معیارهای انتخاب همسر مناسب

مطمئنًا با فردى معتقد همراه فطرت پاك و طالب پاكى و نورانيت روبرو هستيم و اين صفات خوب شما را مى ستاييم. اميدواريم راهنماى خوبى براى تصميم گيرى در رابطه با اين موضوع براى شما باشيم. سوال شما در عين ساده بودن جوانب مهمى را در بر دارد و در موقعيتهاى مختلف متفاوت مى باشد مثلا ويژگيهاى همسر خوب قبل ازدواج كه تعبير به ملاكها و معيارها مى شود با ويژگيهاى بعد از ازدواج متفاوت است. در اينجا ما به قسمت اول مى پردازيم اگر پاسخ ما مناسب با منظور شما از سؤال نبود لطفا سؤال خود را دقيقتر در مكاتبات بعدى بيان فرماييد. همانطور كه مى دانيد ازدواج يكى از مهمترين حوادث و رويدادها ى زندگى است و نقش مهمى در سرنوشت و سعادت و خوشبختى انسان دارد، مضافاٌ بر اينكه اگر به نحو صحيح انجام پذيرد بسيارى از نيازهاى انسان را اعم از نيازهاى عاطفى و جنسى را تامين و باعث آرامش روحى انسان مى شود بنابراين در عين حال كه نبايد در انتخاب همسر خيلى وسواس گونه عمل كرد اما دقت، شناخت و اتخاذ تصميم حساب شده و بالاخره انتخاب صحيح از شرايط ضرورى يك ازدواج موفق است.

درست است كه انتخاب همسر مسئله اى مهم و حساس است ولى در عين حال نبايد زياد وسواس به خرج داد.

در ادامه براى انتخاب صحيحتان، ملاك هاى همسر مناسب را كه مطابق با شرع مقدس وهمچنين عرف جامعه مى باشد را بيان مى كنيم:

ملاك‏هاى كلى انتخاب همسر

1 تدين و دين دار بودن فرد. زيرا انسانى كه دين ندارد هيچ ندارد انسان بى دين در حقيقت مرده ى متحرك است و كسى كه پاى بند به دين (كه اصلى ترين مسأله زندگى است) نباشد هيچ تضمينى وجود ندارد كه پاى بند به رعايت حقوق همسر و زندگى مشترك باشد. انسان ديندار هرگز نمى تواند با همسر بى دين كنار بيايد و با هم زندگى سعادتمندانه اى داشته باشند.

2 اخلاق نيك داشتن، كه منظور داشتن صفات و خلق و خوهاى پسنديده در نظر عقل و شرع است. در واقع اخلاق و دين دو ملاك و معيار اصل در ازدواج و انتخاب همسر است. اگر بخواهيم نمونه هايى از اخلاق خوب و بد را اشاره كنيم مى توان موارد زير را ذكر كرد. الف. خوش زبانى و بدزبانى زبان ترجمان و بيانگر احوال درون است و زبان دريچه اى است از محتويات درون فرد، زبان انسان آيينه دل اوست. ب. بزرگوارى و حسادت ج. خوش خلقى و كج خلقى د. حق پذيرى و لجاجت

3 شرافت و اصالت خانوادگى، كه منظور نجابت و پاكى خانواده است زيرا ازدواج دختر و پسر تنها پيوند و تركيب دو فرد نيست بلكه پيوند دو خانواده است و نمى توان گفت من مى خواهم با خود اين فرد ازدواج كنم و كارى به خانواده و فاميلش ندارم. زيرا اين فرد شاخه اى است از اين خانواده و از ريشه هاى همان درخت خانواده تغذيه كرده است و صفات اخلاقى، روحى، عقلى و جسمى آن خانواده را از راه وراثت و محيط و عادات به اين فرد منتقل كرده است.

4 عقل در واقع همان نور افكنى است كه جاده زندگى را روشن مى كند و بايد زن و شوهر براى اداره ى زندگى و تربيت فرزندان از نيروى عقل و فهم مجهز برخوردار باشند و رشد عقلى كافى پيدا كرده باشند همان طور كه ائمه اطهار ما را از ازدواج با افراد احمق و كم عقل نهى فرموده اند.

