توصیف مرگ در نهج البلاغه

توصیف مرگ از دیدگاه امیر بیان

حجت الاسلام کشمیری

بسم الله الرحمن الرحیم

یاد مرگ یکی از عوامل غفلت زدایی است که مورد سفارش بسیاری قرار گرفته است ، امیر مومنان علی علیه السلام در بیانی بسیار زیبا در وصف مرگ می‌فرمایند:

پس بندگان خدا از مرگ و نزدیکی آن بترسید و برگِ آن را آماده سازید،

که مرگ کاری بزرگ را پیش می‌آرد و حادثه‌ای سترگ را همراه دارد ، …

شما همچون شکاری هستید که مرگ (از جای‌هاتان) رانده است،

اگر بایستید شما را برباید و اگر بگریزید به سر وقتتان آید و پیوسته از سایه‌تان در پی  شما آید،

مرگ به پیشانی‌هاتان چسبیده است و دنیا در پس شما در پیچیده!

پی نوشت:

برگرفته از نامه ۲۷ ص ۲۸۴

تلنگری برای باور به زندگی بعد از مرگ

همانا اگر آنچه مردگان شما دیدند ، می‌دیدید، ناشکیبایی می‌کردید و  می‌ترسیدید و می‌شنیدید و فرمان می‌بردید.

این بیان امیرالمومنین علیه السلام تلنگری است برای من و امثال من که به زندگی بعد از مرگ و چشیدن و دیدن هر آنچه که در دنیا انجام دادیم، باور نداریم.

پی نوشت:

برگرفته از خطبه ۲۰ ص۲۱

 

مرگ از دید آقایمان حضرت علی علیه السلام چگونه است!؟

ایشان می‌فرمایند:به خدا که با مردن چیزی به سر وقت من نیامد که آن را نپسندم!

و نه چیزی پدید گردد که آن را نشناسم.

بلکه چون جوینده آب به شب هنگام بودم که ناگهان به آب رسد!

ما هم می‌توانیم چنین مرگی را تجربه کنیم فقط یک یا علی می‌خواهد و البته یک اراده قوی برای علی وار زیستن.

نگویید : ای بابا تو این دوره زمونه کی می‌تونه علی‌وار زندگی کنه؟!

یک نمونه زنده و بزرگ آن، ولی امر مسلمین جهان امام خامنه‌ای  هستند که باید قدر ایشان را بدانیم و برای سلامتی و طول عمر بابرکت ایشان دعا کنیم.

پی نوشت:

برگرفته از نامه ۲۳ ص ۲۸۴

 

تصویر روز قیامت از زبان امیرالمومنین ع

کلام حضرت علی علیه السلام در به تصویر کشیدن روز قیامت:

تا آن گاه که جهان سرآید، و بانگ نیستى برآید.

رشته کارها گسسته گردد و بناى روزگار در هم شکسته.

چون نوبت خفتن به سر رسد و رستاخیز در رسد، آنان را از شکاف گورها، و دل مورها، و لانه پرندگان و کُنام درندگان، و درون مغاک بیرون آرد.

 شتابان، فرمان او را نیوشا، در رفتن به بازگشت‌گاه او، کوشا.

تنها راه نجات ، افزایش محبّت و معرفت به ائمه معصومین سلام الله علیهم اجمعین است. شناخت به همراه دوست داشتن ایجاد انگیزه می‌کند و منجر به ترک گناهان می‌شود. ان‌شاءالله

پی نوشت:

برگرفته از خطبه ۸۳، ص ۶۱

 

وقت شما تمام شد، تشریف ببرید!

حضرت علی علیه السلام در توصیف دنیا می‌فرمایند:

مردم دنیا چون کاروانند، تا بار فکنند کاروانسالارشان بانگ بر آنان زند تا بار بندند و برانند.

در تعبیر دیگری امیرالمؤمنین علیه السلام مردم دنیا را به قافله‌ای تشبیه می‌فرماید که پس از خستگی حرکت، در جایی منزل کرده‌اند تا مقداری استراحت کنند و غذایی بخورند، اما هنوز قرار نگرفته‌اند که مدیر کاروان دستور حرکت می‌دهد. اصلا نفهمیدند که چه شد؛ هنوز انسان یک تجربه کامل از یک زندگی ندارد، اما به او می‌گویند وقت شما تمام شد. تشریف ببرید! حتی فرصت استراحت نیز پیدا نمی‌کنند.

پی نوشت:

بخشی از حکمت ۴۱۵

 

هر عمر را به پایان رسیدنى است!

