حدیث: صله رحم با فامیل بی دین

حدیث: صله رحم با فامیل بی دین

عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ صَالِحِ بْنِ أَبِی حَمَّادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ صَفْوَانَ عَنِ الْجَهْمِ بْنِ حُمَیْدٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِى عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام :

تَكُونُ لِیَ الْقَرَابَةُ عَلَى غَیْرِ أَمْرِی أَ لَهُمْ عَلَیَّ حَقٌّ قَالَ نَعَمْ حَقُّ الرَّحِمِ لَا یَقْطَعُهُ شَیْ ءٌ وَ إِذَا كَانُوا عَلَى أَمْرِكَ كَانَ لَهُمْ حَقَّانِ حَقُّ الرَّحِمِ وَ حَقُّ الْإِسْلَامِ

جهم بن حمید گوید: به امام صادق (ع) عرض كردم:

خویشاوندانى دارم كه دین مرا ندارند آیا آنها بر من حقى دارند؟ فرمود: آرى، خویشاوندى را چیزی قطع نكند، و اگر همدین تو باشند دو حق پیدا كنند: حق خویشاوندى و حق اسلام.

اصول كافى جلد3 صفحه: 229

پرسش:
آیا صله رحم با خویشاوندانی که داراي صفات ناپسند و رذایل اخلاقی هستند جایز است؟
پاسخ:
خداوند متعال از طرفی دسـتور به صله‌رحم داده و واجب کرده و از طرفی از فحشا و منکر و… نهی کرده است؛ و این در حالی است که گاهی در صله ‌رحم‌ها دچار غیبت یا گناهان دیگر می‌شویم وظیفه ما در این رابطه چیست؟
در خصوص صله‌ رحم با کسانی که با ارزش‌های الهی وانسانی همخوانی ندارند پاسخ اجمالی این است که قطع رحم جایز نیست. ولی باید با رعایت نکات زیر باشد:
نکته اول
لازم است توجه داشـته باشـیم که صله رحم واجب است و قطع رحم حرام! یعنی انسان باید صله رحم به جا آورد و نباید قطع رحم کند و رابطه خودش را با پدر و مادر یا خویشاوندان قطع بکند اگر انسان صـله رحم را ترك کند و طوري باشـد که عرفًا بگویند با خویشاوندانش قطع رابطه کرده، این شخص گرفتار گناه کبیره شده است.
نکته دوم
برخی افراد صـفات بـدي دارنـد، مثًلـا اهـل غیبت، تهمت و بد اخلاقی و … هسـتند در مقابل اینگونه افراد، وظیفه انسان نهی از منکر است و نهی از منکر مراتبی دارد، و یک مرتبه‌اش این است که شـخص، آثار ناراحتی را در چهره‌اش نمایان کند، مرتبه دیگر این است که مثًلا با زبان خوش، و نرم خویی به او تـذکر دهـد و معایب کارش را یادآوري کند. و همینطور مراتب بالاتر… بنابراین، انسان باید امر به معروف و نهی از منکر بکنـد کـه از واجبـات اسـلامی اسـت، البتـه بایـد بـه یـک نکته تـوجه داشت و آن اینکه در جـایی که امر به معروف و نهی از منکر تـأثیر داشـته باشـد یـا احتمـال یـک نوع تأثیر بـدهیم، آنجا امر به معروف لازم است. اما اگر جایی باشـد، که یقین داریم امر به معروف و نهی از منکر تأثیري نخواهـد گذاشت آنجا دیگر این تکلیف از انسان ساقط می‌شود، بلکه ممکن اسـت گاهی بدون اینکه تأثیر مثبتی داشته باشد موجب فتنه و اختلافات قهری شود. و برخی اوقات لازم است با این‌گونه افراد برخورد منفی شود، مثلا خویشاوندي که غیبت می‌کند انسان روابطش را با او کاهش دهد، این خودش نوعی نهی از منکر است. بنـابراین می‌توانیم بین وظـایف شرعی خودمان و اینکه قطع رحم نکنیم جمع بکنیم بلکه صـله رحم بکنیم.

و از طرفی انسـان می‌توانـد، بـا خویشاونـدان خوبش رابطه بیشتري داشـته باشـد، و بـا خویشاونـدانی که صـفات بـدي دارنـد، اگر می‌توانـد آنها را اصـلاح بکنـد، که اصـلاح بکنـد، اما اگر نمی‌توانـد اصـلاح کند روابطش را کاهش بدهد، ولی قطع رابطه در این موارد باز موجب قطع رحم می‌شود، و مشکلات دیگري را براي انسان به وجود می‌آورد.
بنابراین چنین نیست که انسان تنها یک راه داشته باشد، و آن قطع رابطه با اینگونه افراد باشد، بلکه می‌تواند با آنها رفت و آمد کند، ولی رفت و آمـد و صـله رحم انـدك، و امیـد است خـود به خـود همین کـاهش روابـط، روي آنهـا تـاثیر بگـذارد و کم کم آنها متوجه رفتار زشت خودشان بشوند و دست از آن رفتارشان بردارند.کیهان