زیارت مختص و مشترک امام کاظم و امام جواد

فضیلت زیارت کاظمین (حضرت موسى بن جعفر و امام جواد(علیهما السلام)):

در فضیلت زیارت این دو امام معصوم(علیهما السلام) روایات زیادى وارد شده که به بعضى از آنها اشاره مى شود:
1ـ زیارت امام موسى بن جعفر(علیه السلام) مثل زیارت رسول الله(صلى الله علیه وآله) است(1) و هر کس او را زیارت کند مثل آن است که رسول الله(صلى الله علیه وآله) و امیرمؤمنان(علیه السلام) را زیارت کرده است(2) و نیز مثل آن است که امام حسین(علیه السلام) را زیارت کند.(3)
2ـ «هر کس حضرت موسى بن جعفر(علیه السلام) را زیارت کند، اهل بهشت است».(4)
3ـ «ابن شهرآشوب» از «خطیب بغدادى» (صاحب تاریخ بغداد) از على بن خلال نقل مى کند که گفت: هیچ مشکلى براى من پیش نیامد مگر این که با پناه بردن به قبر مطهّر موسى بن جعفر(علیهما السلام) و توسّل به آن حضرت، خداوند آن را برایم گشود و بر من آسان کرد.(5)
4ـ و نیز از «خطیب بغدادى» نقل مى کند: در بغداد زنى را مشاهده کردند که شتابان در حال دویدن بود، وقتى از او سؤال کردند به کجا مى روى؟ جواب داد: به سوى قبر موسى بن جعفر(علیهما السلام) تا دعا کنم پسرم از حبس آزاد شود، مردى حنبلى مذهب که در آن جا حاضر بود او را به تمسخر گرفت و گفت: پسرت در زندان مُرد! آن زن گفت: خداوندا به حق آن کسى که او را در زندان به شهادت رساندند، قدرت خود را به ما نشان ده! چیزى نگذشت که پسرش را رها کردند و پسر آن مرد حنبلى که استهزا کرده بود، دستگیر شد!(6)

 

کیفیت زیارت کاظمین (ع)

زیاراتى که در حرم شریف کاظمین مى توان خواند بر دو قسم است: نخست زیاراتى که مختصّ به هر یک از آن دو بزرگوار است و دیگر زیاراتى که مشترک بین آن دو امام(علیهما السلام) مى باشد.

 

زيارت مختصّ به امام موسى بن جعفر(ع)

زیارت اوّل:

از «سیّدبن طاووس» نقل شده است که وقتى خواستى آن حضرت را زیارت نمایى سزاوار است که غسل کنى، سپس با آرامش و وقار به سمت حرم روانه شو، وقتى به دَرِ حرم رسیدى بایست و بگو:

اَللهُ اَکْبَرُ اَللهُ اَکْبَرُ، لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ، وَاللهُ اَکْبَرُ، اَلْحَمْدُ للهِِ عَلى هِدایَتِهِ لِدینِهِ، وَالتَّوْفیقِ لِما دَعا اِلَیْهِ مِنْ سَبیلِهِ،
خدا بزرگتر است (از توصیف) معبودى نیست جز خدا و خدا بزرگتر است ستایش خداى را براى راهنمایى کردنش (ما را) به دین خود و توفیق دادنش به اجابت دعوت او بدان راهى که او خواست
اَللّـهُمَّ اِنَّکَ اَکْرَمُ مَقْصُود وَاَکْرَمُ مَاْتِىٍّ، وَقَدْ اَتَیْتُکَ مُتَقَرِّباً اِلَیْکَ بِابْنِ بِنْتِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَعَلى آبآئِهِ الطّاهِرینَ،وَاَبْنآئِهِ الطَّیِّبینَ،
خدایا تو بزرگوارترین مقصود وکریم ترین کسى هستى که بدرگاهش آیند و من به درگاهت آمده ام و تقرّب جویم به پیشگاهت بوسیله فرزند دختر پیامبرت که درودهاى تو بر او و بر پدران پاک و فرزندان پاکیزه اش باد
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد،وَلا تُخَیِّبْ سَعْیى، وَلا تَقْطَعْ رَجآئى، وَاجْعَلْنى عِنْدَکَ وَجیهاً فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبینَ.
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و نومید مکن کوششم را و قطع مکن امیدم را و قرارم ده در نزد خودت آبرومند در دنیا و آخرت و از مقرّبان درگاهت
و به هنگام ورود بگو:

بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَفى سَبیلِ اللهِ، وَعَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ،
به نام خدا و به یارى خدا و در راه خدا و بر کیش رسول خدا صلى الله علیه و آله
اَللّهُمَّ اغْفِرْ لى وَلِوالِدَىَّ وَلِجَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ
خدایا بیامرز مرا و پدر و مادرم را و همه مردان و زنان با ایمان را
سپس همین که به دَرِ قبّه شریفه رسیدى بایست و طلب اذن نما و بگو:

