اهميت نوشتن نامه و آداب نامه نگاری در روایات

اهميت نوشتن نامه و آداب نامه نگاری در روایات
فهرست این نوشتار:
اهمّيّت نوشتن نامه
1. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «مهربانى و دوستى بين برادران دينى، در وطن به ديدار يكديگر رفتن ودر سفر به نامه نوشتن براى يكديگر است».[1]
2. در حديثى ديگر فرمود: «از چگونگى نامهنگارى هر كس مىتوان بر ميزان عقل ودانايىاش استدلال كرد. واز نماينده وپيك هر شخص مىتوان به مقدار فهم وزيركى او پى برد».[2]
آداب نامهنگارى
1. از امام صادق عليه السلام روايت شده است كه فرمود: «نوشتن بِسْمِ الله الرَّحْمـنِ الرَّحيمِ را ترك نكن وآن را از ساير چيزهايى كه مىنويسى بهتر بنويس».[3]
2. در حديث است كه امام هادى عليه السلام در ابتداى نامه مىنوشت: «بِسْمِ الله الرَّحْمـنِ الرَّحيمِ، اَذْكُرُ اِنْ شاءَالله».[4]
3. در روايتى موثّق مىخوانيم كه از حضرت صادق عليه السلام پرسيدند: آغاز كردن نامه به نام مخاطب، پيش از نام نويسنده چه حكمى دارد؟ فرمود: «اشكال ندارد. اين كار نوعى احترام به طرف مقابل است».[5]
4. در حديث است كه امام صادق عليه السلام دستور داد نامهاى به جايى بنويسند. هنگامى كه نامه آماده شد وبه دست آن حضرت دادند فرمود: «چگونه اميد به تحقّق مضمون نامه داريد، در حالى كه در پايان جملات مناسب، إن شاءالله نوشته نشده است؟» سپس دستور داد در جاهاى مناسب، جمله إن شاءالله را بنويسند.[6]
5. در روايتى ديگر فرمود: «هنگامى كه نامهاى براى طلب حاجتى مىنويسى ودوست دارى آن حاجت برآورده شود، با قلم بدون جوهر در بالاى ورقه بنويس: بِسْمِ اللهِ الرَّحمـنِ الرَّحيمِ. اِنَّ اللهَ وَعَدَ الصّابِرينَ الْمَخْرَجَ مِمّا يَكْرَهُونَ وَالرِّزْقَ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِبُونَ، جَعَلَنَا اللهُ وَاِيّاكُمْ مِنَ الَّذينَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ».[7] راوى گويد: هر زمان به اين دستور عمل كردم حاجتم برآورده شد.[8]
جواب نامه و روشهاى از بين بردن نامه
1. در حديثى صحيح مىخوانيم كه امام صادق عليه السلام فرمود: «جواب نامه همچون پاسخ سلام، واجب است».[9]
2. در روايتى صحيح آمده است كه از امام کاظم عليه السلام پرسيدند: چنانچه در نامههايى كه نزد ما جمع مىشود نام خدا باشد، آيا مىتوان آنها را آتش زد؟ فرمود: «نه، بلكه اوّل با آب بشوييد (تا نام خدا محو شود، سپس آن رآتش بزنيد)».[10]
3. از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «بايد كتاب خدا ونام خدا را با پاكترين چيزها محو كرد». ونهى كرد از اينكه قرآن را بسوزانند وبا قلم محو كنند (در برخى نسخهها به جاى قلم، قدم آمده است).[11]
4. در حديثى صحيح مىخوانيم كه امام صادق عليه السلام فرمود: «كاغذها را نسوزانيد، بلكه محو و پاره كنيد».[12]
5. در روايتى ديگر آمده است كه از حضرت صادق عليه السلام پرسيدند: آيا مىتوان نامى را كه از نامهاى خداست با آب دهان محو كرد؟ فرمود: «بايد با پاكترين چيز ممكن آن را محو كرد».[13]
[1] . كافى، ج 2، ص 670، ح 1.
[2] . محاسن، ص 195، ح 20.
[3] . كافى، ج 2، ص 672، ح 1.
[4] . ترجمه: «به نام خداوند بخشنده مهربان. إن شاءالله خدا را به خاطر دارم».تحف العقول، ص 483؛بحارالأنوار، ج 76، ص 50، ح 6.
[5] . كافى، ج 2، ص 673، ح 5.
[6] . همان، ح 6.
[7] . ترجمه: «به نام خداوند بخشنده مهربان. بىشك خداوند به صابران، راه خروجاز آنچه را كه دوست ندارندوروزى را از آنجا كه گمان ندارند وعده داده است. خداوندما وشما را از كسانى قرار دهد كه ترسى (از آينده)ندارند ونسبت به گذشته محزوننمىشوند».
[8] . كشف الغمّه، ج 2، ص 698؛ بحارالأنوار، ج 76، ص 50، ح 8.
[9] . كافى، ج 2، ص 670، ح 2.
[10] . كافى، ج 2، ص 673، ح 1.
[11] . همان، ص 674، ح 4.
[12] . همان، ح 2.
[13] . همان، ح 3.