5 كفويت و تناسب: در رابطه به تناسب و كفويت با همسر گفتنى است كه كفو هم بودن دو همسر يعنى تناسب، همتايى، هماهنگى، هم شأنى، سنخيت و همطرازى دختر و پسر و از آنجا كه ازدواج، نوعى تركيب بين دو انسان و دو خانواده است هر قدر بين اين دو عنصر هماهنگى، همفكرى، تناسب و سنخيت روحى و اخلاقى جسمى بيشتر باشد اين تركيب استوارتر، مستحكمتر، شيرين تر و جاودانه تر خواهد بود و هر چه هماهنگى و تناسب كمتر باشد زندگى سست تر، كم ثمرتر، و ناپايدارتر خواهد بود.

موضوع همتايى و كفويت را مى توان در موارد زير خرد كنيم:

1 همتايى دينى و ايمانى: زن متدين و پايبند به قوانين و اصول و فروع اسلام، بايد با انسانى مانند خود ازدواج كند البته تناسب صد در صد امكان ندارد اما هر چه به هم نزديك تر باشند و فاصله كمتر باشد بهتر است. انسان مؤمن اگر با همسر بى ايمان ازدواج كند و نتواند او را متدين نمايد يا بايد همرنگ او شده و بى دين شود و يا در برابر او مقاومت كند و دائما نزاع و زد و خورد داشته باشد كه هر دو خسارت بزرگى است و فرزندانى كه محصول چنين زندگى هاى آشوب زده اى باشند به سعادت نمى رسند.

2 همتايى و كفويت در مسائل فرهنگى و فكرى: تفاهم و توافق فكرى و فرهنگى ميان دو همسر در زندگى مشترك نقش اساسى دارد. براى ايجاد يك زندگى پويا و پر بار بايد معماران اين كانون بتوانند يكديگر را درك نموده و مكنونات و محتويات درونى خود را به هم تفهيم كنند و در بسيارى از موارد تصميم مشترك و يكسان گرفته و بر مبناى آن عمل كنند و در فراز و نشيب هاى زندگى ياور همديگر باشند و فرزندان خو را بر اساس يك طرح هماهنگ تربيت كنند.

و از آنجا كه يكى از تناسب هايى كه بايد مورد توجه دختر و پسر قرار گيرد تناسب فرهنگى است اگر دختر مورد نظر از شهرستانى است كه با فرهنگ و سطح فرهنگى و اجتماعى شما و خانواده تان هم افق است و از تناسب كافى برخورداريد مشكلى را ايجاد نخواهد كرد ولى اگر از دو فرهنگ متفاوتى هستيد كه ممكن است به تعارض منجر شود و پايه هاى زندگى مشتركتان را سست مى كند، بهتر آن است كه از آن صرف نظر كنيد. اين موضوع و تشخيص آن بستگى به اندكى تحقيق و بررسى و اشنايى بيشتر با سطح فرهنگى شهرستان مورد نظر است و مى توان آن را در جلسات گفتگو و رفت و آمد به آنجا روشن كرد.

3 همتايى و كفويت اخلاقى: اين همتايى از مهمترين موارد كفويت و همتايى بين زن و شوهر است ممكن است زن و شوهر از جهت دينى كفو همديگر باشند ولى از جهت اخلاقى نه. نظير جريان ازدواج زيد بن حارثه با زينب دختر عمه پيامبر اكرم (ص) كه هر دو متدين و با ايمان بودند اما از جهت اخلاقى با هم تفاهم نداشتند و على رغم اين كه پيامبر اكرم (ص) با آنها بارها صحبت كردند و به تفاهم و سازش سفارش كردند ولى آنها توان تحمل همديگر را نداشتند. خلاصه چون اخلاقشان با هم جور در نمى آمد و على رغم ايمان و تدين شان نتوانستند زندگى مشتركشان را ادامه دهند. بنابراين نبايد پنداشت كه تنها متدين بودن زن و شوهر براى زندگى موفق كافى است بلكه هماهنگى و كفويت در مسائل اخلاقى و تناسب از اين نظر مهم است.

4 كفويت در تحصيلات: بهتر است زن و شوهر از نظر معلومات و تحصيلات علمى خيلى با هم فاصله نداشته باشند تا تفاهم بيشترى در زندگى شان وجود داشته باشد.