ءَاَدْخُلُ یا رَسُولَ اللهِ، ءَاَدْخُلُ یا نَبِىَّ اللهِ، ءَاَدْخُلُ یا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِاللهِ،
آیا داخل شوم اى رسول خدا آیا داخل شوم اى پیامبر خدا آیا داخل شوم اى محمّد بن عبدالله
ءَاَدْخُلُ یا اَمیرَالْمُؤْمِنینَ، ءَاَدْخُلُ یا اَبامُحَمَّد الْحَسَنَ، ءَاَدْخُلُ یا اَباعَبْدِاللهِ الْحُسَیْنَ،
آیا داخل شوم اى امیر مؤمنان آیا داخل شوم اى ابامحمّد حسن (مجتبى) آیا داخل شوم اى اباعبدالله الحسین
ءَاَدْخُلُ یا اَبامُحَمَّد عَلِىَّ بْنَ الْحُسَیْنِ، ءَاَدْخُلُ یا اَبا جَعْفَر مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ، ءَاَدْخُلُ یا اَباعَبْدِاللهِ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّد،
آیا داخل شوم اى ابا محمّد على بن الحسین (زین العابدین) آیا داخل شوم اى ابا جعفر محمّد بن على آیا داخل شوم اى ابا عبدالله جعفر بن محمّد
ءَاَدْخُلُ یا مَوْلاىَ یا اَبَاالْحَسَنِ مُوسَى بْنَ جَعْفَر، ءَاَدْخُلُ یا مَوْلاىَ یا اَباجَعْفَر مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ
آیا داخل شوم اى مولاى من اى اباالحسن موسى بن جعفر آیا داخل شوم اى مولاى من اى ابا جعفر محمّد بن على
آنگاه داخل شو و چهار مرتبه اَللهُ اَکْبَرُ بگو و سپس مقابل قبر و در حالى که قبله را پشت کتف خود قرار داده اى بایست و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ولِىَّ اللهِ وَابْنَ وَلِـیِّهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ وَابْنَ حُجَّتِهِ،
سلام بر تو اى نماینده خدا و فرزند نماینده اش سلام بر تو اى حجّت خدا و فرزند حجّت او
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا صَفِىَّ اللهِ وَابْنَ صَفِیِّهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَمینَ اللهِ وَابْنَ اَمینِهِ،
سلام بر تو اى برگزیده خداوند و فرزند برگزیده اش سلام بر تو اى امین خدا و فرزند امین او
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَ اللهِ فى ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اِمامَ الْهُدى،
سلام بر تو اى نور خدا در تاریکى هاى زمین سلام بر تو اى پیشواى هدایت
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَلَمَ الدّینِ وَالتُّقى، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خازِنَ عِلْمِ النَّبِیّینَ،
سلام بر تو اى پرچم دین و تقوا سلام بر تو اى خزینه دار علم و دانش پیمبران
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خازِنَ عِلْمِ الْمُرْسَلینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نآئِبَ الاَْوْصِیآءِ السّابِقینَ،
سلام بر تو اى خزینه دار علم و دانش رسولان سلام بر تو اى نایب اوصیاى پیشین
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَعْدِنَ الْوَحْىِ الْمُبینِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا صاحِبَ الْعِلْمِ الْیَقینِ،
سلام بر تو اى معدن وحى آشکار سلام بر تو اى دارنده دانش یقینى
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَیْبَةَ عِلْمِ الْمُرْسَلینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الاِْمامُ الصّالِحُ،
سلام بر تو اى گنجینه دانش پیمبران مرسل سلام بر تو اى امام شایسته
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الاِْمامُ الزّاهِدُ، [اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الاِْمامُ الْعابِدُ](1)،
سلام بر تو اى امام پارسا سلام بر تو اى امام عابد
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الاِْمامُ السَّیِّدُ الرَّشیدُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْمَقْتُولُ الشَّهیدُ،
سلام بر تو اى امام بزرگ و رشید سلام بر تو اى کشته شهید (راه حق)
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ وَابْنَ وَصِیِّهِ،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا و فرزند وصى آن حضرت
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلاىَ یا مُوسَى بْنَ جَعْفَر، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ،
سلام بر تو اى سرور من اى موسى بن جعفر و رحمت خدا و برکاتش
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ بَلَّغْتَ عَنِ اللهِ ما حَمَّلَکَ، وَحَفِظْتَ مَا اسْتَوْدَعَکَ،
گواهى دهم که براستى تو رساندى از جانب خداوند آنچه را به عهده داشتى و محافظت کردى از آنچه به تو سپرده بود
وَحَلَّلْتَ حَلالَ اللهِ، وَحَرَّمْتَ حَرامَ اللهِ، وَاَقَمْتَ اَحْکامَ اللهِ، وَتَلَوْتَ کِتابَ اللهِ،
و حلال کردى حلال خدا را و حرام کردى حرام خدا را و بپا داشتى احکام خدا را و تلاوت کردى (به حق) کتاب خدا را
وَصَبَرْتَ عَلَى الاَْذى فى جَنْبِ اللهِ، وَجاهَدْتَ فِى اللهِ حَقَّ جِهادِهِ حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ،
و شکیبا بودى بر آزار خلق در راه خدا و جهاد کردى در راه خدا آن طور که باید تا مرگت فرا رسید
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ مَضَیْتَ عَلى ما مَضى عَلَیْهِ آبآؤُکَ الطّاهِرُونَ،
و گواهى دهم که تو برفتى به همان راهى که رفتند بدان راه پدران پاک
وَاَجْدادُکَ الطَّیِّبُونَ، وَالاَْوْصِیآءُ الْهادُونَ الاَْئِمَّةُ الْمَهْدِیُّونَ،
و اجداد پاک سرشتت آن اوصیاى راهنما و آن پیشوایان راه یافته
لَمْ تُؤْثِرْ عَمىً عَلى هُدىً، وَلَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ اِلى باطِل،
ترجیح ندادى گمراهى را بر هدایت و متمایل نگشتى از حق بسوى باطل
وَاَشْهَدُ اَنَّکَ نَصَحْتَ للهِِ وَلِرَسُولِهِ وَلاَِمیرِ الْمُؤْمِنینَ،
و گواهى دهم که تو براستى خیرخواهى کردى براى خدا و پیامبرش و براى امیرمؤمنان
وَ اَنَّکَ اَدَّیْتَ الاَْمانَةَ، وَاجْتَنَبْتَ الْخِیانَةَ، وَاَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ،
و تو بخوبى امانت را پرداختى و از خیانت دورى گزیدى و بپا داشتى نماز را و بدادى زکات را
وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ، وَعَبَدْتَ اللهَ مُخْلِصاً مُجْتَهِداً مُحْتَسِباً حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ،
و امر کردى به معروف (و کار نیک) و جلوگیرى کردى از کار زشت و پرستش کردى خدا را از روى اخلاص و کوشش و پاداش جویى تا آنگاه که مرگت فرا رسید،
فَجَزاکَ اللهُ عَنِ الاِْسْلامِ وَاَهْلِهِ اَفْضَلَ الْجَزآءِ، وَاَشْرَفَ الْجَزآءِ،
خداوند پاداش نیکویت دهد از اسلام و مسلمین بهترین پاداش ها و شریف ترین پاداش هاى نیک را،
اَتَیْتُکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، زآئِراً عارِفاً بِحَقِّکَ، مُقِرّاً بِفَضْلِکَ،
آمده ام به نزدت اى فرزند رسول خدا براى زیارتت در حالى که شناساى به حق توام و فضیلتت را اقرار دارم
مُحْتَمِلاً لِعِلْمِکَ، مُحْتَجِباً بِذِمَّتِکَ، عآئِذاً بِقَبْرِکَ، لائِذاً بِضَریحِکَ،
و بار دانشت را تحمّل کرده و در پرده پیمانت محجوب گشته و به قبرت پناه آورده به ضریحت پناهنده گشته ام
مُسْتَشْفِعاً بِکَ اِلَى اللهِ، مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکَ، مُعادِیاً لاَِعْدآئِکَ،
و تو را بدرگاه خدا شفیع گرفته ام دوستدار دوستانت هستم و دشمن دشمنانت
مُسْتَبْصِراً بِشَأْنِکَ وَبِالْهُدَى الَّذى اَنْتَ عَلَیْهِ، عالِماً بِضَلالَةِ مَنْ خالَفَکَ، وَبِالْعَمَى الَّذى هُمْ عَلَیْهِ،
بینایم به شأن و مقامت و بدان هدایت و راهنمایى که تو برآنى و دانایم به گمراهى آن کس که با تو مخالفت کرد و به گمراهى آن وضعى که بدان گرفتارند،
بِاَبى اَنْتَ وَاُمّى وَنَفْسى وَاَهْلى وَمالى وَوُلْدى یَابْنَ رَسُولِ اللهِ،
پدر و مادرم و خودم و خاندان و مال و فرزندانم به قربانت اى فرزند رسول خدا
اَتَیْتُکَ مُتَقَرِّباً بِزِیارَتِکَ اِلَى اللهِ تَعالى، وَمُسْتَشْفِعاً بِکَ اِلَیْهِ،
آمده ام به درگاهت تا تقرّب جویم بوسیله زیارت تو بدرگاه خداى تعالى و شفیع گیرم تو را به پیشگاهش
فَاشْفَعْ لى عِنْدَ رِبِّکَ، لِیَغْفِرَ لى ذُنُوبى، وَیَعْفُوَ عَنْ جُرْمى، وَیَتَجاوَزَ عَنْ سَیِّئاتى،
پس شفاعت مرا بکن در نزد پروردگارت تا بیامرزد گناهانم را و در گذرد از جرم و تقصیرم و نادیده انگارد اعمال بدم را
وَیَمْحُوَ عَنّى خَطیئاتى، وَیُدْخِلَنِى الْجَنَّةَ، وَیَتَفَضَّلَ عَلَىَّ بِما هُوَ اَهْلُهُ، وَیَغْفِرَ لى وَلاِبائى،
و محو کند خطاهایم را و داخل بهشتم گرداند و تفضّل کند بر من بدانچه او شایسته آن است و بیامرزد مرا و پدران
وَلاِِخْوانى وَاَخَواتى،وَلِجَمیعِ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ فى مَشارِقِ الاَْرْضِ وَمَغارِبِها، بِفَضْلِهِ وَجُودِهِ وَمَنِّهِ
و برادران و خواهرانم را و همه مردان و زنان با ایمانى را که در خاورهاى زمین و باخترهاى آنند به فضلش و به جود و احسانش
سپس ضریح را ببوس و دو طرف صورت خود را بر آن بگذار و هر آنچه خواهى دعا کن و به جانب سر مبارک آن حضرت برگرد و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلاىَ یامُوسَى بْنَ جَعْفَر، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ،
سلام بر تو اى مولا و سرور من اى موسى بن جعفر و رحمت خدا و برکاتش
اَشْهَدُ اَنَّکَ الاِْمامُ الْهادى، وَالْوَلِىُّ الْمُرْشِدُ، وَاَنَّکَ مَعْدِنُ التَّنْزیلِ،
گواهى دهم که تویى پیشواى راهنما و سرپرست ارشاد کننده و تویى معدن تنزیل (قرآن)
وَصاحِبُ التَّاْویلِ، وَحامِلُ التَّوْریةِ وَالاِْنْجیلِ، وَالْعالِمُ الْعادِلُ، وَالصّادِقُ الْعامِلُ،
و داراى (علم) تأویل و دارنده تورات و انجیل و دانشمند عادل و راستگوى عامل (به احکام دین)
یا مَوْلاىَ اَنَا اَبْرَءُ اِلَى اللهِ مِنْ اَعْدآئِکَ، وَاَتَقَرَّبُ اِلَى اللهِ بِمُوالاتِکَ،
اى مولا و سرور من بیزارى جویم من به درگاه خدا از دشمنانت و تقرّب جویم به پیشگاه خداوند بوسیله دوستى تو
فَصَلَّى اللهُ عَلَیْکَ وَعَلى آبآئِکَ، وَاَجْدادِکَ وَاَبْنآئِکَ، وَشیعَتِکَ وَمُحِبّیکَ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ.
درود خدا بر تو و بر پدران و اجداد و فرزندان و شیعیان و دوستانت و رحمت خدا و برکاتش.
آنگاه دو رکعت نماز زیارت بجاى آور و در آن، حمد و سوره یس و الرحمن، یا هر چه از قرآن برایت آسان است بخوان و آنچه مى خواهى از خدا بخواه.(2)

