اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل
اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل
خروج از منزل و اجازه شوهر
در کتاب‌های فقهی و رساله‌های علمیه چنین آمده است که، زن برای خارج شدن از منزل باید از شوهرش اجازه بگیرد و در صورت اجازه ندادن اگر بیرون رود کار حرامی مرتکب می‌شود. بیشتر فقها بدین مسئله فتوا می‌دهند و حتی خروج بدون اذن را موجب نشوز زن دانسته‌اند. مستند این حکم، احادیثی است که در این باره وارد شده است، از باب نمونه:
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله زن را نهی کرد که بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود، وفرمود:
هر زنی که بدون اجازه شوهر از منزل خارج شود، همه فرشتگان آسمان و همه چیزهایی که بر آنها عبور می‌کند او را لعن می‌کنند تا وقتی که به منزلش بازگردد.[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1]
مردها بر اساس این نمونه احادیث و با استناد به فتوای فقها، اجازه گرفتن همسر به‌هنگام خروج از منزل را حق مشروع خود می‌دانند و تخلف از آن را تجاوز به حقوق خویش محسوب می‌دارند. ظاهراً اصل این حکم، به طور اجمال قابل انکار نباشد، ولی برخی مردها از این توصیه شرعی و اخلاقی سوء استفاده کرده و به خود اجازه می‌دهند که همسر خود را در خانه زندانی کنند و از حق آزادی محروم سازند. گاهی کار به جایی می‌رسد که به همسرش اجازه نمی‌دهد که به دیدار پدر، مادر، برادر و خواهرش برود، و یا در مجالس دینی و علمی شرکت کند و در صورت تخلف همسر، او را مورد اذیت و آزار قرار می‌دهد و حتی گاهی اوقات او را کتک می‌زند!. قطعا این موارد ظلم به شمار می آید و خلاف دستورات دینی است.
البته مردها باید بدین نکته توجه داشته باشند،گرچه بر طبق احادیث مذکور می‌توانند همسر خود را از خروج نهی کنند، اما این یک حکم، مطلق و عام نیست که در همه حال قابل اجرا باشد. اذن شوهر به نظر ما در صورتی نافذ است که بر اساس مصلحت و عدالت و بدور از ظلم به همسر باشد. بر همین اساس شرع مقدس حریم و حیطه این حق و تکلیف ها را بر اساس منطق و رعایت مصلحت و حقوق زناشویی قرار داده و بیش از این چیزی را بر کسی واجب نکرده است.
اذن شوهر در صورتی نافذ است که بر اساس مصلحت و عدالت و بدور از ظلم به همسر باشد. بر همین اساس شرع مقدس حریم و حیطه این حق و تکلیف ها را بر اساس منطق و رعایت مصلحت و حقوق زناشویی قرار داده…
چون زنان آسیب پذیری بیشتر در اجتماع نسبت به مردها دارند، دین برای جلوگیری از آسیب های بانوان و برای اینکه حریم زن تقدس خاص به خود را دارد و با دقتی خاص باید مراقب گوهر وجودی او بود، اجازه شوهر را لازم می داند و مهمتر اینکه زن در خانواده نقش و جایگاه ویژه ای دارد، رها کردن این جایگاه آنهم بدون هماهنگی با شوهر بنیان خانواده را متزلزل می کند.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در این باره فرمود:
هر مردی که همسرش را اذیت کند نماز و سایر عبادات و کارهای نیک او مورد قبول واقع نمی‌شود مگر این که رضایت او را جلب کند، گرچه همیشه روزه‌دار و به نماز مشغول باشد، و بندگانی را آزاد و اموالش را در راه خدا انفاق کند، نخستین کسی خواهد بود که وارد دوزخ می‌شود.[2]
آیا این ظلم نیست که بدون عذر شرعی، زن را در خانه محبوس سازید و آزادی را از او سلب نمایید؟!. علاوه بر این هم چنانکه زن وظیفه دارد در خروج از منزل از شوهر خود اجازه بگیرد، مرد نیز شرعاً وظیفه دارد نسبت به همسرش رفتار نیک و معاشرت به معروف داشته باشد.
قرآن می‌گوید:
با همسرانتان رفتار نیک و معاشرت به معروف داشته باشید.[3]
در احادیث نیز به همین رفتار توصیه شده است. بنابراین مرد حق ندارد به منظور قدرت نمایی و بر اساس رفتارها و بهانه های واهی همسرش را از بیرون رفتن از منزل نهی کند، بلکه زمانی می‌تواند از این حق استفاده کند که منطق عقلایی در پشت تصمیم او باشد مثلا خروج زنش که بی بند و بار است موجب مفاسد اخلاقی و اجتماعی شود ویا خروج همسر باعث اختلال در زندگی و پرورش فرزندان یا تضییع حق زناشویی شود.
در واقع تشریع این حکم بدین منظور بوده که مرد بتواند به وظیفه سنگین سرپرستی خانواده و مراقبت و صیانت از زن و فرزند عمل کند.
