امام علی ع: حق را بشناس تا اهل آن را بشناسی؛ اعرف الحق تعرف أهله

ميزانُ مَعرِفَةِ الحَقِّ
۰,۴۲۸۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام : يا حارِثُ ، إنّكَ نَظَرْتَ تَحْتَكَ و لَم تَنْظُرْ فَوقَكَ فَحِرْتَ ، إنّكَ لَم تَعْرِفِ الحقَّ فتَعْرفَ مَن أتاهُ ، و لَم تَعْرِفِ الباطِلَ فتَعْرِفَ مَن أتاهُ . ۱

۰,۴۲۸۴.عنه عليه السلام : إنّ الحـقَّ و الباطِـلَ لا يُعرَفانِ بالنّاسِ ، و لكـنِ اعْرِفِ الحـقَّ باتِّبـاعِ مَنِ اتَّبعَهُ ، و الباطِـلَ باجْتِنابِ مَنِ اجْتَنَبَهُ . ۲

۰,۴۲۸۵.عنه عليه السلام : إنّ الحقَّ لا يُعرَفُ بالرِّجالِ، اعْرِفِ الحقَّ تَعرِفْ أهلَهُ . ۳

۰,۴۲۸۶.الأمالي للمُفيدِ : فقالَ لَهُ [الإمام علي عليه السلام ]الحارِثُ : لَو كَشَفتَ ـ فِداكَ أبي و اُمّي ـ الرَّينَ عَن قُلوبِنا و جَعَلْتَنا في ذلكَ على بَصيرةٍ مِن أمْرِنا . قالَ عليه السلام : قَدْكَ ؛ فإنّكَ امْرؤٌ مَلْبوسٌ علَيكَ ، إنّ دِينَ اللّه ِ لا يُعرَفُ بالرِّجالِ بَلْ بآيَةِ الحقِّ، فاعْرِفِ الحقَّ تَعْرِفْ أهلَهُ . ۴

۹۰۰
معيار شناخت حقّ
۰,۴۲۸۳.امام على عليه السلام فرمود : اى حارث ! تو پايينت را نگريسته اى و بالايت را نگاه نكرده اى و از اين رو در حيرت و سرگردانى به سر مى برى. تو حقّ را نشناختى، تا اهلش را بشناسى و باطل را نشناختى، تا باطل گرايان را بشناسى.

۰,۴۲۸۴.امام على عليه السلام فرمود : همانا حقّ و باطل به مردم (شخصيّت افراد) شناخته نمى شود، بلكه حقّ را به پيروى كسانى كه از آن پيروى مى كنند بشناس و باطل را به اجتناب كسانى كه از آن اجتناب مى كنند .

۰,۴۲۸۵.امام على عليه السلام : حقّ به شخصيتها شناخته نمى شود ؛ خودِ حقّ را بشناس تا پيروان آن را بشناسى .

۰,۴۲۸۶.الأمالى للمفيد : حارث به آن حضرت (امام على عليه السلام ) عرض كرد : پدر و مادرم فدايت باد ! كاش زنگار از دلهاى ما مى زدودى و در اين موضوع ما را از بينش لازم برخوردار مى ساختى. امام عليه السلام فرمود: بس كن . تو مردى هستى كه امر بر تو مشتبه شده است . همانا دين خدا با اشخاص شناخته نمى شود، بلكه با معيار و نشانه حقّ شناخته مى گردد ؛ پس حقّ را بشناس، تا اهلش را بشناسى .
۱.نهج البلاغة : الحكمة ۲۶۲ .

۲.الأمالي للطوسي : ۱۳۴/۲۱۶ .

۳.مجمع البيان : ۱/۲۱۱ ، روضة الواعظين : ۳۹ .

۴.الأمالي للمفيد : ۵/۳ .