آيا فرشتگان بر همه انسانها نازل مى شوند

آيا فرشتگان بر همه انسانها نازل مى شوند تا مردم رابه راه راست هدايت فرمايند اگر اين طور است چرا ما نمى فهميم يا اصلآ اين واقعيت دارد؟

طبق آنچه از آيات و روايات، استفاده مى شود، و براهين فلسفى نيز آن را تأييد مى نمايند، فرشتگان الهى بر تمام موجودات مادّى و ذرّه ذرّه ى عالم مادّه اشراف وجودى داشته در تدبير آنها دخالت دارند. لكن از آنجا كه اين نظارت تدبيرى دائمى بوده، همواره با موجودات مادّى است ما متوجّه آن نمى شويم همانگونه كه اگر همواره روز بود و خورشيد همواره در يك حال مى ماند كمتر كسى متوجّه وجود نور مى شد كما اينكه هم اكنون نيز ما انسانها بسيارى از اوقات از اين حقيقت غافليم كه ما ابتدا نور را مى بينيم و به واسطه ى نور، اشياء را مشاهده مى كنيم. همينطور اعضاى داخلى بدن ما، تحت تدبير فرشتگان الهى، همواره در حال فعّاليّت و كارند ولى ما متوجّه آن نيستيم و اغلب، زمانى متوجّه اعضاء داخلى خود و كارشان مى شويم كه خللى در كارشان رخ دهد. پس اينكه ما متوجّه اينگونه دخالت فرشتگان در امور وجودى خودمان نمى شويم چندان عجيب نيست. اين گونه فرشتگان، در حقيقت چيزى جداى ذات موجودات نيستند بلكه حيث غير مادّى خود موجودات مادّى مى باشند كه آنها را نفس مدبّره يا قواى نفسى و روحى مى نامند.

و اگر در روايات به آنها فرشته گفته شده از آن جهت است كه از سنخ ملائك مى باشند.

بايد توجّه داشت كه اين گونه نظارت و دخالت تدبيرى فرشتگان و نفوس مجرّده نسبت به موجودات مادّى و از جمله انسان، با عنوان تنزّل ملائك شناخته نمى شود.

2 همچنين طبق آيات و روايات، گروهى از ملائك نيز بر انسانها گماشته شده اند تا اعتقادات و خلقيّات و اعمال آنان را ثبت و ضبط نمايند. اين فرشتگان كه معروفترين آنها رقيب و عتيد مى باشند، اگر چه نزول و صعود دارند، ولى چون صرفاً كارشان ثبت امور مى باشد طبيعى است ما متوجّه آنها نباشيم، چون كار آنها در حدّ نظارت است نه دخالت.

3 گروه ديگرى از ملائك نيز وجود دارند كه كارشان القاء و الهام خيرات به انسانهاست همانگونه كه كار شياطين جنّ، القاء وساوس و افكار شرّ و پليد است. وقتى گفته مى شود كه ملائك بر انسانهاى عادى نيز نازل مى شوند تا آنها را هدايت نمايند، اغلب، نزول همين گروه از ملائك مدّ نظر مى باشد.

امّا اينكه انسانها اغلب متوجّه نزول اين گونه ملائك نمى شوند، ناشى از عدم توجّه كافى افراد به حالات درونى خودشان مى باشد. انسان وقتى با دقّت كافى به حالات درونى خود نظر مى كند متوجّه مى شود كه گاه افكارى رشد دهنده به ذهن او خطور مى كنند كه خود شخص ايجاد كننده ى آنها نيست، كما اينكه گاه نيز افكار شرّ و پليدى به ذهن او راه مى يابند كه نه تنها خود شخص آن افكار را ايجاد نمى كند بلكه مايل است كه آن افكار را از خود دور نمايد. در اينجاست كه عقل مى گويد: اگر خود شخص علّت پيدايش اين افكار خوب و بد نيست، پس اين افكار منشائى خارجى دارند و چون آن منشاء خارجى محسوس نيست، لذا عقل حكم مى كند كه پس موجوداتى نامحسوس در حال القاء اين امور مى باشند و چون اين افكار بر دو گونه ى خير و شرّ مى باشند، پس دو گونه منشاء دارند. آنگاه انسان به پيروى از كتب آسمانى، نام القائات خير را الهام و نام القائات شرّ و پليد را وسوسه مى گذارد و منشاء الهامات را فرشته و منشاء وسوسه ها را شيطان نام مى نهد.

4 در مطلب پيشين گفته شد كه فرشتگان الهامگر بر همگان نازل مى شوند، امّا بايد متوجّه بود كه بسته به ميزان رشد وجودى فرد، دفعات و شدّت نزول اين گونه ملائك نيز متفاوت مى شود. هر چه رشد وجودى شخص پايين تر باشد طبيعى است كه راه شياطين بر وجود او بازتر و راه فرشتگان بر او بسته تر است چرا كه شيطان، پست بوده با پستى سازگارترند و ملائك داراى علوّ وجود بوده با كمال سنخيّت بيشترى دارند. پس هر چه كمالات وجودى شخص بيشتر باشد به همان آن اندازه نيز ارتباط ملائك با او بيشتر و ارتباط شياطين با او كمتر مى شود تا آنجا كه در مرتبه اى از كمال، شخص مؤمن حتّى مى تواند وجود ملائك را در اطراف خود حسّ نمايد و چه بسا مى تواند صداى آنها را شنيده و تمثّلات آن را به چشم باطن مشاهده نمايد. امّا آن نوع از نزول ملائك كه همراه با عصمت شخص بوده او را حجّه الله مى كند زمانى است كه راه شياطين به سمت وجود او بطور كامل بسته شده باشد و تنها ملائك، امكان ارتباط با او را داشته باشند.

پرسمان