سجده بر کاغذ و دستمال کاغذی

[ اگر کاغذ را از چیزی که سجده بر آن صحیح است]

مسأله 1082 اگر کاغذ را از چیزی که سجده بر آن صحیح است مثلًا از کاه (1) ساخته باشند، می شود بر آن سجده کرد (2) و سجده بر کاغذی که از پنبه و مانند آن ساخته شده اشکال ندارد (3).

(1) (فاضل:) یا چوب..

(2) (بهجت:) و جواز سجده بر کاغذی که احتمال دارد از چیزهایی درست شده باشد که سجده بر آن جایز نیست مورد تأمّل است، لذا احتیاطاً سجده ننمایند.

(3) (گلپایگانی، صافی:) اشکال دارد؛ و نیز سجده کردن بر کاغذی که انسان نمی داند از چیزی که سجده بر آن صحیح است ساخته شده یا از چیزی که سجده بر آن صحیح نیست اشکال دارد.

(فاضل:) سجده بر کاغذی که از پنبه تهیه می شود اشکال ندارد، ولی بنا بر احتیاط واجب بر کاغذی که از حریر و ابریشم ساخته می شود، نمی شود سجده کرد.

(خوئی، تبریزی، زنجانی، نوری:) مسأله سجده بر کاغذ (خوئی، زنجانی، تبریزی: اگر چه از پنبه و مانند آن ساخته شده باشد) صحیح است.

(سیستانی:) مسأله اگر کاغذ نوشتن را از چیزی که سجده بر آن صحیح است مانند چوب و کاه ساخته باشند، می شود بر آن سجده کرد و هم چنین اگر از پنبه یا کتان ساخته باشند؛ ولی اگر از حریر یا ابریشم و مانند اینها ساخته باشند، سجده بر آن صحیح نیست. و امّا دستمال کاغذی، فقط در صورتی می توان بر آن سجده کرد که معلوم باشد از چیزی ساخته شده است که سجده به آن صحیح است.

(مکارم:) مسأله سجده بر کاغذ جایز است مگر آن که یقین داشته باشیم از پنبه یا چیزهایی ساخته شده که سجده بر آنها شرعاً جایز نیست و از آنجا که غالب کاغذها را در حال حاضر از چوب می سازند و یا حدّ اقل شک ّ داریم از چه می سازند، سجده بر آنها جایز است.

• توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س: آيا مى‌توانم بر دستمال کاغذى سجده کنم؟
ج) اگر از چوب و يا گياهان ساخته شده، مانع ندارد. 

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای .

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

سجده بر دستمال کاغذی و کاغذ خط دار

پرسش : آیا سجده بر دستمال کاغذى و کاغذى که روى آن خط کشى شده جایز است؟

پاسخ : سجده بر دستمال کاغذى و همچنین ورق خط کشى شده جایز است در صورتى که خطها مانع رسیدن پیشانى بر کاغذ نباشند و یا بین خطها به مقدارى که سجده صحیح است فاصله باشد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.

مطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: آیا بر کاغذهای نوشتنی و یا بر دستمال های کاغذی و امثال آن می توان سجده کرد؟ در حالی که از مواد اصلی آنها بی خبر هستیم و نمی دانیم آنها از اشیای جایز السجود فراهم شده اند یا نه؟