شخص مستطیع به جای دیگری حج نیابی انجام بدهد
بطلان حج استحبابى و نيابى با استطاعت
33- مستطيع نمى تواند از طرف ديگرى براى حج نايب شود يا حج استحبابى به جا آورد، و اگر حج نيابى يا استحبابى به جا آورد، باطل است.[1]
[1] ( 5). آية اللَّه صافى، آية اللَّه گلپايگانى: در صحت آن اشكال است و احتياط ترك نشود، عالم باشد و يا جاهل.( آداب و احكام حج، مسأله 115).
آية اللَّه فاضل: اگر حج نيابى انجام داده است، حج او صحيح است اگر چه معصيت كرده است؛ و اگر با غفلت و عدم توجه به وجوب حج، حج مستحبى انجام داده است، حج او صحيح و كفايت از حجةالاسلام مىكند؛ ولى اگر با توجه به حج واجب، نيت حج استحبابى كرده باشد، حج استحبابى صحيح است ولى مرتكب فعل حرام شده است و حج بر او مستقر شده است.
طبق نظر آيات عظام: بهجت، تبريزى، خويى، سيستانى، فاضل و مكارم حجِ نايب، صحيح است و ذمه منوب عنه برى مىشود ولى نسبت اجاره نظر ايشان به اين شرح است:
آية اللَّه بهجت: اگر غافل يا جاهل بوده، اجاره هم صحيح است؛ در غير اين صورت اگر اجاره را به نحو ترتب تصحيح نكنيم، نايب مستحق اجرة المثل خواهد بود.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
آية اللَّه تبريزى: در فرضى كه واقعاً بر او حج واجب بوده ولو نسبت به آن جاهل باشد، اجاره باطل است و نايب استحقاق اجرة المثل را دارد مگر بيشتر از اجرة المسمّى باشد و اگر حج استحبابى براى خودش انجام دهد، در صورت علم به استطاعتِ خود و عدم صحت حج استحبابى، حج او باطل است و در غير اين صورت حجش صحيح و مجزى از حجةالاسلام مىباشد.
آية اللَّه خويى: در صورت تنجّزِ وجوب حج بر نايب اجاره باطل است، مگر اينكه اجاره مطلق باشد كه بتواند اوّلبراى خودشحج بجاآورد وبعد ازآن حجمنوبعنه راودرفرض بطلان اجاره، اجير مستحق اجرةالمثل است مگر اينكه اجرةالمثل بيشتر از اجرةالمسمّى باشد و اگر مستطيع، حجّ استحبابى براى خودش انجام دهد، با اينكه مىداند مستطيع است، گرچه حجش صحيح است ولى مجزى از حجةالاسلام نمىباشد.( مستفاد از تعليقه عروه، ج 2، ص 241 و 375 و مناسك، مسأله 104).
آية اللَّه سيستانى: اجاره باطل است و مستحقّ اجرت المثل است و قصد حج استحبابى براى خودش اثرى ندارد و حجة الاسلام محسوب مىشود مگر قصدش به نحوى باشد كه به قصد قربت خلل ايجاد كند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از مناسك حج با حواشى و مطابق با فتاوای دوازده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: خامنه ای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، وحید خراسانی، بهجت،فاضل ، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
ویژه نامه احکام جامع سایت هدانا