5 كفويت جسمى و جنسى: توازن و تناسب جسمى و جنسى در زندگى همسران نقش مهمى دارد. مسائل جنسى يكى از اركان اصلى زندگى زناشويى است. ارضاء و رضايت جنسى زن و شوهر از همديگر تأثير عميقى در موفقيت زندگى شان دارد. همان گونه كه عدم اشباع و نارضايتى جنسى آنان تأثير مخرب و خطرناكى بر كل زندگى باقى مى گذارد زيرا اگر ناراضى باشند از همديگر متنفر مى شوند و چون گاهى خجالت مى كشند موضوع را مطرح كنند و عدم ارضاء خود از طرف مقابل را به او بگويند به سردى روابط عاطفى و خانوادگى كشيده مى شود و به تدريج ضربه هاى سهمگينى به دو طرف مى زند. يعنى اگر يكى از دو همسر از نظر جسمى و جنسى قوى و گرم مزاج و ديگرى ضعيف و سرد مزاج باشد در زندگى شان دچار مشكل مى شود.

6 تناسب در زيبايى: توجه به كفويت و تناسب ميان دختر و پسر در زيبايى ظاهرى ضرورى است اگر يكى زيبا وخوش اندام و خوش تيپ باشد و ديگرى زشت و بد اندام، احتمال به وجود آمدن ناراحتى و مشكل براى هر دو و انحراف و حسرت و… وجد دارد. گرچه بايد گفت زيبايى يك معيار و اندازه معينى و استانداردى ندارد كه بتواند افراد را با آن سنجيد و تا حدودى به سليقه افراد بستگى دارد. مهم آن است كه هر دو يكديگر را بپسندند و از هم ديگر خوششان بيايد و دلخواه هم باشند.

7 تناسب سنى: كفويت و تناسب دختر و پسر از نظر سن، تفاوت سن است نه تساوى سن. زيرا اين تفاوت از آفرينش آنان است. تفاوت سن آنها به همان مقدار تفاوت سن بلوغ جنسى دختر و پسر باشد كه معمولا پسر حدود 4 الى 5 سال ديرتر از دختر به بلوغ جنسى مى رسد.

8 تناسب مالى: ازدواج دختر و پسر، در واقع پيوند دو خانواده است و صلاح نيست دختر و پسر از خانواده هايى باشند كه تفاوت مالى زيادى بين آنهاست.

9 تناسب اجتماعى: كسى كه اهل علم و تحقيق و پژوهش است و مى خواهد عمر و زندگى اش را در راستاى مسائل علمى و تحقيق بگذراند و بافت زندگى اجتماعى و خانوادگى اش اين گونه بافتى است نبايد با فرد و خانواده اى وصلت كند كه روحيه اجتماعى شان يك روحيه تجملاتى، تشريفاتى و اشرافى است و اهل خوشگذرانى، مهمانى هاى آنچنانى و شب نشينى ها، مسافرت هاى تفريحى افراطى، و تفريحات پياپى هستند.

10 تناسب خانوادگى: از نظر شرافت و اصالت خانوادگى هر دو خانواده دختر و پسر در يك سطح نزديك به هم باشند زيرا همان طور كه گفته شد ازدواج پيوند خانواده ها و فاميل ها با يكديگر است. بدنامى ها يا خوش نامى هاى دو طرف براى يكديگر تأثيرگذار است. پس از اين نظر هم بايد تناسب باشد.

نكته‏اى كه لازم است به آن توجه داشته باشيد اين است كه: درست است كه انتخاب همسر مسئله اى مهم و حساس است ولى در عين حال نبايد زياد وسواس به خرج داد. هيچ كس صد درصد طبق معيارهايى كه انسان ابتدائا در نظر دارد آفريده نشده و پرورش نيافته است. كما اين كه ممكن است نسبت به طرف هاى مقابل شما نيز همين گونه باشد و صد درصد آن طور كه آنان مى خواهند نباشيد. بنابراين، شما در صورتى كه 70 يا 60 از معيارهاى خود را در كسى يافتيد مى توانيد به همان اكتفا كنيد و بيش از آن را با برنامه اى حساب شده و با اخلاق و رفتار و ارشادات نيكو و صميمانه بسازيد.

