عادت وقتيه و عدديه چيست
زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معين خون ببيند و شماره روزهايى كه در هر دو ماه خون ديده به يك اندازه باشد، چنين زنى داراى عادت وقتيه و عدديه است
عادت وقتيه و عدديه چيست
فهرست این نوشتار:
انواع عادات ماهیانه را به صورت تفصیلی در لینکهای زیر کلیک کنید و مطالعه نمایید:
عادت وقتيه و عدديه
پرسش 27 . عادت وقتيه و عدديه چيست ؟
همه مراجع: زنى كه دو ماه پشت سر هم در وقت معين خون ببيند و شماره روزهايى كه در هر دو ماه خون ديده به يك اندازه باشد، چنين زنى داراى عادت وقتيه و عدديه است؛ مانند اينكه دو ماه پى در پى از اول ماه تا روز هفتم خون ببيند (عادت او در اين مثال هفت روز است).
پرسش 28 . زنى كه از خون پاك نمى شود؛ اگر دو ماه پشت سر هم در وقت معين خونى با نشانه هاى حيض ببيند آيا عادت وقتيه پيدا مى كند؟
آيات عظام امام، خامنه اى، صافى، فاضل، مكارم و نورى: زنى كه از خون پاك نمى شود، ولى دو ماه پشت سر هم در وقت معين (مثلاً از اول تا هفتم ماه) خونى با نشانه هاى حيض مى بيند و باقى آن نشانه هاى استحاضه را دارد، چنين زنى نيز عادت وقتيه و عدديه دارد. عادت او در اين مثال از اول تا هفتم ماه مى باشد.
آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى و وحيد: زنى كه از خون پاك نمى شود، ولى دو ماه پشت سر هم در وقت معين (مثلاً از اول تا هفتم ماه) خونى با نشانه هاى حيض مى بيند و باقى آن نشانه هاى استحاضه را دارد، چنين زنى عادت ندارد چه اينكه عادت با نشانه هاى حيض محقق نمى شود.[2]
- [1]. توضيح المسائل مراجع، م479؛ وحيد،توضيح المسائل، م485؛بهجت،استفتاءات، ج1،س931و دفتر: خامنه اى.
- [2]. تبريزى، سيستانى و وحيد، منهاج الصالحين، ج 1، م 218 و دفتر: بهجت. (احكام بانوان، پرسمان).
[احکام زن‌هایی که عادت وقتیه و عددیه دارند]
مسأله 479 زن‌هایی که عادت وقتیه و عددیه دارند سه دسته‌اند (1):
اول: زنی که دو ماه پشت سر هم «در وقت معین (2)»، خون حیض ببیند و در وقت معین هم پاک شود، مثلًا دو ماه پشت سر هم از روز اول ماه، خون ببیند و روز هفتم پاک شود که عادت حیض این زن از اول ماه تا هفتم است. (3)
دوم: (4) زنی که از خون پاک نمی‌شود ولی دو ماه پشت سر هم چند روز معین مثلًا از اول ماه تا هشتم (5) خونی که می‌بیند نشانه‌های حیض را دارد، یعنی غلیظ و سیاه و گرم است (6) (و با فشار و سوزش بیرون می‌آید. (7)) و بقیه خونهای او نشانه‌های استحاضه را دارد (8) که عادت او از اول ماه تا هشتم (9) می‌شود.
سوم: (10) زنی که دو ماه پشت سر هم در وقت معین، خون حیض ببیند و بعد از آن که سه روز یا بیشتر خون دید یک روز یا بیشتر پاک شود و دوباره خون ببیند و تمام روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود و در هر دو ماه همه روزهایی که خون دیده (11) و در وسط پاک بوده روی هم یک اندازه باشد که عادت او به اندازه تمام روزهایی است که خون دیده و در وسط پاک بوده است و لازم نیست روزهایی که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به یک اندازه باشد، مثلًا اگر در ماه اول از روز اول ماه تا سوم خون ببیند و سه روز پاک شود و دوباره سه روز خون ببیند و در ماه دوم بعد از آن که سه روز خون دید، سه روز یا کمتر یا بیشتر (12) پاک شود و دوباره خون ببیند و روی هم از نه روز بیشتر نشود، (13) همه حیض است (14) و عادت این زن نه روز می‌شود (15).
