كه انسانِ متنعّم خود را مديونِ مُنعِم مي‌بيند و بايد خود را به حضور منعِم برساند، جا براي توبه و استغفار باز است.
[1] – بحار الانوار، ج 25، ص 205
[2] – سورهٴ نصر، آيات 2 و 3
منبع: تقریرات و یادداشتهای حجت الاسلام مهدی طاها از جلسه تفسیر سوره نساء حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی؛ سایت هدانا.
سلام علیکم آیا برای قرار گرفتن در زمره ابرار باید روحانی و آخوند شد؟
سلام علیکم
خیر، همینکه دستورات دین را انجام بدهید در زمره ابرار و خوبان خواهید بود انشاالله.
وفقکم الله لکل الخیر