گفتنى است حضرت على (ع) ضمن آموزش دعايى جهت ازدواج معيارهايى را براى انتخاب همسر بيان فرموده‏اند كه عبارتند از:

الف- صالحه و شايسته: خانمى كه كارهاى شايسته و مورد پسند خدا را انجام دهد

ب- ودود: با محبت باشد

ج- ولود: نازا وعقيم نباشد

د- شكور در مقابل نعمت‏هاى الهى شكرگذار باشد

ه- قنوع: اهل قناعت باشد تا در زندگى تو را به زحمت نيندازد

و- غيور: نسبت به دين خدا و عفت غيرتمند باشد

ز- در برابر احسانى كه به او مى‏شود، قدردانى كند

ح- چنانچه از سوى تو كار ناروايى سرزد، عفو و اغماض كند

ط- اگر در زندگى يادآور خدا شدى، تو را همراهى كند و اگر خدا را فراموش كردى، يادآور تو شود و به تو تذكر دهد

ى- آن گاه كه از منزل خارج شدى، خودش را حفظ كند

ك- و هرگاه به منزل وارد شوى، با ورودت خوشحال و مسرور گردد

ل- چنانچه به او دستور و فرمان دادى، اطاعت كند و اگر براى او قسم خوردى، باورت كند و تكليف خود را انجام دهد

م- و اگر ناراحت شدى و او را مورد غضب قرار دادى، اسباب خشنوديت را فراهم آورد.

در ادامه به راههاى احرازصفات همسر مناسب اشاره مى كنيم:

راههاى احرازصفات همسر مناسب

1- تحقيق و بررسى از خانواده و چگونگى روابط خانوادگى و فاميلى. چون هر فردى تحت تأثير محيط خانواده به دنيا آمده و رشد كرده است و از آن فضاى فرهنگى و اجتماعى تأثير پذير بوده و هست.

2- تحقيق و شناسايى دوستان و نزديكان و رفقاى صميمى در محل زندگى و سكونت، محل درس و محل كار.

3- گفتگوى مستقيم (ولى تحت نظارت خانواده هاى دو طرف) با يكديگر و اطلاع يافتن از نقطه نظرات همديگر درباره مسائل مختلف و آنچه در آينده مى تواند در زندگى مشترك تان تأثيرگذار باشد و كسب اطلاع از ميزان اهتمام وى نسبت به ملاك ها و معيارهاى معرفى شده.

بنابراين برخى اطلاعات را مى توان در غير از جلسه مشترك بدست آورد. در عين حال آنچه مهم است در چنين جلساتى موضوعات ومسائل را طرح كرد و از يكديگر بپرسيد و از ويژگيهاى يكديگر اطلاع بيشترى پيدا كرد.

موضوعات قابل طرح در گفت و گوى قبل از مراسم عقد مختلف است زيرا افراد عقيده‏ها، آرمان‏ها، هدف‏ها و خواسته‏هاى گوناگون دارند. البته بعضى از مسائل و موضوعات عمومى است و ضرورت دارد جوانان قبل از ازدواج براى آگاهى يافتن از ويژگى‏هاى جسمانى، روانى، اخلاقى يكديگر مطرح كنند و درباره آن‏ها به گفت و گو بنشينند. ناگفته پيداست، اين گونه جلسات حتماً بايد تحت اشراف خانواده‏هاى دو طرف صورت گيرد زيرا مذاكره مستقيم و بدون اطلاع خانواده دختر و پسر مطلوب عرف و در اكثر موارد مورد پسند شرع و عقل نيست و به جاى اين كه زوج جوان را به حقيقت برساند، مايه انحراف و مشكلات ديگر مى‏شود.

براى دسترسى به اطلاعات بيشتر مى‏توانيد كتاب‏هاى زير را مطالعه كنيد:

كتاب هاى معرفى شده را نيز مطالعه فرماييد.

1- جوانان و انتخاب همسر على اكبر مظاهرى

2- ازدواج آسان و شيوه همسردارى محمد محمدى اشتهاردى

3- ازدواج آسمانى على اكبر مظاهرى

4- ازدواج پايدار كاظمى حقيقى

5- ازدواج در اسلام مصطفى كاشفى خوانسارى

6- ازدواج و روابط زن و مرد نجفى يزدى

7- پيوند دو قلب يا راهنماى ازدواج مهدى پاكزاد

8- جوانان و ازدواج- زندگى بهتر سيد احمد واحدى

9- جوانان، ازدواج و مسايل جنسى روح اللّه خالقى

10- راهنمايى ازدواج بهزاد رحمتى

11- همسران برتر، غلامعلى افروز

12- انتخاب همسر، ابراهيم امينى

13- ازدواج مكتب انسان‏سازى، دكتر پاك‏نژاد

14 شيوه‏هاى شناخت و گزينش همسر، محسن ايمانى.

15 مهرورزان، امير حسين بانكى.

16 انتخاب همسر و ازدواج، سيد مهدى شمس‏الدين.

پرسمان