زیارت دوم:

علاّمه مجلسى مى نویسد: «شیخ مفید» و «شیخ شهید» و «محمّد بن المشهدى» نوشته اند: هرگاه خواستى در نزدیکى بغداد، امام موسى بن جعفر(علیهما السلام) را زیارت کنى غسل کن و روانه حرم شریفش شو و بر دَرِ حرم بایست و اذن دخول بطلب و سپس داخل حرم شو در حالى که مى گویى

بِسْمِ اللهِ وَبِاللهِ وَفى سَبیلِ اللهِ، وَعَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَالسَّلامُ عَلى اَوْلِیآءِ اللهِ.
به نام خدا و بیارى خدا و در راه خدا و بر کیش رسول خدا درود خدا بر او و بر آلش باد و سلام بر اولیاى خدا باد
آنگاه نزد قبر آن جناب بایست و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَ اللهِ فى ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللهِ،
سلام بر تو اى نور خدا در تاریکى هاى زمین سلام بر تو اى نماینده خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا بابَ اللهِ،
سلام بر تو اى حجّت خدا سلام بر تو اى باب رحمت خدا
اَشْهَدُ اَنَّکَ اَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزَّکاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ،
گواهى دهم که براستى تو برپا داشتى نماز را و بدادى زکات را و امر کردى به معروف (کارهاى نیک) و نهى کردى از از کار زشت
وَتَلَوْتَ الْکِتابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ، وَجاهَدْتَ فِى اللهِ حَقَّ جِهادِهِ،
و تلاوت کردى قرآن را آن طور که باید و جهاد کردى در راه خدا آن طور که شاید
وَصَبَرْتَ عَلَى الاَْذى فى جَنْبِهِ مُحْتَسِباً، وَعَبَدْتَهُ مُخْلِصاً حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ،
و شکیبایى کردى بر آزار مردم در راه او به حساب درک پاداش و پرستش کردى او را از روى اخلاص تا مرگت فرا رسید
اَشْهَدُ اَنَّکَ اَوْلى بِاللهِ وِبِرَسُولِهِ، وَاَنَّکَ ابْنُ رَسُولِ اللهِ حَقّاً، اَبْرَءُ اِلَى اللهِ مِنْ اَعْدآئِکَ، وَاَتَقَرَّبُ اِلَى اللهِ بِمُوالاتِکَ،
گواهى دهم که تو براستى سزاوارترى نسبت به خدا و پیامبرش و تویى فرزند رسول خدا به حق، بیزارى جویم به درگاه خدا از دشمنانت و تقرّب جویم به نزد خدا بوسیله دوستیت
اَتَیْتُکَ یا مَوْلاىَ عارِفاً بِحَقِّکَ، مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکَ، مُعـادِیـاً لاَِعْدآئِـکَ، فَـاشْفَعْ لى عِنْدَ رَبِّـکَ.
آمده ام بدرگاهت اى سرور من با معرفت به حقّ تو و دوستدار دوستان توام و دشمن دشمنانت پس شفاعتم را بکن در نزد پروردگارت.
سپس ضریح را ببوس و گونه هاى خود را بر آن بگذار،آنگاه به جانب بالاى سر برو و بایست و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، اَشْهَدُ اَنَّکَ صادِقٌ، اَدَّیْتَ ناصِحاً، وَقُلْتَ اَمیناً،
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا گواهى دهم که براستى تو صادق در گفتار بودى و خیرخواهانه اداى امانت کردى و امانت در گفتار داشتى
وَ مَضَیْتَ شَهیداً، لَمْ تُؤْثِرْ عَمىً عَلَى الْهُدى، وَلَمْ تَمِلْ مِنْ حَقٍّ اِلى باطِل،
و به شهادت از دنیا رفتى مقدّم نداشتى گمراهى را بر هدایت و متمایل نگشتى از حق بسوى باطل
صَلَّى اللهُ عَلَیْکَ وَعَلى آبآئِکَ وَاَبْنآئِکَ الطّاهِرینَ.
درود خدا بر تو و بر پدران و فرزندان پاکیزه ات باد.
سپس ضریح منوّر را ببوس و دو رکعت نماز زیارت بگزار و بعد ازآن هر مقدار نماز که مى خواهى بجاى آور و پس از آن به سجده برو و بگو:

اَللّـهُمَّ اِلَیْکَ اعْتَمَدْتُ، وَاِلَیْکَ قَصَدْتُ، وَلِفَضْلِکَ رَجَوْتُ،
خدایا به تو اعتماد کردم و آهنگ تو کردم و فضل تو را امید دارم
وَقَبْرَ اِمامِىَ الَّذى اَوْجَبْتَ عَلَىَّ طاعَتَهُ زُرْتُ، وَبِهِ اِلَیْکَ تَوَسَّلْتُ،
و قبر امامم را که اطاعتش را بر من واجب گردانیدى زیارت کردم و بوسیله او بدرگاه تو توسّل جستم
فَبِحَقِّهِمُ الَّذى اَوْجَبْتَ عَلى نَفْسِکَ، اِغْفِرْ لى وَلِوالِدَىَّ وَلِلْمُؤْمِنینَ یا کَریمُ.
پس بدان حقّى که براى آنها بر خود واجب کرده اى بیامرز مرا و پدر و مادرم و همه مردم با ایمان را اى بزرگوار
آنگاه طرف راست صورت خود را بر محل سجده بگذار و بگو:

اَللّـهُمَّ قَدْ عَلِمْتَ حَوآئِجى، فَصَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاقْضِها.
خدایا تو خود حاجت هاى مرا مى دانى پس درود فرست بر محمّد و آل محمّد و آنها را برآور
سپس جانب چپ را بگذار و بگو:

اَللّـهُمَّ قَدْ اَحْصَیْتَ ذُنُوبى، فَبِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاغْفِرْها وَتَصَدَّقْ عَلَىَّ بِما اَنْتَ اَهْلُهُ.
خدایا تو خود بخوبى گناهانم را شماره کرده اى به حق محمّد و آل محمّد درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بیامرز آنها را و تصدق کن بر من بدانچه تو شایسته آنى.
آنگاه به سجده برگرد و صد مرتبه بگو: شُکْراً شُکْراً… سپس سر از سجده بردار و به آنچه مى خواهى و از براى هر کس که دوست دارى دعا کن.(1)

تذکّر: «سیّد بن طاووس» صلواتى را براى موسى بن جعفر(علیه السلام) نقل کرده که بخشى از فضایل و مصائب آن حضرت را در بر دارد و زائر محترم مى تواند خود را به فیض آن نایل سازد و آن صلوات چنین است:

 