این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست
(1) (خوئی، تبریزی، سیستانی:) دو دسته‌اند.. (2) (زنجانی:) از وقت معین.. (3) (زنجانی:) که عادت این زن از روز اول ماه تا هفتم است.. (4) [مورد دوّم در رساله آیات عظام: خوئی، سیستانی و تبریزی نیست] (5) (زنجانی:) تا هفتم.. (6) (زنجانی:) یعنی سیاه یا قرمز تیره است.. (7) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه زنجانی نیست] (8) (زنجانی:) یعنی زرد یا قرمز روشن است.. (9) (زنجانی:) تا هفتم.. (10) (خوئی، تبریزی، سیستانی:) دوم:.. (11) (گلپایگانی، صافی:) با روزهایی که در وسط پاک بوده روی هم یک اندازه باشد که عادت او همان روزهایی است که به طور متفرق خون دیده و در پاکی در بین، باید احتیاطاً عبادتهای خود را به جا آورد و آن چه را بر حائض حرام است، ترک کند و اگر در روزهای پاکی ماههای پیش، اتفاقاً خون ببیند، باید در آن روزها احتیاطاً جمع کند میان کارهای مستحاضه و تروک حائض.
(سیستانی:) و روزهایی که در وسط پاک بوده روی هم یک اندازه باشد که عادت او به اندازه روزهایی است که خون دیده است نه به ضمیمه روزهایی که در وسط پاک بوده است، پس لازم است که روزهایی که خون دیده و روزهایی که در وسط پاک بوده در هر دو ماه به یک اندازه باشند، مثلًا اگر در ماه اول و هم چنین در ماه دوم از روز اول ماه تا سوم خون ببیند و سه روز پاک شود و دوباره سه روز خون ببیند عادت این زن شش روز متفرّق می‌شود و در سه روز پاکی که در وسط است بنا بر احتیاط واجب محرمات حائض را ترک و اعمال مستحاضه را انجام دهد و چنانچه مقدار روزهایی که در ماه دوم خون دیده بیشتر یا کمتر باشد این زن صاحب عادت وقتیه است نه عددیه. (12) (خوئی:) کمتر از سه روز یا بیشتر.. (13) (فاضل، تبریزی:) روی هم نه روز بشود.. (14) (خوئی:) روی هم نه روز شود در این صورت همه نه روز حیض است.. (15) (زنجانی:) سوم: زنی که دو ماه پشت سر هم از وقت معین خون حیض ببیند و پاک شود و دوباره خون ببیند و مجموع خونهایی که دیده بدون محاسبه زمانی که پاک بوده در دو ماه به یک اندازه باشد و شرایط حیض را هم داشته باشد (یعنی مجموع خونها در هر ماه از ده روز بیشتر نشود و سه روز اول خون در یک دهه واقع شود و مدتی که در وسط پاک بوده کمتر از ده روز باشد) و لازم نیست که روزهایی که در وسط پاک بوده به یک اندازه باشد؛ مثلًا اگر در ماه اول از روز اول ماه تا سوم ماه خون حیض ببیند و پنج روز پاک شود و دوباره چهار روز خون ببیند و در ماه دوم بعد از آن که روز اول و دوم ماه خون دیده کمتر از هشت روز پاک شود و دوباره پنج روز خون ببیند، عادت او هفت روزه است که از اول ماه به طور متصل به حساب می‌آید. هم چنین اگر در یکی از دو ماه از زمان معینی (مثلًا از اول ماه) چند روز متّصل (مثلًا هفت روز) خون حیض ببیند و در ماه دیگر از همان وقت چند روز خون ببیند و سپس مدتی کمتر از ده روز پاک شود و دوباره خون ببیند و خون هر دو ماه شرایط حیض را داشته و به یک اندازه هم باشند، عادتش به همان مقدار (مثلًا هفت روز) است که به طور متّصل از اول آن زمان معیّن (مثلاً از اول ماه) محاسبه می‌گردد.
(مکارم:) مسأله زنانی که عادت وقتیه و عددیه دارند همین که در ایام عادت، خون ببینند حائض می‌شوند و تا پایان ایام عادت احکام حائض را دارند، خواه نشانه‌های خون حیض در آن بوده باشد، یا نه. هر گاه زنی در تمام ماه پاک نمی‌شود، ولی در دو ماه پشت سر هم چند روز معین (مثلًا اول ماه تا هفتم ماه) خونی را که می‌بیند، نشانه‌های حیض را دارد، اما بقیه چنین نیست، او نیز باید همان ایام را عادت قرار دهد.
[دیدن خون چند روز جلوتر یا عقب تر]
مسأله 480 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر یا دو سه روز عقب‌تر خون ببیند، به طوری که بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته (1) اگر چه آن خون، نشانه‌های حیض را نداشته باشد، باید به احکامی که برای زن حائض گفته شد عمل کند (2). و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده مثل این که پیش از سه روز پاک شود باید عبادتهایی را که به جا نیاورده قضا نماید.
(1) (خوئی:) زنی که عادت وقتیّه دارد، اگر در وقت عادت، یک یا دو روز جلوتر خون ببیند،..
(تبریزی:) زنی که عادت وقتیّه دارد، اگر در وقت عادت یا دو روز جلوتر خون ببیند،..
(سیستانی:) زنی که عادت وقتیّه دارد، چه عادت عددیّه نیز داشته باشد یا نه؛ اگر در وقت عادت یا یک یا دو روز یا پیش از آن، جلوتر خون ببیند، به طوری که بگویند عادتش جلو افتاده..
