بركات روزه در روایات
در روايت از امام‌صادق علیه السلام داريم؛[1] روزه هوس را مي كُشد «فَالصَّوْمُ يُميتُ هَوَي‌النَّفْس» يكي از امتيازات مؤمنين وارسته اين است‌كه اصلاً گرفتار ميل‌هاي پست نيستند، و روزه چنين هنري را دارد كه دردسر هوسراني را از سر ما بر مي‌دارد. بعـــد ادامــة روايت ايـن اســت: «وَ شَهْوةَ‌الطَّبْعِ» روزه؛ شهوت و ميل‌هاي سركش و افراطيِ طبع و طبيعت و بُعد حيواني شما را مي‌كُشــد.
«وَ فيهِ‌حَياةُ القَلْبِ» و در روزه حيات قلب هست. مگر همة ما نمي‌خواهيم قلبمان بيدار شود و درك و فهممان اوج بگيرد؟ با روزه درك و فهم عوض مي‌شود، آن چيزهايي را كه مفيد نبود و دنبالش بوديم ـ با بيداري قلب ـ ديگر نمي‌خواهيم، و آن چيزهايي را كه مفيد بود و ميلي به آنها نداشتيم، اهميتش در قلبمان روشن مي‌شود و مطلوبمان مي‌گردد. اين‌جاست كه ابزار هدايت را دوست خواهيم داشت نه عوامل ضلالت را. اين‌جاست كه وجود عالَم غيب و ملائكه و قيامت را به نحوي و تا حدي احساس مي‌كنيم. چون وقتي قلب زنده شد، ادراك حقايق عاليه برايش ميسّر مي‌شود، ادراك بيشتر آن حقايق، بستگي به شدت حيات قلب دارد.
«وَ طَهَارَةُ الجَوارِحِ» روزه؛ موجب طهارت اعضاء و جوارح مي‌شود، اعضاي بدن شما از كارهاي زشت باز مي‌ماند. قلب روزه‌دار آنچنان اعضايش را در كنترل دارد كه آن اعضاء به اعمال ناپاك نمي‌افتند، دل انسان بر اعضايش حاكم مي‌شود، نه هوس انسان. ديگر چشم، آن چشمي نيست كه با قصد گناه، نظر كند و يا به چيزي كه توجهِ به آن گناه است، نظر بيفكند.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
«وَ عِمارةُ الظّاهِرِ وَ الْبَاطِنِ» روزه؛ هم ظاهر را از سنگيني و بد قواره‌بودن در مي‌آورد، و هم باطن را از ميل‌هاي ظلماني آزاد و نوراني مي‌كند، هم باطن متعادل مي‌شود و هم ظاهر تابع باطن مي‌گردد.
«وَ زِيادَةُ التَّضَرُّعِ» روزه؛ زاري و تضرّع در پيشگاه پروردگار را مي‌افزايد، قلب آدم از قساوت در مي‌آيد و ميل به نيايشِ با حق در آن پيدا مي‌شود. چون اصل جان ما ملكوتي است و از نيستان عالَم غيب بريده شده است، «ثُمَّ رَدَدْناهُ اَسْفَلَ سافِلين»[2] و بنا به مصلحتي به عالَم ماده و عالَم بدن، هبوط كرده، ولي اين‌جايي نيست، حالا با روزه‌داري، كمي از اين منزل دروغينِ خود فاصله مي‌گيرد، تازه ياد منزل حقيقي و عالَم قربِ با حق مي‌افتد، و ناله و تضرع سر مي‌دهد تا برگشت به آن عالَم را براي خود ممكن كند و راهي به‌سوي آن عالم باز نمايد و ثابت كند هنوز دلش در هواي آن نِيِسْتان عالم قرب است.
پی نوشت:
[1] – مصباح الشريعه، باب روزه.
[2] – سوره تين، آيه 5.
کتاب روزه دریچه ای به عالم معنا