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَاَهْلِ بَیْتِهِ، وَصَلِّ عَلى مُوسَى بْنِ جَعْفَر وَصِىِّ الاَْبْرارِ،
خدایا درود فرست بر محمّد و خاندانش و درود فرست بر موسى بن جعفر وصىّ آقایان نیکوکار
وَاِمامِ الاَْخْیارِ، وَعَیْبَةِ الاَْنْوارِ، وَوارِثِ السَّکینَةِ وَالْوَقارِ، وَالْحِکَمِ وَالاْثارِ،
و پیشواى خوبان و گنجینه انوار و وارث آرامش و وقار و فرزانگى و آثار (و نشانه ها)
اَلَّذى کانَ یُحْیِى اللَّیْلَ بِالسَّهَرِ اِلَى السَّحَرِ بِمُواصَلَةِ الاِْسْتِغْفارِ،
آن بزرگوارى که شب زنده دار و بیدار بود تا هنگام سحر و پیوسته مشغول استغفار بود،
حَلیفِ السَّجْدَةِ الطَّویلَةِ، وَالدُّمُوعِ الْغَزیرَةِ، وَالْمُناجاتِ الْکَثیرَةِ،
همدم و رفیق سجده هاى طولانى و اشک هاى ریزان و مناجات بسیار
وَالضَّراعاتِ الْمُتَّصِلَةِ، وَمَقَرِّ النُّهى وَالْعَدْلِ، وَالْخَیْرِ وَالْفَضْلِ،
و زارى و ناله پیوسته بود، و هم او مقرّ عقل و خرد و عدالت و نیکى و فضیلت
وَالنَّدى وَالْبَذْلِ، وَمَأْلَفِ الْبَلْوى وَالصَّبْرِ، وَالْمُضْطَهَدِ بِالظُّلْمِ،
و بخشش و جود و عطا بود و نیز آن حضرت خو گرفته بود به بلا و شکیبایى و پایمال ظلم و ستم گشت
وَالْمَقْبُورِ بِالْجَوْرِ، وَالْمُعَذَّبِ فى قَعْرِ السُّجُونِ، وَظُلَمِ الْمَطامیرِ،
و به ظلم و جور در قبر رفت و در سیاه چال هاى زندان وسلول هاى تاریک تحت شکنجه و عذاب بود
ذِى السّاقِ الْمَرْضُوضِ بِحَلَقِ الْقُیُودِ، وَالْجِنازَةِ الْمُنادى عَلَیْها بِذُلِّ الاِْسْتِخْفافِ،
آن بزرگوارى که ساق پایش از فشار حلقه هاى کُند و زنجیر شکسته و خرد شد و صاحب آن جنازه مقدّسى که جلوش جار مى زدند با کمال خوارى و سبکى
وَالْوارِدِ عَلى جَدِّهِ الْمُصْطَفى، وَاَبیهِ الْمُرْتَضى، وَاُمِّهِ سَیِّدَةِ النِّسآءِ،
و آن که درآمد بر جدش مصطفى و پدرش (على) مرتضى و مادرش بانوى زنان
بِاِرْث مَغْصُوب، وَوِلاء مَسْلُوب، وَاَمْر مَغْلُوب، وَدَم مَطْلُوب، وَسَمٍّ مَشْرُوب،
در حالى که ارثش به یغما رفته و حکومتش ربوده شده و در کار خود مغلوب دشمنان گشته، و دشمن ریختن خونش را مى خواست با زهرى که به او خورانیدند
اَللّـهُمَّ وَکَما صَبَرَ عَلى غَلیظِ الْمِحَنِ، وَتَجَرَّعَ غُصَصَ الْکُرَبِ، وَاسْتَسْلَمَ لِرِضاکَ،
خدایا چنانچه او صبر کرد بر سختى محنت و سرکشید جرعه هاى گرفتارى را و تن داد به رضایت تو
وَاَخْلَصَ الطّاعَةَ لَکَ، وَمَحَضَ الْخُشُوعَ، وَاسْتَشْعَرَ الْخُضُوعَ،
و اطاعت کرد تو را از روى اخلاص و بى آلایش در برابرت فروتن گشت و خضوع نمود
وَعادَى الْبِدْعَةَ وَاَهْلَها، وَلَمْ یَلْحَقْهُ فى شَىْء مِنْ اَوامِرِکَ وَنَواهیکَ لَوْمَةُ لائِم،
و دشمنى کرد با بدعت و بدعت گزاران و سرزنش هاى ملامت کنندگان به هیچ وجه و در هیچ یک از اوامر و نواهى تو در او مؤثّر نگشت
صَلِّ عَلَیْهِ صَلاةً نامِیَةً مُنیفَةً زاکِیَةً، تُوجِبُ لَهُ بِها شَفاعَةَ اُمَم مِنْ خَلْقِکَ، وَقُرُون مِنْ بَرایاکَ،
درود فرست بر او درودى با برکت و بلندمرتبه و پاکیزه که موجب شود بدان شفاعت امت هایى از خلق تو را و شامل مردمانى از قرون گذشته شود
وَبَلِّغْهُ عَنّا تَحِیَّةً وَسَلاماً، وَآتِنا مِنْ لَدُنْکَ فى مُوالاتِهِ فَضْلاً وَاِحْساناً، وَمَغْفِرَةً وَرِضْواناً،
و برسان به او از جانب ما تحیّت و سلامى و بده به ما از نزد خویش به پاداش دوستى او فضل و احسان و آمرزش و خشنودى خودت را
اِنَّکَ ذُو الْفَضْلِ الْعَمیمِ، وَالتَّجاوُزِ الْعَظیمِ، بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.(2)
که تو داراى فضلى همگانى و گذشت بزرگـى هستى به رحمتت اى مهربانترین مهربانان.

 

زيارات مخصوصه امام جواد(ع)

زیارت اوّل:

مطابق نقل علاّمه مجلسى، همان بزرگواران (شیخ مفید، شیخ شهید و محمّد بن المشهدى) در ادامه زیارت قبل نوشته اند: آنگاه متوجّه قبر محمّد بن على الجواد(علیهما السلام) مى شوى که در پشت سر جدّ بزرگوار خود مدفون است و چون نزد قبر آن حضرت ایستادى بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ،
سلام بر تو اى ولى خدا سلام بر تو اى حجّت خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَ اللهِ فى ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ،
سلام بر تو اى نور خدا در تاریکى هاى زمین سلام بر تو اى فرزند رسول خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلى آبآئِکَ،اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلى اَبْنآئِکَ،اَلسَّلامُ عَلَیْکَ وَعَلى اَوْلِیآئِکَ،
سلام بر تو و بر پدران (پاک) تو سلام بر تو و بر فرزندانت سلام بر تو و بر دوستانت
اَشْهَدُ اَنَّکَ قَدْ اَقَمْتَ الصَّلاةَ، وَآتَیْتَ الزّکاةَ، وَاَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ، وَنَهَیْتَ عَنِ الْمُنْکَرِ،
گواهى دهم که براستى تو برپا داشتى نماز را و بدادى زکات را و امر به معروف و نهى از منکر کردى
وَ تَلَوْتَ الْکِتابَ حَقَّ تِلاوَتِهِ، وَجاهَدْتَ فِى اللهِ حَقَّ جِهادِهِ،
و تلاوت کردى قرآن را چنانچه باید و جهاد کردى در راه خدا آن طور که شاید
وَ صَبَرْتَ عَلَى الاَْذى فى جَنْبِهِ حَتّى اَتیکَ الْیَقینُ،
و شکیبا بودى بر آزار مردم در مورد (کار) خدا تا مرگت فرا رسید
اَتَیْتُکَ زآئِراًعارِفاًبِحَقِّکَ، مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکَ،مُعادِیاً لاَِعْدآئِکَ،فَاشْفَعْ لى عِنْدَ رَبِّکَ
آمده ام به درگاهت براى زیارت در حالى که عارفم به حقّ تو و دوست دارم دوستانت را و دشمنم با دشمنانت پس شفاعت مرا بنما در پیشگاه پروردگارت
سپس ضریح را ببوس و آنگاه دو طرف صورت خود را بر آن بگذار، سپس دو رکعت نماز زیارت بخوان و بعد از آن، هر نمازى که مى خواهى بجاى آور و آنگاه به سجده برو و بگو:

اِرْحَمْ مَنْ اَسآءَ وَاقْتَرَفَ، وَاسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ.
رحم کن به آن که بد کرده و مرتکب جرم شده و به بیچارگى افتاده و اعتراف دارد
سپس جانب راست صورت را بر محل سجده بگذار و بگو:

اِنْ کُنْتُ بِئْسَ الْعَبْدُ، فَاَنْتَ نِعْمَ الرَّبُّ.
اگر من بد بنده اى هستم پس تو نیکو پروردگارى هستى
آنگاه جانب چپ صورت را بگذار و بگو:

عَظُمَ الذَّنْبُ مِنْ عَبْدِکَ،فَلْیَحْسُنِ الْعَفْوُ مِنْ عِنْدِکَ یا کَریمُ.
بزرگ گشت گناه از بنده ات پس باید نیکو باشد گذشت از طرف تو اى بزرگوار.
سپس به سجده برو و صد مرتبه بگو: شُکْراً شُکْراً… و برگرد.(1)

زیارت دوم:

«سیّد بن طاووس» مى نویسد: وقتى امام موسى بن جعفر(علیهما السلام) را زیارت کردى نزد مرقد امام جواد(علیه السلام) مى ایستى و آن را مى بوسى و مى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اَباجَعْفَر، مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ الْبَرَّ التَّقِىَّ الاِْمامَ الْوَفِىَّ،
سلام بر تو اى ابا جعفر محمّد بن على که (امام) نیکوکار و پرهیزکار و پیشوایى وفادار بودى
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الرَّضِىُّ الزَّکِىُّ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللهِ،
سلام بر تو اى آقاى پسندیده و پاکیزه سلام بر تو اى ولى خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نَجِىَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سَفیرَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سِرَّ اللهِ،
سلام بر تو اى همراز خدا سلام بر تو اى نماینده خدا سلام بر تو اى رازدار خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ضِیآءَاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا سَنآءَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا کَلِمَةَ اللهِ،
سلام بر تو اى پرتو (نور) خدا سلام بر تو اى روشنى (جمال) خدا سلام بر تو اى کلمه (نشانه تام و تمام) خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا رَحْمَةَ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النُّورُ السّاطِعُ،
سلام بر تو اى رحمت خدا سلام بر تو اى نور درخشان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْبَدْرُ الطّالِعُ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الطَّیِّبُ مِنَ الطَّیِّبینَ،
سلام بر تو اى ماه تابان سلام بر تو اى پاک (متولّد شده) از پاکان
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الطّاهِرُ مِنَ الْمُطَهَّرینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الاْیَةُ الْعُظْمى،
سلام بر تو اى پاکیزه از نژاد پاکیزگان سلام بر تو اى نشانه بزرگ (حق)
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْحُجَّةُ الْکُبْرى، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْمُطَهَّرُ مِنَ الزَّلاَّتِ،
سلام بر تو اى حجّت کبرا (ى الهى) سلام بر تو اى پاک از لغزش ها
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْمُنَزَّهُ عَنِ الْمُعْضِلاتِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْعَلِىُّ عَنْ نَقْصِ الاَْوْصافِ،
سلام بر تو اى منزه از خشونت و سخت گیرى ها سلام بر تو اى برتر از نقص در اوصاف
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الرَّضِىُّ عِنْدَ الاَْشْرافِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا عَمُودَ الدّینِ،
سلام بر تو اى پسندیده در نزد مردمان شرافتمند سلام بر تو اى استوانه دین (خدا)
اَشْهَدُ اَنَّکَ وَلِىُّ اللهِ وَحُجَّتُهُ فى اَرْضِهِ، وَاَنَّکَ جَنْبُ اللهِ وَخِیَرَةُ اللهِ،
گواهى دهم که تویى ولى خدا و حجّت او در روى زمین و تو در جوار و مقام قرب خدا هستى و تویى برگزیده خدا
وَمُسْتَوْدَعُ عِلْمِ اللهِ وَعِلْمِ الاَْنْبِیآءِ، وَرُکْنُ الاْیمانِ، وَتَرْجُمانُ الْقُرْآنِ،
و کسى که علم خدا و علم پیمبران به تو سپرده شده و رکن ایمان و مفسر قرآن هستى
وَاَشْهَدُ اَنَّ مَنِ اتَّبَعَکَ عَلَى الْحَقِّ وَالْهُدى، وَاَنَّ مَنْ اَنْکَرَکَ وَنَصَبَ لَکَ الْعَداوَةَ عَلَى الضَّلالَةِ وَالرَّدى،
و گواهى دهم که هر که از تو پیروى کرد بر حق و بر هدایت است و هر که منکر تو شد و به دشمنى تو برخاست در گمراهى و هلاکت است
اَبْرَءُ اِلَى اللهِ وَاِلَیْکَ مِنْهُمْ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، وَالسَّلامُ عَلَیْکَ ما بَقیتُ وَبَقِىَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ
بیزارى جویم به درگاه خدا و پیشگاه تو از آنها در دنیا و آخرت و سلام بر تو تا زنده ام و برپاست شب و روز
سپس این صلوات را بخوان:

اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَاَهْلِ بَیْتِهِ،
خدایا درود فرست بر محمّد و خاندانش
وَصَلِّ عَلى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىّ الزَّکِىِّ التَّقِىِّ، وَالْبَرِّ الْوَفِىِّ، وَالْمُهَذَّبِ النَّقِىِّ،
و درود فرست بر محمّد بن على آن امام پاکیزه و با تقوا و نیکوکار با وفا و مبرّاى بى عیب
هادِى الاُْمَّةِ، وَوارِثِ الاَْئِمَّةِ، وَخازِنِ الرَّحْمَةِ، وَیَنْبُوعِ الْحِکْمَةِ، وَقآئِدِ الْبَرَکَةِ،
راهنماى امت و وارث امامان و خزینه دار رحمت (حق) و سرچشمه حکمت و پیشواى خیر و برکت
وَعَدیلِ الْقُرْآنِ فِى الطّاعَةِ، وَواحِدِ الاَْوْصِیآءِ فِى الاِْخْلاصِ وَالْعِبادَةِ،
و هم طراز قرآن در وجوب اطاعت و یکى از اوصیا در جهت اخلاص و عبادت
وَحُجَّتِکَ الْعُلْیا، وَمَثَلِکَ الاَْعْلى، وَکَلِمَتِکَ الْحُسْنى، اَلدّاعى اِلَیْکَ، وَالدّآلِّ عَلَیْکَ،
و حجّت والاى تو و نمونه برتر و نشانه نیکوى تو که (مردم را) به تو دعوت کرد و بر تو راهنمایى فرمود
اَلَّذى نَصَبْتَهُ عَلَماً لِعِبادِکَ، وَمُتَرْجِماً لِکِتابِکَ، وَصادِعاً بِاَمْرِکَ، وَناصِراً لِدینِکَ،
آن کس که او را منصوب کردى (چون) پرچمى براى (هدایت) بندگانت و مترجمى براى کتاب (قرآن) و با صداى بلند فرمان تو را برساند و دینت را یارى کرد
وَحُجَّةً عَلى خَلْقِکَ، وَنُوراً تَخْرُقُ بِهِ الظُّلَمَ، وَقُدْوَةً تُدْرَکُ بِهَا الْهِدایَةُ، وَشَفیعاً تُنالُ بِهِ الْجَنَّةُ،
و حجّتى است بر خلق و نورى است که تاریکى ها بدو شکافته شود و پیشوایى است که هدایت بوسیله او بدست آید و شفیعى است که به شفاعتش به بهشت توان رسید
اَللّـهُمَّ وَکَما اَخَذَ فى خُشُوعِهِ لَکَ حَظَّهُ، وَاسْتَوْفى مِنْ خَشْیَتِکَ نَصیبَهُ،
خدایا چنانچه او از فروتنى در برابرت بهره خود را گرفت و ازمقام خشیت و ترسى که از تو داشت نصیبش را دریافت داشت
فَصَلِّ عَلَیْهِ اَضْعافَ ما صَلَّیْتَ عَلى وَلِىٍّ ارْتَضَیْتَ طاعَتَهُ، وَقَبِلْتَ خِدْمَتَهُ،
پس درود فرست بر او چندین برابر آنچه درود فرستى بر یکى از دوستانت که اطاعتش را پسندیدى و خدمتش را پذیرفتى و برسان به او از جانب ما
وَبَلِّغْهُ مِنّا تَحِیَّةً وَسَلاماً، وَآتِنا فى مُوالاتِهِ مِنْ لَدُنْکَ فَضْلاً وَاِحْساناً، وَمَغْفِرَةً وَرِضْواناً،
تحیّت و سلامى و بده به ما بواسطه دوستى او فضل و احسان و آمرزش و خشنودى خود را
اِنَّکَ ذُو الْمَنِّ الْقَدیمِ، وَالصَّفْحِ الْجَمیلِ.
که براستى تو داراى بخششى دیرینه و چشم پوشى نیکویى هستى.
آنگاه نماز زیارت بجاى آور.(1)