بنابراین، اگر مرد نسبت به همسر خود اعتماد دارد، نباید آزادی را از او بگیرد و بدون عذر شرعی و عرفی او را از خروج از منزل نهی کند. به‌ویژه دیدار با پدر و مادر و خویشان نزدیک و یا شرکت در جلسات دینی و علمی و انجام وظایف اجتماعی.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
آقای محترم! همسر تو یک انسان است و مانند همه انسان‌ها طالب آزادی است. چرا بدون دلیلِ شرعی او را از حق مشروعش، محروم می‌کنی و آزار می‌دهی؟ چرا صفا و صمیمیت خانواده را برهم می‌زنی و همسرت را نسبت به زندگی دل سرد می‌سازی؟
آیا این سخت‌گیری‌ها، ظلم به همسر نیست؟ آیا از خدا نمی‌ترسی؟ خوب است مرد نسبت به خانواده‌اش رفتاری متعادل داشته باشد، نه آزادی مطلق بدهد به گونه‌ای که کنترل از دستش خارج بشود و هر جا که آنها خواستند بروند حتی در مجالسی که مفاسد اخلاقی به همراه دارد، و نه برای‌شان محدودیت‌های غیر شرعی و عرفی فراهم سازد.
- [1]. وسائل الشيعه، ج 20، ص 211
- [2]. همان، ص 163
- [3]. نساء( 4) آيه 19
- [4]. مقاله بر اساس نوشتاری ازآيت الله ابراهيم اميني برگرفته از سایت www.Ibrahimamini.ir می باشد که همراه با ویرایش و اضافات و تصرفی از سوی سایت هدانا می باشد.
اجازه از شوهر
پرسش 4 . چرا زن براى بيرون رفتن از خانه بايد از شوهرش اجازه بگيرد؟
شكى نيست كه اين دستور، حكمت هايى دارد كه بر ما مخفى است ولى با اندك تامل و توجه به امور ذيل، شايد بتوان به برخى از آن دست پيدا كرد.
يك. مديريت مرد
نظام خانواده در اسلام، نظامى شورايى با سرپرستى و مديريت اجرايى مرد است. اين مسئله تكاليفى را بر دوش هر يك از اعضاى خانواده مى گذارد و حقوقى را براى آنها مقرر مى كند؛ از جمله اينكه مرد، بايد در جهت تأمين نيازهاى خانواده تلاش كند. از طرف ديگر مسئوليتى بر دوش ديگر اعضا در برابر مرد ايجاد مى كند كه از جمله آنها، كنترل پذيرى رفت و آمدها و هماهنگى آن با مرد است. به عبارت ديگر هر اجتماعى – كوچك باشد يا بزرگ – نياز به مديريت دارد. كانون خانواده، نماد يك اجتماع انسانى است كه سعادت و انحطاط آن، نقش زيادى در رشد و نابودى جامعه ايفا مى كند.
در اين اجتماع كوچك ولى مهمّ، مديريت و سرپرستى آن با مرد است. البته مرد وظيفه دارد با محبت و اعضاى خانواده را در اداره خانه مشاركت دهد. حقوق يكايك آنها را رعايت كند و بر دل ها حكومت كند و از اجبار و زورگويى و بداخلاقى تا نمونه اى براى «حسن معاشرت» باشد.
ديگر اعضاى خانواده نيز بايد هماهنگى لازم را با مرد داشته باشند و او را در جهت مديريت بهينه خانواده يارى رسانده و حقوق وى را پاس دارند.
دو. تأمين نياز جنسى
رعايت حقوق مرد، اقتضاى هماهنگى زن در خروج از منزل را دارد. «عقد ازدواج، تعهدهايى را در پى دارد كه زن و مرد ملزم به رعايت آنها هستند… بر زن واجب است كه به نيازهاى جنسى مرد پاسخ مثبت دهد و مانع مادى و معنوى در برابر او ايجاد نكند. همين نياز، بيرون رفتن بدون اجازه زن را از منزل ناروا مى نماياند».[1] از اين رو امور و كارهايى نظير سفر، روزه مستحبى، اعتكاف و… كه منافى حق نياز جنسى شوهر باشد؛ بدون كسب رضايت او جايز نيست.
از طرفى، به طور معمول، آسيب پذيرى زن در بيرون از خانه، بيش از مرد است. زن ممكن است مورد تعرض و مزاحمت قرار گيرد، از اين رو مرد براى اطمينان خاطر خويش و مصونيت زن، بايد در مورد آمد و شد همسرش به خانه و خارج از آن، نظارت داشته باشد. البته چنين نيست كه همواره خروج زن از خانه، نيازمند اجازه شوهر باشد؛ بلكه در مواردى خروج زن از خانه جايز است، از جمله:
- براى كسب علوم واجب و يا انجام دادن تكاليفى كه مستلزم خروج از خانه است.
- احقاق حق؛ مانند دادخواهى و شكايت در دادگاه يا اداى شهادت و امثال آن.
- براساس برخى از فتاوا در صورتى كه زن قبل از ازدواج، استخدام در كارى بوده است، بعد از ازدواج نيز مى تواند سر كار خود برود و ازدواج مانع آن نيست.
- چنانچه به صورت شرط ضمن عقد – به هنگام عقد ازدواج – جواز خروج از خانه را شرط كرده باشد.
- در صورتى كه مرد، نفقه زن را تأمين نكند و او براى تأمين آن، ناچار به خروج از منزل باشد و به طور كلى براى هر امر لازمى كه متوقف بر خروج از خانه باشد.
[1]. تفسير من وحى القرآن، علامه سيدمحمدحسين فضل اللّه.(احكام روابط زن و شوهر، پرسمان).
لينك كوتاه مطلب: https://hadana.ir/?p=23233
*- ويژه نامه احكام روابط زن و شوهر
كليد: اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل اجازه شوهر براي بيرون رفتن از منزل[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