(صافی:) اگر در وقت عادت، دو روز جلوتر خون ببیند،..
(فاضل:) اگر در وقت عادت، یا دو سه روز جلوتر خون ببیند، به طوری که بگویند حیض را جلو انداخته و نیز اگر دیدن خون از ایّام عادت، تأخیر افتاده..
(2) (مکارم:) بقیه مسأله ذکر نشده.
(تبریزی:) و نیز اگر چند روز جلوتر از وقت عادت یا چند روز با تأخیر از وقت عادت خون ببیند و احتمال جلو افتادن عادت یا تأخیر آن را بدهد، باید به احکام حائض عمل کند..
(زنجانی:) مسأله در تمام اقسام عادت وقتیه و عددیه اگر زن خون ببیند و شروع آن در وقت عادت یا یکی دو روز جلوتر باشد اگر چه آن خون زرد رنگ باشد باید از اول ِ خون به مقدار عدد عادتش به احکام حائض عمل نماید و اگر خون ادامه داشت مستحب است تا ده روز استظهار کند و اگر خون از ده روز بگذرد استحاضه است، مگر در صورتی که عادت با نشانه حیض مشخص شده باشد (صورت دوم مسأله سابق) که چنانچه پس از ده روز خونی ببیند که نشانه حیض را داشته باشد و خونی که در وقت عادت یا یکی دو روز جلوتر دیده نشانه‌های حیض را نداشته باشد، خون نشانه دار، حیض است و خونی که در ایام عادت دیده حیض نبوده؛ بنا بر این تمام عبادتهای واجبی را که در آن زمان ترک کرده، باید قضا کند. و به طور کلی در جایی که عادت با نشانه حیض مشخص شده باشد چنانچه دو خون ببیند که هر یک به تنهایی بتواند حیض باشد و هر دو نتوانند حیض باشند و یکی از آن دو بدون نشانه، ولی در زمان حیض یا یکی دو روز جلوتر باشد، و دیگری در غیر زمان حیض ولی با نشانه حیض باشد؛ خون با نشانه حیض، حیض می‌باشد و خون زمان عادت استحاضه، بر خلاف سایر اقسام عادت که خون زمان عادت حیض است. در پاره‌ای از مسائل آینده که حیض بودن خون زمان عادت بر حیض بودن خون نشانه دار مقدم شمرده شده، مراد اقسام معمولی عادت است که به وسیله نشانه حیض مشخص نشده است.
مسائل اختصاصی
(زنجانی:) مسأله 487 مراد از استظهار در مساله گذشته و مسائل آینده این است که زن خود را حائض به شمار آورده، به احکام حائض رفتار نموده، عبادات را ترک و از محرّمات حائض اجتناب کند. استظهار در باره زنی که عادتش مستقیم باشد و هیچ از نظر عدد تخلّف نداشته باشد، مشروع نیست؛ در غیر این صورت استظهار تا ده روز مستحب است؛ خواه در زمان استظهار خون به نشانه حیض باشد یا نباشد، خون از ده روز بگذرد یا نگذرد، از آغاز بداند که از ده روز می‌گذرد یا نداند. ایام استظهار همانند ایام حیض است و نمازهایی را که زن در آن موقع ترک می‌کند، قضا ندارد.
(زنجانی:) مسأله 488 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد اگر خون ببیند و شروع آن بیش از دو روز قبل از عادت باشد، چند صورت دارد: الف: اگر خون به رنگ سیاه یا قرمز تیره باشد، حیض است. ب: اگر خون به رنگ زرد یا قرمز روشن باشد، استحاضه است. ج: اگر در آغاز به رنگ زرد یا قرمز روشن بوده، قبل از عادت سیاه یا قرمز تیره شده از وقتی که تغییر رنگ داده، حیض به شمار می‌آید، پس اگر خون با رنگ حیض سه روز در ضمن یک دهه ادامه داشته باشد یا به ایّام عادت متّصل شده و سه روز را تکمیل کند (هر چند در ایّام عادت به رنگ حیض نباشد)، نمازهایی را که ترک کرده قضا ندارد. د: اگر در آغاز به رنگ زرد یا قرمز روشن بوده، و قبل از عادت تغییر رنگ نداده و در ایام عادت هم ادامه داشته است، از اول ایام عادت حیض به حساب می‌آید؛ اگر چه آن خون هم چنان زرد یا قرمز روشن باشد، ولی اگر سه روز در ضمن یک دهه ادامه نداشته باشد، معلوم می‌گردد که آن خون حیض نبوده، و باید نمازهایی را که نخوانده است، قضا کند. ه: اگر در آغاز به رنگ زرد یا قرمز روشن بوده و بعد که قرمز تیره یا سیاه شده یا ایّام عادت رسیده، کمتر از سه روز ادامه یافته است، بنا بر احتیاط واجب به مقدار سه روز را عادت خود قرار می‌دهد و بعد از پاک شدن نماز و سائر عبادتهای واجبی را که در آن سه روز به جا نیاورده، قضا می‌کند (و برای تعیین سه روز، خونی را که نشانه حیض دارد یا در ایام عادت می‌بیند حیض قرار می‌دهد و بنا بر احتیاط مقدار کسری آن تا سه روز را اگر می‌تواند از خون بعد تکمیل می‌کند) و در سائر روزهایی که خون می‌بیند باید به وظایف مستحاضه عمل نماید. در سایر صورتها که حکم به حیض بودن خون شد به اندازه عدد عادت خود حیض قرار داده، پس از آن تا ده روز از هنگامی که حکم به حیض بودن شد، مستحب است استظهار کند و بعد از آن استحاضه می‌باشد.
