آيا آيه اطیعوا الله شامل ولايت  فقيه هم مى شود

 

آيا آيه «أَطِيعُوا اللّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ …» شامل ولايت فقيه هم مى شود؟

تفسيرهاى مختلفى در مورد «اولى الامر» در اين آيه انجام گرفته است؛ از جمله:

1. عموم مفسران شيعه «اولى الامر» را بر حسب روايات مأثور و بر حسب قرينه هاى موجود در آيه، به ائمه معصومين (علیهم السلام)  تفسير كرده اند؛ زيرا روايات متعددى دلالت دارد كه «اولى الامر» امامان معصوم (علیهم السلام)  مى باشند. حضرت رسول (صلی الله علیه وآله)  در پاسخ به اين سؤال مى فرمايد: «ايشان جانشينان من و امامان معصوم (علیهم السلام)  مى باشند»[32].

پس منظور از «اولى الامر» در آيه شريفه، كسانى اند كه همانند پيامبر (صلی الله علیه وآله)  معصوم بوده و هرگز خطا يا گناهى از آنان سرنمى زند؛ يعنى، همان امامان دوازده گانه. بنابراين «اولى الامر» اولاً و بالذات حتى در زمان غيبت نيز خود امام زمان(عج) مى باشند.

2. اهل سنت آن را به مطلق امير و حاكم تفسير كرده اند.[33]

3. برخى گفته اند: «اولى الامر» شامل حاكمان راستين است و لذا آيه شريفه دلالت بر لزوم تبعيت از فقهاى جامع شرايط دارد كه منصوب از سوى معصوم اند. اين تفسير مورد قبول برخى از متفكران شيعى قرار گرفته است.[34]

بنا بر تفسير دوم و سوم، «اولى الامر» به طور مستقيم شامل «ولايت فقيه» نيز مى شود. بنا بر تفسير اول هر چند اين آيه، به صورت مستقيم شامل ولى فقيه نمى شود؛ ولى با واسطه، اطاعت از ولى فقيه را نيز واجب مى داند؛ زيرا براساس احاديث و روايات متعدد، ولى فقيه در زمان غيبت امام معصوم (علیه السلام)  از طرف آن بزرگواران براى رهبرى و اداره جامعه اسلامى منصوب شده است.

در توقيع شريف از جانب امام زمان(عج) آمده است: «اما الحوادث الواقعة  فارجعوا الى رواة حديثنا فانهم حجتى عليكم و انا حجه الله عليهم».

[32]. تفسير الميزان، ج 4، ص 408.
[33]. سيوطى، جلال الدين، الدرالمنثور، ج 2، ص 176.
[34]. انديشه هاى فقهى سياسى امام خمينى، ص 174.

منبع: سایت هدانا برگرفته از پرسمان، پرسش ها و پاسخ ها «ولایت فقیه و جمهوری اسلامی ایران .»

ویژه نامه احکام جامع سایت هدانا