انواع حج چیست
![لگو احکام حج و عمره]()
فهرست این نوشتار:
4- اقسام حج
حج بر سه گونه است: «تمتّع»، «قِران» و «افراد».
11- حج تمتّع، وظيفه كسانى است كه «چهل و هشت ميل»- كه[1] شانزده فرسخ است- از مكه[2] دور باشند؛ و حج قِران و افراد، وظيفه غير آنها است.
اين تفصيل (بين چهل و هشت ميل و كمتر از آن)، در حَجةالاسلام است؛ و افرادى كه حج استحبابى بهجا مىآورند، بين سه گونه حج، مخيّر هستند.
افرادى كه مقيم مكه مىشوند
12- كسانى كه وظيفه آنها حج تمتع است، اگر در مكه معظمه مقيم شوند، چنانچه به قصد مجاورت در مكه بمانند و بعد از دو سال مستطيع شوند، حكم اهل مكه را پيدا مىكنند؛[3] و در غير اين فرض، صورى دارد كه در تحريرالوسيله ذكر شده است.
[1] ( 1). آية اللَّه مكارم: يا بيشتر.
[2] ( 2). آية اللَّه مكارم: يعنى حدود 86 كيلومتر.
[3] ( 3). جهت تفصيل اين مسأله به مناسك آيات عظام مراجعه شود.
آية اللَّه نورى: مگر در صورتى كه از ابتدا قصد توطّن داشته باشد كه پس از گذشتن مدّتى كه وطن صدق كند حكم اهل مكّه را دارد هر چند دو سال نگذشته باشد.
آية اللَّه بهجت: شخصى كه وظيفه او در حَجّةالاسلام تمتّع است با اقامت در مكّه و اطراف نزديك آن، بدون قصد توطّن دائم، فريضه او ما دامى كه داخل سال سوّم اقامت نشده باشد تغيير نمى كند چه قبل از اقامت مستطيع شده باشد.
5- حج استحبابى
13- حج به لحاظ تكليف، دو گونه است: واجب و مستحب. حج واجب گونه هاى مختلفى دارد از قبيل حجِ واجبِ به نذر و استيجار و موارد ديگر. مهمترين گونه حج واجب، حَجةالاسلام است.
حج استحبابى مواردى دارد كه به شرح ذيل است:
از طرف معصومين عليهم السلام و خويشاوندان و سايرين چه زنده يا مرده؛
كسى كه شرايط وجوب حج- اعم از بلوغ و استطاعت و غير آنها- را ندارد؛
شاید این مطالب را هم بپسندید:
بچه مميز، اگر چه ولىِّ او اذن ندهد؛[1] كسى كه حج واجبش را انجام داده؛
كسى كه هزينه حج را ندارد، ولى مىتواند قرض كند و قدرت بر ادا دارد؛[2] كسى كه هزينه حج را ندارد، ولى مىتواند اجير و نايب شود؛
تكرار حج در هر سال.
[1] ( 1). آية اللَّه بهجت: احرام صبّىِ مميّز، صحيح است و احوط در صورت استلزام تصرف در مال، اذنِ ولىّ است در صحّت آن.( كتاب حج ص 4).
آية اللَّه سيستانى: بعيد نيست كه در صحّت آن اذن ولى معتبر باشد.( مناسك، مسأله 6).
آية اللَّه صافى، آية اللَّه گلپايگانى: حج براى غير مكلف مميّز، مستحب است ولى كفايت از حَجّةالاسلام نمىكند و اذن ولىّ در صحّت حجّ او شرط نيست، اگرچه در مواردى كه حج او موجب تصرّف در اموالش مىشود، براى تصرّف، اذن ولىّ لازم است.( آداب و احكام حج، مسأله 5).
آية اللَّه مكارم: ولى اگر تصرف در مال خود مىكند، بايد به اذن ولىّ باشد.
[2] ( 2). توجه اين فرض بر اساس برخى فتاوى اگر حجه الاسام را بجا نياورده باشد موجب حصول استطاعت مىشود. به مسأله 52 مراجعه شود.
كراهت ترك حج استحبابى و ترك نيت بازگشت
14- ترك حج در پنج سال متوالى، مكروه است.
نيّت بازگشت به مكه معظمه هنگام خروج، مستحب، و قصد بازنگشتن، مكروه است.[1]
[1] ( 3). آية اللَّه مكارم: ولى اگر انجام حج هاى مستحبى پى درپى سبب محروميت انجام دهندگان حج واجب شود، بهتر است مجال را به آنها بدهند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از مناسك حج با حواشى و مطابق با فتاوای دوازده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: خامنه ای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، وحید خراسانی، بهجت،فاضل ، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
ویژه نامه احکام جامع سایت هدانا