(زنجانی:) مسأله 489 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر بعد از گذشتن تمام ایام عادت شروع به خون دیدن کرد استحاضه است؛ هر چند به نشانه حیض باشد، مگر آن که عادت وی در اثر نشانه دار بودن خون مشخص شده باشد (صورت دوم مسأله [479]) که چنانچه خونی با نشانه پس از ایام عادت هم ببیند، حیض است.
(زنجانی:) مسأله 490 کسی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر بعد از آن که خونی با شرایط حیض دید مدتی کمتر از ده روز پاک شود و دو باره خون ببیند و مجموع روزهایی که خون دیده بدون محاسبه ایامی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر باشد؛ مثلاً پنج روز حیض ببیند و پنج روز پاک شود و دوباره بیش از پنج روز خون ببیند، از زمانی که خون می‌بیند به مقدار عدد عادتش حیض و پس از آن تا ده روز از روزهایی که خون می‌بیند مستحب است استظهار نماید و خون بعد از ده روز استحاضه است.
(زنجانی:) مسأله 491 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت یا یکی دو روز قبل از آن شروع به خون دیدن کرد و مدتی کمتر از ده روز پاک شود و دوباره خون ببیند، از آغاز خون اول به مقدار عدد عادتش حیض بوده، اگر کمتر از عادت بود، آن را از خون دوم تکمیل می‌کند و چنانچه خون ادامه داشت، مستحب است تا ده روز استظهار کند و پس از آن مستحاضه است، هم چنین است حکم زنی که بیش از دو روز قبل از عادت با نشانه حیض خون ببیند.
(زنجانی:) مسأله 492 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت یا یکی دو روز پیش از آن شروع به خون دیدن کند و بیشتر از ده روز متصل خون ببیند، به مقدار عدد عادتش از اولین روزی که خون می‌بیند حیض قرار می‌دهد؛ هر چند نشانه حیض را نداشته باشد، و پس از آن مستحب است تا ده روز استظهار کند و پس از ده روز بقیه خون استحاضه است؛ هر چند نشانه حیض را داشته باشد، مگر آن که عادت وی در اثر نشانه حیض مشخص شده باشد؛ که در این صورت باید خون حیض را در خونهای نشانه دار قرار دهد چنانچه در مسأله [480] گذشت و زنی که بیش از دو روز قبل از عادت با نشانه حیض خون ببیند، از روز اول خون به مقدار عادتش حیض بوده و تا ده روز مستحب است استظهار کند و پس از آن استحاضه است.
[دیدن خون قبل و بعد از عادت]
مسأله 481 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد اگر چند روز پیش از عادت و همه روزهای عادت و چند روز بعد از عادت خون ببیند (1) و روی هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است.
و اگر از ده روز بیشتر شود، فقط خونی را که در روزهای عادت خود دیده، حیض است و خونی که پیش از آن و بعد از آن دیده استحاضه می‌باشد و باید عبادتهایی را که در روزهای پیش از عادت و بعد از عادت به جا نیاورده قضا نماید. و اگر همه روزهای عادت را با چند روز پیش از عادت (2) خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود همه حیض است و اگر از ده روز بیشتر شود، فقط روزهای عادت او حیض است (3) و خونی که جلوتر از آن دیده استحاضه می‌باشد، و چنانچه در آن روزها عبادت نکرده باید قضا نماید. و اگر همه روزهای عادت را با چند روز بعد از عادت (4) خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است و اگر بیشتر شود (5) فقط روزهای عادت حیض و باقی استحاضه است (6).
این مسأله در رساله آیت اللّه زنجانی نیست
(1) (خوئی، تبریزی، سیستانی:) اگر همه روزهای عادت و چند روز (خوئی، تبریزی: با نشانه‌های حیض) پیش از عادت و بعد از عادت خون ببیند..
(صافی:) اگر به نشانه‌های حیض چند روز پیش از عادت و چند روز بعد از عادت، یا همه روزهای عادت، خون ببیند..