زیارت سوم:

«ابن قولویه» در «کامل الزیارات» زیارت سوّمى که مخصوص امام جواد(علیه السلام) است از امام هادى(علیه السلام) نقل مى کند و مى گوید: پس از غسل زیارت بگو:

اَللّـهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىٍّ، اَلاِْمامِ الْبَرِّ التَّقِىِّ النَّقِىِّ الرِّضِىِّ الْمَرْضِىِّ،
خدایا درود فرست بر محمّد بن على آن امام نیکوکار با تقواى پاک و خشنود و پسندیده
وَحُجَّتِکَ عَلى مَنْ فَوْقَ الاَْرَضینَ وَمَنْ تَحْتَ الثَّرى،
و حجّت تو بر هر که روى زمین و هر که زیر زمین (در سایر کُرات) است
صَلاةً کَثیرَةً تامَّةً نامِیَةً زاکِیَةً، مُبارَکَةً مُتَواصِلَةً مُتَواتِرَةً مُتَرادِفَةً، کَاَفْضَلِ ما صَلَّیْتَ عَلى اَحَد مِنْ اَوْلِیآئِکَ،
درودى بسیار و با برکت و پاکیزه و مبارک و پیوسته و دنبال هم و پیاپى همانند بهترین درودى که فرستى بر یکى از دوستانت
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَاللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ،
و سلام بر تو اى ولى (و نماینده) خدا سلام بر تو اى نور خدا سلام بر تو اى حجّت خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا اِمامَ الْمُؤْمِنینَ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا خَلیفَةَ النَبِیّینَ وَسُلالَةَ الْوَصِیّینَ،
سلام بر تو اى پیشواى مؤمنان سلام بر تو اى جانشین پیمبران و نژاد پاک اوصیا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَاللهِ فى ظُلُماتِ الاَْرْضِ،
سلام بر تو اى نور خدا در تاریکى هاى زمین
اَتَیْتُکَ زائِراً عارِفاً بِحَقِّکَ، مُعادِیاً لاَِعْدآئِکَ، مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکَ، فَـاشْفَعْ لـى عِنْدَ رَبِّکَ یا مَوْلاىَ.
آمده ام بدرگاهت براى زیارت و به حقّ تو شناسا و عارفم و دشمنم با دشمنانت و دوستدار دوستانت هستم پس شفاعت کن براى من در نزد پروردگارت اى مولاى من.
آنگاه حاجت خود را طلب کن که ان شاءالله تعالى برآورده خواهد شد.(1)

 

زيارات مشترک امام کاظم و امام جواد(ع)

زیارت اوّل:

«ابن قولویه»، «شیخ کلینى» و «شیخ طوسى» از امام هادى(علیه السلام) نقل مى کنند که ابتدا مقابل مرقد امام موسى کاظم(علیه السلام) مى ایستى ومى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا وَلِىَّ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا حُجَّةَ اللهِ،
سلام بر تو اى ولى خدا سلام بر تو اى حجّت خدا
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا نُورَ اللهِ فى ظُلُماتِ الاَْرْضِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَنْ بَدا للهِِ فى شَاْنِهِ،
سلام بر تو اى نور خدا در تاریکى هاى زمین سلام بر تو اى که آشکار کرد خدا اراده اش را درباره او
اَتَیْتُکَ زائِراً عارِفاً بِحَقِّکَ، مُعادِیاً لاَِعْدائِکَ، مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکَ، فَاشْفَعْ لى عِنْـدَ رَبِّکَ یا مَوْلاىَ.
آمده ام بدرگاهت براى زیارت در حالى که شناساى بـه حـق توام و دشمنم با دشمنانت و دوستدارم دوستانت را پس شفاعت مرا در نزد پروردگارت بفرما اى مولاى من.
سپس دعا مى کنى و حاجتت را طلب مى نمایى. آنگاه رو به قبر امام جواد(علیه السلام) مى ایستى و همین زیارت را خطاب به آن حضرت تکرار مى کنى. این زیارت در نهایت اعتبار است.(1)

زیارت دوم:

«شیخ مفید» و «شیخ شهید» و «محمّد بن المشهدى» مى نویسند: براى زیارت آن دو بزرگوار نزد ضریح مطهّر بایست و خطاب به هر دو امام(علیهما السلام) بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا وَلِیَّىِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا حُجَّتَىِ اللهِ، اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا نُورَىِ اللهِ فى ظُلُماتِ الاَْرْضِ،
سلام بر شما اى دو ولى (بزرگوار) خدا سلام بر شما اى دو حجّت خدا سلام بر شما اى دو نور خدا در تاریکى هاى زمین
اَشْهَدُ اَنَّکُما قَدْ بَلَّغْتُما عَنِ اللهِ ما حَمَّلَکُما، وَحَفِظْتُما مَا اسْتَوْدِعْتُما،
گواهى دهم که شما دو بزرگوار بخوبى رساندید از جانب خدا آنچه به عهده شما گذارده بود و نگهدارى کردید آنچه به شما سپرده بود
وَحَلَّلْتُما حَلالَ اللهِ، وَحَرَّمْتُما حَرامَ اللهِ، وَاَقَمْتُما حُدُودَ اللهِ، وَتَلَوْتُما کِتابَ اللهِ،
و حلال کردید حلال خدا را و حرام شمردید حرام خدا را و بپا داشتید حدود خدا را و تلاوت کردید کتاب خدا را
وَصَبَرْتُما عَلَى الاَْذى فى جَنْبِ اللهِ مُحْتَسِبَیْنِ حَتّى اَتیکُمَا الْیَقینُ،
و شکیبایى کردید بر آزار مردم در مورد خداوند بخاطر جستن پاداش تا مرگتان فرا رسید
اَبْرَءُ اِلَى اللهِ مِنْ اَعْدآئِکُما، وَاَتَقَرَّبُ اِلَى اللهِ بِوِلایَتِکُما،
بیزارى جویم بدرگاه خدا از دشمنان شما و تقرّب جویم به پیشگاه خدا بوسیله دوستى شما
اَتَیْتُکُما زائِراً عارِفاً بِحَقِّکُما، مُوالِیاً لاَِوْلِیآئِکُما، مُعادِیاً لاَِعْدآئِکُما،
آمده ام به نزد شما براى زیارتتان و شناساى به حق شمایم و دوستدار دوستانتان و دشمن دشمنانتان هستم
مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذى اَنْتُما عَلَیْهِ، عارِفاً بِضَلالَةِ مَنْ خالَفَکُما،
بینایم بدان هدایتى که شما بر آن بودید و آشنایم به گمراهى آن کس که با شما مخالفت کرد
فَاشْفَعا لى عِنْدَ رَبِّکُما، فَاِنَّ لَکُما عِنْدَ اللهِ جاهاً عَظیماً، وَمَقاماً مَحْمُوداً
پس شفاعت کنید از من در پیشگاه پروردگارتان زیرا که شما را در نزد خدا آبرویى بزرگ و مقامى پسندیده است
سپس ضریح شریف را ببوس و روى راست صورت را بر آن بگذار و آنگاه به جانب سر مقدّس برو و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکُما یا حُجَّتَىِ اللهِ فى اَرْضِه وَسَمآئِهِ، عَبْدُکُما وَوَلِیُّکُما زآئِرُکُما، مُتَقَرِّباً اِلَى اللهِ بِزِیارَتِکُما،
سلام بر شما اى دو حجت خدا در زمین و آسمان بنده شما و دوست شما به زیارت شما آمده و تقرّب جوید بدرگاه خدا بوسیله شما دو بزرگوار
اَللّـهُمَّ اجْعَلْ لى لِسانَ صِدْق فى اَوْلِیآئِکَ الْمُصْطَفَیْنَ،
خدایا مقرّر دار براى من زبان راستى (که براستى سخن گویم) درباره دوستان برگزیده ات
وَحَبِّبْ اِلَىَّ مَشاهِدَهُمْ، وَاجْعَلْنى مَعَهُمْ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.
و دوست گردان براى من زیارتگاه هایشان را و مرا با ایشان قرار ده در دنیا و آخرت اى مهربانترین مهربانان.
سپس براى هر امام دو رکعت نماز زیارت بخوان و هر آنچه مى خواهى از خدا بخواه.(1)

یادآورى: مرحوم محدّث قمى پس از نقل این زیارت مى گوید: مختصر بودن این گونه زیارت ها به جهت تقیّه شدیدى است که در آن زمانها حاکم بوده و ائمّه(علیهم السلام) مى خواستند که شیعیان را به این وسیله، از آسیب طاغیان زمان محفوظ بدارند، اکنون که زمان تقیّه نیست اگر زائرى طالب زیارتى طولانى باشد، مى تواند زیارت جامعه کبیره که بهترین زیارت است و ذکرش خواهد آمد (صفحه 537) را بخواند (چنان که مى تواند زیارت امین الله را بخواند که در صفحه 260 گذشت).

 

زيارت وداع امام کاظم(ع)

«شیخ طوسى» در «تهذیب» مى نویسد: هرگاه خواستى با امام موسى بن جعفر(علیهما السلام) وداع کنى نزد قبر شریفش بایست آن گونه که در ابتداى زیارت ایستادى و بگو:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلاىَ یا اَبَا الْحَسَنِ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ،
سلام بر تو اى مولاى من اى ابا الحسن و رحمت خدا و برکاتش
اَسْتَوْدِعُکَ اللهَ وَاَقْرَءُ عَلَیْکَ السَّلامَ، آمَنّا بِاللهِ وَبِالرَّسُولِ، وَبِما جِئْتَ بِهِ وَدَلَلْتَ عَلَیْهِ،
تو را به خدا مى سپارم و بر تو سلام مى فرستم ایمان داریم به خدا و به رسول خدا و بدانچه تو آورده اى و بدان راهنمایى کرده اى
اَللّهُمَّ اکْتُبْنا مَعَ الشّاهِدینَ.(1)
خدایا ثبت کن نام ما را با گواهان.

 

زيارت وداع امام جواد(ع)

در وداع امام جواد(علیه السلام) مقابل قبر آن حضرت مى ایستى آن گونه که در ابتداى زیارت ایستادى ومى گویى:

اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا مَوْلاىَ یَابْنَ رَسُولِ اللهِ، وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاتُهُ،
سلام بر تو اى مولى من اى فرزند رسول خدا و رحمت خدا و برکاتش
اَسْتَوْدِعُکَ اللهَ وَاَقْرَءُ عَلَیْکَ السَّلامَ، آمَنّا بِاللهِ وَبِرَسُولِهِ، وَبِما جِئْتَ بِهِ وَدَلَلْتَ عَلَیْهِ،
تو را به خدا مى سپارم و بر تو سلام مى رسانم. ایمان داریم به خدا و به رسول خدا و بدانچه تو آورده اى و بدان راهنمایى کردى
اَللّهُمَّ اکْتُبْنا مَعَ الشّاهِدینَ.
خدایا ثبت کن نام ما را با گواهان.
آنگاه از خدا مى خواهى که این زیارت، آخرین زیارت تو نباشد و مجدّداً توفیق زیارت را پیدا کنى، سپس آنچه مى خواهى دعا کن و ضریح آن حضرت را ببوس و دو طرف صورت خود را بر روى آن بگذار.(1)

 

فهرست کامل مفاتیح الجنان