اسوه بودن پیامبر و اهل بیت در چه اموری است
فهرست این نوشتار:
اسوه بودن پیامبر صلی الله علیه و آله
آدمى همواره در جستجوى قهرمان و اسوه اى است ، اسلام هم چون در صدد تربیت و رشد انسان ها بوده است به این مطلب اشاره کرده است و الگو های مختلف را معرفی کرده است
لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن کَانَ یَرْجُوا اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْاَّخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیراً(احزاب 21)
میفرماید: در رسول خدا برای شما اسوه ی حسنه است نه در خودش یعنی در زندگی پیغمبر ویژگی ها و خصوصیاتی است که برای شما می تواند الگو و سرمشق باشد . چه الگویی بهتر از یک شخصی که از هر جهتی کامل است و اشرف مخلوقات است و کمالی نیست جز اینکه ایشان به آن جایگاه و منزلت رسیده باشند.
علامه طباطبایی درتفسیر المیزان یک بحثی را مطرح کرده است که آیا وقتی ما صلوات می فرستیم کمال و درجه پیامبر (صلی الله علیه وآله) هم بالا می رود یا تنها سبب رشد مقام خود ما است ؟
علامه طباطبایى چنین پـاسـخ مـى دهد:
براى ترفیع درجه ماست ، چرا که پیغمبر اکرم صلى اللّه علیه و آله وسـلم ، اشـرف موجودات است ، پس باید یک کمال وجودى اى را داشته باشد که ((لا کَمالَ فـَوْقـَهُ بـرابـر هـیـچ کـمـالى بـالاتـر از آن نـبـاشـد.)) بـنـابـر ایـن اعـطـاى کـمـال جـدیـدى بـه ایـشـان که داراى آن نباشد، تصور نمى شود. پس صلوات ما یک نوع تـعـظـیـم و تـکـریم است که در اثر آن به کمال و مرتبه آن بزرگوار هیچ اضافه نمى شـود و مـثـل ایـن مـى مـانـد کـه یـک دانه سیب از باغى بچینند و جهت تعظیم و تکریم ، به صـاحـب بـاغ هـدیـه بـدهـنـد، زیـرا هـر مـزیـت دیـنـى و دنـیـایـى از بـرکـات رسـول اکـرم (ص ) است و آن حضرت ، صاحب همه خیرات و مبرّات مى باشد.))
شرایط الگو گرفتن از پیامبر
اما این الگو برای همه نیست و هر کسی نمی تواند پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) را الگو و اسوه خود قرار دهد مگر اینکه به فرموده ی قرآن سه ویژگی داشته باشد :
امید به خدا ، امید به روز قیامت ، فراوان یاد کردن خدا ؛
کسی که این سه ویژگی را دارد می تواند خودش را شبیه پیامبر کند و این سه ویژگی موتور حرکتی او است و تا نباشد انگیزه مثل پیامبر شدن را ندارد چون باید خدا و قیامت را قبول داشته باشد و با زیاد یاد کردن خدا کاری کند که شیطان مانع نشود که به پیامبر تاسی کند .
مگر پیامبر چه ویژگی هایی داشت که بدون این سه ویژگی نمی شود به ایشان تاسی کرد :
پیامبر ما ؛
الگوی عفو و گذشت است ؛
داستان آن مرد یهودی را همه شنیده ایم که مردی بود هر روز از روی خشم و کینه بر سر پیامبر خاکستر می ریخت ، یک روز پیغمبر دید خبری نیست گفتن : چه شده این مرد یهودی نیست؟ اصحاب گفتند : مریض شده . رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود به عیادتش برویم . یهودی خجالت زده شد، پرسید این رفتار شخصی شماست یا دستور دین شما است ؟ پیامبر فرمود دستور دین ما است و آن مرد مسلمان شد .
درس مهم این داستان :
شاید این مطالب را هم بپسندید:
1.در مقابل بدی دیگران سریع واکنش نشان ندهیم بلکه عفو کنیم و ببخشیم و این بخشش راحت نیست کسی میتواند این اخلاق پیامبر را الگوی خودش قرار دهد که آن سه شرط آیه را داشته باشد یعنی امید به خدا و امید به قیامت و فراوان یاد خدا بودن.