(2) (خوئی، تبریزی، صافی:) با نشانه‌های حیض..
(3) (سیستانی:) هر چند با نشانه‌های حیض نباشد و روزهای قبل نشانه‌های حیض را داشته باشد..
شاید این مطالب را هم بپسندید:
(4) (خوئی، صافی، تبریزی:) با نشانه‌های حیض..
(5) (تبریزی:) اگر نشانه‌های حیض را نداشته باشد و یا از ده روز بیشتر شود..
(6) (صافی:) و اگر خونی که پیش از عادت یا بعد از عادت می‌بیند نشانه‌های حیض نداشته باشد و با عادت روی هم رفته بیشتر از ده روز نباشد احتیاط در آن دو خون، جمع بین تروک حائض و اعمال مستحاضه است.
(مکارم:) مسأله زنی که «عادت وقتیه و عددیه» دارد، اگر چند روز پیش از عادت و چند روز بعد از عادت خون ببیند (به طوری که در میان زنها معمول است که گاهی عادت را جلو یا عقب می‌اندازند) و روی هم رفته از ده روز بیشتر نشود همه حیض است و اگر ده روز بیشتر شود، فقط خونی را که در روزهای عادت دیده حیض است و قبل و بعد از آن استحاضه می‌باشد، همین طور اگر چند روز قبل از ایام عادت به اضافه تمام عادت را خون ببیند، یا فقط چند روز بعد از عادت به اضافه تمام ایام عادت را خون ببیند که اگر از ده روز تجاوز نکند، همه‌اش حیض است و اگر تجاوز کند فقط ایام عادت حیض محسوب می‌شود.
[دیدن خون قبل و بعد از عادت]
مسأله 482 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد اگر مقداری از روزهای عادت را با چند روز پیش از عادت (1) خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود همه حیض است و اگر از ده روز بیشتر شود روزهایی که در عادت خون دیده (2) با چند روز پیش از آن که روی هم به مقدار عادت او شود حیض و روزهای اول را استحاضه قرار می‌دهد. (3) و اگر مقداری از روزهای عادت را با چند روز بعد از عادت (4) خون ببیند و روی هم از ده روز بیشتر نشود، همه حیض است و اگر بیشتر شود، باید روزهایی که در عادت خون دیده (5) با چند روز بعد از آن که روی هم به مقدار عادت او شود حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد. (6)
تمام این مسأله و نیز تمام پنج سطرِ اول ِ مسأله بعد، در رساله مرحوم آیت اللّه اراکی به دلیل غفلت! از چاپ ساقط شده است لذا نگارنده نظر ایشان را از آیت اللّه زاده اراکی دامت برکاته سؤال کردم؛ فرمودند: قسمت‌هایی که ساقط شده است، موافق با امام است.
این مسأله، در رساله آیات عظام: زنجانی و مکارم نیست
(1) (خوئی، تبریزی، صافی:) با نشانه‌های حیض.. (2) (خوئی، تبریزی:) چنانچه کمتر از سه روز باشد.. (3) (خوئی، تبریزی:) و چنانچه سه روز یا بیشتر باشد آن خون را حیض قرار دهد و روزهای قبل از زمان عادت را تا به اندازه‌ای که به مقدار عادت برسد احتیاط کند.. (4) (خوئی، تبریزی:) با نشانه‌های حیض.. (5) (خوئی، تبریزی:) چنانچه کمتر از سه روز باشد.. (6) (خوئی، تبریزی:) و در صورتی که خونی را که در عادت دیده سه روز یا بیشتر باشد در مقدار زیادی تا مقدار عادت احتیاط کند.
[دیدن دو خون بافاصله کمتر از 10 روز]
مسأله 483 زنی که عادت دارد، (1) اگر بعد از آن که سه روز یا بیشتر خون دید پاک شود و دوباره خون ببیند و فاصله بین دو خون کمتر از ده روز باشد و همه روزهایی که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر باشد. مثل آن که پنج روز خون ببیند و پنج روز پاک شود و دوباره پنج روز خون ببیند، چند صورت دارد: (1)
آن که تمام خونی که دفعه اول دیده، «یا مقداری از آن» (2) در روزهای عادت باشد و خون دوم که بعد از پاک شدن می‌بیند در روزهای عادت نباشد، که باید همه خون اول را حیض و خون دوم را استحاضه قرار دهد. (3) (2)
آن که خون اول در روزهای عادت نباشد و تمام خون دوم یا مقداری از آن (4) در روزهای عادت باشد که باید همه خون دوم را حیض و خون اول را استحاضه قرار دهد. (3)
آن که مقداری از خون اول و دوم در روزهای عادت باشد و خون اولی که در روزهای عادت بوده از سه روز کمتر نباشد (5) و با پاکی وسط و مقداری از خون دوم که آن هم در روزهای عادت بوده از ده روز بیشتر نباشد، (6) که در این صورت همه آنها حیض است و مقداری از خون اول که پیش از روزهای عادت بوده و مقداری از خون دوم که بعد از روزهای عادت بوده استحاضه است،
مثلًا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده، در صورتی که یک ماه از اول تا ششم خون ببیند و دو روز پاک شود و بعد تا پانزدهم خون ببیند، از سوم تا دهم حیض است و از اول تا سوم و هم چنین از دهم تا پانزدهم استحاضه می‌باشد. (4)
آن که مقداری از خون اول و دوم در روزهای عادت باشد ولی خون اولی که در روزهای عادت بوده، از سه روز کمتر باشد (7)، که باید در تمام دو خون و پاکی وسط کارهایی را که بر حائض حرام است و سابقاً گفته شد ترک کند (8) و کارهای استحاضه را به جا آورد، یعنی به دستوری که برای زن مستحاضه گفته شد عبادتهای خود را انجام دهد (9).
