حکم قسم به خدا
فهرست این نوشتار:
قسم خوردن به غیر خداوند
سؤال۳: آیا قسم خوردن به قرآن یا امام حسین یا حضرت عباس(علیهم السلام) حکم قسم به الله را دارد؟
جواب: قسم به غیر اسماء خداوند تبارک و تعالی، قسم شرعی محسوب نمی شود و الزام آور نیست و تخلف از آن کفاره ندارد، ولی در هر صورت اگر قسم دروغ بخورد، حرام است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
۲پرسش: بنده دو بار در مورد دو موضوع مختلف قسم به مقدسات (قرآن و خدا و غیره) خورده ام ولی به علت شدت شهوت آنها را شکستم می خواستم بدانم که حکم مسئله من چیست؟
پاسخ: قسم به غیر از خداوند أثری ندارد وبرای شکستن قسم شرعی باید به ده فقیر به هرکدام حداقل ۷۵۰ گرم طعام مثل گندم یا نان بدهید.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
مسأله 2300ـ هرگاه کسى با شرایط زیر قسم یاد کند باید به قسم خود عمل نماید و گرنه کفّاره دارد:
1ـ کسى که قسم یاد مى کند باید بالغ و عاقل باشد و اگر درباره مال خود قسم مى خورد باید سفیه نباشد، همچنین حاکم شرع او را از تصرّف در اموالش منع نکرده باشد و از روى قصد و اختیار قسم بخورد، بنابراین قسم خوردن بچّه و دیوانه و کسى که مجبورش کرده اند درست نیست، همچنین اگر در حال عصبانى بودن بدون اراده و قصد قسم بخورد.
2ـ کارى را که براى انجام آن قسم مى خورد باید حرام و مکروه نباشد و کارى را که قسم بر ترک آن مى خورد واجب و مستحب نباشد و اگر براى انجام کار مباحى قسم مى خورد باید ترک آن در نظر مردم بهتر از انجامش نباشد، همچنین اگر قسم براى ترک کار مباحى مى خورد باید انجام آن در نظر مردم بهتر از ترکش نباشد.
3ـ به یکى از نام هاى خداوند قسم یاد کند خواه نامى باشد که به غیر ذات مقدّس او گفته نمى شود، مانند «خدا» و «اللّه» یا نامى که به غیر او نیز گفته مى شود، ولى از قرائن معلوم است که مقصودش خداست، بلکه اگر به نامهایى قسم یاد کند که بدون قرینه خدا به نظر نمى آید ولى او قصد خدا را کند بنابر احتیاط واجب باید به آن قسم عمل کند.
4ـ قسم را باید به زبان بیاورد، بنابراین اگر در قلبش بگذراند کافى نیست و در کتابت و نوشتن احتیاط، عمل به آن است، ولى آدم لال اگر با اشاره قسم بخورد صحیح است.
5ـ عمل کردن به قسم براى او ممکن باشد و اگر موقعى که قسم مى خورد ممکن باشد ولى بعداً عاجز شود یا مشقّت شدید داشته باشد از همان وقت که چنین شده قسم او به هم مى خورد.
حکم قسم خوردن
پرسش : حکم قسم خوردن (سوگند) در اسلامچیست؟
پاسخ : قَسَم یاد کردن از نظر اسلام کار خوبى نیست، ولى در عین حال حرام نمى باشد، و اگر به خاطر هدف هاى مهم تربیتى و اجتماعى و اصلاحى انجام گیرد ممکن است واجب یا مستحب گردد، اما با این حال یک سلسله از سوگندهاست که از نظر اسلام به کلى بى اعتبار است، از جمله:
1 ـ سوگندهایى که به غیر نام خداباشد، حتى قسم خوردن به نام پیامبر(صلى الله علیه وآله) و ایمه هدى(علیهم السلام) واجب العمل نیست، یعنى اگر کسى به غیر نام خداقَسَم یاد کند ملزم به انجام آن نمى باشد و مخالفت آن کفاره ندارد.
2 ـ سوگندهایى که براى انجام کار حرام یا مکروه، یا ترک واجب و مستحب باشد آن هم اعتبارى ندارد، مثل این که کسى سوگند یاد کند: دَین خود را نپردازد یا با بستگان خویش ترک رابطه کند، یا از اصلاح «ذاتُ البَیْن» خوددارى نماید همان گونه که کراراً دیده شده، بعضى از اشخاص به سبب خاطره بدى که از یک اصلاح ذات البین پیدا مى کنند، قَسَم یاد مى کنند که هرگز سراغ چنین کارى نروند، به این گونه سوگندها نباید اعتنا کرد، هر چند با نام خداباشد
و یکى از تفسیرهاى «لا یُواخِذُکُمُ اللّهُ بِاللَّغْوِ فی اَیْمانِکُم»، (1) همین است، ولى قَسَم هایى که به نام خداباشد، و موضوع آن کار خوب یا لااقل کار مباحى است، وفا کردن به آن واجب است، و اگر کسى با آن مخالفت کند کفاره دارد. (2)
کفاره آن اطعام ده مسکین یا لباس پوشاندن بر ده نفر نیازمند و یا آزاد کردن یک برده است (این معنى در آیه89 سوره«مایده» آمده است) و اکنون که برده وجود ندارد باید یکى از دو کار اول را انجام داد.(3)
پی نوشت:
(1). سوره بقره، آیه 225.
(2). هدانا برگرفته از کتاب تفسیر نمونه، آيت الله العظمي مکارم شيرازي، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهل و هفتم، ج 2، ص 179.
سلام
بنده ماه رمضان پارسال قسم به خدا خوردم که قرآن را ختم کنم اما ترکش کروم و از قصد هم نبود امسال هم دارم می خوانم الان باید کفاره بدهم؟مقلد آقای خامنه ای هستم
سلام علیکم
اینجا کلیک کنید و بخوانید.
وفقکم الله لکل الخیر