2.وقت خوبی به دیگران خوبی کنیم و نگوییم او نکرد و او به من بدی کرد پس منم باید بدی کنم ! این سیره پیامبر نیست . سیره پیامبر این است اگر بدی هم کرد خوبی می کنم برای خدا. در بین ما مرسوم است که اگر کسی به عروسی پسر ما نیامد ما هم دیگر به عروسی پسر او نرویم یا اگر به ختم پدر ما نیامد ما هم نرویم اما این سیره پیامبر ما نیست چونکه پیغمبر ما به دشمن اش هم که به ایشان بدی کرده خوبی می کردند.
3.این رفتار پیامبر ماست با یک شخص یهودی ظالم که از روی عمد و کینه این کار را با پیامبر ما انجام می داند دیگر چه برسد به رفتار ایشان در مقابل اشتباهات اعضای خانواده که اسم آن هم اشتباه است ، ما که از پیروان آن حضرت هستیم در مقابل اشتباهات همسر یا شوهرمان یا فرزندانمان چه واکنشی از خودمان نشان می دهیم ؟ آیا عفو و گذشت می کنیم یا تلافی و تنبیه می کنیم ؟
4.آیا دینی که رهبرش حتی با دشمنانش اینگونه برخورد می کند، دینی خشن و بی رحم است یا دین با صفا و محبت و اخلاق و مهر و عاطفه؟!!
الگوی اهمیت به مسجد
در سیره الگویی پیامبر ما آنقدر مسجد و اهمیت به مسجد مهم بوده است که اولین کاری که ایشان به محض ورود در مدینه انجام دادند ساخت مسجد بوده است.
عموم مسلمانان در ساخت این مسجد فعالیت داشتند و خود حضرت، هم‌پای سایر مسلمانان در ساخت مسجد مشغول تلاش بودند.
مسجد علاوه بر اینکه از نگاه اسلام محل رفع مشکلات و اتحاد مسلمین است ، در آخرت هم نقش بسیار مهمی برای انسان بازی می کند … قیامتی که به تعبیر قرآن کریم یوم الحسرة است و همه به نحوی حسرت می خورند که چرا از عمر خود استفاده نکرده ایم.
یکی از موارد حسرت انسان در آخرت، حسرت بر مسجد و اهالی مسجد(زندگان) است.
پیامبر اسلام در مورد حسرت اهالی قبور، بر اهالی مساجد میفرماید:
«ما مِن يَومٍ إلاّ و مَلَكٌ يُنادي فِي‌المَقابِر: مَن تَغبِطونَ؟ فَيقولونَ: «أهلَ المَساجِدِ؛ يُصَلّونَ و لا نَقدِرُ؛
روزي بر اهل قبور نمي‌گذرد مگر مَلکي آنها را ندا مي‌کند:
شما حسرت چه چیزی را می‌خورید؟
مي‌گويند: غبطه و آرزوي ما برای اهل مسجد(در دنیا) است، آنها نماز مي‌خوانند و ما نمي‌توانيم بخوانيم.».[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، ج3، ص363].
انسان در آخرت افسوس می‌خورد که چرا با مسجد ــ این خانه‌ی خدا در روی زمین ــ چندان مانوس نبودم؛ در حالی که خداوند در حدیث قدسی، مرا به انس با آن ترغیب کرده بود.
«اِنَّ بُيُوتِي فِي الْأَرْضِ اَلْمَسَاجِدُ، فَطُوبَي لِعَبْدٍ تَطَهَّرَ فِي بَيْتِهِ ثُمَّ زَارَنِي فِي بَيْتِي أَلا إِنَّ عَلَي‌الْمَزُورِ كَرَامَةَ الزَّائِرِ
مساجد خانه‌هاي من در زمين‌اند. خوشا به حال بنده‌اي كه در خانه‌اش خود را طاهر كند(وضو بگيرد) بعد مرا در خانه‌ام زيارت نمايد. اينجا ديگر بر ميزبان است كه مهمان خود را گرامي بدارد.»
[من لا يحضره الفقيه، ج1، ص239].