این مسأله، در رساله آیات عظام: زنجانی و بهجت نیست
(1) (گلپایگانی، صافی:) زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد.. (2) [عبارت «یا مقداری از آن» در رساله آیات عظام: خوئی و تبریزی نیست] (3) (خوئی:) و هم چنین است اگر مقداری از خون اول را در عادت و مقداری از آن را قبل از عادت به یک یا دو روز ببیند یا این که دارای نشانه‌های حیض باشد چه قبل از عادت باشد چه بعد از آن..
(تبریزی:) و هم چنین است اگر مقداری از خون اوّل را در عادت و مقداری از آن را قبل از عادت یا بعد از عادت ببیند و فرقی نمی‌کند خون با نشانه‌های حیض باشد یا بدون نشانه‌های آن..
(سیستانی:) مگر این که خون دوّم نشانه‌های حیض را داشته باشد که در این صورت قسمتی از آن که با احتساب خون اوّل و پاکی بعد از آن مجموعاً از ده روز تجاوز نمی‌کند حیض است و ما بقی استحاضه است. مثلًا اگر سه روز خون ببیند و سه روز پاک شود و سپس پنج روز خون ببیند و نشانه‌های حیض را داشته باشد سه روز اوّل و چهار روز از خون دوّم حیض است و در پاکی وسط باید بنا بر احتیاط واجب واجبات غیر حائض را انجام و محرمات حائض را ترک کند.. (4) (خوئی، تبریزی:) به طوری که در صورت اول گفته شد.. (5) (خوئی، تبریزی:) در این صورت آن مقدار با پاکی وسط و مقداری از خون دوّم که آن هم در روزهای عادت بوده و مجموع از ده روز بیشتر نیست همه آنها حیض است و مقداری از خون اول که پیش از روزهای عادت بوده و مقداری از خون دوم که بعد از روزهای عادت بوده استحاضه است مثلًا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده در صورتی که یک ماه از اول تا ششم خون ببیند و دو روز پاک شود و بعد تا پانزدهم خون ببیند، از سوم تا دهم حیض است و روز اول و دوم و هم چنین از یازدهم تا پانزدهم استحاضه می‌باشد. [پایان صورت (3)] (6) (گلپایگانی، صافی:) که در این صورت، اگر یک روز یا دو روز خون زودتر دیده باشد، احتیاط آن است که در این دو روز آن چه را که بر حائض حرام است ترک کند و کارهای مستحاضه را به جا آورد و هم چنین به مقدار آن از ایام عادت را در آخر ده روز احتیاط بنماید و مقداری از خون اول را که در عادت بوده با مقداری از خون دوم را که در عادت بوده حیض قرار دهد و در پاکی در بین احتیاط کند به ترک آن چه بر حائض حرام است و عبادتهای خود را به جا آورد، مثلًا اگر عادتش از سوم ماه تا دهم بوده در صورتی که یک ماه از اول تا ششم خون ببیند و یک روز پاک شود و بعد تا چهاردهم، خون ببیند در روز اول و دوم ماه و نهم و دهم، باید چنانکه گفته شد، احتیاط نماید و روز سوم تا ششم و هشتم را حیض قرار دهد و در هفتم که پاکی در بین است نیز به نحوی که گفته شد احتیاط کند به ترک آن چه بر حائض حرام است و به جا آوردن عبادتها. [پایان صورت (3)] (سیستانی:) در این صورت هر دو خون حیض است (و احتیاط واجب آن است که در پاکی وسط کارهایی که بر غیر حائض واجب است انجام دهد و محرمات بر حائض را ترک کند) و مقداری از خون دوم که بعد از روزهای عادت بوده استحاضه است و اما مقداری از خون اول که قبل از روزهای عادت بوده چنانچه عرفاً بگویند: که عادتش جلو افتاده محکوم به حیض است مگر آن که حیض قرار دادن آن باعث آن شود که بعضی از خون دوم که نیز در روزهای عادت بوده یا تمام آن از ده روز حیض خارج شود که در این صورت محکوم به استحاضه است، مثلًا اگر عادت زن از سوّم ماه تا دهم بوده در صورتی که یک ماه از اول تا ششم خون ببیند و دو روز پاک شود و بعد تا پانزدهم خون ببیند خونهایی که از اول تا دهم دیده حیض است و خونهایی که از یازدهم تا پانزدهم دیده استحاضه می‌باشد [پایان صورت 3] (7) (اراکی:) که باید از ابتداء خون اول به تعداد روزهای عادت حیض قرار دهد و بقیه را استحاضه.
