آیا اسلام حضرت علی ع در سن کم پذیرفته شده است؟
حضرت على(ع) در چند سالگى به پيامبر ايمان آورد و آيا اسلام آوردن كودكى ده ساله پذيرفته است؟
براى پاسخ به اين پرسش، مناسب است قسمتى از گفتگوى مأمون خليفه عباسى با چهل تن از علماى اهل سنت، درباره اولويت اميرالمؤمنين (ع) در امر خلافت، را نقل كنيم:
در ضمن اين گفتگو مأمون از اسحاق بن حماد بن زيد مىپرسد: آن روز كه پيامبر (ص) مبعوث شد، چه عملى از تمام اعمال برتر بود؟ اسحاق پاسخ مى گويد: اخلاص در شهادت به توحيد و رسالت پيامبر (ص).
مأمون: آيا كسى را سراغ دارى كه بر على (ع) در اسلام پيشى گرفته باشد؟
اسحاق: على (ع) در حالى اسلام آورد كه كم سن و سال بود و احكام الهى بر او جارى نمىشد.
مأمون: آيا اسلام على (ع) به دعوت پيامبر (ص) بود و آيا پيامبر اسلام (ص) على (ع) را نپذيرفت؟
چگونه ممكن است پيامبر (ص) كسى را به اسلام دعوت كند كه اسلامش پذيرفته نيست؟
اسحاق در مقابل اين پرسش قاطع، هيچ پاسخى نداشت.(1)
علامه امينى (ره) بعد از نقل اين داستان از العقد الفريد مى افزايد:
«ابو جعفر اسكافى معتزلى (م 240 ه ق) در رساله خود مى نويسد:
«همه مردم مى دانند كه على (ع) افتخار پيشگامى در پذيرش اسلام را دارد.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پيامبر (ص) روز دوشنبه مبعوث شد و على (ع) روز سه شنبه ايمان آورد و پيوسته مى فرمود: من هفت سال قبل از ديگران نماز خواندم و من نخستين كسى هستم كه اسلام آوردم.
اين مسأله از هر مشهورى مشهورتر است و ما كسى را در گذشته ني افته ايم كه اسلام على (ع) را سبك بشمرد يا بگويد او اسلام آورد در حالى كه كودكى خردسال بود. عجب اين كه افرادى مثل عباس و حمزه براى پذيرش اسلام منتظر عكس العمل ابوطالب بودند، ولى فرزند ابوطالب هرگز منتظر پدر ننشست و ايمان آورد».(2)
كوتاه سخن اينكه بايد، توجه داشت كه پيامبر (ص) اسلام على (ع) را پذيرفت و كسى كه اسلام آوردن على (ع) را در آن سن و سال معتبر نداند، در واقع بر پيامبر اكرم (ص) ايراد وارد كرده است.
دوم آن كه در روايات معروفى در داستان يوم الدار آمده است كه پيامبر (ص) غذايى آماده كرد و بستگان نزديكش را دعوت نمود و آنها را به اسلام فرا خواند و فرمود: «نخستين كسى كه دعوت مرا براى دفاع از اسلام بپذيرد، برادر، وصى و جانشين من خواهد بود». هيچ كس دعوت آن حضرت را جز على بن ابىطالب (ع) نپذيرفت و پيامبر (ص) خطاب به على فرمود: «تو برادر، وصى و جانشين من هستى».
آيا كسى باور مىكند پيامبر اكرم (ص) كسى را كه به گفته بهانه جويان اسلامش پذيرفته نبود، به عنوان برادر، وصى و جانشين خود معرفى كند و ديگران را به پيروى از او دعوت نمايد تا آن جا كه سران شرك از روى تمسخر به ابوطالب بگويند تو بايد پيرو فرزندت باشى.
بدون شك، سن بلوغ شرط پذيرش اسلام نيست و هر نوجوانى كه توانايى فكرى و تميز حق از باطل داشته باشد و اسلام را بپذيرد در زمره مسلمانان قرار مىگيرد.
سوم آن كه قرآن مجيد بلوغ را شرط نبوت نمى داند چنانكه برخى از پيامبران در كودكى به اين مقام دست يافته اند: «وَ آتَينَاهُ الحُكمَ صَبِيّا»(3) ما فرمان نبوت را در كودكى به يحيى (ع) عطا كرديم.
در داستان حضرت عيسى (ع) نيز آمده است كه به هنگام كودكى با صراحت گفت: «إِنّىِ عَبدُاللَّهِ آتانِىَ الكِتابَ وَ جَعَلنِى نَبِيّا»(4) من بنده خدا هستم، كتاب آسمانى به من بخشيده و مرا پيامبر قرار داده است.
فراتر از همه اين شواهد، همان است كه پيامبر (ص) اسلام على (ع) را پذيرفت و حتى در يوم الدار او را به عنوان برادر، وصى و جانشين خويش معرفى فرمود.
به نقل از مؤسسه آموزشى پژوهشى مذاهب اسلامى
(1) الغدير، ج 3، ص 236، (تذييل) به نقل از عقدالفريد، ج 3، ص 43 امام على (ع)، احمد رحمانى همدانى، ص 359، ح 3، (مركز فرهنگى انتشارات منير، 1377 ه ش) عيون اخبارالرضا، شيخ صدوق، ج 1، ص 199، باب 45، (مؤسسه الاعلمى للمطبوعات، بيروت).
(2) الغدير، ج 3، ص 237- 236، (تذييل)، (دارالكتاب العربى، بيروت، 1397 ه).
(3) سوره مريم، آيه. 12
(4) همان، آيه. 30
پرسمان
