احكام پرداخت فطريه به فرد بدهكار
احكام پرداخت فطريه به فرد بدهكار
فهرست این نوشتار:
استفتاء اختصاصی سايت هدانا از دفتر مقام معظم رهبري
شماره استفتاء: 558395
سوال:
آیا می توانیم فطریه خود را به فرد بدهکار بدهیم؟ اگر بدهکار فقیر نباشد حکم به چه صورت می باشد؟
جواب: مصرف فطریه همان مصرف زکات* است؛ ولی احتیاط مستحب این است که به فقرای مؤمن داده شود.
—————–
* انسان مى تواند زكات را در مورد ذيل مصرف كند:
اول: فقير شيعه، و فقير كسى است كه مخارج سال خود و عيالاتش را ندارد و كسى كه صنعت يا ملك يا سرمايهاى دارد كه مىتواند مخارج سال خود را بگذراند فقير نيست.
دوم: مسكين شيعه، و مسکين كسى است كه از فقير سختتر مىگذراند.
سوم: كسى كه از طرف امام عليه السلام يا نائب امام مأمور است كه زكات را جمع و نگهدارى نمايد و به حساب آن رسيدگى كند و آن را به امام عليه السلام يا نائب امام يا فقرا برساند.
چهارم: كافرهايى كه اگر زكات به آنان بدهد به دين اسلام مايل مىشوند، يا در جنگ به مسلمانان كمك مىكنند.
پنجم: بدهكارى كه نمىتواند قرض خود را بدهد.
ششم: سبيل اللَّه، يعنى كارى كه مانند ساختن مسجد منفعت عمومى دينى دارد، يا مثل ساختن پل و اصلاح راه كه نفعش به عموم مسلمانان مىرسد و آنچه براى اسلام نفع داشته باشد به هر نحو كه باشد.
هفتم: ابن السبيل، يعنى مسافرى كه در سفر درمانده شده است.
مسأله ۱۹۵۲ ـ کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد، اگرچه مخارج سال خود را داشته باشد، میتواند برای دادن قرض خود زکات بگیرد، ولی باید مالی را که قرض کرده در معصیت خرج نکرده باشد.
مسأله ۱۹۵۳ ـ اگر به کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد، زکات بدهد، بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد میتواند آنچه را که به او داده، بابت سهم فقرا حساب کند.
مسأله ۱۹۵۴ ـ کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد، اگرچه فقیر نباشد، انسان میتواند طلبی را که از او دارد، بابت زکات حساب کند. رساله آيت الله سيستاني.
تعلق زکات به بدهکار جهت پرداخت بدهی
مسأله 1651ـ کسى که بدهکار است و نمى تواند بدهى خود را بدهد، مى تواند براى دادن قرض خود زکات بگیرد ، هر چند مخارج سال خود را داشته باشد، به شرط این که مالى را که قرض کرده در معصیت خرج نکرده باشد.
وظیفه کسی که اشتباهاً به کسی زکات بدهد
مسأله 1650ـ اگر به گمان این که کسى فقیر است زکات به او دهد بعد بفهمد فقیر نبوده، یا از روى ندانستن مسأله به کسى که فقیر نیست زکات بدهد، چنانچه چیزى را که به او داده باقى باشد مى تواند پس بگیرد و به مستحق بدهد و اگر از بین رفته هرگاه کسى که آن چیز را گرفته مى دانسته یا احتمال مى داده که زکات است باید عوض آن را بدهد و او نیز به مستحق برساند، ولى اگر به غیر عنوان زکات داده نمى تواند چیزى از او بگیرد و در هر حال چنانچه در تشخیص مستحق کوتاهى نکرده باشد لازم نیست دوباره از مال خود بپردازد.
واجب النفقه ای که بدهکار است
مسأله 1656ـ سوم، واجب النفقه نبودن، یعنى زکات را نمى توان به فرزند و همسر و پدر و مادر داد، ولى اگر آنها بدهکار باشند و نتوانند بدهى خود را بپردازند زکات را به مقدار اداء دین مى توان به آنها داد. رساله توضيح المسائل آيت الله مكارم شيرازي.
آيا دادن فطريه به واجب النفقه جايز است
احكام زكات فطره دانشجويان و سربازان
معادل چند صاع به فقير فطريه دهيم