(خوئی، تبریزی:) در این صورت بعید نیست مقداری را که در عادت خود دیده با تمام کردن کسری آن از ما قبل تا سه روز شود باید حیض قرار دهد، پس اگر بشود مقداری را که از خون دوم در بین عادت دیده حیض قرار دهد (به این معنی که مجموع این مقدار با مقداری که از اول حیض قرار داده با پاکی ما بین آنها از ده روز تجاوز نکند) تمام آنها حیض است و الّا خون اول را حیض و باقی را استحاضه قرار دهد. (8) (فاضل:) مگر عبادتهای واجبه را که باید به دستوری که برای زن مستحاضه گفته شد انجام دهد. (9) (گلپایگانی، صافی:) ولی هر یک از خون اولی و دومی که در روزهای عادت بوده از سه روز کمتر باشد که باید در تمام دو خون کارهایی را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهای مستحاضه را به جا آورد و در پاکی در بین کارهایی را که بر حائض حرام است ترک کند و عبادتهای خود را انجام دهد.
(سیستانی:) ولی آن مقدار از خون اوّل که در روزهای عادت بوده از سه روز کمتر باشد در این صورت باید سه روز آخر خون اوّل را حیض قرار دهد و هم چنین از خون دوّم را که مجموعاً با سه روز اوّل و پاکی وسط ده روز باشند و ما زاد بر آن استحاضه است و اگر پاکی او هفت روز باشد خون دوّم هم استحاضه است و در بعضی موارد باید تمام خون اول را حیض قرار دهد و این به دو شرط است: اوّل: آن که به مقداری بر عادت مقدّم باشد که بگویند عادتش جلو افتاده. دوّم: آن که اگر او را حیض قرار بدهد لازم نیاید که مقداری از خون دوم که در عادت واقع شده از ده روز حیض خارج شود مثلًا اگر عادت زن از سوّم ماه تا دهم بوده و اکنون از اول ماه تا آخر روز چهارم خون دیده و دو روز پاک بوده و بعد دو باره تا پانزدهم خون دیده تمام خون اول حیض است و هم چنین خون دوم تا آخر روز دهم.
(مکارم:) مسأله زنی که عادت دارد هر گاه سه روز یا بیشتر خون ببیند و پاک شود و دو باره خون ببیند و فاصله بین دو خون کمتر از ده روز باشد و تمام روزهایی را که خون دیده بیش از ده روز نباشد، همه آن حیض است (اما ایّامی که در وسط پاک بوده، پاک محسوب می‌شود) و اگر زیادتر از ده روز باشد آن خونی که در عادت بوده حیض و دیگری که نبوده، استحاضه است و اگر هیچ کدام در عادت نبوده آن خونی که دارای صفات حیض است حیض و دیگری استحاضه است و اگر هر دو صفات حیض دارد تا ده روز حیض محسوب می‌شود و بعد از آن استحاضه است.
[در غیر وقت عادت خون ببیند]
مسأله 484 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت خون نبیند و در غیر آن وقت به شماره روزهای حیضش (1) خون ببیند، (2) باید همان را حیض قرار دهد، چه پیش از وقت عادت دیده باشد چه بعد از آن.
این مسأله، در رساله آیات عظام: بهجت و زنجانی نیست
(1) (خوئی، گلپایگانی، تبریزی، سیستانی، مکارم، صافی:) با نشانه‌های حیض..
(2) (فاضل:) اگر بعد از وقت عادت باشد، به محض این که خون دید باید همان را حیض قرار دهد و اگر پیش از وقت عادت دیده به نحوی که عرفاً نگویند حیض را جلو انداخته و در آن نشانه‌های حیض باشد آن را حیض قرار دهد و اگر نشانه‌های حیض نبود و نمی‌دانست تا سه روز ادامه پیدا می‌کند تا سه روز تمام کارهایی را که بر حائض حرام است ترک کند مگر عبادات واجبه را که باید طبق احکام استحاضه انجام دهد و اگر سه روز ادامه پیدا کرد محکوم به حیض است.