حضرت علی علیه السلام  درباره آماده کردن دل‌ها می‌فرمایند:

هر عمر را به پایان رسیدنى است و هر رفته را باز آمدنى. پس حق را از عالم خداشناس خود بشنوید، و دلهاتان را آماده کنید، اگر شما را خواند بیدار شوید.

نکته:

از چند تن از بزرگان عرفان و اخلاق مثل مرحوم آیت الله العظمی بهجت نقل شده که فرمودند: ظهور نزدیک است خیلی نزدیک. دل‌هایمان را آماده کنیم، چشم‌های گنه‌کارمان را به دهان عالی‌ترین عالم خداشناس، فرمانده معظم کل قوا ،حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای دوخته ، تا حق را بشنویم ، آماده فرمان و اشاره او باشیم تا بیدار شویم و از خود نفسانی خود بیرون آییم. ان شاءالله

پی نوشت:

برگرفته از پارگراف آخر خطبه ۱۰۸

 

مرگ نزدیک است آماده باشیم!

حضرت امیرمومنان علی علیه السلام فرمود:

مرگ نزدیک است و همصحبتى دنیا اندک.

مراد از همصحبتی با دنیا ، همراه و همنشین بودن با مردم دنیا یا با مواهب و نعمت‌هاى حیات دنیوی است. نزدیکی مرگ حقیقتى است که همگان آن را مى‌دانیم و آثار آن را همه روز با چشم مشاهده می‌کنیم. هر روز پیکر بى جان بعضى از دوستان یا غیر دوستان را مى‌بینیم که بر دوش دیگران به سوى آرامگاه‌شان حمل مى‌شود.

ای کاش عبرت بگیریم و هر لحظه که گفتند وقت شما تمام است، برگه امتحان را بالا بگیریم و تحویل دهیم!

پی نوشت:

حکمت ۱۶۸ با ترجمه استاد شهیدی

 

آدمى در جهان نشانه است و تیرهاى مرگ بدو روانه

 

حضرت امیر علیه السلام در مورد وضع انسان در دنیا می‌فرمایند:

آدمى در جهان نشانه است و تیرهاى مرگ بدو روانه، و غنیمتى است در میان و مصیبتها بر او پیشدستى کنان. و با هر نوشیدنى، ناى گرفتنى است و با هر لقمه اى طعام در گلو ماندنى، و بنده به نعمتى نرسد تا از نعمتى بریده نشود، و به پیشباز روزى از زندگى خود نرود تا روزى از آنچه او راست سپرى نشود. پس ما یاران مرگیم و جان‌هامان نشانه مردن، پس چسان امیدوار باشیم جاودانه به سر بردن؟!

حضرت در تشبیه بسیار زیبایی، انسان را به یک سیبلی تشبیه کرده‌اند که هدف تیراندازی چابک‌سوارانی ماهر و بی‌رحم قرار گرفته است. هر لحظه ممکن است تیر یکی از آنها به هدف بخورد و طومار زندگی انسان را در هم بپیچد. همین آب گوارا یا لقمه‌ای کباب چرم و نرم ممکن است تیری باشد که نای و گلوی انسان را هدف گرفته باشد و به امر خدا جان را از کف انسان برباید!

پی نوشت:

بخشی از حکمت ۱۹۱ با ترجمه استاد شهیدی

 

بر مرگ پیشى گیرید

توصیه حضرت علی علیه السلام درباره به استقبال مرگ رفتن:

مردم! ازخدایى بترسید که اگر گفتید مى شنود و اگر در دل نهفتید مى داند. و بر مرگى پیشى گیرید که اگر از آن گریختید به شما مى رسد، و اگر ایستادید شما را مى گیرد، و اگر فراموشش کردید شما را به یاد مى آرد.

نکته مهمی که در این سخن حکیمانه وجود دارد این است که ما انسان‌ها به هیچ وجه نمی‌توانیم از مرگ فرار کنیم، به هر گوشه‌ی امن و تاریکی هم که پناه ببریم باز مرگ به ما می‌رسد ، به هر نقطه‌ای از این جهان پا بگذاریم و هر چقدر هم ثروت و قدرت داشته باشیم باز حضرت ملک الموت به اذن خدا در چشم به هم زدنی ما را می‌گیرد. پس تنها راه چاره و راه فرار این است که از مرگ سبقت بگیریم ، یعنی خود را آماده کنیم تا هر وقت مرگ فرا رسید خودمان به استقبالش برویم ، با خیالی آسوده و بدون استرس!

پی نوشت:

حکمت ۲۰۳ با ترجمه استاد شهیدی

عکس برگرفته از سایت http://shamiim.ir