[تغییر تعداد روزهای عادت]
مسأله 485 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت خود خون ببیند ولی شماره روزهای آن کمتر یا بیشتر از روزهای عادت او باشد (1) و بعد از پاک شدن، دوباره به شماره روزهای عادتی که داشته (2) خون ببیند (3)، باید (4) در هر دو خون کارهایی را که بر حائض حرام است ترک کند (5) و کارهای استحاضه را به جا آورد. (6)
این مسأله، در رساله آیات عظام: زنجانی و بهجت نیست
(1) (مکارم:) و قبل از وقت عادت، یا بعد از آن به شماره روزهای عادت خون ببیند، فقط خونی را که در وقت عادت دیده حیض قرار می‌دهد. [پایان مسأله] (2) (خوئی، تبریزی:) با نشانه‌های حیض.. (3) (خوئی، تبریزی:) چنانچه مجموع این دو خون با پاکی ما بین آنها از ده روز بیشتر نشود همه را حیض قرار دهد و در صورتی که بیشتر شود خونی را که در عادت دیده حیض و خون دیگر استحاضه است و چنانچه خون اول بیشتر از عادت بوده و مقدار زیادی نشانه‌های حیض را داشته همه آن خون حیض است. (4) (فاضل:) بنا بر احتیاط باید.. (5) (فاضل:) مگر عبادات واجبه را که باید طبق احکام استحاضه به جا آورد. (6) (اراکی:) باید خونی که در وقت عادت خود دیده است حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.
(گلپایگانی، صافی:) باید آن چه را در وقت دیده، حیض قرار دهد و اگر شماره روزهایش کمتر باشد اگر ممکن است کسری عدد را از آن چه بعد از عادت دیده تمام نماید و در ما بقی عمل مستحاضه نماید اگر از ده روز تجاوز کند و اگر تجاوز نکند تمام روزهایی را که خون دیده حیض قرار دهد و در پاکی در بین احتیاط کند به ترک آن چه بر حائض حرام است و انجام عبادتهای خود.
(سیستانی:) مسأله زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در وقت عادت خود سه روز یا بیشتر خون ببیند و شماره روزهای آن کمتر یا بیشتر از روزهای عادت او باشد و پس از پاک شدن دوباره به شماره روزهای عادت خویش خون ببیند در اینجا چند صورت دارد:
1 – آن که مجموع آن دو خون با پاکی میان آنها از ده روز بیشتر نشود در این صورت مجموع دو خون یک حیض حساب می‌شود. 2 – آن که پاکی میان آن دو خون ده روز یا بیشتر باشد در این صورت هر کدام از آنها حیض مستقل قرار داده می‌شوند. 3 – آن که پاکی میان آن دو خون کمتر از ده روز و مجموع دو خون با پاکی در میان بیشتر از ده روز باشد در این صورت باید خون اوّل را حیض و خون دوم را استحاضه قرار دهد.
[ زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد]
مسأله 486 زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند، خونی که در روزهای عادت دیده اگر چه نشانه‌های حیض را نداشته باشد، حیض است و خونی که بعد از روزهای عادت دیده اگر چه نشانه‌های حیض را داشته باشد استحاضه است. مثلًا زنی که عادت حیض او از اول ماه تا هفتم است، اگر از اول تا دوازدهم خون ببیند، هفت روز اول آن حیض و پنج روز بعد استحاضه می‌باشد.
این مسأله در رساله آیت اللّه زنجانی نیست.
توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
لينك كوتاه مطلب: https://hadana.ir/?p=21789
*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.
- انواع عادت ماهانه
- ملاك به هم خوردن عادت ماهانه
- تكليف خانمي كه پريودي نامنظم دارد
- عادت وقتيه با كمتر از ده روز
- عادت وقتيه با بيشتر از ده روز
- اگر خون از ده روز بيشتر شود وظيفه چيست
- وظيفه خانم اگر در ماه دو مرتبه خون ببيند
- حكم ترشحات زرد رنگ
- حكم لكه بيني بعد از حيض
- جلو افتادن عادت ماهانه
- عادت عدديه با كمتر از ده روز
- عادت عدديه با بيشتر از ده روز
- اگر خانم كمتر از عادت خود خون ببيند
- عادت وقتيه با كمتر از ده روز
- عادت وقتيه با بيشتر از ده روز
سلام مرجع من آقای خامنه ای و عادت من وقتییه هست. هرماه بعد از حدود ۵روز خون دیدن برای یک تا دو روز پاک میشم و بعد از اون دوباره خون میبینم گاهی جمع همه اینا با پاکی وسط کمتر از ده روز وگاهی بیشتر از ده روز میشه در هر دو صورت تکلیف من چیه و چند روزو باید حیض بگیرم و آیا روز های پاکی وسط هم جزو حبض حساب میشه یا نه؟
سلام علیکم
اگر در عادت یک یا دو روز پاک هستید و مجدد خون می بینید و کمتر از ۱۰ روز هست تمام روزها را حیض به شمار می آورید.
وفقکم الله لکل الخیر